Tíminn Sunnudagsblað - 07.10.1962, Blaðsíða 15

okkur innan handar í okkar vanda-
thálum. Hann sagði ,að það væri
skömm, að við værum hér, aðrir eins
höfðingjar úr fjarlægu landi, og eng-
lnn skipti sér af okkur, sagði, að
hið eina rétta væri, að allt stæði á
°ðrum endanum við að gera svo tign-
nnt gestum til hæfis, þá sjaldan þeir
h*mu til þessa lands. Gallinn væri
hara sá, sagði Morgan, að Gander
v*ri slík bannsett hola, að hér væri
®kkert að sjá, sem máli skipti. Þó
hefði hann reynt að gera það, sem
nann gæti. Kvaðst hann hafa geng-
ið fyrjr borgarstjórann, herra Ro-
hertson, sem einnig væri hótelstjóri
hér, 0g sagt honum að það væru
ll,rn mikil, að ágætir gestir væru að
salast hér úr leiðindum og landsins
Innbyggjarar hefðust ekkert að í
málinu. Hefði Robertson samþykkt,
að þetta væri hneyksli og vildi sjá
°kkur sem fyrst. Síðan fór Morgan
jneð okkur á fund bæjarstjórans og
falaði hann við okkur góða stund.
"ann sagði okkur langa sögu af því,
hegar hann hefði séð íslendinga í
yrsta skipti, árið 1936, langt uppi í
~ahrador. Hefðu þetta verið náttúru
r®ðingar, sem hefðu verið að kynna
fer náttúrufar þar til þess að geta bor
1ð það saman við sitt land. Við hlust-
nðum á þetta með samúð, en vissum
nn ekki til, að íslendingar hefðu gert
j neinn náttúrufræðileiðangur til
ahrador. Bæjarstjóri var þægileg-
r maður og sagðist mundi sýna okk-
ar Gander-bæ á morgun. Var það
nrteislega boðið, en varð þó ekki
r- Morgan sagði okkur margt, sem
E°tt var að vita um landið og íbúa
ness> um höfuðborgina St. John’s,
"eni er nokkru stærri en Reykjavík,
°0lnul borg með mikla sögu, um St.
nthony og Grenfell Mission, um
ln okkar dr.' Thomas, um landsins
*tti til iiis og góðs. Skildumst við
eð kærleikum.
Lance-aux-Meadaws
á Thomasar stóðu eins og stafur
ook. Á mánudagskvöld kom hann
^ngandi í ágætri stórri sjóflugvél,
®snemma morguns á þriðjudag vor-
nú Vlð komnir þar um borð, og var
fyr-íyrir höndum síðasti áfanginn til
0 lrneitna landsins. Veður var svalt
bia rslenzkt veður, ekki mjög
láp 1, .V1 lolts> en ebki heldur mjög
fen^ Jað’ ®irti og brátt í lofti og
flu^m við ágæta sýn yfir landið, /
be«Urn lyrst 1 norðvestur, yfir bæinn
j^aj,1 sP0rtc, síðan inn yfir Notre
eyi e 11(/a með mörgum og fögrum
m’ °g þarna sáum við nú fyrst
'að ;4eM eg hafði ekki hugsað út í,
veg . mundi blasa, ísjaka á reki, al-
var 6lns a Grænlandi, og síðan
ir aKUS-n hörgull á þeim norður eft-
sjá.. Þótti okkur þetta ekki
minna mikið á Vínland hið góða og
raunar ekki heldur landið sjálft, eins
og það kom fyrir sjónir úr lofti að
sjá. Landið er eiginlega háslétta, allt
í eintómum skógi vöxnum ásum, jarð
vegur sýnilega lítill, en á milli ás-
anna mýraflóar og tjarnir. Við lent-
á Hvítaflóa, þar sem heitir Kattar-
armur, en þar átti dr. Thomas bát
sinn. Kvaddi hann okkur þar, en gaf
flugmanni sínum og þénara fyrir-
mæli um, hvert hann skyldi fara með
