Tíminn Sunnudagsblað - 14.07.1968, Blaðsíða 9
SMIÐUR AF
GUÐS NÁÐ
Rætt við
Sigurh Jónsson,
líkanasimð í
Landsmiðjunni
Á fynstu áratugum þessarar ald-
ar önnuðust dönsk varðskip land-
helgisgæzlu við ísland: Fylla, ís-
Iands Falk og Hvidbjörnen. Þóttu
þau ekki sérlega kappsöm við
þetta starf og vildu helzt liggja
aðgerðalaus inni á höfnum. Eirík-
ur Kristófersson skipherra hefur
sagt frá því, að eitt sinn hafi Fylla
legið þrjár vikur í Reyikjavíkur-
höfn, þegar íslenzk yfirvöld báru
fram svo harðorða kvörtun, að
Danir þorðu ekki annað en drauja
sér af stað. En þeir fóru bara beint
upp í Hvalfjörð, og lögðust þar
við akkeri á ný!
Vestmannaeyingar urðu ekiki hvað
sízt fyrir barðinu á erlendum veiði-
þjófum. Þeir áttu reyndar við
fleira mótlæti að stríða sem þeir
jusu upp gulili hafsins,- því slys
voru óvenju tíð á hinum mörgu
smábátum verstöðvarinnar.
Það mim verið hafa Eldeyjar-
Hjalti, sem fyrstur stafck upp á
því, áð keypt yrði eftirlitsskip, sem
aðstoðað gæti smábátaflotann.
Ýmsir góðir menn stofnuðu upp
úr þessu Björgunarfélag Vest-
mannaeyja og keyptu hafrannsókn
arskipið Thor af danska landbún-
aðarráðuneytinu. Kom skipið hing-
að 26. marz 1920.
Þór fór strax að koma að miklu
gagni, þótrt ekki hefðu erlendir
togarar beyg af honum, fyrr en
hann fékk falibyssu, fáum árum
síðar. Hanr. gat samt varnað því,
að þeir iegðu beint ofan í net
smáíbátanna. Fiskmerkingar voru
hafnar á Þór, og hann er því fyrsta
innlenda björgunar-, strandvörzlu
og rannsóknaskipið. Svo merkilega
vill til, að hann hafði, áður en Dan-
ir eignuðuot hann, verið fyrsti tog-
ari landsins, gerður út frá Patreks-
firði um aldamótin.
En Björgunarfélag Vestmanna-
eyja réði ekki til lengdar við rekst-
ur Þórs, því kostnaður var mikilLL
Ríkið varð að taka við, brátt bætt-
ust við fleiri skip, og Landhelgis-
gæzlan varð sjálfstæð stofnun.
Saga hennar er orðin allvið-
burðariik. Hún greinir frá eltinga-
leikjum og jafnvel mannránum.
hámarlki nær hún þó í tólf milna
stríðinu við brezka sjóherinn 1958.
Þar börðust slendingar við of-
urefli með ýmsum ráðum og meira
að segja biblíunni, sem frægt er
orðið. Eiríkur skipherra sendi
brezka flotaforingjanum tilvitnan-
ir í fcapítula og vers, þar sem tal-
að er um lamb fátælka mannsins og
TÍMINN - SUNNUDAGSBLAÐ
537