Morgunblaðið - 25.04.2004, Blaðsíða 6
6 | 25.4.2004
Ég komst um daginn inn í huga ungrar blaðakonusem bjó sig undir að ausa úr skálum réttlátrar reiðisinnar. Fingurnir iðuðu af tilhlökkun þar sem hún
sat við fartölvuna, nú skyldi greint frá nýjustu aðför afþrey-
ingariðnaðarins að sjálfsmynd nútímakonunnar. Hún skyldi
afhjúpa þá sem með sífellt grófari hætti telja konum trú um
að þær séu fyrst og fremst metnar eftir ytra útliti, og þar af
leiðandi sé útlitið grunnur sjálfstrausts og hamingju. Hún
skyldi greina frá hinu yfirgengilega plotti Svansins, nýjustu
bandarísku raunveruleikaþáttaraðarinnar, og lýsa því ótrú-
lega ferli sem söguhetjur þáttanna ganga sjálfviljugar í gegn-
um. En fyrst þyrfti hún að fá sér smávegis vatn og frískt loft,
henni var eitthvað svo flökurt, kannski að þetta tannhvíting-
arkrem sem hún var að prófa færi ekki svo vel í maga. Nú en
Svanurinn, þar fá 17 „ófríðar“ konur – ljótir andarungar –
rækilega yfirhalningu lýtalækna, tannlækna, sálfræðinga (til
að vinna í innri fegurðinni), líkamsþjálfara, stílista o.s.frv.
Ferlið tekur þrjá mánuði og í lok hvers þáttar er sýnt þegar
tvær kvennanna líta í spegil í fyrsta sinn eftir „umbreyt-
inguna“. Áhorfendur velja aðra þeirra til að taka þátt í feg-
urðarsamkeppni þar sem helmingur þátttakenda keppir að
lokum til sigurs. Nú þurfti blaðakonan aðeins að taka sér
pásu og huga að sárum sem hún fékk á sköflungana eftir
nýja tegund af köldu vaxi sem var ekki alveg að gera sig,
heldur reif slatta af húðinni með hárunum. Þar sem hún sat
og sótthreinsaði leggina hringdi síminn, hárgreiðslustofan
að láta vita að klipparinn hennar væri ekki laus fyrr en eftir
rúman mánuð, það væri þó laust hjá öðr-
um ... hún greip fram í og sagðist alveg
geta beðið. Hún var í nokkru uppnámi
eftir símtalið, hvernig dirfðust þau að
halda að bara „einhver“ gæti klippt hana,
svo leit hún í spegil, skoðaði rótina, úff,
þetta yrði erfiður mánuður en hún léti sig
hafa það. Smávegis rót er alveg í tísku núna, sagði hún sjálfri
sér. Settist aftur við tölvuna, reyndi að ná fullri einbeitingu á
ný. Einmitt Svanurinn, þar er rakið í löngu máli hvernig
sjálfsmynd þátttakendanna hefur mótast af því að þær skuli
upplifa sig „ljótar“. Hvernig þær efast um ást eiginmanna
sinna (ef þær þá eiga þá) og að þær séu til í að gera bók-
staflega „hvað sem er“ til að verða fallegar, þó það kosti lík-
amlegar þjáningar og taki á andlega. Blaðakonan velti fyrir
sér hvernig hún ætti að orða þá skoðun sína að það sé sví-
virðilegt að konur telji sig þurfa að þóknast kröfum sam-
félagsins um ytra útlit til að öðlast hamingjuna. Að þær skuli
ganga í gegnum þjáningar, opinbera niðurlægingu, leggja
heilsu sína að veði til að öðlast hið „æskilega“ útlit. Hvernig
afþreyingariðnaðurinn og markaðssamfélagið taka höndum
saman við að búa til fullkomlega óraunverulegar ímyndir.
