Tíminn Sunnudagsblað - 07.10.1962, Blaðsíða 14

okkur herbergi á litlu og snotru flug-
vallarhóteli og vorum nú allkátir.
Gander — bærinn
og umhverfið
Gander er lítill, snyrtilegur bær,
ekki allfjarri miðju landi, og byggir
vist tilveru sína að miklu leyti á
að þurfa að borga stórfé til þess að
geta haft fátæklegan farangur okkar
með okkur. Kom mér þá í hug, að
Ingstad hafði bent mér á dr. Thomas
yfirlækni í bænum St. Anthony lengst
norður. í landi, forstöðumann Gren-
fell sjúkrahússáns þar, sem góðan vin
sinn og ágætan mann til að leita í
hvers konar vanda. Hringdi ég nú
Fiskimenn frá Noddy Bay fluttu leiðangursmenn siðasta áfangann.
flugvellinum. Frá Gander eru um 300
. km. norður á norðurströnd landsins,
þar sem þorpið Lance-aux-Meadows
• er, en þó er það ótrúlegum örðugleik-
um bundið að komast þangað, ef mað-
ur hefur ekki mjög rúman tíma, og
fengum við nú brátt smjörþefinn af
einu af sérkennum þessa lands, sam-
gönguerfiðleikunum. Að fara land-
, leiðina kom ekki til greina, engir
vegir ná norður til smáþorpanna á
norðurströndinni. Strandferðabátar
’ ganga, en þeir eru svo seinir í ferð-
um, að slíkt kom ekki til mála fyrir
’ okkur, sleikja nverja smáhöfn. Eina
1 úrræðið, sem tiltækilegt var fyrir okk
, ur, var flugleiðin, en þó eru hvorki
áætlunarferðir norður eftir né flug-
, vellir, þegar þangað kemur. Flugveð-
ur auk þess mjög stopult, og ekki
hafði verið hægt að fljúga neitt að
ráði síðasta háli'an mánuð'inn. Okkur
var gerður kostur á að leigjp Irt’ai
sjóflugvélar, þegar veður leyfði. ann
aðhvort Cessnavél, sem tók okkur
alla fjóra með því að við skildum
eftir allan farangur, og kostaði hún
120 dali. ellegar Beaver, sem tók okk
ur alla og allt okkar dót, en hún kost
aðh réff helmingi meira, 320 dali
Lent skvldi með okkur í Quirpon.
sem er liti.i t)!Pr skammt frá Lance-
aux-M»ad<>ws Rræddum við nú lengi
mpð okkur. hvernia við þessu skyldi
snúast, þvi að okkur blæddi í augum
þennan mann upp og gerði mér til
erindis að spyrja um ýmsa staðhætti
norður þar. Fékk ég greið og sköru-
leg svör hjá dr. Thomas. Þegar hann
heyrði í hvaða erindum og hvaða
vanda við værum, sagði hann mér,
að hann kæmi á mánudagskvöld til
Gander á stórri og ágætri flugvél
sjúkragæzlunnar og færi norður aft-
ur á þriðjudagsmorgun. Sagðist hann
bjóða okkur öllum með sér norður
eftir í vélir.ni, ef við vildum þiggja,
og kvaðst geta lent til muna nær
Lance-aux-Meadows en í Quirpon.
Þótti okkur einsýnt að þiggja svo
gott boð, þótt það kostað'i okkur
tveggja daga bið í Gander, og lauk
þannig samningamakki okkar við flug
félagið, og þannig snaraði dr. Thomas
320 dali fyrir íslenzka ríkið.
