NT - 30.01.1985, Side 7

Vettvangur
■ Góðar samgöngur ýta undir ferðamannastraum bæði útlendinga og innfæddra um landið. Myndin er af útskipun bfls um borð
í Baldur í Stykkishólmi.
hvetja til ferðalaga íslendinga
um eigið land og standa fyrir
bættri aðstöðu sem víðast um
landið til að auðvelda slík
ferðalög, sem með hverju ár-
inu eru að verða æ mikilvægari
þáttur í lífi hvers einasta
landsmanns, sem bæði stafar
af auknum frístundum, bætt-
um samgöngum og auknum
áhuga manna á því að kynnast
eigin landi. Það má enn ítreka,
sem er afar mikilvægt atriði,
að í flestum tilvikum stuðlar
fjárfesting í ferðamálum að
bættri félagslegri aðstöðu í
þeim byggðarlögum sem við-
komandi fjárfesting á sér stað
og auðgar þar með líf þess
fólks sem þar lifir og starfar.
Hér mætti rekja mörg dæmi
hringinn í kringum landið þar
sem til dæmis ný hótel hafa
bætt aðstöðu og allt mannlíf í
viðkomandi byggðalögum. Þar
tala mörg skýr dæmi glöggu
máli.
Meiri tímamót
en margir ætla
Kynslóðir allra tíma hafa
ætíð átt erfitt með að aðlaga
sig og sætta sig við breytingar,
hvort sem það hefur verið nýr
aldarandi, breytt viðhorf í
þjóðfélagsskipuninni eða ein-
hverjar þær ytri aðstæður sern
smátt og smátt hafa knúið á
breytta skipun í þjóðfélaginu.
Velsældarþjóðir Vesturlanda
eiga erfitt með að sætta sig við
óbreyttan eða minnkandi
hagvöxt, minni þjóðarkökur
og versnandi lífsafkomu. Sama
gildir um íslendinga - hér
gengur erfiðlega að fá menn til
að taka það alvarlega, að menn
eyði meiru en aflað er. Og
misvel gengur bæði hjá lands-
feðrum og þjóðinni að eygja
nýja möguleika, sem skapa
atvinnu og gjaldeyristekjur.
Svo virðist sem nokkurrar hug-
arfarsbreytingar sé þörf - og
endurmats á möguleikum okk-
ar og getu. A.m.k. er það
löngu orðið tímabært, að menn
freisti þess að líta lengri veg
fram á við og læri af reynslu
þeirra þjóða, sem vel getur
gagnað okkur í slíkri framtíð-
arsýn. Því er á þetta minnst, að
ef til vill standa íslendingar á
meiri tímamótum á ýmsum
sviðum en margir gera sér
grein fyrir. Vera má, að full
snemmt sé að rita eftirmæli
ársins 1984, en margt bendir
þó til þess, að þau eftirmæli
muni tengjast nokkrum breyt-
ingum í efnahagslífi okkar og
þar með þjóðfélagsháttum.
Það verður hins vegar undir
okkur sjálfum komið, hvernig
við bregðumst við þeim nýju
viðhorfum sem við blasa og
væntanlega munu skýrast nán-
ar eftir því sem tímar líða. Hin
nýju viðhorf snerta mjög at-
vinnugrein ferðamála og það
er bæði undir stjórnvöldum og
forráðamönnum atvinnugrein-
arinnar komið, hvernig og með
hvaða hætti hin tiltölulega
unga atvinnugrein muni falla
inn í þjóðarmunstrið á næstu
árum, til dæmis frá síðustu
áramótum til aldamóta, ársins
2000.
Það er óbifandi sannfæring
mín. að takist að vinna ferða-
þjónustunni enn aukinn sess í
íslensku atvinnulífi og gera
ferðamálin að virkara afli í
þjóðfélaginu og vitund þjóðar-
innar, munum við búa í betra
þjóðfélagi en við gerum í dag
með þróun atvinnugreinar,
sem bæði á sér þjóðlegar og
alþjóðlegar rætur, tryggir sam-
gönguöryggi okkar og auðgar
líf þjóðarinnar með fjölbreytt-
um og lífrænum störfum innan
atvinnugreinar, sem hvort-
tveggja er í senn víðfeðm, en
getur um leið fallið eðlilega að
æskilegum vaxtahraða í þjóðfé-
lagi okkar. í þjóðfélagi okkar
í dag eru fá verkefni jafn
aðkallandi og víst er, að at-
vinnugreinin í einu eða öðru
formi snertir líf hvers einasta
íslendings í landinu næstum
því á hverjum degi ársins.
í janúar 1985.
Heimir Hannesson.
