Tíminn Sunnudagsblað - 10.09.1967, Blaðsíða 9

um átta fet. Árbakkarnir hrundu
saman og vatni'ð flæddi yfir land-
ið meðfram ánni. Fjölda bygginga
skolaði burtu, og í héraði einu
drukknuðu 15000 fjár.
Biskupinn af Bath og Wales
fannst kraminn til dauða undir
skorsteininum af húsi sínu. Hann
lá nærri dyrum svefnskálans,
klæddur í náttslopp og hafði auð-
sjáanlega verið að reyna að kor/i-
ast út. Kona hans lá enn í rúm-
inu, grafin undir tonnum af
hleðslugrjóti og steinmylsnu.
Eins og oft viil verða, þegar
silkt fár dynur yfir, urðu til ótal
furðusögur um björgun og dauð-
daga manna. Lundúnabúi nokkur
er sagður hafa sofið vært alla
nóttina meðan ósköpin gengu á,
og þegar hann vaknaði endurnærð
ur, morguninn eftir, olli það hon-
um furðu, hve bjart var inni í
skálanum. Leit hann upp og sá,
að þakið var horfið. Maður nokk-
ur, Simpson að nafni, var þrábeð-
inn að yfirgefa húsið ásamt fjöl-.
skyldu sinni. Simpson skellti
skollaeyrum við öllu slíbu kvenna-
hjali og fór aftur að sofa. Fjöl-
skylda hans hreiðraðí um sig nið-
ur í kjallara hússins og hafðist
þar við í rúma klukkustund, en
konan reyndi þá aftur að telja um
fyrir Simpson og fá hann til að
flýja með henni. Simpson fullviss-
aði hana um, að hann væri alls
ekki hræddur og hefði yfir engu
að kvarta, og bað hana lofa sér
að vera einum. Hún yfirgaf húsið
ásamt börnunum, og höfðu þau
vart komizt yfir strætið, þegar
byggingin hrundi til grunna.
Maður nokkur í Holborn svaf
eins og steinn alla nóttina, en er
hann vaknaði, sá hann út gegnum
þakið í blátt himinhvolfiðN Loft-
bjálki, næstum þverbrotinn undan
gífurlegu fargi af grjótmylsnu,
brakaði og brast rétt fyrir ofan
höfðalagið. Maðurinn skauzt ur
rúminu, og jafnskjótt brotnaði
bjálkinn undan þunganum og rúm
ið grófst í möl og hleðslubrotum.
John Hanson dvaldist í London
í viðskiptaerindum og svaf um
nóttina í Bell-Savage gLstihúsinu
!á Ludgatehæð. Hann svaf vært í
herbergi á annarri haéð, þegar
skonsteinninn féll niður um þak-
ið á húsinu, klauf tvær efstu hæð-
Írnar, hafnaði loks í herbergi
ftansons og braut heljarmlkið
stykki úr gólfinu, svo að rúmið
og Hanson þutu með feiknhraða
niður á fyrstu hæð. Tókst lending-
in svo vel, að Hanson sakaði ekk-
ert, nema hvað honum varð all-
mikið um þessa óvæntu flugferð
og fékk ákafan hjartslátt, þar sem
hann lá í veitingastofunni, um-
lukinn fallandi grjótmylsnu og
borðviði.
Öðru vísi segir frá óveðrinu í
frásögu prests nokkurs í þorpi
skammt frá Oxford. P-esturinn,
einn hinna mörgu heimildarmanna
Defoes, hefur frásögu sína með
því að segja, að stormurinn „hafi
ekki valdið miklu tjóni í þorp-
inu, einungis feykt þakflísum út
á akrana, brotið niður tvo reyk-
háfa og eyðilagt nokkur tré.“
En sérstæður atburður hafði orð-
ið daginn áður en veðrið skall á.
Maður nokkur hafði komið hlaup-
andi inn til prestsins, sýnilega
óttasleginn, og beðið hann að
koma út og sjá „súluna á himni“,
sem æddi þvert yfir akurinn.
