Tíminn Sunnudagsblað - 16.04.1972, Blaðsíða 15

sig sjó, hvað þá að þeim hvolfdi. Þetta
voru hinar mestu ágætisfleytur, að
öllu öðru leyti, en þvi, að það var held-
ur vont að vera á þeim i úfnum sjó,þá
vildi gefa á. En þetta voru feikilega
þægilegar hjálparfleytur, og Frakkar
notuðu þær afarmikið hér fyrrum.
Þeirra doriur voru bara miklu minni
en okkar, og aðeins með lausum þóft-
um, enda stöfluðu þeir þeim eins og
hverjum öðrum bölum, þegar ekki var
verið að nota þær. Og þeir notuðu þær
geysilega mikið, bæði hér við land og
eins á Grænlandsmiðum.
— Voru þá stærri skipin, eins og til
dæmis Imperialist, sem þú varst á, að-
eins nokkurs konar móðurskip, en
doriurnar sjálf fiskiskipin?
— Já, einmitt. Við á Imperialist
vorum með sex doriur, en þegar við
komum á Grænlandsmiðin, voru þar
fyrir tvö móðurskip með sinar sex
doriurnar hvort, og auk þess aðal-
móðurskipið, Helder, það var með
þrjátiu og tvær doriur. Helder var
geysimikið skip, hvorki meira né
minna en fimm þúsund lestir, að
stærð, og hafði innan borðs sjúkrahús,
bakari ogyerzl., þar sem hægt var að
kaupá svo að segja hvað sem var -
nema neftóbak! Auk þessa voru svo
tvö flutningaskip, sem fluttu okkur
vistir, og verkamenn, sem önnuðust
flutning á kolum.
— Mér telst svo til, að þú sért búinn
að nefna um fimmtiu doriur. Maður
gæti haldið, að allur sá floti hefði ekki
aflað neitt smáræði.
— Rétt er nú það. Það var nóg af
lúðunni, og ekki heldur slegið slöku við
veiðarnar. Það er kannski ekki trú-
legt, en engu að siður dagsatt, að það
voru stöðugt sjö togarar i förum að
flytja fiskinn frá okkur til Englands -
og veitti ekki af. Fyrir nú utan það,
sem fór i móðurskipin. Að visu voru
togararnir lengi á leiðinni, en þó sýnir
þetta, að veiðin var ekki neitt smá-
ræði.
— Og ykkur leið vel, þarna i útlegð-
inni?
— Já, okkur leið öldungis Ijómandi
vel. Að visu var þetta nokkuð erfitt i
fyrstu, þvi við komumst ekki alveg
strax upp á það lag, sem Norðmenn-
irnir kunnu. En þegar við höfðum ver-
ið þarna eitthvað hálfan mánuð eða
svo kom einu sinni til okkar norskur
skipstjóri. Tryggvi ófeigsson tók hann
þá til sin upp i brú og spurði hann
spjörunum úr, og eftir þetta tók okkur
að ganga miklu betur.
— Það þarf auðvitað ekki að spyrja
að þvi, hvort þið hafið ekki haft góðan
viðurgerning?
— Blessaður vertu. Þetta var ágæt-
isfæði, sem við höfðum. Einu sinni
fengum við þó kjöt frá Skotlandi, og
það var svo feitt, að segja mátti, að
það væri gersamlega óætt. Þetta var
likara mör en kjöti. En heilsufarið var
svo gott, að enginn maður fékk alvar-
legri sjúkdóm en kvef.
— Og samkomulagið?
— Já, það var nú gott. Tryggvi
Ófeigsson var okkur ekki aðeins góður
sanngjarn skipstjóri, heldur eins og
bezti faðir, svo ungur sem hann þó var
að árum.
— En hvað um hafisinn? Urðuð þið
aldrei neitt varir við hann?
— Nei. Hafis sáum við aldrei, svo
ekki hefðu þeir, sem heima sátu, að
heitið gæti þurft að hætta við ferðina
þess vegna.
— Og þá hafa vist ekki aðrar hættur
sótt ykkur heim, svona um hásumar-
ið?
— Það er nú vist varla hægt að segja
það, en þó er vissulega alltaf sá mögu-
leiki fyrir hendi. Þannig komst til
dæmis ein dorian i kast við bláhveli, og
það endaði með þvi, að þeir urðu að
hella oliu i sjóinn til þess að forðast
hana, skepnuna, á ég við.
— Gátuð þið aldrei komizt neitt i
námunda Við grænlenzkar meyjar?
— Uss, biddu fyrir þér. Nei, ég held
nú siður. Við vorum þarna úti i regin-
hafi, vist einar hundrað sjómilur út af
Godtháb. En það er margt fleira en
fallegar konur, sem gefið getur lifinu
gildi, og þetta lif okkar, þarna á haf-
inu, var á margan hátt heillandi fyrir
unga menn.
— En nú hefur sjómennska þin ekki
verið bundin lúðuveiðum við Grænland
nema þetta eina sumar. Varstu ekki
lika á sildveiðum?
— Jú, mörg ár, með öðrum orðum
allt til 1949, þá hætti ég og fór i land.
— Hvað tókstu þér þá fyrir hendur?
— Þá réðist ég til Magnúsar
Kjartanssonar málarameistara og
Sveins, sonar hans, sem núna rekur
sölu fyrir B.P. hérna i Hafnarfirði. Ég
réðist að visu ekki fyrst nema nokkra
daga, i reyndinni urðu það fimm ár.
Þá hætti ég.þvi að smurstöðin, þar sem
ég hafði unnið, var að leggja sina
starfsemi niður.
Þá gekk ég á fund Axels Kristjáns-
sonar i Rafha og bað hann um vinnu.
Axel sagði, að ég væri orðinn of gam-
all, og auk þess vildi hann ekki taka
mig þaðan sem ég væri. Ég svaraði, að
ég væri hættur þar, hvort sem væri,
svo það kæmi út á eitt. Ég man nú
ekki, hvað við töluðum fleira um þetta,
en svo mikið man ég, að Axel var að
leggja á stað i siglingu, og það var allt
óútkljáð á milli okkar, þegar hann
lagði af stað. En þegar hann hafði
skamma hrið verið i siglingunni, sendi
hann skrifstofustjóra sinum skeyti,
þar sem hann lagði fyrir hann að
hringja heim til min og ráða mig.
Hvernig á þeim sinnaskiptum stóð,
veit ég ekkert, en þarna i Rafha hef ég
unnið siðan, i full sextán ár, og uni lif-
inu hið bezta.
— Það fer nú senn að styttast i þessu
rabbi okkar, Einar, en áður en við
skiljum, langar mig að vikja ofurlítið
að þinum persónulegu einkamálum.
— Já. Ég kvæntist árið 1924, 24 ára
að aldri, og það sama ár byggði ég
þetta hús hérna, og þótti vist sumum
félaga minna þar nokkuð mikið i ráð-
ist, þótt ekki myndi ungum hjónum nú
þykja þetta neinn munaður. Hér höf-
um við nú búið öll þessi ár, og eignazt
tvo syni og fjögur barnabörn. Kona
min heitir Ólöf Sigurðardóttir og er
fædd á Hellissandi, en ættuð frá
Seljum á Mýrum.
— Og þér finnst lifið ekki hafa verið
neitt sérlega slæmt við þig?
— Nei, ég held nú ekki. Ég hef verið
hamingjusamur maður og óvenjulega
Framhald á 310. siðu.
Hafnarfjarðarbær, þar sem Einar Guömundsson hefur lengi búið.
Sunnudagsblaö Tímans 303