Morgunblaðið - 02.10.2004, Qupperneq 8

8 LAUGARDAGUR 2. OKTÓBER 2004 MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Og við sem héldum að við ættum besta lambakjötið í heimi og fegurstu konurnar.
Lágt verð á rækjuaf-urðum undanfarinár, ásamt hækk-
andi olíuverði, hefur gert
útgerðum rækjuskipa afar
erfitt fyrir. Hefur rækju-
skipum á Íslandsmiðum
fækkað jafnt og þétt. Hef-
ur útgerð skipanna verið
breytt og þá gjarnan byrj-
að að gera þau út á bolfisk
eða þeim hefur einfaldlega
verið lagt. Nú síðast til-
kynnti sjávarútvegsfyrir-
tækið Þormóður rammi-
Sæberg hf. á Siglufirði að
það hygðist hætta rækju-
útgerð í bili að minnsta
kosti. Siglfirðingar hafa
fengið mjög að kenna á erf-
iðleikum í rækjuiðnaðinum á und-
anförnum árum, m.a. var rækju-
verksmiðjunni Pólum lokað þar á
síðasta ári og um 20 starfsmönnum
verksmiðjunnar sagt upp störfum.
Þormóður rammi-Sæberg gerir
út þrjú ísrækjuskip um þessar
mundir, Sólberg SI, Múlaberg SI
og Stálvík SI. Nú hefur hins vegar
verið ákveðið að Stálvík SI verði
lagt um sinn en Sólberg SI og
Múlaberg SI verða send á karfa-
veiðar. Að sögn Ólafs H. Marteins-
sonar, framkvæmdastjóra félags-
ins, munu skipin hætta
rækjuveiðum á næstu dögum eða
vikum og ekki stunda þær aftur
fyrr en með vorinu. Sólberg SI og
Múlaberg SI munu hefja karfa-
veiðar innan tíðar og gerir Ólafur
ráð fyrir að siglt verði með aflann á
markaði erlendis.
„Undanfarin nokkur ár hefur
rækjuveiði verið sáralítil yfir há-
veturinn og nánast ekki skipt
nokkru máli í hráefnisöflum rækju-
vinnslunnar. Það hefur aftur á móti
verið feiknalegt tap á útgerð skip-
anna, einkum eftir að olíuverð
hækkaði upp úr öllu valdi og það
sér ekki fyrir endann á hækkunum
ennþá. Við ákváðum því að gera
ekki út skip á rækju yfir erfiðustu
mánuðina.
Við höfum aftur á móti flutt
meira inn af hráefni til vinnslu í
rækjuverksmiðjunni. Það hefur
gengið vel að verða vinnslunni úti
um hráefni, við fáum það víða að,
m.a. frá Grænlandi, Noregi, Kan-
ada og Eystrasaltsríkjunum. Þetta
er að vísu nokkuð dýr rækja og af-
koman er því ekki til að hrópa
húrra fyrir. Kaldhæðnin í þessu
öllu saman er síðan að nú virðist af-
urðaverð á rækju loksins vera að
hækka. En það er vitanlega rök-
rétt afleiðing þess að dregið hefur
úr framboði á rækju eftir þá erf-
iðleika sem dunið hafa yfir grein-
ina.“
Þegar best lét gerði Þormóður
rammi-Sæberg út fjóra ísrækju-
togara en seldi Sigluvík SI fyrir
tveimur árum. Auk þess gerði fyr-
irtækið út rækjufrystiskipið Sunnu
SI á Flæmingjagrunn til margra
ára og fram á mitt síðasta ár. Ólaf-
ur segir allt hafa lagst á eitt til að
gera rækjuútgerðina erfiða.
Launahlutfall á rækjuskipum sé
hátt, olíuverð hafi hækkað, afurða-
verð sé lágt og afli hafi dregist mik-
ið saman, sennilega hafi aflinn
minnkað um fjórðung á nýliðnu
fiskveiðiári frá fiskveiðiárinu þar á
undan.
Óvissa
Vinnslu var hætt í rækjuvinnsl-
unni Pólum á Siglufirði á síðasta
ári en þar störfuðu rúmlega 20
manns og var þeim öllum sagt upp
störfum. Signý Jóhannesdóttir,
formaður verkalýðsfélagsins Vöku
á Siglufirði, segir að vissulega hafi
lokun Póla reynst stór biti að
kyngja. „Það hefur reyndar oft
verið fleira fólk á atvinnuleysisskrá
hér á Siglufirði en eru þessa dag-
ana. Sem betur fer hafa flestir þeir
sem misstu atvinnu hjá Pólum
fengið önnur störf en dæmi voru
um að fólk flutti burt af staðnum.
Það tengjast mörg þjónustufyrir-
tæki starfsemi rækjuvinnslu og
það er ljóst að margir misstu spón
úr aski sínum þegar Pólar lögðu
upp laupana.“
Og Signý segir enn blikur á lofti í
atvinnumálum Siglfirðinga. „Þor-
móður rammi-Sæberg hefur til-
kynnt að fyrirtækið muni hætta út-
gerð ísrækjuskipa sinna.
Forsvarsmenn fyrirtækisins hafa
lýst því yfir að vonandi muni eng-
inn missa vinnu vegna þessara
breytinga og vonandi gengur það
eftir í þetta skiptið.“
Signý segir þannig vissulega
nokkra óvissu í loftinu og fólk óró-
legt. Hún hvetur hins vegar til
sóknar í atvinnumálum. „Mín skoð-
un er sú að það sé ekki einungis
verkefni sveitarfélagsins að reka
byggðarlag eins og Siglufjörð,
heldur hafi fyrirtækin samfélags-
legum skyldum að gegna í því sam-
bandi. Þessir aðilar þurfa að ræða
saman um hvar sóknarfærin liggja.
