NT - 13.12.1985, Qupperneq 10

Tíu milljón kr. til
fiskeldisrannsókna
■ Fyrir nokkru úthlutaöi nefnd á
vegum Rannsóknaráðs ríkisins 10
millj. kr. til fiskeldisrannsókna og
skyldra verkefna. Fé þetta var
fimmti hluti af fjárframlagi, sem
ríkisstjórnin hafði ákveðið aö
verja til nýsköpunar í atvinnuh'f-
inu, til rannsókna- og þróunar-
starfsemi.
Fjölþætt rannsóknarstarf
Sýnt er, að skriður kemst á fjöl-
þætt rannsóknarstarf í fiskeldi fyrir
tilstilli þessa góða stuðnings hins
opinbera. Þau verkefni, sem styrk
hlutu á sviði laxeldis eru. „Mögu-
leikar á stórseiðaeldi og áframeldi
þeirra í sláturstærð í sjó og fersku
vatni“ ,Áhrif Ijóslotumeöferðar á
tvískiptingu vaxtar og sjógöngu-
búnings laxaseiða", „Aðlögun laxa-i
seiða að sjó fyrir náttúrulegan
tíma“, „Seltuþol laxaseiða", „Flot-
eldi á laxi allt árið“ og „Laxeldi við
mismunandi seltu". Auk þess var
veittur styrkur til „Tilrauna með
framleiðslu og notkun á fiskafóöri
úr lághitaþurrkuðu loðnumjöli og
loðnulýsi". Fyrrgrcindir styrkir
námu frá 350þús. kr. í 2.2 millj. kr.
og fékkst hæstur styrkur til aö-
lögunar laxaseiða að sjó, er fyrr
var nefnd, en það er verkefni sem
Júlíus B. Kristinsson vinnur að í
samvinnu við íslenska járnblendifé-
lagiö á Grundartanga. Það voru
bæði einstaklingar, fyrirtæki og
stofnanir, sem styrki hlutu.
Auk fyrrgreindra styrkja til fisk-
eldis á laxi, voru framlög veitt til
„Rannsókna á flæði sjávar í
sandi", „Sölnun og eldi á smá-
lúðu", „Vaxtarhraða og hrygning-
artíma kræklings í Hvalfirði" og á
tæknisviði styrkur til Pólsins á Isa-
firði vegna „Laxaflokkara" að fjár-
hæð 500 þús.kr.
Það voru því 11 aðilar, sem
feng'u stuðning vegna fiskeldis-
rannsókna og skyldra verkefna.
Þegar umsóknir þeirra, sem sóttu
um styrk, eru skoðaðar kemur í
ljós, samkvæmt Fréttabréfi Rann-
sóknarráðs, sem upplýsingar þess-
ar eru sóttar í, að 28 aðilar óskuðu
eftir stuðningi á fyrrgreindu sviði,
en þeir hugðust verja alls tæpl. 37
millj. kr. í rannsóknir.
í fjárlagafrumvarpinu fyrir 1986,
er gert ráð fyrir að veitt verði sama
fjárhæð til styrkveitinga í rann-
sóknar- og þróunarstarfsemi eða
50 millj. kr. I fréttabréfinu er þess
getið, að sýnt sé, miðað við gæöi
umsókna um styrki á þessu ári, þá
megi ráða að æskilegt sé að nokkru
meira fé væri til ráðstöfunar á
næsta ári, cn gcrt sé láð fyrir í fjár-
lagfrumvarpinu.
Kvererréttur
sjókvíaeldis?
Ymsir hafa vafalaust velt því fyr-
ir sér, hver sé réttur sjókvíaeldis
gagnvart næsta landeiganda. Ný-
lega er fallin Hæstaréttardómur í
Noregi þar sem deilt var um hvort
að sjókvíar í firði einum væru
heimilar án leyfis landeigenda. í
stuttu máli féll dómur í þá veru, að
talið var hcimilt að hafa þennan
búnað í sjó, enda var hann utan
net-laga viðkomandi landareig-
anda, og hafði engin tengsl við
land. Áður hafði undirréttur dæmt
sjókvíaeiganda í óhag og urðu
sjókvíamenn flcmtri slegnir. Nú
kætast þeir aftur á móti, jafnvel þó
að ýmis vandamál samfara starf-
semi af þessu tagi í sjó séu ekki til
lykta leidd. Það, sem nú liggur
hreint fyrir eftir dóm Hæstaréttar
er það, að annar aðili en landeig-
andi hefur rétt til þess að vera með
sjókvíabúnað úti fyrir landhelgi
jarðar, án þess að landeigandi geti
amast við því. Hins vegar er Ijóst,
að leyfi landeiganda þarf til að
koma, ef ætlunin er að tengja bún-
aðinn við land. Þá þarf einnig að
taka tillit til annarra, sem nota eða
fara um sama svæði og búnaðurinn
er á.
Fiskeldi í Danmörku
Verðmæti fiskeldisframleiðsl-
unnar í Danmörku nemur í út-
flutningsverðmæti 400 millj. kr.
eða 1.8 milljarður íslenskar
krónur. Þetta eru hreinargjaldeyr-
istekjur því að aðföng í fiskeldi,
svo sem hráefni; fóður er heima-
fenginn baggi.
Margvísleg vandamál plaga fisk-
eldi í Danmörku og er mengun þar
efst á blaði. Er hvorttveggja á ferð
í þeim efnum: aukinn þrýstingurer
á því að dregið verði úr mengun í
vatni, er stafar frá eldisstöðvunum,
og hinsvegar, að þær verði ekki fyr-
ir tjóni af völdum annarra mengun-
arvalda, sem ofar stöðvunum búa.
