Morgunblaðið - 02.10.2004, Síða 37

líf karla og kvenna á þessum árum.
Kaffiveitingar og fyrirspurnir. Mæt-
um vel og tökum með okkur gesti.
Stjórnin.
Kirkjuskólinn
í Mýrdal
KIRKJUSKÓLINN í Mýrdal byrjar
vetrarstarfið laugardaginn 2. okt.
nk. kl. 11.15 í Víkurskóla. Brúðu-
leikhús, söngur, sögur og litastund.
Börnin fá bók og límmiða og ný
brúða kemur í heimsókn. Allir hjart-
anlega velkomnir.
Starfsfólk kirkjuskólans.
Klassísk messa og
gregorssöngur
ÁHUGAHÓPUR um klassíska messu
og iðkun gregorssöngs stendur fyrir
messum með gregorslagi 1. sunnu-
dag í hverjum mánuði í Frið-
rikskapellu í Reykjavík. Hópurinn
kallar til helgiþjónustu ýmsa presta.
Næstkomandi sunnudag, 3. októ-
ber, kl. 20 verður klassísk messa í
Friðrikskapellu. Prestur verður
séra Kristín Þórunn Tómasdóttir
héraðsprestur í Kjalarnesprófasts-
dæmi og sungin verður XI. messa,
Orbis factor. Æft verður fyrir mess-
una kl. 19 sama kvöld. Allir eru
hjartanlega velkomnir.
Námskeið um tilfinn-
ingalega úrvinnslu
NÚ Í byrjun vetrar verður haldið
námskeið um tilfinningalega úr-
vinnslu, í safnaðarheimili Garða-
sóknar í Vídalínskirkju, á mið-
vikudagskvöldum frá kl. 20 til 22.
Um er að ræða tíu skipti.
Unnið verður með ýmislegt það
sem hefur borið af leið í tilfinninga-
lífinu og þar er sorgin og sorg-
arviðbrögð og úrvinnsla þeirra auð-
vitað mikilvægur þáttur. Einnig
verður sjónum beint að þeim rót-
tæku breytingum sem fylgja breytt-
um kringumstæðum, svo sem við at-
vinnumissi, heilsubrest og skilnaði.
Skráning er hafin á námskeiðið í
síma 565-6380 og byrjar það mið-
vikudaginn 13. október nk. kl. 20.
eru lokuð tíu manna mót en einn
flokkur er opinn. Úrslit fyrstu um-
ferðar í A-flokki urðu þau að Jón
Viktor Gunnarsson lagði Sævar
Bjarnason að velli, Hrannar Bald-
ursson vann gamla brýnið Björn
Þorsteinsson, Snorri G. Bergsson
vann Heimi Ásgeirsson, Kristján
Eðvarðsson vann Pál A. Þórarinsson
en Guðmundur Kjartansson og Dag-
ur Arngrímsson skildu jafnir. Með-
alstig A-flokksins eru 2.240 og má
búast við spennandi keppni en eins
og svo oft áður á mótum TR er al-
þjóðlegi meistarinn Jón Viktor
Gunnarsson sigurstranglegastur.
Evrópukeppni í Tyrklandi
– Taflfélagið Hellir tekur þátt
Margir atvinnuskákmenn í Evr-
ópu drýgja helst tekjurnar með því
að tefla fyrir skákklúbba víða um álf-
una. Þetta gerir Evrópukeppni tafl-
félaga að spennandi viðburði á ári
hverju enda þar samankomnir marg-
ir af öflugustu skákmönnum verald-
ar. Í ár verður engin undantekning
enda mun enginn annar en Garry
Kasparov, stigahæsti skákmaður
heims, vera skráður til leiks með
einu af rússnesku liðunum. Hinn öfl-
ugi franski klúbbur NAO er þó sig-
urstranglegastur enda hefur hann á
að skipa afar þéttu liði sem vann
keppnina á síðasta ári á eyjunni Krít.
Lið Hellis mun öðlast mikla reynslu
við að taka þátt í keppninni en það er
skipað eftirfarandi skákmönnum:
AM Stefán Kristjánsson (2.410)
FM Björn Þorfinnsson (2.317)
FM Sigurbjörn J. Björnss. (2.315)
FM Sigurður D. Sigfússon (2.305)
FM Ingvar Þ. Jóhannesson (2.296)
FM Andri Áss Grétarsson (2.335)
Stefán, Björn, Sigurbjörn og
Ingvar Þór voru í sigurliði Hellis á
Norðurlandamóti taflfélaga á Netinu
og munu þeir ásamt tveim hinum fé-
lögum sínum ganga til keppni fullir
sjálfstrausts.