Afar mikilvægt atriði er að í flestum
tilvikum stuðlar fjárfesting í ferða-
málum að bættri félagslegri aðstöðu
í þeim byggðarlögum sem viðkom-
andi f járfesting á sér stað og auðgar
líf þess fólks sem þar lifir og starfar
NT er arftaki Tímans sem
var málgagn Framsóknar-
flokksins svo sem kunnugt er
og þrátt fyrir að það hafi verið
höfuðkappsmál ritstjórnarinn-
ar allt frá því að útgáfa NT
hófst, að reka hlutlausa frétta-
mennsku og algerlega óháða
flokkspólitík af nokkru tagi,
mun sú skoðun enn eiga
nokkru fylgi að fagna að NT sé
hliðhollt Framsóknarflokkn-
um. Þessi skoðun er þó á
hröðu undanhaldi, þrátt fyrir
ítrekaðar tilraunir flokks-
klafablaða til að klína á okkur
Framsóknarhollustu, gegn
betri vitund.
Forveri DV, Dagblaðið, var
fyrst íslenskra blaða til að
kasta málpípuhlutverkinu og
hleypti þar með nýju lífi í
íslenska blaðamennsku. Því
miður hefur DV ekki tekist að
gera hlutleysi sitt trúverðugt í
augum almennings, enda
kannski ekki von meðan annar
ritstjóra þess er þingmaður
Sjálfstæðisflokksins.
Það er þannig, því miður,
ekki hægt að útiloka þann
möguleika, að álit fólks á póli-
tískri línu þess blaðs sem fram-
kvæmir skoðanakönnunina,
geti haft nokkur áhrif á svörin.
Hér er náttúrlega ekki verið að
gefa í skyn að fólk svari bein-
línis rangt og í trássi við eigin
skoðun, til þess að „þóknast"
spyrjandanum. Hitt verður að
telja trúlegt að mörkin milli
ákveðins svars og óákveðni
hnikist örlítið til og það er
raunar alveg fyllilega nóg til að
skapa þann mun sem hér um
ræðir. Hér má líka benda á að
hið stóra hlutfall þeirra sem
eru óákveðnir eða neita að
svara, er geysilega stór óvissu-
þáttur í báðum þessum
könnunum og gerir það að
verkum að taka ber niðurstöð-
um úr þeim með vissum fyrir-
vara.
- Bil beggja
Þrátt fyrir það sem hér hefur
verið rakið er vissulega nokkur
fengur að þeim skoðana-
könnunum sem gerðar hafa ver-
ið að undanförnu. Að Alþýðu-
flokknum frátöldum, má áætla
að fylgi flokkanna sé um þessar
mundir nálægt, eða jafnvel
innan þeirra marka sem skoð-
anakannanirnar gefa til kynna.
Fylgi Alþýðuflokksins er
hins vegar tvímælalaust ofmet-
ið út frá niðurstöðum DV.
- Blessað bjórlíkið
Svo skemmtilega vildi til að
bæði NT og DV birtu niður-
stöður úr bjórlíkisrannsóknum
í gær. í báðum tilvikum var
áfengisinnihald mælt hjá
Rannsóknarstofu Háskólans
og ættu niðurstöðurnar því að
vera vel marktækar.
Hinn mikli munur á áfengis-
innihaldi bjórlíkis sem í ljós
kom er býsna athyglisverður.
Þessi drykkur sem samkvæmt
upplýsingum kránna, sem
hann selja, á að vera 4,5 - 5%
að styrkleika, reyndist vera
allt frá 3,7% upp í 6,5%. Og
það sem meira er - mesta og
minnsta áfengisinnihald mæld-
ist á sama staðnum, Duus-
húsi.
Þessar niðurstöður benda
ótvírætt til þess að blöndun
bjórlíkisins sé vandasamara
verk en almennt var talið, því
það verður að teljast ósenni-
legt að veitingastaðirnir séu
vísvitandi að svíkjast aftan að
gestum sínum á annan hvorn
veginn. Það væri kannski
öruggara eftir allt saman að
leyfa íslendingum að drekka
alvörubjór.
Og þá er loksins komið að
svarinu við fyrirsögn þessa
pistils. Það sem Alþýðuflokk-
urínn og bjórlíkið eiga sam-
eiginlegt er einmitt þessi sí-
breytilegi styrkleiki - það er
ýmist of eða van!
Jón Daníelsson.
Miðvikudagur 30. janúar 1985 7
Verð í lausasölu 30 kr.
og 35 kr. um helgar.
Áskrift 300 kr.
Málsvari frjálslyndis,
samvinnu og félagshyggju
Útgefandi: Nútíminn h.f.
Ritstj.: Magnús Ólafsson (ábm).
Markaðsstj.: Haukur Haraldsson
Auglýsingastj.: Steingrímur Gíslason
Innblaðsstj.: Oddur Ólafsson
Tæknistj.: Gunnar Trausti Guðbjörnsson
Skrifstofur: Siðumúli 15, Reykjavík.
Sími: 686300. Auglýsingasími: 18300
Kvöldsimar: Áskrift og dreifing 686300, ritstjórn
686392 og 687695, íþróttir 686495, tæknideild
686538.
