Íslendingaþættir Tímans - 01.12.1972, Blaðsíða 22
r
Attræður:
Hannes Jónsson
bóndi, Austur-Meðalholtum
Þeir menn, sem nú eru áttræðir
orðnir eða eldri, hafa margs að minn-
ast frá liðnum ævidögum. Einn þess-
ara mann er Hannes Jónsson, lengi
bóndi i Austur-Meðalholtum i Flóa en
nú iðnverkamaður i Reykjavik.
Það er gaman að ræða við þennan
erna, hrausta og minnisgóða mann.
Hann fæddist 24. nóvember 1892 i
Austur-Meðalholtum, sonur hjónanna
þar, Kristinar Hannesdóttur frá Tungu
i sömu sveit og Jóns Magnússonar frá
Baugsstöðum, einn hinna svokölluðu
Baugsstaðabræðra og má lesa um það
fólk i Bergsætt eftir Guðna Jónsson. ,
Sjö voru þau systkini Hannesar, er til
ára komust en nú lifa auk hans tvær
systur, Kristin gift Arna Egilssyni i
Reykjavik og Guðný ekkja i Ameriku.
Tii gamans má geta þess, að sama
árið og Hannes fæddist, fæddist Ólafur
Thors forsætisráðherra og þá voru
Skúlamál á tsafirði. Þá var fyrsti
bensinbillinn búinn til i Ameriku og þá
var i fyrsta sinn reynt að senda hug-
skeyti. Margt skeði þá merkilegra
dæla og lengi forðagæzlu*aður i öllum
hreppnum.
011 framangreind störf og önnur,
sem honum voru falin,rækti hann af
mikilli kostgæfni. Sigurður á Hróars-
stöðum var á flestan hátt lánsmaður i
lifinu. Hann var af góðu bergi brotinn,
eignaðist góðan lifsförunaut og góð
börn. Hlaut vinsældir sveitunga sinna
og samferðafólks. Hreppti ævistarf,
er hann unni af alhug, var góður og vel
virtur bóndi, naut þess að sjá góðan
árangur sins ævistarfs. Má þar til-
nefna: Vandaðar byggingar yfir fólk,
fénað og heyfeng, vaxandi töðuvelli ár
frá ári, þar sem mörg strá vaxa nú, er
áður óx eitt. Og ekki skal þvi gleymt
hve mikillar ánægju Sigurður naut af
þvi að annast búpening sinn, hann var
mjög góður fjármaður, fóðraði ágæt-
lega allar skepnur og fékk góðar
afurðir af þeim. Og siðast en ekki sizt,
féll Sigurði sú hamingja i skaut, að
vera fæddur i sveit og eiga þar heima
alla ævi. Hann unni sveitinni og var
sannur sonur hennar. Margar stundir
mun hann hafa glaðzt af að lita fagrar
hliðar sveitar sinnar, jafnt i skrúði
sumars sem i fölva hausts, og sjá
hluta, en vinum Hannesar finnst mest
um það vert, að þá var hann i heiminn
borinn hraustur og myndarlegur
strákur.
..fénaðinn dreifa sér um græna haga”.
Og eigi mundi Sigurður ótilneyddur
hafa yfirgefið sina sveit — sinn
Gunnarshólma. — Hann hefði snúið
aftur. Lengst ævi sinnar var Sigurður
vel hraustur, þar til hin siðustu ár, þá
fór honum ört hnignandi, enda hafði
hann þá tekið þann sjúkdóm sem varð
honum að aldurtila. Og fram til efsta
dags hafði hann trútt og þvi nær óskert
minni.
Er fundum okkar Sigurðar bar sam-
an i seinni tið, sagði hann mér frá
ýmsu, sem gerðist á uppvaxtarárum
hans og brast hann ekki minnið. Og,
sem jafnan áður, þótti mér skemmti-
legt að hlusta á hann, þvi hann sagði
frá á hofsaman og viðfelldinn hátt,
hvort heldur hann rakti gamlar minn-
ingar eða ræddi mál dagsins i dag með
önn hans og umsvifum, og varð eigi
annað fundið, en honum væri hvort
tveggja jafn hugleikið umræðuefni,
fortiðin og nútiðin — svo vel fylgdist
hann alltaf með þvi, sem gerðist.
Kynni min af Sigurði á Hróarsstöð-
um hafa varað i hartnær sextiu ár, þvi
ég var ungur drengur, er ég man hann
fyrst. Þau kynni eru á eina lund: öll
Þarna sem Hannes fæddist rákust
saman hornin á fimm nærliggjandi
hreppum, Gulverjabæjarhreppi, Vill-
ingaholtshreppi, Hraungerðishreppi,
Stokkseyrarhreppi og Sandvikur-
hreppi.
Sautján ára fer Hannes að heiman á
vertið, vorvertið á skútu frá Reykja-
vik, Akorn hét hún, en skipstjóri var
Salomon Jónsson. Fiskaði Hannes um
300 fiska og átti helminginn sjálfur, en
þess minnist hann.að fyrsti fiskurinn
var skata. Aðallega var fiskað út af
Vestfjörðum .Vorvertið var þá talin frá
11. mai til 24. júni eða til Jónsmessu.
Næsta vetur var svo farið á vetrarver-
tið, einnig frá Reykjavlk og þá með
skipstjóranum Jóni Ólafssyni frá
Sumarliðabæ, siðar bankastjóri og
alþingismaður. Skútan hét Hannes og
var þetta siðasta vertið Jóns. Þá fóru
margir Flóamenn saman suður á skút-
urnar og togarana. Var gengið yfir
Hellisheiði og gist á Kolviðarhóli. Var
þetta i góubyrjun, þvi að Hannes
minnist þess, að um morguninn & Kol-
góð. Þegar ég var að alast upp, bjuggu
þau Sigurður og Kristin á næsta bæ við
heimili mitt. Var nágrennið mjög gott
og mikil samskipti milli heimilanna,og
hafa þau skipti haldizt i gegnum árin,
ásamt alúðarvináttu. Margs er þvi að
minnast. Ég stend i mikilli þakkar-
skuld við hin látnu heiðurshjón og
heimili þeirra. Þau minningarorð, er
ég hef fest hér á blað.eru örlitill vottur
þakklætis af minni hálfu fyrir margt
gott mér og minum auðsýnt fyrr og
siðar. Ég kveð Sigurð með kærri þökk.
Þreyttur maður er til hvilu genginn,
maöur, sem lifði langa og gifturika
ævi, skilaði miklu og ágætlega unnu
starfi. Merkið stendur þótt maðurinn
falli. Ég hygg, að eigi verði um deilt,
að þeir, sem þekktu Sigurð Daviðsson
og kynntust honum,séu á einu máli
um, að hann var: drengur góður.
Nú er Sigurður kominn heim — heim
þangað,sem sér ,,vitt of vega” og við
blasir veröld ný — veröld, þar sem
hinn trúi þjónn mun uppskera eins og
hann hefur til sáð.
Páll ólafsson
frá Sörlastöðum.
22
isiendingaþættir