okkur. Var nú áleiðis flogið norður
með austurströnd skaga' þess hins
mikla, sem gengur norður af land-
inu og heitir einu nafni Stóri- Norð-
urskagi eða Great Northern. Var land
allt svipað og áður á bakborða að
sjá, hæðótt og víða allbratt í sjó nið-
ur, allt kafið í heldur rytjulegum
skógi. Sums staðar sást snjór, þótt
hæðir þessar geti naumast verið meira
en um 200 metra háar. Við ströndina
sýndust mér trén sums staðar halda
sér dauðahaldi í jarðvegslitlar klapp-
ir. Ekki getur ströndin kallazt vog-
skorin, en sums staðar skerast þó
langar, djúpar víkur inn, og gat þar
víða að líta smáþorp fiskimanna. Gam
an var að sjá beint niður á þessi litlu
þorp, sjá bátana eins og tréskó við
bryggjurnar. Þessi sjávarútvegur er
víst ekki stór í sniðum. Við sáum
yfir þveran skagann, og ekki sáum
við neinn bóndabæ, enda munu þeir
ekki vera margir. Landbúnaður er
lftill á Nýfundnalandi, ekki sízt hér
um, því að flugvélin er í sjúkraþjón-
ustu og margir treysta á hjálp frá
Grenfell Mission. Fróðlegt var að sjá
þessi litlu þorp, ýmist fiskiþorp eða
skógarvinnsluþorp, sjá íbúana þyrp-
ast niður á bryggjuna og horfa stór-
um augum á vélina og farþega henn-
ar. Hin þögla, spyrjandi forundran,
sem gestkoman veldur, er víst ails
staðar eins á afskekktum stöðum.
Nú er ráð að fara fljótt yfir sögu
til þess að gera ekki alveg út af við
hugsanlegan lesanda með þessari
ferðarollu. Við komum við í St. Anth-
ony sem er aðalstaður norðurlandsins
með um 2000 íbúum, en flugum síð-
an í einni striklotu til norðurstrandar-
innar. Veður gerðist heldur úrigt, og
komu á móti okkur illilegir þoku-
flókar. Nyrzti hluti landsins ein-
kennist af ótölulegum vatnagrúa. Ef
Finnland er þúsund vatna land, þá
er Nýfundnaland hundrað þúsund
vatna land. En ekki virlust okkur
landkostir fara batnandi eftir því
sem norðar dró, sem ekki var við að
búast. Við lentum hjá smáþorpi, sem
heitir Noddy Bay og er ekki nema
snertiróður frá Lance-aux-Meadows.
Bátur var að lóna á pollinum og tveir
menn innanborðs. Komu þeir þegar
að flugvélinni, er hún var lent, og
voru fúsir til að flytja okkur síðasta
spölinn. Kvöddum við hinn ágæta
flugmann okkar og stigum um borð
í þessa litlu fleytu, sem reyndist vera
mjög af þeirri gerð, sem notuð er hér

Bryggja og sjóhús í Lance-aux-Meadows.
norður frá, varla að hann sé talinn
með atvinnugreinum. Ef ekkj hefðu
verið litlu þorpin, sem öðru hvoru
komu fram úr fylgsnum sínum í vík-
um og vogum, gæti maður haldið í
flugsýn að sjá, að þetta land væri ó-
byggt.
Þegar norður kom í Kanadaflóa,
lentum við í n.okkrum þessum þorp-
T í
M i N
N
S UNNUD AGSBLAÐ
á norðanverðu Nýfundnalandi, og
höfðu skipverjar smíðað hana sjálfir.
Þeir voru vingjarnlegir menn í
bragði, fátækdr fiskimenn og sögðu
yessir í hverju orði. Oft áttum við
eftir að heyra það orð.
Heldur þótti okkur norðurströndin
taka kuldalega á móti okkur. Gustur
stóð af norðri og hvítfexti sjóinn, og
7 35