Hvernig eltingarleikur kvenna nútímans við fullkomnun
veltir milljörðum og vindur sífellt upp á sig þannig að þegar
einu takmarki er náð tekur annað við. Þegar kjörþyngd er
náð, þá má skerpa á vöðvunum, þegar tennur eru orðnar
hvítar, má dekkja húðina ... Þarna datt hún aðeins út, teygði
sig í nýjasta Vogue, fletti upp á brúnkukreminu sem ku vera
byltingarkennt, hringdi í snyrtivörubúð og spurði hvort það
væri komið.
Þegar þarna var komið við sögu áttaði blaðakonan sig á
því að hún gæti eiginlega ekki skrifað um Svaninn. Hún bað
mig jafnframt að láta nafn síns alls ekki getið, enda vill engin
nútímakona með viti láta nappa sig við hégóma af þessu
tagi. Við viljum nefnilega meina að útlit okkar sé natúral og
höldum rækilega leyndri þeirri vinnu sem fer í það. Op-
inbera útgáfan er sú að við höfum ekkert fyrir útlitinu. Alls
ekki neitt. bab@mbl.is
Þær eru til í að
gera bókstaflega
hvað sem er til að
verða fallegar
Svanirnir
Birna
Anna
Hvaðan kemur flamenco?
Dansinn kemur upprunalega frá Austurlöndum,
sígaunar báru hann til Spánar frá Arabíu og Ind-
landi. Suður-Spánn var miðstöð kaupmanna og sjó-
farenda fyrr á öldum og þar með segull á ólíka
menningarstrauma. Flamenco-dans þróaðist svo
áfram á Spáni og varð hluti af menningunni. Nafnið
er talið komið til vegna þess að fólki þótti lima-
burðurinn minna á hreyfingar flamingó-fugla.
Um hvað snýst flamenco-dans?
Um menningu heillar þjóðar, tjáningu og ástríð-
ur. Við Spánverjar erum hvatvísir, beinskeyttir og
heiðarlegir – og hemjum ekki alltaf skap okkar, sem
er bæði gott og slæmt. Flamenco-dans tjáir allt
þetta, hann speglar þjóðarsálina.
Er hægt að kenna Íslendingum svo blóðheitan
dans?
Mér fannst það snúið fyrst. Ég velti mjög fyrir
mér hvernig hægt væri að kenna fólki, sem hefði
ekki arfinn í sér, tæknina. Sígaunar á Spáni læra til
dæmis ekki flamenco í skóla, þeir alast upp við
hann. En svo datt mér í hug að nálgast þetta meira
sem þerapíu, ég hjálpa feimnum stúlkum frá
köldu landi að kalla fram tilfinningarnar í
sjálfum sér. Íslensku stúlkurnar eiga það til að
standa hljóðar aftast í hópnum – eins og þær vilji
hverfa – en samt hafa þær kostað sig á heilt nám-
skeið í dansi sem snýst um sjálfstraust. Ég hvet þær
til að koma út úr skápum sínum og tjá sig.
Koma líka strákar á námskeið?
Mm, ekki ennþá. En stundum biðja
strákar mig að kenna sér nokkur spor til
skemmtunar, í partíum eða á skemmti-
stöðum, þannig að sumir hafa lúmskan
áhuga.
Á hvaða aldri eru íslenskar flam-
enco-meyjar?
Svona á bilinu 19–40 ára,
annars er allur gangur á því.
Hvað eru margar teg-
undir af flamenco?
Það er til allt upp í tug-
ur tegunda og helgast af
misjöfnum takti í tón-
listinni. Algengustu teg-
undirnar eru bulerias, alegrias,
tango, seguiriyas, farruca og
rumba – sem þó er ekkert lík
rúmbu samkvæmisdansara.
Hvað gerirðu á Hrafnistu?
Ég vinn við þrif á
morgnana, það er hluta-
starf.
Hefurðu dansað fyrir
vistmennina?
