Tíminn Sunnudagsblað - 12.10.1969, Page 13

Dr. Jakob Jónsson í skrifstofu sinni að EngihlíS 9.
Ljósmynd: Tíminn-GE,
sjálfan mig, hvort það hafi verið
fyrirgefanlegt af mér að velja
þetta starf og taka jafnframt á
mig þá ábyrgð að sjá fyrir fjöl
skyMu.
— Hafði þetta ekki sína kosti?
Gátu prestar ekki sett sig betur í
spor sóknarbarna sinna?
— Ég held, að prestar hafi
ekki búið við þau kjör á þessari
öld, að þeir hafi verið hafnir yfir
aðra efnalega. Prestar hafa alls
ekki haf-t laun nema rétt til að
skrimta. Fyrir hönd stéttarinnar
!hef ég alltaf fundið til þess, að
hún getur etoki viðað að sér nægi
lega miklu af fræðibótoutm. Prest-
ar þurfa Mtoa að fara utan í náms
ferðir. Það er þó alvarlegast, að
þeir hafa orðið að taka að sér
óskyld störf til þess að framfleyta
fjöiistoj’ildunni. Svo ég segi blátt
ófrarn af eigin reynslu: Það er í
fyllsta máta óeðlilegt, að prestur
í Reykjavíto skuli þurfa að vinna
uim nætur við endurskoðun reikn-
inga háá stórurn fyrirtækjum eða
ikenna fulla kennslu í stoólum.
Þetta hafa þeir neyðzt til að gera,
þangað til það þótti orðið sjálf
sagður hlutur. Það veit hiver heil-
vita maður, að þetta hlýtur að
ganga út yfir eitt af tvennu: Prests-
starfið sjálft eða heilsu mannsins.
— Er guðfræðiþekking nauð-
synleg?
— Ég svara þessari spurningu
að sjólfsögðu játandi. Ég væri ekki
prestur, ef það væri ekki skoðun
mín. Það er enginn vafi á því, að
guðfræðin einangraðist á tímabili.
Ýmsir menntamenn litu svo á, að
guðfræðin væri eiginlega ektoi vís
indagrein. Þetta er komið undir
því, hvernig menn lítá á trúna.
Það er auðvitað hægt að kenna
guðfræði, án tiliits til trúarinnar.
Menn hafa stundum sagt við mig,
að það væri miki'll sparnaður fyr
ir hásbólann að leggja niður guð
fræðideildina. Svo er þó ekki. Þá
þyrfti að kenna sömu greinarnar
í öðrum deildum, ef hann á að
vera vísindaleg stofnun. Mjög
þekktur prófessor heldur fyrir
lestra við háskóla í París og Sviss.
í öðrum háskólanum heyra fyrir
lestrarnir undir guðfræði, í hinum
undir heimspeki. Þessi maður er
Nýjatestamentisfræðingur, og það
er vísindalegt verkefni út af fyrir
sig, án tillits til trúarlegs áhuga.
Þvd annað er ómögulegt en til séu
menntaðir menn í þeirri grein
— Hivað þá um trúna?
— Mér skilst, að samkv^mt
marxismanum séu trúarbrögð
in eins konar óafvitandi túlkun
mannsins á þvi þjóðfélagi, sem
hann lifir í. Guðföðurhugmyndin
út frá ættföðurnum og svo fram-
vegis. Þetta er rétt að vissu manki.
Hvorki trú né heimspeki er ó
snortin af þjóðfélaginu. Það væri
óeðlilegt, þar sem við lifum sem
félagsverur og erum börn okkar
tíma. En það er mikill munur á
því að viðurkenna, að svo sé, og
Skýra hins vegar trúarbrögðin út
frá þessu sem eins konar þjóðfé-
lagslegan vanþroska eða barna
skap. Við skulum taka svo til dæm
is Freudismann, sem hefur verið
ákaflega sterkur í menningu okk-
ar. í raun og veru lítur Freuds-
isminn á trúna sem allsherjar geð
veiklun. Er það þá ekki furðulegt,
að yfir níutíu af hundraði eru trú-
aðir? Getum við trúað því að þeir
séu allir klepptækir?
— Eru það ekki ærið mismun
andi guðshugmyndir, sem þessir
níutíu af hundraði hafa?
— Það er svo allt annað mál.
Ég var prestur í Wynyard 1 Kan-
ada, og eitt sinn sem oftar kom til
mín maður heim á prestsetrið
Þetta var síðla sumars, og maður
inn var blæddur samfestingi, en
bar það með sér, að hann var ekki
erfiðismaður. Hann sagði mér, að
hann hefði verið kvikmyndafram-
leiðandi í Hollywood. Hann hafði
orðið fyrir áikaflega mikilli sorg,
og allt, sem hann átti, varð hon
um eiginlega einskis virði. Hann
sagði mér, að hann hefði ákveðið
að fara í langa ferð í leit að sjálf-
r I M I N N
SUNNUDAGSBl.AÐ
805