Við þurfum að gera okkur grein
fyrir því í hvernig samfélagi við
viljum búa og vinna svo markvisst
að því að skapa þau skilyrði sem til
þarf. Hér var hleypt af stokkunum
atvinnuátaksverkefni fyrir fáum
árum í samvinnu sveitarfélagsins
og fyrirtækja í bænum. Því miður
varð minna úr því starfi en vonir
stóðu til, m.a vegna þess að stóru
fyrirtækin voru ekki tilbúin að
gangast undir þá samfélagslegu
ábyrgð sem þau bera. Einnig fór
mestur tími starfsmanns verkefn-
isins í að aðstoða illa stödd fyrir-
tæki,“ segir Signý.
Fréttaskýring | Erfiðleikar í rækjuútgerð
Blikur á lofti á
Siglufirði
Þormóður rammi-Sæberg gerir ekki út
rækjuskip í vetur
Unnið úr 15% meira hrá-
efni í rækjuverksmiðjunni

Það sem af er árinu hefur ver-
ið stöðugleiki í landvinnslum
Þormóðs ramma-Sæbergs á
Siglufirði og í Þorlákshöfn. Í
rækjuverksmiðjunni á Siglufirði
hefur verið unnið úr 15% meira
af hráefni fyrstu 9 mánuði ársins
en á sama tíma í fyrra. Í Þorláks-
höfn hefur verið unnið úr 15%
meira af flatfiski, en hum-
arvinnsla hefur hins vegar dreg-
ist töluvert saman. Reiknað er
með að landvinnslan verði áfram
með svipuðu sniði og verið hefur
undanfarin ár.
hema@mbl.is
Rækjuskipum fer óðum fækkandi.
MENTOR-verkefnið Vinátta, sem
miðar að því að háskólanemar taki
að sér grunnskólabarn í nokkrar
stundir í viku í eitt skólaár, hefur
göngu sína fjórða árið í röð í næstu
viku.
Að sögn Elínar Þorgeirsdóttur
verkefnisstjóra er áætlað að um
100 „pör“ taki þátt í verkefninu að
þessu sinni og vantar enn um 10–20
háskólanema til að markmiðið ná-
ist. Áhugasamir geta skráð sig með
tölvupósti á vinatta@vinatta.is, en
verkefnið er opið háskólanemum í
Kennaraháskóla Íslands og Há-
skóla Íslands.
Fá þátttöku metna
til eininga
Mentor-verkefnið Vinátta hóf
göngu sína haustið 2001 og er sam-
starfsverkefni Velferðarsjóðs barna
á Íslandi, háskólanna beggja og
nokkurra grunnskóla í Reykjavík.
Að sögn Elínar er það opið
grunnskólabörnum á aldrinum 7–12
ára og því ætlað að efla fé-
lagstengsl og samskipti barna í
samfélagi nútímans þar sem sam-
vistir barna og fullorðinna er af
skornum skammti.
Að sögn Elínar er áformað að
fara af stað með verkefnið í næstu
viku og líta forsvarsmenn þess ekki
svo á að hér sé um verkfallsbrot að
ræða þar eð ekki eigi í hlut fag-
aðilar.
Barn og háskólanemi hittast einu
sinni í viku í þrjá tíma í senn í heilt
skólaár. Háskólanemar geta fengið
verkefnið metið til þriggja eininga í
háskólanám sitt og byggist matið á
samveru við barnið og verkefna-
skilum.
Fjórða starfsár
Mentor-vináttu
að hefjast
Vantar enn há-
skólanema til að
taka að sér
grunnskólabörn
Morgunblaðið/Ásdís
Verkefnið byggist á samveru grunnskólabarna og háskólanema. Myndin
var tekin í Laugarneskirkju þegar verkefninu var hrundið af stað.
EYRÚN Magnúsdóttir, blaðamaður
á Morgunblaðinu, hefur verið ráðin
umsjónarmaður í þættinum Kast-
ljósi í Sjónvarp-
inu í vetur, við
hlið Kristjáns
Kristjánssonar
og Sigmars Guð-
mundssonar.
Bjarni Guð-
mundsson, fram-
kvæmdastjóri
Sjónvarps, segir
að það sé mikill
fengur að því
fyrir Sjónvarpið að hafa fengið Ey-
rúnu til starfa. Ánægjulegt sé að sjá
hana aftur innan veggja Rík-
isútvarpsins en hún vann eitt sumar
sem skrifta á fréttastofu Sjónvarps
og við Textavarp RÚV.
Eyrún segir nýja starfið leggjast
vel í sig. Hún hafi ákveðið að slá til,
taka boðinu og sjá hvernig gengi í
vetur. „Þetta er spennandi tækifæri
og áskorun sem verður gaman að
takast á við,“ segir Eyrún, sem er
25 ára Reykvíkingur með BA-gráðu
í hagfræði frá Háskóla Íslands. Hún
hefur starfað sem blaðamaður á
Morgunblaðinu frá árinu 2001, utan
einn vetur er hún nam á Ítalíu.
Nýr um-
sjónar-
maður í
Kastljósi
Eyrún
Magnúsdóttir
MORGUNBLAÐINU hefur borist
eftirfarandi frá Bandalagi háskóla-
manna:
„Á kjarakaffi Bandalags háskóla-
manna nú í vikunni var samþykkt
að lýsa yfir eindregnum stuðningi
við kjarabaráttu kennara.
Tekið er undir þá almennu skoð-
un að brýnt sé að bæta kjör grunn-
skólakennara um leið og Félagi
grunnskólakennara og heildarsam-
tökum þeirra, Kennarasambandi
Íslands, eru sendar baráttukveðj-
ur.“
BHM styður
kennara
♦♦♦