Tíminn Sunnudagsblað - 14.07.1963, Blaðsíða 8

FBI AÐ STARFI
í byrjun heimsstýrjaldannnar síð-
ari voru 20.000 Bandaríkjamenn ráðn-
ir í þann starfa að ritskoða bréf og
pakka, símskeyti og hlera símtöl.
Milljarðar bréfa og símskeyta voru
lesin og hlustað var á samtöl í síma
allan sólarhringinn. Árangur þessar-
ar iðju var stórfenglegur og með
þessu móti hafa þúsundir njósnamála
verið leyst og njósnarar afhjúpaðir.
Þetta gekk ekki sem bezt í fyrstu,
því að það var erfitt að kenna rit-
skoðurunum hin einu réttu vinnu-
brögð. „Snuðrararnir“ fengu sam-
vizkubit, þegar þeir áttu að opna bréf
og lesa um einkamál fólks. En þetta
viðhorf breyttist, þegar Japanir
gerðu árás á flotastöð Bandaríkjanna
í Pearl Harbor. Þá varð þeim mönn-
um, sem störfuðu við þetta, fullijóst,
að þeir urðu að geyma þetta „of-
næmi“ sitt til betri tima og ganga
að þessum hnýsnisverkum eins og
hverju öðru starfi, því að mikið reið
á, að það yrði vel af hendi leyst.
Ritskoðunin hafði í för með sér
tvenns konar ávinning á stríðsárun-
um: í fyrsta lagi gat hún komið í
veg fyrir, að ólöglegar upplýsingar,
sem ætlaðar voru óvinaríki, kæmust
til skila. í öðru lagi barst oft verð-
mæt vitneskja í hendur Bandamönn-
um með þessum hætti.
Ritskoðendurnir skyldu leggja allt
það til hliðar, sem þeim fannst grun-
samlegt af einhverjum ástæðum, at-
huga síðan, hvort viðtakandi eða
sendandi póstsins væri á „lista hinna
grunsamlegu“, en stöðugt bættist við
þann lista, bæði mannanöfn og nöfn
stofnana, sem FBI fannst tortryggi-
legar. Á bak við FBI (Federal Bureau
■ ÞESSI maður með myndavél-
■ ina vinnur á vegum FBI. Hann
■ er að taka mynd af þvi, sem
■ skeður í næsta herbergi án
H þess að nokkur þar viti. Hann
83 stendur bak við. gler, sem er
B venjulegur spegill úr hinu her-
H berginu að sjá. Þar geta menn
0 speglað sig grunlausir um það,
0 að bak við spegilinn er mynda-
03 vél, sem fangar hverja hreyf-
H ingu þeiria. Þessi aðferð hefur
K oft veivð notuð til þess að koma
® upp um starfsemi njósnara.
m
§9
VORiaiBfifillKII
of Investigation) — ríkisrannsóknar-
lögregluna — var sérmenntað fólk,
sem var reiðubúið að taka við bréf
um, pökkum og símskeytum, sen
FBI hafði tekið frá, og rannsaka þ
til hlítar í samvinnu við FBI.
Eins og áður er geuo kom þessi
starfsemi Bandaríkjamönnum og
bandamönnum þeirra að miklu liði
á stríðsárunum: Dæmi um það er
eftirfarandi: Ritskoðandi hafði tekið
frá bréf, þar sem fjallað var um
ákveðin atriði á siglingaleið jap
anskra verzlunarskipa. Fleiri bréf
komu frá sama sendanda, og voru
þau einnig tekin frá. Að lokum gátu
sérfræðingar teiknað hina ákveðnu
leið samkvæmt upplýsingum bréfanna
inn á kort. Síðan var bandaríska
flotanum á Kyrrahafi gert viðvart
Herskip hans sátu fyrir skipunui
og sökktu sjö japönskum verzlunar
skipum.
Símtalahlustandi lagði eyrun
orðieu „kín;r n har
hlustaði á. Það var um þetta 1
mjög erfitt ao „oss vegna
var það svartamarkaðsvara. Hlustanr
anum tókst að ná svo miklu af sam
tal'inú7 að menn FBI gátu fundið
ólöglegar birgðir af kínin og lagt hald
á þær. — í annað sinn beindi e )
kennilegt símskeyti athyglinni að
litlum óásjálegum vefnaðarvörukaup
manni frá Havana, sem varla hefði
haft mikið að segja í símskeytum,
ef allt hefði verið með eðlilegum
hætti. Sérstakir leynilögreglumenn
voru settir til hofuðs honum, og þeir
komust á snoðir um, að maðurinn
tók á móti fé í ýmsum bönkum. Því
miður gat hann ekki skýrt frá því,
hver sendi peningana. Hann var tek-
inn fastur, ákærður, dæmdur fyrir
njósnir í þágu Þjóðverja og skotinn.
Meðal starfsliðs FBI eru sérfræð-
ingar á öllum mögulegum sviðum,
— duglegra manna með sérþekkingu
á afmöikuðum sviðum er alltaf þörf
í starfsemi sem þessari. — í flokki
þessara manna er fyrst að telja mála-
þýðendur og því næst fólk, sem sér-
hæft er í dulmálsþýðingum. Þá koma
ýmiss konar lögspekingar, sérfræðing-
ar í fjármálum, verzlun og braski,
tæknifræðingar, landfræðingar, jarð-
fræðingar, efnafræðingar o. ,s. frv. —
Það var meira að segja not fyrir frí-
merkjasafnara: — Frímerkjasafnari
hafði sent frímerkjaúrval til vinar
síns og beðið hann að líta á það með
þeim orðum, að hugsazt gæti að
meðal þeirra væri eitthverí athyglis-
vert. — FBI fannst þessi sendmg
athygjisverð, þótt af öðrum ástæðum
væri, og bað sérfræðing sinn í frí-
merkjasöfnun að líta á þau Frímerk-
in voru límd á örk, og frímerkjasafn-
arinn varð strax tortrygginn, þegar
hann sá, hvernig þau voru límd upp,
— þau voru nefnilega. límd upp með
einkennilega ruglingslegum hætti án
tillits til landa, verðmætis eóa ald-
urs. Það var ljóst, að hér hlaut að
vera um dulmál að ræða, og þegar
búið vár að finna dulmálslykilinn
var gátan ráðin og unnt var að lesa:
„Herskipið Iowa siglir 22. marz“.
Frímerkin gáfu einn-g upplýsingar
um höfn og ákvörðunarstað. — Þessi
frímerkjaörk_er nú á safni, en send-
andinn hefur aldrei fundizt!
í bréfunum, sem ritskoðuð voru,
voru pistlar á haitisku, kreolsku,
53 i
TfMINN - SUNNUDAGSBLAD