NT - 23.05.1984, Blaðsíða 24

Miðvikudagur 23. maí 1984 24
Bretland:
-meðhjálp
rafeindatækis
■ Yfír 50 breskar konur, sem
taldar voru ófrjóar, hafa orðið
óléttar með hjálp lítils rafeinda-
tækis sem upphaflega var hann-
að fyrir sykursýkissjúklinga.
Konurnar voru ófrjóar vegna
þess að ákveðinn hvati sem
líkaminn framleiðir, losnaði
ekki á réttan hátt. Hvatinn, sem
kallaður er LHRH, fer út í
blóðrásina á 90 mínútna fresti í
stuttum slögum. Ófrjósemin
stafaði yfirleitt af því að kyrtill-
inn sem framleiðir hvatann, los-
aði hann ekki út í blóðrásina í
réttum takti.
Læknar á rannsóknardeild
breska landspítalans í London
(NIMR) hafa nýlega hannað
lítið tæki fyrir sykursjúka sem
tryggði þeim nægilegt insúlín.
Það kom í ljós að með því að
breyta elektrónisku stjórnkerfi
tækisins var hægt að láta það
senda skammt af LHRH í lík-
ama kvennanna á 90 mínútna
fresti og þannig koma magni
hvatans í eðlilegt horf.
Dælan, sem er á stærð við
sígarettupakka, er bundin við
handlegg kvennanna eins lengi
og með þarf, eða þangað til
konan verður ófrísk.
Þessi meðferð hefur verið
reynd á 63 konum og 52 þeirra
náðu þungun. 19 börn hafa
þegar fæðst en 10 konur misstu
fóstur. Aðeins einir tvíburar
hafa fæðst, enn sem komið er en
frjósemislyf hafa oft verið erfið
viðureignar vegna fjölburafæð-
inga.
Gaf
fimm
líffæri
■ Líffæri úr einum og sama
manninum voru notuð til ígræð-
slu í fímm sjúklinga í Bretlandi
nú í þessum mánuði.
Maðurinn, sem líffærin voru
tekin úr, dó á sjúkrahúsi í
Worcestershire á Mið-Englandi
þann 31. mars síðastliðinn.
Maðurinn var á fertugsaldri og
gaf kona hans leyfi til að nota
líffæri hans til ígræðslu í aðra
sjúklinga.
Sérfræðingar í líffæraflutn-
ingum flugu þegar í stað með
þyrlu frá Harfield-sjúkrahúsinu
i London og sóttu hjarta manns-
ins sem síðar var grætt í 43 ára
gamla ítalska konu. Læknarvið
Sjúkrahús Elísabetar drottning-
ar í Birmingham græddu nýrun
úr manninum í einn sjúkling og
briskyrtilinn í annan.
Að lokum voru augu manns-
ins notuð til ígræðslu í tvo
sjúklinga til að færa þeim aftur
sjónina.
Læknar segja að öllum sjúkl-
ingunum, sem fengu líffæri úr
þessum manni, líði vel eftir
atvikum. Þeir segjast ekki vita
um neitt tilvik þar sem jafnmörg
líffæri hafi verið notuð til
ígræðslu úr einum og sama
manninum.
af ófrjósemi
WlKlj.
■ Nú er í mikilli tísku að læra af Japönum enda kannski ástæða
til þar sem þeim hefur gengið svo ótrúlega vel í efnahagsmálum.
Danir vilja ekki verða eftirbátar annarra. Hér sést Henrik prins
skoða bænatöflur í Meiji-hofínu í Tokyo þar sem hann hefur að
undanförnu verið í heimsókn. Kannski hann ætli að taka Japani sér
llka til fyrirmyndar í trúmálum? Símamynd-POLFOTO
■ Reagan og Duarte.