Ekki ennþá, en þeir bíða
spenntir. Á göngunum
heyri ég stundum hvíslað:
„Þarna er flamenco-
dansarinn!“ og fólkið
heilsar mér jafnvel
með sveiflu og:
„Olé!“ En ég dans-
aði reyndar nýlega á
árshátíð starfsmanna.
Mætirðu ólíku viðmóti eftir því í hvorum „bún-
ingnum“ þú ert?
Já, það þykir tvímælalaust „fínna“ að vera dans-
ari. Ég varð jafnvel vör við það í vinnunni að sumir í
starfsliðinu létu varla svo lítið að heilsa, þegar þeir
mættu mér við þrifin. En eftir að þeir sáu mig dansa
á árshátíðinni er viðmótið allt annað, slegist um að
heilsa mér. Auðvitað er þetta einstaka tilfelli, en ég
tek eftir þessu. Hins vegar held ég að þetta sé ekki
rasismi, heldur frekar stéttasnobb.
Hvernig gengur að læra íslenskuna?
Fremur hægt. Ég er einstæð móðir í tveimur
störfum og íslenskunámskeiðin eru í miðri viku.
Svo eru þau dýr – okkur útlendingunum finnst ein-
dregið að þau ættu að vera ókeypis!
Hvað gerirðu í frístundum?
Ég bregð mér til dæmis í skylmingar, æfi nútíma-
dans og finnst gaman á skautum. Svo skemmti ég
mér með dóttur minni, hún heitir Gisella Laufey
Sverrisdóttir og er tveggja og hálfs árs.
Uppáhaldsstaður á Íslandi?
Mér finnst hálfglatað að gefa svona túristalegt
svar, en ég dýrka Bláa lónið.
Eftirlætisstaður á Spáni?
Líka dálítið túristalegt, en það er litla strand-
þorpið þar sem foreldrar mínir búa, Torremol-
inos. Það verður enn dásamlegra í mínum
huga eftir því sem ég er lengur í burtu; fal-
legt og fjölskrúðugt.
Ertu alin þar upp?
Nei, ég er fædd í Þýskalandi og alin upp
í Malaga.
Hvar lærðirðu að dansa?
Í Dansmiðstöðinni í Malaga, þar var
kenndur klassískur spænskur dans, ball-
ett og flamenco, ásamt tónlist. Svo fór
ég til Barcelona að nema nútímadans.
Ég er í raun meira menntuð í ballet og
nútímadansi en í flamenco.
Ætlarðu að sjá Joaquin Cortez á
fimmtudaginn?
Já, skyldumæting fyrir mig. Ég hef að
vísu séð hann tvisvar áður, á Spáni, en
hann er orðinn ennþá betri núna.
Sýnir þú sjálf?
Ég hef verið með eins manns atriði á
árshátíðum og afmælum, svo fara brúð-
kaupin að bætast við. Ég hef líka tekið
að mér að kenna væntanlegum brúð-
hjónum nokkur spænsk spor til þess
að stíga í veislunni, því margir Íslend-
ingar eru orðnir leiðir á hinum hefð-
bundna brúðarvalsi.
Hefurðu hugsað þér að vera hér
áfram?
Já, ég bý hérna. Fólk hafði ekki
trú á því þegar ég byrjaði, hélt að
ég myndi hverfa á braut eins og
margir sem hingað hafa komið
til danskennslu. Ég fór að vísu
heim til Spánar til þess að eign-
ast dóttur mína, en kom aftur og
hef nú kennt í Kramhúsinu á
þriðja ár.
sith@mbl.is
KONA EINS OG ÉG MINERVA IGLESIAS GARCIA DANSKENNARI
Strákarnir dansa í laumi
Minerva kennir flamenco í Kramhúsinu á kvöldin en ljær
Hrafnistu krafta sína á morgnana
L
jó
sm
yn
d:
Á
rn
i S
æ
be
rg