Daði Örn Jónsson
Helgi Áss Grétarsson
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 2. OKTÓBER 2004 37
MINNINGAR
Í einni af þurrabúðunum við stór-
býlið Brimilsvelli á Snæfellsnesi
liggur ung kona á sæng og er búin
að taka léttasóttina. Móðir hennar,
sem væntir fæðingar síns fyrsta
barnabarns, er elstu dóttur sinni til
hjálpar og aðstoðar ásamt ljósmóð-
ur og eiginmanninum unga, sem er
farinn að óttast hið versta, því það
er orðið ljóst, að um eðlilega fæð-
ingu verður ekki að ræða og unga
konan er orðin fársjúk þegar
ákvörðun er tekin um að sækja
lækni til Ólafsvíkur. Á þessum árum
er slíkt ekki gert nema um greini-
lega lífshættu sé að ræða og það
leikur víst enginn vafi á um að hér
er dauðans alvara á ferðinni. Þegar
læknirinn kemur á vettvang eftir
nær fimmtán kílómetra ferðalag frá
Ólafsvík sér hann strax að barnið
liggur ekki eðlilega í fæðingarveg-
inum og hér þarf snör handtök ef
bjarga á móður og barni. Þrauta-
ráðið verður að beita fæðingartöng-
um og freista þess að ná barninu
PÉTUR
JÓHANNESSON
✝ Pétur Jóhannes-son fæddist í
Hjallabúð á Brimils-
völlum á Snæfells-
nesi 12. ágúst 1926.
Hann lést á St.
Franciskusspítalan-
um í Stykkishólmi
sunnudaginn 26.
september síðastlið-
inn. Foreldrar Pét-
urs voru Lilja Sig-
þórsdóttir, f. 16.8.
1902, d. 12.1. 1970 og
Bjarni Jóhannes
Bjarnason, f. 28.2.
1905, d. 27.12. 1993.
Pétur kvæntist ekki né átti
börn. Hann fluttist ungur með for-
eldrum sínum til Ólafsvíkur, þar
sem hann átti heimili æ síðan. Pét-
ur stundaði sjómennsku og al-
menna verkamannavinnu í Ólafs-
vík.
Útför Péturs fer fram frá Ólafs-
víkurkirkju í dag og hefst athöfn-
in klukkan 14. Jarðsett verður á
Brimilsvöllum.
með þeim hætti og
bjarga þá að minnsta
kosti lífi móðurinnar.
Þetta tekst og barnið
er með lífi, en móðirin
er fársjúk og þótt það
sé ekki ljóst á þessari
stundu, þarf hún að
berjast fyrir lífi sínu í
margar vikur áður en
hún snýr aftur til ljóss-
ins og lífsins og son-
arins, sem hún hefur
lagt allt í sölurnar fyr-
ir að koma í heiminn.
Hin nýbakaða amma
víkur ekki frá sjúkra-
beðnum í rúmar fjórar vikur og fer
varla af fötum allan þann tíma.
Yngri systir móðurinnar sjúku tek-
ur nýfætt barnið í sína arma og
gengur því óundirbúin í móðurstað
fyrstu mánuði lífsins, því það á eftir
að líða nærri ár áður en móðirin
nær heilsu til þess að taka við barni
sínu.
Þannig hófst ævi Péturs Jóhann-
essonar og þessar upphafsstundir
settu mark sitt á hann æ síðan. Það
kom sem sagt fljótlega í ljós, að hin
erfiða fæðing hafði skaðað hann
varanlega og þurfti hann meðal
annars að berjast við krampaflog,
sem tókst þó með ómetanlegri hjálp
Árna Árnasonar, sem var á tímabili
héraðslæknir Ólafsvíkurhéraðs, að
finna heppileg meðul til að halda í
skefjum. Lilju og Jóhannesi varð
ekki fleiri barna auðið og ólst Pétur
upp með þeim, fyrst á Brimilsvöll-
um en fljótlega fluttu þau til Ólafs-
víkur, þar sem heimili þeirra stóð
síðan. Þau Lilja og Jóhannes unnu
syni sínum og veittu honum allt það
í uppvextinum sem takmörkuð efni
leyfðu og það sem á vantaði á hinu
efnalega sviði bættu þau ríkulega
upp með ást og umhyggju. Pétur
var, líkt og foreldrarnir, ljúfmenni í
allri umgengni og afskaplega góður
börnum og fengu yngri frændsystk-
ini hans að njóta vináttu hans og
gjafmildi í ríkum mæli eftir að hann
fór að vinna fyrir sér og hafa eigin
fjármuni umleikis.
