Íslendingaþættir Tímans - 01.12.1972, Blaðsíða 2

af) allar byggingarframkvæmdir væru
á þessum árum háðar ströngum leyf-
um og fjárhagur samtakanna tak-
markaður, var hafizt handa i bjartsýni
og trú á framtiðina. Fljótlega kom þó á
daginn, að framkvæmdum við bygg-
inguna mundi miða hægt, ef tekjur sjó-
mannadagsins einar ættu að standa
undir framkvæmdunum,
Var þvi horfið að þvi ráði, undir for-
ystu Henrys, að afla leyfis stjórnvalda
til happdrættis, er leiddi til þess, að
Happdrætti DAS var stofnað.
Henry var einnig formaður happ-
drættisstjórnarinnar. enda vann hann
manna mest að þvi að hrinda þvi máli i
framkvæmd. Ég var einn þeirra, er á
þessum árum vann nokkuð með Henry
að þessum málum, og kynntist ég þvi
betur en áður áræði hans og hversu
mikil hamhieypa hann var til allrar
vinnu. enda má segja. að hann hafi
lagt nótt við dag til að koma þessum
stórframkvæmdum i höfn.
Eftir að happdrættið tók til starfa,
var uppbygging dvalarheimilisins að
mestu fjármögnuð af ágóða þess og er
nú. sem alþjóð er kunnugt, risið i
I.augarásnum i Reykjavik heimili
aldraðra, er hýsir nú 450 vistmenn við
þann aðbúnað, sem vart mun finnast
betri annars staðar.
Þetta stórátak sjómannadagssam-
takanna mun algjört einsdæmi, og er
þaö álit þeirra, sem bezt þekkja til, að
hefði Henry ekki beitt sér fyrir stofnun
sjómannadagsins og siðan fyrir hinum
ýmsu framkvæmdum hans, þá væri
Dvalarheimili aldraðra sjómanna ekki
ennþá risið af grunni, og eiga þvi
margir aldraðir sjómenn og sjó-
mannskonur og einnig aðstandendur
alls þessa fólks honum þakkir að
gjalda fyrir þennan sérstaka dugnað
hans og áræði, en oft átti Henry við
ramman reip að draga, en hann gafst
ekki upp. fyrr en takmarkinu var náð.
1 stjórn Farmanna- og fiskimanna-
sambands Islands átti Henry sæti frá
1942 og allt til dauðadags, ýmist sem
ritari eða varaformaður.
Frá 1944 til 1957 var hann einnig i
stjórn slysavarnadeildarinnar Ingólfs
i Reykjavik.
Henry hafði brennandi áhuga á
slysavarna- og öryggismálum sjó-
manna, og kom það vissulega fram i
öllu hans starfi hjá SVFl. Henry auðn-
aðist að sjá margar af hugsjónum sin-
um um ,aukið öryggi rætast, og hjá
SVFI gafst honum einstakt tækifæri til
að vinna að þessum hugsjónum sinum.
Fljótlega eftir að Henry hafði lært
loftskeytafræði, eða á árunum 1927 til
1928, gerði hann tilraunir með afllitlar
radio-talstöðvar, sem hann smiðaði
sjálfur, er sendu á hinum svokölluðu
2
bátabylgjum, en þessar tilraunir hans
urðu hvati þess, að þessi öryggistæki
voru siðar tekin i notkun.
Henry ritaði margar greinar um
áhugamál sin i blöð og tímarit. Hann
var ritstjóri Firðritarans, timarits isl.
loftskeytamanna, 1934—1937. 1 rit-
nefnd sjómannablaðsins Vikings var
hann frá upphafi, ritstjóri Árbókar
slysavarnafélags Islands frá 1944, og
ritstjóri Sjómannadagsblaðsins
1944—1959.
Störfum Henrys og áhugamálum
verða ekki gerð nein viðhlítandi skil i
stuttri minningargrein. Til þess kom
hann allt of viða við. Dugnaður hans og
ómæld orka og áræði voru slik, að með
ólikindum má telja, hversu mörgu
hann orkaði að koma i framkvæmd,
enda var vinnudagur hans bæði langur
og strangur. Auk daglegrar vinnu hjá
SVFI og umfangsmikilla afskipta af
félagsmálum gegndi hann þeim
starfa, i meira en aldarfjórðung, að
svara kalli um aöstoð jafnt á nóttu sem
degi. Má öllum vera ljóst, að þessi
vaktstaða Henrys yfir 25 ár hefur
valdið honum og konu hans ótöldum
andvökunóttum.
