Tíminn Sunnudagsblað - 28.04.1963, Síða 15
J
IGNAZIO SILONE:
RtFURINN
Daníel var úti í svínaistíu, stumr-
andi yfir gyltu, sem var að gjóta,
þegar Fílómena, kona hans, kallaði á
hann heiman ftá íveruhúsinu.
„Daníel“, kallaði hún. — „Það er
hér gestur, sem vill tala við þig“.
Hann var önnum kafinn — hafði
lika harðbannað, ag sér yrði gert
ónæði á meðan gyltan væri að gjóta
— og þess vegna gaf hann því eng-
an gaum, þótt kona hans kallaði á
hann tvisvar eða þrisvar. Þegar hún
fékk ekki neitt svar, gafst hún loks
upp.
Það er ávaili hæpið, hvort komizt
verður hjá óhöppum, þegar gylturn-
ar gjóta. En Daníel hafði einskis
látið ófreistað til þess að koma í
veg fyrir slíkt Hann hafði gætt sér-
staklegrar varúðar vig matgjöf síð-
ustu dægrin, og til enn frekari var-
úðar hafði hann hellt vænum skammti
af laxerolíu ofan í gyltuna, því að
hann óttaðist, að hægðateppa kynni
að verða henni til baga. Af því gat
hlotizt, að ekki félli til hennar.
Daníel hafði beðið' Ágústínus að
koma sér til aðstoðar. Hann var ætt-
aður frá Bergamó, en hafði dvalizt
í Tessínalandinu í nokkur ár. í raun-
inni var hann smiður, en þó liðtækur
til flestra verka. þegar hann var á
lausum kjala.
Allt virtist ætla að ganga vel. Þrír
litlir grísir, ekki öllu stærri en mýs,
voru fæddir. Ágústínus hafði ekki
aðhafzt annað en velja grísunum hæfi
leg nöfn. En fjórði grísinn lét á sér
standa. Ágústinus vai'ð að taka um
trýnið á gyltunni og halda henni á
meðan Daníel smeygði hendinni inn
í burðarliðinn til þess að draga grís-
inn frá henni, svo að þeir, sem á
eftir komu lokuðust ekki inni.
„Þennan hérna“, sagði Ágústínus
og benti á litla grísinn, sem ekki hafði
viljað' hverfa úr vistinni í móðurlífi.
„Þennan héi'na skulum við kalla
Benító".
„Ertu frá pér?“ svaraði Daníel.
„Eg er búinn að selja ítölsku fyrir-
tæki grísina.“
„Þú ert alltaf að hugsa um pen-
inga“, sagði Ágústínus.
í sömu andrá gullu við ný hróp.
Það var Lovísa, yngri dóttir Daniels,
sem kallaðh „Pabbi! Það' er kominn
gestur, sem vill fá að tala við þig.“
Daníel gaf sig ekki að því freka,
en áður. Hann hélt áfram að sýsla við
grísina. Nú reið á því að koma í veg
fyrir, að einhverjar pestir yrðu þeim
að grandi. Hann hafði sagt þeim
mæðgum, að hann vildi vera í fiiði
við sitt verk a meðan hann væri við
það, og það rnætti alls ekki ónáða
hann. Hann anzaði því ekki Lovísu
íremur en móður hennar, heldur
sökkti sér niður í það, sem hann var
að gera. Hann lét.litlu grísina með
mestu vartð 1 stóran kassa, sem
þakinn hafði verið innan með hálmi,
og breiddi yfir hann ullarbrekán.
Ágústínus tók hildirnar og hreinsaði
stíuna. Þá heyrðist Sylvía, eldri dóttir
Daníels, hrópa hástöfum:
„Pabbi! Það er alltaf beðið eft-
ir þér“.
Hún kom hiaupandi niður stíginn
í átt til svínastíunnar.
Andartaki siðar birtisf hún í dyr-
unum, og á eftir henni kom Katrín
saumakona, roskinn einstæðiskven-
maður frá Flórens, sem dvalizt háfði
í Mínúsíó mörg síðustu árin. Þar
vann hún fyrir sér. við fatasaum, en
þó einkum við að venda fötum og
breyta þeim.
„Ætlarðu að segja mér, að þið
hafið sífellt verið að kalla á mig
í hálfa klukkustund vegna þessarar
konu?“ hreytti Daníel út úr sér, þeg-
ar hann sá Katrínu.
Katrínu var ekki þannig farið, að
hún ryddi þvi fyrirvaralaust úf úr
sér, er hún ætlaði að segja.
„Katrín vili tala við þig“, sagði
Sylvía og lét ofanígjöfina eins og
vind um eyrun þjóta.