Þar koma ýmsir til sögu, t.d. er í bú-
skap notuð ýmiskonar lyf og efni,
til að eyða meindýrum og skor-
kvikindum í gróðri, sem skolast í
frárennsli, fellur í læki og árog það
vatn er notað í fiskeldi. Oft eru
margar eldisstöðvar við sama
vatnakerfið. Oft hefur orðið tjón
af þessum völdum hjá eldisstöðv-
um.
E.H.
Föstudagur 13. desember 1985 10
■ Laxar úr hafbeitarstöð Pólarlax, sem gengið hafa upp í lónið í
Straumsvík. NT-mynd: Róberl.
Borgarskipulag
í nýtt húsnæði
■ Borgarskipulag Reykjavíkur
flutti fyrir skömmu úr Þverholti I5
í nýtt húsnæði, Borgartún 3.
Borgarskipulag Reykjavíkur,
áður Þróunarstofnun Reykjavík-
ur, var sett á stofn árið 1972 og
hafði það meginverkefni að endur-
skoða aðalskipulag Reykjavíkur.
Þróunarstofnun Reykjavíkur
og Skipulagsdeild borgarverkfræð-
ings voru síðar sameinaðar árið
1980 í Borgarskipulag Reykjavík-
ur. Við þessa sameiningu komust
skipulagsmál borgarinnar undir
stjórn einnar stofnunar sem varð
sjálfstæðari og með víðtækara
verkefnasvið cn fyrri stofnanir.
Borgarskipulag Reykjavíkur er
undir yfirstjórn skipulagsnefndar
Reykjavíkur sem er pólitískt kjör-
in nefnd. Skipulagsnefnd er stefnu-
markandi og ráðgefandi fyrir borg-
arráð og borgarstjórn svo og aðrar
borgarstofnanir varðandi skipu-
lagsmál Reykjavíkur.
í borgarskipulagi er nú unnið
að nýju aðalskipulagi fyrir Reykja-
vík. Hlutverk aðalskipulags er að
sýna meginatriði í þróun byggðar,
landnotkunar og umferðarkerfis
næstu tvo áratugina í Reykjavík.
Frumtillögur borgarskipulags að
nýju aðalskipulagi fyrir Reykjavík
verða kynntar borgarbúum fljót-
lega eftir áramótin og á sérstökum
hverfafundum næsta vor. 1 ágúst á
næsta ári verður aðalskipulagið svo
kynnt á skipulagssýningu sem
haldin verða í tengslum við 200 ára
afmæli borgarinnar.
Auk nýs aðalskipulags er unnið á
vegum borgarskipulags að fjölda
skipulagsverkefna víða um borg-
ina. Nefna má deiliskipulag Kvos-
arinnar sem nú er til sýnis í Bygg-
ingarþjónustunni Hallveigarstíg 1,
auk deiliskipulags af Skúlagötu-
svæði, Háskólasvæði, Laugardal
og Reykjavíkurflugvelli.
Hjá borgarskipulagi starfa nú 17
manns, m.a. arkitektar, land-
fræðingar og skipulagsfræðingar.
Forstöðumaður borgarskipulags
er Þorvaldur S. Þorvaldsson arki-
tekt. Sími borgarskipulags verður
þrátt fyrir flutningana áfram hinn
sami, 26102.
BIL:
Birgir kosinn forseti
■ Birgir Sigurðsson, rithöfund-
ur, var einróma kosinn forseti
Bandalags íslenskra listamanna á
aðalfundi þess, laugardaginn 30.
nóvember sl. Þorkell Sigur-
björnsson, tónskáld, lét þá af
forsetastörfum eftir fjögurra ára
farsælt starf og var þakkað af
fundarmönnum.
Aðrir í stjórn BÍL eru: Vara-
forseti Hrafn Gunnlaugsson,
kvikmyndagerðarmaður, gjald-
keri Jes Einar Þorsteinsson, arki-
jkt, ritari Viðar Eggertsson,
■ikari, og meðstjórnendur eru
ígunn Eydal, myndlistarmaður,
Örn Guðmundsson, listdansari.
Þórhildur Þorleifsdóttir, leik-
stjóri, Jónas Ingimundarson,
tónlistarmaður, og Þorkell Sigur-
björnsson, tónskáld.
Að loknum aðalfundi BÍL var
haldin ráðstefna um menningar-
stefnu stjórnvalda - sjálfsvitund
listamanna. Var þar samþykkt
ályktun og sagði hún m.a. að
Ráðstefna BÍL skoraði eindregið
á stjórnvöld að búa þannig að
listastofnun í þjóðfélaginu að
tilvist þeirrar starfsemi yrði
tryggð, og lýsti ráðstefnan yfir
þungum áhyggjum vegna sí-
minnkandi framlags stjórnvalda
til lista og menningarmála.
■ Eigendur Kabaretts Örn Arnarsson og kona hans Petra Þorláksdóttir,
asamt starfsstúlkum.
NT-mynd: Árni Bjarna
Nýrveitingastaður:
Kabarett í
Austurstrætinu
■ Um helgina var formlega opn-
aður undir nýju nafni veitingastað-
urinn Kabarett, Austurstræti 4
(áður Fjarkinn).
Undanfarið hafa staðið yfir
breytingar og til viðbótar við salinn
niðri, sem rúmar 30 manns, hefur
nú verið bætt við nýjum og glæsi-
legum sal á efri hæð hússins sem
rúmar um 20 manns.
Staðurinn leggur áherslu á
skjóta og ódýra þjónustu á mat og
kaffi og eigendur staðarins eru Örn
Arnarsson og Petra Þorláksdóttir.
Kabarett er opinn á og framyfir
venjulegan opnunartíma verslana.