Eins og þá var títt, byrjaði Pétur
snemma að stunda vinnu, bæði á sjó
og landi. Var hann meðal annars á
sjó á dagróðrabátum frá Ólafsvík og
einnig var hann um tíma á síldveið-
um fyrir Norðurlandi með vini sín-
um Guðmundi Jenssyni, skipstjóra.
Vináttan við Guðmund, Jóhönnu
konu hans og þá fjölskyldu alla varð
löng og gifturík og stóð í raun allt
til þessa dags, því Metta, dóttir
þeirra, varð snemma mjög hand-
gengin Lilju, móður Péturs, og
sýndi hún þeim öllum dæmalaust
trygglyndi og vináttu og hefur
Metta og hennar fjölskylda verið
Pétri athvarf og skjól allt til þess að
yfir lauk.
Þótt Pétri væri ekki allt gefið,
sem öðrum þykir sjálfsagt að hafa,
þá farnaðist honum vel og hann sá
sér ævinlega farborða og var alla
ævi fremur veitandi en þiggjandi.
Voru þeir áreiðanlega fleiri en al-
mennt er vitað, sem hann veitti lið á
einn eða annan hátt. Pétri var
margt til lista lagt og meðal annars
eignaðist hann snemma harmoniku
og lék á hana sér til dægrastytt-
ingar og hugarhægðar og eitthvað
mun hann hafa leikið á dansleikjum
og þá einkum með öðrum harm-
onikkuleikurum. Hann hafði mikinn
áhuga á léttri tónlist og eignaðist
snemma grammófón og síðar plötu-
spilara og átti á tímabili allgott safn
hljómplatna. Pétur var yfirleitt létt-
ur í lund, kátur og gamansamur og
var vel liðinn og vinsæll á vinnustað,
því hann var ágætur verkmaður og
verklaginn líkt og foreldrar hans
bæði, þótt ekki væri hann burða-
maður að líkamsgerð. Orðlagt var
hversu góður og nýtinn handflakari
hann var og tók hann meðal annars
þátt í keppnum í þeirri starfsgrein,
þá kominn á efri ár. Hann átti
marga kunningja í Ólafsvík og
sýndu þeir margir honum mikla
ræktarsemi þegar hann var orðinn
aldraður og einstæðingur. Er ekki á
neinn hallað þótt hér sé nefnt nafn
Erlings Helgasonar og hans fjöl-
skyldu, en hjá þeim var Pétur oftast
á jólum eftir að faðir hans lést árið
1993. Lilja, móðir hans, náði ekki
háum aldri; hún lést árið 1970, 68
ára að aldri, og mun í raun aldrei
hafa náð sér af veikindunum, sem
leiddu af fæðingu sonar hennar og
var heilsutæp alla ævi, þótt hún
gengi til allra verka með ekki minni
röskleika en aðrir. Jóhannes var
orðinn talsvert hreyfihamlaður af
slitgikt síðustu árin sem hann lifði
og sýndi Pétur honum einstaka um-
hyggju og ræktarsemi meðan þeir
voru tveir saman og annaðist föður
sinn til dauðadags með stakri snilld.
Pétur hélt síðan heimili einn eftir að
faðir hans lést og bjó í húsi foreldra
sinna, Grundarbraut 4a í Ólafsvík
eða Gilbakka, eins og það hét upp-
haflega. Síðustu mánuðina lá hann á
Sjúkrahúsinu í Stykkishólmi eftir að
hafa veikst alvarlega fyrr á þessu
ári og þar lést hann að morgni
sunnudagsins 26. september eftir að
hafa legið meðvitundarlítill síðustu
sólarhringana.
Pétur frændi okkar hefur nú lok-
ið dagsverki sínu og verður lagður
til hinstu hvílu við hlið foreldra
sinna í litla kirkjugarðinum að
Brimilsvöllum. Hann var alla tíð
hógvær og af hjarta lítillátur og
tróð ekki öðrum um tær. Að sönnu
verður ekki héraðsbrestur þegar
aldraður verkamaður og einstæð-
ingur að auki kveður þetta jarðlíf.