Ágústínus og Sylvía gengu upp
stíginn. Katrín varð ein eftir hjá
Daníel.
„Þú veizt, að ég er þannig gerð,
að ég hef alltaí haldið mig við minn
leista", sagði hún.
„Mér er alveg sama um þinn leista",
svaraði Daníel, allt annað en nota-
lega.
„Þú veizt það þó, að ég hef ekki
verig með nefið niðri í annarra ösk-
um þau ár, sem ég hef verið hér í
TessínalandimT'.
„Það kemur mér ekki við“, hreytti
Daníel út úr sér og gerði sig líkleg-
an til þess að ganga heim^
Bn þegar Katrín varð þess áskynja,
að Daníel ætlaði ekki einu sinni að
hlusta á hana, sleppti hún öllum
málalengingum. Hún vék formála-
laust að því, sem henni lá á hjarta:
„Það kom tii mín ítali, sem vildi,
að ég gerðist n jósnari", sagði hún.
Daníel stakk við fótum.
Katrín greip andann á lofti. Svo
sagði hún honum sögu sína. Hún
hafði hitt þennan ítala af tilviljun í
skrifstofu í Lókarnó.
„Þú ert búi'n að vera hér í Tess-
ínalandimu í mörg ár‘‘, sagði hann i
við mig, „og þú þekkir hér alla. Þú i
ert hingað og þangað í vinnu. Þú kem- !
ur á mörg heimili og heyrir fjölda ■.
fólks tala saman. Þú ert einhleyp og i
farin að eldast. og enginn er smeykur ;
vig að láta þig heyra það, sem hon- :
um býr í brjósti. „Eg nýt hér fullrar
virðingar" segi ég. ,d2g hef alltaf
haldið mig við minn leista". Hann
hélt áfram þrefinu: „Eí þú gætir
sagt mér“, segir hann, „hvað sumir
þessara ítölsku andfasista, sem haf-
ast við hér í Tessínalandinu á milli
Askóna og Beliinzóna, eru að þinga
um sín á milli, þá væri ekki vonlaust
um, að þú kynnir að geta lagt eitt-
hvag fyrir til elliáranna" “.
Daníel var búinn að jafna sig eft-
ir undrunina, sem hafði lostið hann.
Hann leit rannsóknaraugum á Katr-
ínu, sem hafði romsað þessu upp,
snöktandi og skjálfandi.
„Hvers vegna ertu að segja mér
þessa sögu?“
„Hvað áttu við?“
„Eg er Tessúii", sagði Daníel, „og
mér koma þín itölsku málefni ekkert
við. Hvers vegna kemur þú til mín?
Hver sendi þig hingað?"
„Eg hef þó þekkt þig í þrjátiu ár“,
sagði konan ekkablandinni röddu.
„Þú veizt, að ég hef alltaf unnið fyr-
ir mér með heiðarlegum hætti. Þú
veizt, að ég hof alltaf haldig mig við
minn leista . “
„Það, sem ég vil vita, er þetta“,
sagði Daniel og brýndi röddina:
„Hver sendi þig tO mín?“
„Enginn“, svaraði Katrín. Og svo
bætti hún við, lágum rómi: „Mér
leiðist það, að ég skyldi ónáða þig.
Eg skal ekki íefja þig meira“.
Hún vatt sár frá honum og rölti
af stað niður á veginn til Gordóla
og Mínúsíó. Daníel dokaði við, en
fór svo á eftir henni.
„Hafi engimm semt. þig, hvers
vegna komstu þá til mín? spurði
hann.
„Eg ætlaði að leita ráða“, svaraði
Katrín. Hún leit ekki við og hélt
áfram göngunni.
„Hvaða ráða væntirðu hjá mér?“
„Mér datt í hug ag spyrja, hvort
ég ætiti að veröa við þessum tilmæl-
um mannsins“. sagði konan og nam
staðar. „Eg veit ekkert, hvað ég á
til bragðs að laka. Eg hef aldrei kom-
izt í aðra eins klípu á ævi minni.
Ef ég geri þetta, fæ ég dálitla pen-
inga fyrir það, en þá leiði ég ógæfu
yfir fólk, sem aldrei hefur gert mér
mein. Neiti ég, skrá þeir mig and- |
fasiista og ofsækja mig á allar lundir. |
Þú hefur þekkt mig í þrjátíu ár, og j
þú veizt, að ég er hvorki fasisti né
andfasisti. Þú veizt, að ég hef alltaf í
unnið fyrir mér með heiðarlegu móti
og haldið mig við minn leista“.
Daníel var hugsi. Katrin rölti !
snöktandi rf stað, og Daníel fylgdi
T í M I N N — SUNNUDAGSBLAÐ
375