Tíminn Sunnudagsblað - 28.07.1963, Blaðsíða 9

á höfði í lygnunni; hán skeytir því
naumum þanka, þó yið undir náttmái
séum á floti í rauðagulli kvöldsólar á
sl’óru, myrkgrænu grasteppi þessarar
gróðursælu flateyjar, ásamt með hirð
af sandeyrum, hvítum af fugli. Sér
það ekki meir.
Eyjuna alia á hún innra með sér,
Örl'andið er henni runnið í merg
og blóð, en hugudnn er ekki lengur
heima.
Verpid Hönnu Ryggen er
hvorki innan veggja né utan
gátta, hún er mitt í mann-
lífinu, fjarstödd slær hún
nútíS annarra manna inn í
vefinn — síðan hún fékk
útvarpið.
Einangrun Örlands gefur henni
vinnufrið og þá fjarlægð er td þarf
að endurlifa frétta'harmleik stjórn-
málahringekjunnar.
Enda þótt ofin verk hennar séu
á tízkuoddi í dag, eru þau í rauninni
ekki tízkufyrirbæri og hún nýtir ekki
nútímaafstöðu til myndlistar að öðru
en henni hentar og hæfir þeirri vef-
tækni sem hún hefur vahð sér, ofin
verk hennar eru ekki ætluð deginucn
í' dag einum, fremur dögum kynslóð-
anna sem koma tU varnaðar. Þótt
söfn, ríki og einstaklingar hafi keypt
þessa margslungnu myndvefi og list
sýningarsalir hafi staðið þeim opnir
síðustu tvo áratugi, er Hanna Ryggen
ekki að framleiða listaverk eftir pönt-
un.
í heimagerðum vefstól setur hún
samtíðina í skriftastól, fjarstödd slœr
hún vel úr ullinni af kindunum sín-
um um atburði er okkar kynslóð naut
eða þoldi, vefur rás aldarinnar inn á
milli þess að hún mjólkar kúna sína
eða sópar hlaðið. Veraldarsagan ger-
ist á einú og sömu bújörðinni, jörð-
inni okkar, hvort heima er átt á Ör-
landinu eða annars staðar, skiptir
ekki máli.
„Hér eru nokkur reynitré og
einn heggur heima við. hús“, seg
ir hún. „Þessi heggur er í öilvjn
teppunum mínum. Vanti mig
þennan dimma fjólulit, verður
heggurinn einni grein fátœkari.
Börkurinn er beztur að vorinu,
þegar safinn rís og er rammur,
ég notaði einnig þennan lit í
andlit Mussolinís“.
ETIOPIA Etíopíuvefurinn er nú
Stærð: farinn að fjarlægjast okk
155x390 ur í tíma, orðinn mann-
Ofið 1935 kynssaga, þó ekki hafi
Eigandi: staðið á sögulegu fram-
Listasafn haldi þeirra átaka er þar
Þrándheims. urðu Hönnu Ryggen yrkis
efni. Þegar þessi mynd-
vefur var sýndur á heimssýriingunni
í New York var lappi festur yfir and-
lit Mussolinis. Það þótti vissara að
hylja afrísku örina er stóð í auga
hans. Hvít örvahríðin liggur lárétt
í þéttum myrkviði missvartra upp-
teygðra arma negranna, yfir glætuna
frá bliknandi gerfitunglum í mynd
nokkurra evrópskra valdhafa, Haile
Selassie ögn utangarna í stássi sínu.
Óvenju sparneytinn litavefur, svart
og hvítt ríkjandi í ögrun, auk heggs-
ins heima. Þetta var fyrsti löðrung
urinn seim Hanna Ryggen rétti að
samtíð sinni í rólegheitum, hún færír
harmleikinn heim á hlað og gerir
hann að sínum og slær eldlínu aldar
skapa í vefinn án meiri hátíðleáks,
en væri hún að skara glóðina undir
matseldinni.
SPÁNN Spanska myndvefnum
StærS hefur verið líkt við
190x225 Guemicu Picassos, Klukk
OfiS 1938 ur Hemingways og ljóð-
Eigandi: jn um Spán eftir Mal-
Listasafn raux.
OSLO Á nú að bera það sem
hæst hefur þó borið I
hewnslistunum á 20. öldinni saman við
ígrípaverk útkjálkabúandikonu. Hverra
hagur er slíkt? Listdómarar ota sjálf
um sér í oftali um annarra verk, aug-
lýsing er það og einkaútsala. Hanna
Ryggen er fyrst og fremst óvenjuleg
og umtalsverð vegna aðstæðna sinna,
vegna andstæðunnar milli eigin lífs
og þess mannlífs hún gefur líf í vef
og slíkur samanhurður er út í bláinn.
Þar er of ójafn leikur og fátt sam-
eiginlegt utan jnrf‘sefnið sjálft, hu0',-
að og unnið í ólíkan efnisvið: ull, liti,
orð.
Þessum myndvef hefur einnig verið
Fyrri hluti greinar
eftir Valgerði Briem
T í M 1 N N — SUNNUDAGSBLAÐ
633