En okkur er samt hollt að minnast
þess, að með handtökum sínum og
svitadropum hefur sú kynslóð, sem
nú er óðum að hverfa af sjónarsvið-
inu, byggt upp það velferðarþjóð-
félag, sem við búum nú við, þótt við
metum það stundum ekki sem
skyldi. Við, frændsystkin hans og
börn Kristjönu, móðursystur hans,
sem einn ágústdag fyrir 78 árum
stóð óvænt með nýfæddan son syst-
ur sinnar fársjúkrar í höndunum og
fóstraði fyrsta æviárið, þökkum
honum samfylgdina. Við trúum því
að vel hafi verið tekið á móti honum
þar sem andi hans er núna.
Kristbjörg, Þorkell
og Sigþór.
Elsku Pétur, við kveðjum þig
með virðingu og þökk.
Með ástkærri þökk fyrir umliðna tíð,
örugga vináttu, orðin þín blíð,
við kveðjum þig vinur, sem fórst okkur frá
og framar á jarðríki megum ei sjá.
(Ágúst Jónsson.)
Fríða, Erlingur
og fjölskylda,
Ólafsvík.
✝ Engilbert Þor-valdsson fæddist
að Minniborg undir
Eyjafjöllum 11. októ-
ber 1906. Hann and-
aðist á Hraunbúðum
í Vestmannaeyjum
26. september síðast-
liðinn. Foreldrar
hans voru hjónin
Þorvaldur Ingvars-
son bóndi og Guð-
björg Sigurðardóttir
húsfreyja, sem
lengst af bjuggu á
Raufarfelli, Austur-
Eyjafjöllum. Systkini
Engilberts voru Jóhanna, f. 1907,
d. 1998, Þorsteina, f. 1911, d. 1976,
Sigurjón Óskar, dó í frumbernsku,
Sigurjón Júlíus, f. 1918, d. 1992, og
Elín Ólafía, f. 1926.
Árið 1943 kvæntist Engilbert
Láru Bogadóttur f. í Flatey á
Þröstur, f. 1976, sambýliskona
hans er Rakel Björk Haraldsdótt-
ir, f. 1979, sonur þeirra er Jóhann
Bjarni f. 2002.
Ungur að árum tók Engilbert
virkan þátt í starfsemi Ungmenna-
félagsins Eyfellings og var einn í
hópi þeirra er reistu Seljavalla-
laug. Auk almennra sveitastarfa
stefndi hugurinn snemma til starfa
í Vestmannaeyjum og á sautjánda
ári var hann orðin sjómaður þar.
Hann flutti alfarinn til Vest-
mannaeyja 1943 og stundaði sjó-
róðra þar í tuttugu ár.
Í landi stundaði hann almenna
fiskvinnu til áttræðisaldurs og þá
lengst af í Fiskiðjunni sem hann
var löngum kenndur við. Engilbert
var vel ern og leið ekki sá dagur,
að afloknu ævistarfi, að hann
gengi ekki einu til tvisvar niður í
bæ og á hafnarsvæðið til að fylgj-
ast með athafna- og mannlífi. Eng-
ilbert hélt heimili til 95 ára aldurs
en flutti þá á dvalarheimili aldr-
aðra, Hraunbúðir.
Útför Engilberts verður gerð í
dag frá Landakirkju og hefst at-
höfnin klukkan 10.30.
Breiðafirði 10. des.
1910, d. 13. nóv. 1997.
Foreldrar hennar
voru Bogi Guðmunds-
son, kaupmaður og
smiður í Flatey, og
Sigurborg Ólafsdóttir
húsfreyja.
Dætur Engilberts
og Láru eru: 1) Sigur-
borg Ólöf, f. 9. júlí
1944, maki hennar var
Eiður Marinósson, f.
30. ágúst 1939, d. 15.
des. 2000. Börn þeirra
eru: Marín, f. 1962,
dóttir hennar er Bryn-
dís, f. 1981, Engilbert, f. 1964, d.
1984, og Berglind, f. 1974, synir
hennar eru Alexander Freyr, f.