Henry var gæfumaður i einkalifi
sinu. Hann kvæntist Guðrúnu Þor-
steinsdóttur Michaels útvegsbónda i
Álftafirði 27. febrúar 1932. Ekki ætla
ég að reyna að lýsa þvi, hvernig Guð-
rún reyndist manni sinum og stóð við
hlið hans i bliðu og striðu til siðustu
stundar. Sú saga verður ekki skráð, en
þeim mun betur er hún kunn öllum
þeim. er gleggst þekkja. Allt frá 1932
til 1958 bjuggu þau á Brávallagötu 4,
en þá fluttu þau á Kambsveg 12, en þar
hafði Henry þá byggt þeim fallegt ein-
býlishús. og bjuggu þau þar siðustu 14
árin. Þau eignuðust 6 börn, tvær dætur
og fjóra syni. en þau eru: Helga, gift
Árna Hinrikssyni. framkvæmda-
stjóra, Henry Þór. mælingafræðingur,
kvæntur Gislinu Garðarsdóttur, Har-
aldur. lögfræðingur, kvæntur Elisa-
betu Kristinsdóttur. Hálfdán, stýri-
maður, kvæntur Eddu Þorvaldsdóttur.
Hjördis, gift Gisla Þorsteinssyni flug-
manni, og Þorsteinn Ásgeir, mennta-
skólanemi.
Henry var sæmdur mörgum heið-
ursmerkjum, bæði islenzkum og er-
lendum. fyrir margháttuð störf.
Við fráfall Henrys mun fjöldi félags-
manna i SVFt minnast hans með hlý-
hug og þakklæti.
I nafni SVFI færi ég konu hans,
börnum og öðrum ættingjum innilegar
samúðarkveðjur.
Gunnar Friðriksson.
Þegar Henry Alexander
Hálfdánsson loftskeytamaður fellur
frá, 68 ára að aldri, vprður það eins og
oft vill verða, að mcfrgs er að minnast,
og þd ég viti, að margir verði til að
minnast hans, tel ég eðlilegt.að ég sé
einn slikra. — 1 rúma þrjá áratugi
höfum við átt mikið og heilladrjúgt
samstarf, fyrst sem skipsfélagar á e/s
Súðinni, og siðar að sameiginlegum
áhugamálum okkar, fyrst innan Sjó-
mannadagsráðs um langt skeið, svo
seinna innan stjórnar Farmanna- og
fiskimannasambands Islands i áratug,
en að stofnun þessara samtaka beggja
stóð Henry Alexander i fremstu röð, og
munaði um krafta hans, þegar samtök
þessi stóðu i mótun, og ætið siðar, allt
til hans dauðadags. Henry Alexander
tókst með sinum sérstaka hætti að ná
ótrúlegum árangri, enda munaði um
hugmyndir hans og um hans dugnað.
En slik störf eru ekkialltaf þökkuð sem
skyldi, þess varð hann áþreifanlega
var á löngum ferli i straumþunga
félagsmálanna. Hann hafði yfir
óstjórnlegri orku að ráða og kom oft
ótrúlega sléttur út úr þunga félags-
vafstrins, að aðdáunarvert var. Aðrir
menn ræða á þessari kveðjustund hans
margvislegu félagsmálastörf, Ég mun
þvi nota þessar linur til að taka sér-
staklega einn þátt félagsstarfa hans
fyrir. Ég hef nú um nokkurt skeið
verið formaður ritnefndar Sjómanna-
blaðsins Vikingur, en hlutverk þeirrar
nefndar er að sjá um,fyrir hönd Far-
manna- og fiskimannasambands Is-
lands, útgáfu timarits
sambandsins, sem er Sjómannablaðið
Vikingur. Timarit þetta hefur verið
gefið út i 34 ár. Þegar i upphafi vega
var Henry Alexander falið, ásamt
öðrum manni, að hefja undirbúning að
útgáfu þessa timarits, og alla tið siðan,
allt til þessa dags hefur hann átt sæti i
ritnefndinni, nú seinast sem varafor-
maður nefndarinnar Fyrir öll hans
störf i blaðinu og i ritnefnd vil ég fyrir
nefndarinnar hönd færa hinum látna
beztu þakkir og kveðjur. Það hefur
munað um hans hárbeitta penna um
daganna, bæði á siðum Vikingsins,
sem og á öðrum vettvangi. þar
sem penna hans var beitt. Á mál-
þingum var hann mikill mælsku-
maður, gat veriö harðskeyttur á
stundum, en bliður, og þó hann deildi
hart. var hann ætið sáttfus maður, og
fyrir allan mun vildi hann ekki gera
neinum rangt til, þó stundum hefði
hann þurft að þola, að hann væri
rangindum beittur.
Mest mun hafa gætt starfa hans
innan samtaka sjómanna eins og fram
hefur komið, einnig innan slysa-
varnarmála, en æfistarf hans siðustu
islendingaþættir