Setning og umbrot: Tæknideild NT.
Prentun: Blaðaprent h.f.
Kvöldsimar: 686387 og 686306
Verð i lausasölu 30 kr.
og 35 kr. um helgar.
Áskrift 300 kr.
Tónabíósfundurinn 1985
■ Hægfara en þó athyglisveröar og þýðingarmiklar
breytingar eru að verða yst á vinstra væng íslenskra
stjórnmála.
Ytri merki þeirra eru þau, að Alþýðubandalagið
er að missa það forystuhlutverk sem það státaði af
um skeið og er aftur að færast í það horf að verða
lítill kommaflokkur.
Nýjum mönnum hefur ekki tekist að fylla í skörð
þeirra Lúðvíks Jósepssonar og Magnúsar Kjartans-
sonar og sá endurnýjandi ávinningur sem Alþýðu-
bandalagið hafði um skeið af ’68 kynslóðinni og
kvennabyltingunni er horfinn því.
Alþýðubandalagið reynir nú með örvæntingafull-
um hætti að endurheimta stöðu sína með því að boða
til viðræðna með stjórnarandstöðuflokkunum um
nýtt landsstjórnarafl sem hefði það markmið að ýta
gömlu flokkunum Sjálfstæðisflokki og Framsóknar-
flokki úr sessi sem forystuflokkum í íslenskum
stjórnmálum.
Fessu markmiði ætlaði Alþýðubandalagið að ná
upp á eigin spýtur fyrir örfáum árum þegar gróskan
í flokknum og hagstæðir vindar tryggðu honum
meira kjörfylgi en hann hefur nú.
Viðræður stjórnarandstöðuflokkanna eru dauðan-
um vígðar. Hagsmunir þeirra fara alls ekki saman.
Alþýðuflokkurinn telur sig ekkert eiga vantalað við
Alþýðubandalagið og ætlar sér í samvinnu við
Bandalag jafnaðarmanna að verða 30-40% forystu-
flokkur og skilja Alþýðubandalagið eftir nakið og
hrjáð á rúmbríkinni yst til vinstri þar sem enn verma
eldar þeirra Leníns og Stalíns. Þætti þá Hannibals-
syni fullhefnt fyrir Tónabíósfundinn 1967 þegar þeir
Hannibalsfeðgar voru jarðaðir eftir að hafa lent í
pólitískri herleiðingu með sósíalistum.
Bandalag jafnaðarmanna hefur ekkert að gera í
nefndar viðræður því að þó að vissir einstaklingar
innan flokksins eigi samleið með Alþýðubandalaginu
þá er flokkurinn í heild frjálshyggjuflokkur með
manneskjulegu yfirbragði og á meiri samleið með
frjálslyndari öflum í Sjálfstæðisflokki.
Kvennalistinn á sitt pólitíska líf undir því að láta
ekki spyrða sig saman við Alþýðubandalagið og mun
því aldrei ljá máls á neinum alvöruviðræðum.
Viðræðurnar byggjast því ekki á „raunhæfu mati“
eins og formaður Verkalýðsmálaráðs Alþýðubanda-
lagsins, hagfræðingurinn Þröstur Ólafsson hefur
bent á.
Raunar hafa þeir Lröstur og Guðmundur J. skorið
upp herör gegn þessum „félagsviðræðum“ í viðtöl-
um við Morgunblaðið og sett fram kröfu um
samstjórn Alþýðubandalags, Alþýðuflokks og Sjálf-
stæðisflokks. Þessar yfirlýsingar þeirra félaga endur-
spegla djúptækan ágreining í bandalaginu sem hefur
verið að koma upp á yfirborðið í sumar, haust og
vetur.
Þjóðviljinn bregst ókvæða við í leiðara í gær.
Klippir formann Verkamálaráðs og formann Dags-
brúnar og Verkamannasambandsins út úr flokknum
og talar um „óskoraðan vilja“ innan Alþýðubanda-
lagsins. Viðurkennir að vísu að „þessar raddir“ hafi
heyrst, en „hafa til þessa verið fáar og veikróma“.
Væntanlega er síðara lýsingarorðið ætlað Guðmundi
Jaka.
Flokkur í kreppu leitar útgönguleiða til vinstri og
hægri. Þeir flokkar sem leitað hefur verið til vilja
ekki svipta af sér sænginni og kannski verður
endastöðin horn í bæli íhaldsins þar sem leitað
verður leiða til þess að styrkja stöðu atvinnuveganna.
En málið er að Alþýðubandalagið situr fast í gömlum
viðhorfum. Þjóðfélagið nú hentar ekki stefnu þess.
Flokkar nálægt miðju stjórnmálanna eiga leikinn.
Flokkar sem vilja standa vörð um velferðarsamfélag-
ið en gera sér jafnframt þess grein að frumkvæði
þegnanna verður að nýta til allra góðra verka.