1992, og Engilbert Egill, f. 1997. 2)
Guðbjörg, f. 31. des. 1950, maki Jó-
hann Jónsson, f. 1948. Börn þeirri
eru: Heiðrún Lára, f. 1968, og
Um aldir hefur fólk undan Fjöll-
unum horft til Eyja. Svo var einnig
á fyrri hluta síðustu aldar, ekki
síst þegar ljósin sáust og bátarnir
á veiðum austur á Holtshrauni og
víðar í Fjallasjónum. Á meðal
ungra manna á þessum árum var
Engilbert Þorvaldsson, sem þá var
að slíta barnsskónum á Raufarfelli,
Austur-Eyjafjöllum. Í hugum
þessa fólks var framtíðin í Eyjum
og meðal ungra manna og kvenna,
sem fluttu til Eyja, var Engli (en
það var hann ávallt nefndur). Það
mun hafa verið um 1925. Á sínum
fyrstu árum í Eyjum stundaði
Engli sjómennsku. Við stofnun
Fiskiðjunnar 1951 hóf Engli störf
þar og varð það hans starfsvett-
vangur, eftir það. Í þá daga voru
menn ekki að flökta á milli vinnu-
staða, eða yfirgefa húsbændur
sína. Hann var húsbóndahollur og
ávallt ríkti vinátta á milli hans og
yfirboðara.
Kynni mín við Engla spanna
mörg ár, foreldrar mínir voru einn-
ig undan Fjöllunum og höfðu fetað
sömu leið og Engli nokkrum árum
áður, m.a. var faðir minn einnig frá
Raufarfelli. Það lá fyrir mér, eins
og Engla, að eyða starfsaldri mín-
um í Fiskiðjunni. Það eru mörg at-
vikin og tilsvörin hans Engla, sem
koma upp í hugann við þessi tíma-
mót. Hann hafði oft á orði við
Gústa Matt forstjóra og einn eig-
anda Fiskiðjunnar, að asskoti
hljóti þeir að hafa verið ríkir,
hann, Gísli í Laufási og Steini á
Blátindi þegar þeir byggðu Fisk-
iðjuna, ávallt vælandi um tap ár
eftir ár. Einhverju sinni var haft
eftir Engla: „Það er sama sagan,
þessir lyftarar þurfa alltaf að bila
þegar verið er að nota þá.“
Engli vann alltaf við saltfiskinn,
svo maður tali nú ekki um skötuna,
sem endaði fyrir rest á borðum
góðborgara á Þorláksmessu bæði
hér í Eyjum, sem og víða um land
og þótti með þeim betri, enda vel
kæst og safarík. Oft var Engli
spurður að því, hvaða formúlu
hann notaði við verkunina. Það var
fátt um svör, en glöggum mönnum,
sem unnu með Engla, fannst hann
bregða sér oft í skötuhornið þegar
hún var í verkun. Þessi gáta verð-
ur ekki leyst úr þessu. Það eru
margar gáturnar, sem fara með
gömlum og lífsreyndum mönnum í
gröfina.
Engli gerði lítið af því að taka
sér frí. Þá sjaldan það kom fyrir
var farið heim, skipt um föt, komið
aftur og skundað í mótorhúsið til
að hitta sveitunga sinn Magga frá
Seljavöllum. Þar var síðan setið,
þrefað og diskúterað um gamla
daga í sveitinni og oftast var fjöldi
mála óleystur, þegar farið var
heim að kveldi. Þetta endurtók sig
dag eftir dag meðan fríið stóð yfir.
Eftir að starfsævinni lauk var
hann daglegur gestur í Fiskiðjunni
og hafði ýmislegt til málanna að
leggja við gömlu vinnufélagana.
Engli dvaldi á Hraunbúðum síð-
ustu missiri og undi hag sínum vel.
Eigi alls fyrir löngu heimsótti einn
Fiskiðjuvinurinn Engla og spurði
hverning honum líkaði vistin. Jú,
Engli lét vel af sér, það væri þá
helst, að þetta væru svoddan gaml-
ingar. Þess má geta að Engli var
næst elstur á heimilinu og reyndar
í bænum líka, nær níutíu og átta
ára. Með Engla er genginn einn af
þessum gömlu góðu samferða-
mönnum, sem settu svip á bæinn,
ávallt léttur á fæti, léttur í lund,
gerði aldrei flugu mein og allir
þekktu.
Gamli Fiskiðjukjarninn kveður
góðan vin, sem öllum var svo kær.
Það er gott að kveðja vin, sem lét
aðeins gott eitt af sér leiða. Far þú
í friði, við munum sakna þín.
Ég votta dætrum hans, ættingj-
um og vinum samúð mína.
Guðjón Ólafsson
(Gaui í Gíslholti).
ENGILBERT
ÞORVALDSSON