Morgunblaðið - 22.07.2004, Qupperneq 21

UMRÆÐAN
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 22. JÚLÍ 2004 21
Suðurlandsbraut 4a • 108 Rvk. • Fax 533 4811 • midborg@midborg.is
533 4800
Skeifan - Heil húseign - Í útleigu
Björn Þorri hdl. lögg. fastsali, Karl Georg hrl. lögg. fastsali.
Laugavegur 182 • 105 Rvk • Fax 533 481 • midborg id
5,656 fm húsnæði við Skeifuna. Húsnæðið, sem er verslunar-, skrifstofu- og iðnaðarhúsnæði, skiptist í kjallara
og tvær hæðir. Húsið er steinsteypt, kjallari og 1. hæð byggð árið 1965 en 2. hæðin er byggð árið 1998. Eignin
er í góðu ásigkomulagi jafnt innan sem utan. Lóðin er 5.852 fm að stærð, frágengin með malbikuðum bílastæð-
um og góðri aðkomu. Eignin er öll í útleigu.
Allar nánari upplýsingar á skrifstofu Miðborgar.
BRÉF TIL BLAÐSINS
Morgunblaðið Kringlunni 1 103 Reykjavík  Bréf til blaðsins | mbl.is
HEILL og sæll Ottó og þakka þér
fyrir bréfið til mín sem þú birtir í
Morgunblaðinu á dögunum, Þú lýsir
þar áhyggjum þínum vegna úr-
skurða stjórnvalda í málum um
meðlagsgreiðslur með börnum og
oft skrifa menn í blöðin um ómerki-
legri mál en það. Í bréfi þínu virðist
hins vegar gæta svolítils misskiln-
ings um ákvæði barnalaga um þetta
efni og um þær reglur sem annars
er fylgt við ákvörðun stjórnvalda
um meðlagsgreiðslur. Þannig segir
þú að í lögum sé mælt fyrir um það
hver venjubundin meðlagsgreiðsla
skuli vera. Þarna virðist mér sem
um nokkurn misskilning sé að ræða,
en barnalög segja ekki til um þetta
en í þeim er á hinn bóginn mælt fyr-
ir um lágmarksmeðlag. Lágmarks-
meðlag er ekki hið venjubundna
meðlag, það er, eins og orðið segir
til um, lögbundið lágmarksmeðlag.
Það er ekki óalgengt að foreldrar
semji svo um, að meðlagsskylt for-
eldri greiði aukið meðlag með barni
og það er heldur ekki óalgengt að
meðlagsskyldu foreldri sé með úr-
skurði sýslumanns gert að greiða
aukið meðlag með barni.
Í barnalögum og í leiðbeiningum
dóms- og kirkjumálaráðuneytisins
til sýslumanna er skýrt tekið fram,
að séu foreldrar ekki sammála um
hve hátt meðlag skuli greiða með
barni, og stjórnvöld verða því að
ákveða meðlagsfjárhæðina, skuli
ákveða meðlagið með hliðsjón af
þörfum barns og fjárhagsstöðu
beggja foreldra, þar á meðal afla-
hæfi þeirra. Þegar litið er til þeirra
úrskurða sýslumanna, sem hafa ver-
ið kærðir til ráðuneytisins, sést, að
almennt fylgja þeir þessum reglum
og leiðbeiningum. Í úrskurðum
ráðuneytisins er að sjálfsögðu byggt
á þessum reglum.
Vegna ummæla þinna um að ekk-
ert tillit sé tekið til skuldbindinga
meðlagsgreiðanda, svo sem vegna
húsnæðiskaupa, vil ég nefna að í
leiðbeiningum ráðuneytisins til
sýslumanna er einmitt sérstaklega
tekið fram að rétt geti verið að líta
til skulda greiðanda sem hann hefur
þurft að stofna til vegna húsnæðis-
kaupa fyrir nýja fjölskyldu.
Ég vil sérstaklega taka fram, að í
greinargerð með frumvarpinu sem
varð að barnalögum nr. 76/2003 var
ýtarleg grein gerð fyrir verklagi
stjónvalda við meðferð meðlagsmála
og að ekki voru gerðar athugasemd-
ir á alþingi við þær. Þar voru meðal
annars reifaðar þær viðmið-
unarfjárhæðir sem ráðuneytið lætur
sýslumönnum í té, til þess að styðj-
ast við í meðlagsúrskurðum, í því
skyni að tryggja að samræmis og
jafnræðis sé gætt við ákvarðanatöku
um meðlag.
Þú spyrð af hverju þessar viðmið-
unarfjárhæðir hafi einungis hækkað
um 10–12% á síðustu átta árum,
meðan meðlag hafi því sem næst
tvöfaldast. Vegna þessarar spurn-
ingar þinnar vil ég taka fram, að
ráðuneytið framreiknar viðmið-
unartekjurnar árlega, miðað við
vísitölu neysluverðs, og sendir
sýslumönnum nýjar leiðbeiningar.