Presturinn fór út, og hann sá
„rörpípu, sem dansaði í vindin-
um“. Þessi „pípa“ þjösnaðist yfir
einn akurinn og lét eftir sig ó-
hugnanleg spor. Á vegi hennar
varð görnul eik, og eikina tætti
súlan sundur. Er súlan fór yfir
veginn, saug hún til sín vatnið í
ræsunum, og gamla kornhlöðu
muldi hún méjinu smærra. Loks
hvarf súlan bak við hæð eina, og
presturinn gat ekki lengur fylgzt
með ferðum hennar.
Þessi lýsing á hvirfilvindi sýnir
vel, hversu veður þetta var frá-
brugðið öllum náttúruhamförum,
er Bretar þekktu til í þá daga.
Frásögn prestsins endar svo: Einn
morguninn gekk ég fram á stór-
vaxið álmtré, sem stormurinn
hafði beinlínis snúið í heilan hring
Stóð álmurinn enn og virtist ekki
hafa orðið meint af átökunum.
Eitthvað hafði losnað um rótina,
en hvergi hafði hún slitnað.
Nú höfum við gefið stutta lýs-
ingu á hamförum veðursins á
landi, en undan ströndinni og í
árósunum var ástandið jafnvel enn
verra. Sökum þess hve skipin lágu
þétt og mörg saman, hófu þau
tryllingslegan dauðadans, þegar
óveðrið skall á. Skipin rákust sam
an eða þau rak með leifturhraða
upp í klettana. Möstrin tætti veð-
urófslnn sundur, og skipsbúkana
bar á haf út eða þelm hvolfdi við
ströndina. í ósunúm var sýnu
verra að forðast klær dauðans.
Skipin Idóðust á bakkana mörg
saman, sum á hvolfi, sum á hlið,
og önnur með stefnið beint í
loft upp. Mörg skútan mélaðist
sundur í spækjur. Nokkur skip
rak eftir flóðpollum langt á land
upp, og þar skullu þau á húsum
og ollu tjónj og tortímingu.
Mest var veðurhæðin um sí'ðari
hluta nætur og rétt fyrir dögun,
miíli kl. 2 og 5, og á þessum
tíma snerist vindáttin úr suðvestri
til vesturs, síðan í norðvestur og
loks aftur í vestur, rétt eins og
ve'ðurguðunum væri mest í mun
að blása úr sem flestum áttum,
svo að enginn slyppi undan eyð-
ingarkló þessa bölvalds. Þegar
leið á morguninn, tók að lægja
og klukkan átta blés hægur vind-
ur og þíður um allt Bretland.
Defoe lýkur frásögn sinni með
tölfræðilegum staðreyndum, en
áður en skýrslan hefst segir hann:
„Þeirra borga og þorpa er eklci
geti'ð, þar sem einungis varð tjón
á þökum, útihúsum og öðrum
minni háttar byggingum.“
Átta hundruð íbúðarhús hrundu
gersamlega til grunna, en löskuð
hús skiptu þúsundum. Fjögur
hundruð vindmyllur fuku urn
koll. Yfir hundrað kirkjur voru
nær því þaklausar, og sjö turn-
spírur brotnuðu niður. 123 menn
týndu lífi á landi, svo vitað sé,
en eflaust voru þeir miklu fleiri.
150 stór og lítil skip munu hafa
farizt eða eyðilagzt, og ekki færri
en 8000 sjómenn misstu lífið í
þessum hamförum náttúrunnar.
Trjágróður máðist burt af stórum
svæðum, og heilir skógar hurfu
blátt áfram.
Ekkert gefur máski betri mynd
af tjónj því, er varð í London,
en sú staðreynd, að daginn eftir
óveðrið hækkuðu þakflísar í verði.
Þúsundið rauk úr 21 skilding í
120 skildinga.
Að kvöldi föstudagsins 26. nóv-
ember sendi vitlnn á Eðvarðsskeri
frá sér ljósmerki eins o,g vant var.
Úr Iandi mátti sjá daufaii geisl-
ann kljúfa myrkrið um míðnætti.
f dögun á laUgardggCnnlm benti
ekkert tll þess, að vjw hefði nokk-
urn tímann staðiÓ á skerinu, nema
hvað nokkraf Járnstangir bar við
Fi-amhald á 7?0. síðo.
T í M I N N — SUNNUDAGSBLAB
777