Þórarinn Þórarinsson,
ritstjóri, skrifar
seti Panama 1940, en hann
hafði þá heitið ýmsum rót-
tækum umbótum á kjörum
þeirra, sem lakast voru settir,
og náði því fylgi þeirra. Hann
var á þeinr tíma aðdáandi Hitl-
ers og Mussolini og var óttazt,
að hann stefndi að einræði.
CIA gaf milljón dollara í kosningasjóð Duartes
■ LÍKLEGT virðist að harð-
ar deilur séu framundan vegna
þeirra úrslita, sern hafa verið
tilkynnt í forsetakosningunum
í Panama og E1 Salvador, en
þær fóru fram í þessum ríkjum
sunnudaginn 6. maí.
í báðum ríkjunum hafa
aðalkeppinautar þess fram-
bjóðanda, sem varð sigurveg-
ari samkvæmt hinum opinberu
úrslitum, mótmælt þeim og
talið þau röng. Jafnframt halda
þeir því fram, að höfð hafi
verið í frammi margvísleg
óleyfileg brögð í sambandi við
sjálfar kosningarnar.
í báðum löndunum liafa
komið fram kröfur um endur-
talningu.
Pað dregur ekki úr þeirri
gagnrýni, sem hin opinberu
úrslit hafa sætt, að talning
atkvæða dróst mjög á langinn
í báðum ríkjunum. I E1 Salva-
dor voru úrslitin fyrst tilkynnt
á fimmtudag, en kosið var á
sunnudaginn, eins og áður
segir. í Panama dróst enn
lengur að tilkynna úrslitin. Þau
voru fyrst tilkynnt, þegar 10
dagar voru Iiðnir frá kosning-
unum.
Margt bendir til, að deilan
um úrslitin, geti dregið slæman
dilk á eftir sér, einkum þó í E1
Salvador.
Sennilega dregur það ekkert
úr því, þótt Reagan hafi boðið
hinum nýkjörna fo.rseta í
heimsókn og Bandaríkjaþing
virðist ætla að verða fúsara en
áður til að samþykkja fjárveit-
ingar til El Salvador.
EINS og áður hefur verið
skýrt frá, urðu úrslitin þau í El
Salvador samkvæmt tilkynn-
ingu hinnar opinberu kjör-
stjórnar, að Napoleon Duarte,
frambjóðandi kristilega
flokksins, fékk 53.59% greiddra
atkvæða, en Roberto d'Aubu-
isson, frambjóðandi hægri
manna, 46.1%. Aðrir kepptu
ekki að þessu sinni, þar sem
um síðari umferð kosninganna
var að ræða.
D’Aubuisson hefur krafizt
endurtalningar, þar sem hann
telur, að úrslitin séu fölsuð.
Jafnframt deilir hann hart á
framkvæmd kosninganna og
telur hana hafi verið mjög
gallaða og hliðholla Duarte.
Hann telur að bandaríska leyni-
lögreglan CIA hafi haft fingur
með í spilinu og lagt á ráðin
um að tryggja Duarte sigurinn
með öllu móti.
Asakanir sinar í garð CIA
rökstyður d’Aubuisson ekki
sízt með því, að sannanlegt sé,
að CIA hafi lagt ekki minna
fram í kosningabaráttuna en
2.1 milljarð dollara til að koma
í vcg fyrir að hann yrði kosinn.
Meirihlutinn hafi runnið í
kosningasjóð Duarte, en auk
þess hafi verið studdir fleiri
flokkar í fyrri umferð kosning-
anna til að draga fylgi frá
d’Aubuisson.
Af hálfu bandarískra stjórn-
valda er það viðurkennt, að
þau hafi stutt Duarte og unnið
gegn d’Aubuisson, m.a. vegna
líklegra tengsla hans við dauða-
sveitir hægri manna. Það er
viðurkennt, að CIA hafi lagt
960.000 dollara í kosningasjóð
Duartes og 437.000 dollara í
kosningasjóð José Guerrero,
frambjóðandi gamla íhalds-
flokksins.