Ráðuneytið hefur á hinn bóginn
ekkert með fjárhæð lágmarks-
meðlags að gera, það ræðst af því
hver er fjárhæð barnalífeyris, eins
og hann er ákveðinn á hverjum tíma
samkvæmt lögum um almanna-
tryggingar.
Að lokum beinir þú þeirri spurn-
ingu til mín hvort mér finnist ekki
sanngjarnt að forsjárlaust foreldri
sem hefur barn sitt 3–4 mánuði á
ári skuli fá niðurfellt meðlag meðan
á dvöl barnsins stendur hjá því. Mér
þykir eðlilegt að foreldrar, sem ná
samkomulagi um að barn dvelji í
svo langan tíma hjá forsjárlausu
foreldri, semji sín á milli um að
meðlag sé ekki greitt þann tíma.
Annað mál er hins vegar og flókn-
ara hvort rétt sé að veita stjórn-
völdum heimild til að ákveða nið-
urfellingu meðlags ef foreldrar
koma sér ekki saman um það. Slíkt
gæti orðið erfitt í framkvæmd og
deilur kynnu að verða um sönnun
um dvöl barns hjá forsjárlausu for-
eldri. Slík heimild kynni að auka
deilur foreldra um umgengni og
gæti jafnvel komið í veg fyrir ríf-
lega umgengni hins forsjárlausa
foreldris og barnsins, en vænta má
að forsjárlausu foreldri sé um-
gengnin meira virði en að losna
undan meðlagsskyldunni um skeið.
Með góðri kveðju,
BJÖRN BJARNASON, dóms- og
kirkjumálaráðherra
Meðlagsgreiðslur
Frá Birni Bjarnasyni: Svar við
bréfi Ottós Sverrissonar um með-
lagsgreiðslur.
Í SUMAR hefur hvalur nokkur,
stórhveli er óhætt að segja, haldið
sig á Arnarfirði við bæjardyrnar á
Hrafnseyri og Auðkúlu. Hefur hann
leikið listir sínar skammt frá landi,
en þar er mjög aðdjúpt. Hefur mátt
ganga nokkuð að því vísu eftir há-
degi flesta daga. Stundum hefur
hvalurinn einnig sést að morgni
dags. Sl. laugardag synti hann hæga
siglingu út Arnarfjörðinn með bak-
hlutann upp úr sjó öðru hvoru.
Stundum leikur hann sér glatt með
boðaföllum og blæs þá mikinn út um
blástursholu sína. Heyrast þá oft
hljóð lík þeim sem ísbirnirnir ráku
upp í 1. apríl gabbinu fræga í Rík-
isútvarpinu hér um árið. Þess á milli
er bægslagangur og þá ýmist kafar
hann eða rekur sporðinn upp úr sjó-
lokunum. Stundum þegar strekk-
ingsvindur er á fjörðinn syndir hann
mótvind og sjást þá hvítar strok-
urnar beggja vegna, líkt og spítt-
bátur keyri.
Þegar þetta er skrifað, mánudag-
inn 19. júlí, var stórsýning hjá hon-
um allan seinni part dagsins og langt
fram á kvöld og varð margt manna
vitni að henni. Það er vel þess virði
að gera sér ferð í Arnarfjörð þessa
dagana að sjá sýninguna hjá hinum
arnfirska hval, þó að ekki sé hægt að
ganga að honum vísum.
Þess er að minnast að Arnfirð-
ingar voru annálaðir hvala- og sela-
skutlarar á sinni tíð. Þeir skutluðu
hvali með handskutlum og voru lík-
lega þeir einu sem það stunduðu hér
á landi á 19. öld. Sömu hvalakýrnar
komu árum saman inn á Arnarfjörð
með kálfa sína. Þær voru af ýmsu
reyðarkyni og þekktu heimamenn
þær af sporðinum og gáfu þeim nöfn
svo sem eins og Skeifa, Halla, Króka
og Vilpa. Svo sagði Gísli á Álftamýri.
Síðasta hvalinn sem veiddur var
hér við land með handskutli járnaði
Matthías á Baulhúsum, bróðir Gísla,
haustið 1894.
Faðir þeirra bræðra, Ásgeir Jóns-
son, sem bæði bjó á Hrafnseyri og
Álftamýri, sonur séra Jóns Ásgeirs-
sonar, var einn fræknasti hvala-
skutlari þeirra Arnfirðinga á 19. öld.
Hann náði um sína daga að skutla 37
hvali (Kjartansbók). Hefur það verið
mikil búbót fyrir bjargarþrota heim-
ili sem oft voru mörg.
HALLGRÍMUR SVEINSSON,
Hrafnseyri
Stórhveli skemmtir
gestum og gangandi
í Arnarfirði
Frá Hallgrími Sveinssyni:
www.thjodmenning.is