Á mánudag vorum við um kyrrt í
Gander-bæ, tókum lífinu með ró og
skoðuðum umhverfið. Veður var
bjart • og fallegt, hreint sólskin. en
ekki hiýtt, og var reyndar alveg eins
út að koma og á venjulegum sólskins
degi að^umarlagi i Reykjavík. Furðu-
legt að huesa sér. að maður skuli
vera svona sunnarlega á hnettinum
r\-s r \ svni)!{ 'iforæn “^nr Gander
er víst á sörnu • breiddargráðu og
Miinchen. Mikið eigum við Islending-
ar Golfstraumnum að þakka. Við
gengum niður að hinu mikla Gander-
vatni, sem við blasir úr hótelglugga.
Landið er allt þakið skógi, sem er
aðallega hvíts-tofna birki og greni og
svo tré, sem ég bar ekki kennsl a>
heldur óræktarlegur skógur. Jarðveg
ur er grýttur og standa granítsteina
og flöguberg upp úr leirkenndu
jarðvegi alls staðar. Brekkur l311.?3^
eru niður ag vatninu, en á stre
þess eru miklar og merkilegar fl°°
bergshellur, heldur en ekki álitleSe
til að hlaða úr þeim veggi, ef el.n
hver vildi nýta, en á hellunum er el
óslitin hrönn af rúmlega tveggja a ”
löngum trjástofnastúfum, kefm ’
sem höggvin hafa verið í skóg«nU^_
hér umhverfis og sennilega eru,ær.
uð til pappírsframleiðslu. Skog ^
högg er einn af að'alatvinnuveg11
Nýfundnalands, en ekki hefur lan .
að sama skapi tekjur af þessari a*
lind, því að skógarhögg allt er í i’oU g
um erlendra auðhringa og e"u
gamlir samningar. Heyrði maðui-
og víða talað af mikilli grenliu.,l,rf.
þetta fyrirkomulag. Margur rnerí°r,0if
ur gróður er hér í skógi, °S u.(t.
Petré fann á nokkrum stöðum e
hvert afbrigði af vínvið, smátt ,
þroskalítið. En ekki held ég, a®/r*0tt
um voru fornum hefði litizt hef ° ^
undir bú, merkur einar og grýtt ‘amjr
en ekki grasiendi. Hitt hafa sU^ý,
fræðimenn haft fyrir satt, að
fundnaland væri það, cem forn,nrera
kalla Markland, og mætti það vel ^
af skógum þeim hinum miklu, 5 g
einkenna Íandið. Flestir lelta
Marklands norðar á Labrador.
Herra Norgan
Ekki bar til tíðinda hjá okku1
Gander, en þó eignuðumst vi _e[n
ein mikinn vin og aðdáanda,
vildi gera okkar sæmd sem 11 0g
í hvívetna. Sá hét herra Morga ag
varð okkur samferða frá flugve n[jar-
hóteli strax fyrsta kvöldið, ^jj^ur
maður og vel talandi, dálítið rg.
Agnari Bogasyni í sjón. Þeáar'nrfar,
an heyrði, að við værum Islen , 0jn-
taldi hann víst, að við værunJc0,iiUfn
hverjum fiskbissness, en v1®. ,, 0kk
honum fljótt í skilning um erin ag í
ar, og fannst það þá fljótt anje,fa-
Gander vissu menn vel um f°r mj[cið
gröftinn norður frá og vl^Ubar vd
um hann heyra. Morgan var P.(jasti
með á nótunum og var hinn ^
í máli. Kvaðst hann sjá á lricr’un éð
væri „full professor", og 111 nleS
hafa notið þess þar, að óg va játa
skegg, sem ég freistaðist til j)etta
mér vaxa á Grænlandi, og va ,)ejtn
hið eina, sem ég hafði upP ur jyj0rg
barnaskap, annað en óþæS111 * ensk-
an sagðist vera verkfræðin°u ’jjöfúð'
ur að uppruna, eiga heinia 1 era K
borginni St. John’s en_ °rt rf þes|,
ferðalagi vegna frystihúsa séi
háttar. Á sunnudag gerði 13 rf verá
mikið far um að hitta okkur
T f M I N N — SUNNUDáG

734