Tíminn Sunnudagsblað - 28.04.1968, Blaðsíða 13

Synir Jóhanns bera voru báSir mjög gerviiegir menn, miklir vexti og fríðir sýnum,
Bjarni öllu hærri, en Gísli þreknari. Var það margra manna mál, að þeim
kippti í kynið að atgervl, og var Gísli talinn sériega líkur föður sínum. Um tíu
ára aldursmunur var á þelm bræðrum. Gísli er til vinstri, en Bjarni til hægri.
Friðriks, banamanns Natans Ketils
sonar. Varð Gísli einn þeirra, er
þrauikaði af hinn ægilega hörm-
unga'vetur á Nýja-íslandi við Winmi
pegvatn árið 1875—1876, en hörf-
aði fljótlega brott þaðan og gerðist
eftir nokkurn flæking, einn hinria
fyrstu landnema í Hallsonbyggð í
Norður-Dakóta, milli Svoldurs og
Fjallabyggðar, og átti að konu Matt
hildi, dóttur Niss Petersens,
bónda á Njálsstöðum á Skaga-
strönd, rak sveitaverzlun og flutt-
ist að lokum vestur á Kyrrahafs-
strönd. Vegnaði honum ekki nema
miðlungi vel ves-tra og mun jafn-
an hafa verið fátækur maður, en
þó hvatti hann vandafólk sitt þess
að fara að dæmi hans og flytjast
búferlum til Norður-Dakóta.
Fáum árum eftir vesturför Gísla
færðu Jóhann og Guðfinna bú sitt
vestur fyrir Þorvaldsfjall að
Skarði á Vatnsnesi, þar sem þau
bjuggu síðan til ársins 1883, að
þau fóru einnig vestur um haf
með ungt barn, sem Jóhann liafði
eignazt fram hjá konu sinni, ásamt
Bjarna Jóhannssyni, sem þá var
kominn lítið eitt yfir tvítugt. Sett-
ust þau einnig að í Hallsonbyggð
i grennd við Gísla og fóru með
honum vestur að Kyrrahafi, þar
sem Jóhann Árnason átti elliár sín
með síðari konu sinni, Elísabetu
Jónsdóttur, sem ef til vill hefur
einnig verið húnvetnsk.
Jóhann beri mun hafa verið mað
ur barngóður, þótt það yrði hlut-
skipti hans síðari hluta ævinnar, að
flest börn flýðu hann með hljóð-
um. nema óvitar væru. Enda þótt
hann fengi ekki sýnt sonum sín-
um þann ræktarhug, sem honum
hefur verið eðlilegur, þótti hon-
um vænt um þá, og þeir þoldu að
sýnu leyti mikla önn fyrir hann
og höfðu sáran vorkennt honum
auðnuleysið allt frá bernskuárum,
er þeir hafa kannski feng’ð að
vitja hans með ömmu sinni. þur
sem hann lá í híði sínu í skemm-
unni á Vigdísarstöðum. Var þeim
ætíð hugleikið að létta honum
raunir hans, þótt þeir féngju elrki
að gert.
Gísli hafði dvalizt áratug í Vest-
urheimi, þegar vandafólk hans af-
réð að fara að dæmi hans, og jafn-
an haft annað veifið spurnir af hög
um föður sins. Nú hafði hann skrif
að Bjarna, bróður sínum, ottar en
einu sinnf og beðið hann að hlut-
ast til um það, að faði’ þeirra
slægist í vesturfarahópinn, svo að
hann þyrfti ekki lengur að hrekj-
ast á vergangi. Þótti honum ekki
örvænt, að til hins betra brygði
um hætti hans í nýju umhverfi,
fjarri öllu, sem á daga hans hafði
drifið.
En ekki var á visan að róa, þar
sem Jóhann var. Enginn vissi, hvar
hann var niður kominn, þótt lík-
indi þættu til. að hann væri ein-
hvers staðar sunnav lands. Leið
svo fram undir vor 1883, að Bjarna
tókst ekki að haía spurnir af ferð-
um föður síns.
Einhvern tima hinar fyrstu sun
arvikur gerði Jngimundur bónc\
Jakobsson á Ctibhksstööum ferð
sína til Reykjavíkur Vissi Bjarni
af fyrirætlun hans og íékk honum
í hendur bréf, sem hann bað hann
að koma t veg íyrir föður sinrs,
ef hann gæti spurt hann uppi á
ferð sinni. En svo fór, að Ingi-
mundur hitti eksi neinn, sein vissi,
hvar bera man.nsins var að leita
Þótti Ingimundi það illt, þvi að
bæði uilni hann þura feðgum að
hittast, ig þar að auki viss: hann,
að mörgum manninum í Kirkju-
hvammshreppi myr.di þvkja nokk
uð við ldggja, að Jóhann bæri
ekki undar, í þetta skipti. Varð
það því þrautaráð Ingimundar að
lýsa eftir honum í blöðum. Þegar
Þjóðólfur barst út um landið með
fyrstu póstferðu-uun eftir lokin,
gat að lita í honum svolátandi á-
varp frá bóndanum á Útibliksstöð-
um:
„Ég vil biðja hvern þann mann,
er veit til ferða Jóhanns Bjarna-
sonar frá Vigdísarstöðun. á Vatns-
nesi, er lengi hefur verið á ferða-
lögum syðra, að láta Jóhann vit.a
frá Bjrrna, syni hans, sem nú er
T I M 1 N N — SUNN«JDAGSBLAÐ
301