Það má telja víst, að d’Au-
buisson og fylgismenn hans
muni gera allt, sem þeir
Herinn vék honum því frá
völdum eftir að hann hafði
gegnt forsetaembættinu í 16
mánuði.
Arias sigraði aftur í forseta-
kosningunum 1948, en eftir
tvö ár vék herinn honum úr
embætti.
í þriðja sinn sigraði Arias
svo í forsetakosningunum 1968
og gegndi forsetaembættinu
þá í ellefu daga. Þá steypti
herinn honum enn af stóli.
Vinsældir sínar hefur Arias
átt að þakka andstöðu sinni
við herinn og fyrirheitinu um
félagslegar umbætur. Að öðru
leyti hefur hann verið hægri
sinnaður og talinn stefna að
einræði. Að mörgu leyti minnir
hann því á Peron.
Hinn nýi forseti Panama,
Barletta, er 46 ára gamall,
hagfræðingur að menntun.
Hann gerðist árið 1968 ráðu-
nautur Torrijos hershöfðingja,
sem fór með völdin í Panama
eftir að Arias var steypt af stóli.
Hann var efnahagsráðherra
Panama 1973-1978, en þá réð-
ist hann sem aðstoðarbanka-
stjóri til Alþjóðabankans.
Barletta hefur ekki haft mik-
il afskipti af stjórnmálum og
sóttist ekki eftir að verða for-
seti. Hann var fenginn í fram-
boð af hernum og ýmsum
smáflokkum, sem ekki gátu
hugsað til þess, að Arias yrði
forseti.
Geta má þess, að faðir Bar-
letta var á sínum tíma mikill
fylgismaður Arias. Arias skip-
aði hann borgarstjóra í Pan-
ama City árið 1940.
Vafasamt þykir, að Barletta
muni eiga sjö dagana sæla sem
forseti, því að fylgismenn Ar-
ias geti reynzt honum erfiðir.
■ Ardito Barlctta forseti Panama.
megna, til að gera stjórn Duar-
tes sem erfiðast fyrir. Þeir eiga
vafalaust marga stuðnings-
menn innan hersins og því
þykir ekki ólíklegt, að hann
kunni að grípa í taumana, ef
Duarte reynir að framkvæma
hina róttæku umbótastefnu
sína, en fyrsta verk hans mun
verða að reyna að uppræta
dauðasveitirnar.
Flest bendir til, að Banda-
ríkjamenn muni styðja stjórn
Duartes eftir beztu getu, en
spurning er hvort það nægir
honum, ef hann fylgir fram
stefnu sinni og hefur jafnt rót-
tæku öflin til hægri og vinstri á
móti sér.
í PANAMA munaði litlu á
frambjóðendunum og er því
ekki undarlegt, þótt þar sé
krafizt endurtalningar. Sigur-
vegarinn Nicolas Ardito Bar-
letta Vallarina fékk 300.748
atkvæði, en keppinautur hans
Arnulfo Arias Madrid fékk
299.035. Munurinn var því
ekki nerna 1700 atkvæði.
Afstaða til Bandaríkjanna
var lítið á dagskrá í kosninga-
baráttunni og má þakka það
samningi þeirra, sem komst á
milli Panama og Bandaríkj-
anna í stjórnartíð Carters.
Munurinn á afstöðu keppi-
nautanna var helzt sá, að Arias
lýsti sig enn meira fylgjandi
Reagan.
Mörgum utan .Panama mun
koma þetta á óvart, þegar það
er tekið með í reikninginn að
Arias naut stuðnings verka-
lýðshreyfingarinnar.
Hér réði fortíð Arias mestu,
en hann á orðið langan stjórn-
málaferil að baki, enda að
verða 83 ára.
Arias er stundum talinn hafa
verið fyrirmynd Perons í Arg-
entínu. Arias var kosinn for-
Konur læknast
Úrslit forsetakosninga vé-
fengd í El Salvador og Panama