Sunnudagsblaðið - 16.05.1965, Blaðsíða 8

Stefán Ólafsson á Brandagili
gengju sér. mjög til meins, en það
væri ósk sín að hreppstjórinn
tæki þau í sína vörslu til viðeig-
andi ráðstöfunar.
Stefán sagði að ekki skyldi á sér
standa, að leysa þetta vandamál
að réttum landslögum. Gengu þeir
svo báðir að réttinni, þar tók Stef-
án upp litla vasabók og ritblý, en
bað prófast lýsa mörkum á hross-
unum. Skrifaði Stefán upp mörk-
in, en að því loknu kvaðst hann
myndi kynna sér hverjir eigendur
hrossanna væru og gera viðhlýt-
andi ráðstafanir, að þau gerðu
ekki prófasti tjón oftar. Að engu
leyti lét hann á sér merkja, að
hrossin væru hans eign,1 og pró-
fastur hafði heldur ekki orð á því.
I
FRUMKVÆÐI STEFÁNS
OG HANNES HAFSTEIN
Sumarið 1906 var landsímalína
lögð frá Seyðisfirði norður um
land til Hrútafjarðar og suður til
Reykjavíkur. Sæsímastrengur var
þá fyrir skömmu kominn í land í
þessu litla kauptúni. Ofurlítil stein
kapella líkust ‘kornmylluhúsi við
bæjarlæk í sveit, hafði verið
byggð vestanmegin fjarðarins. Inn
í þessum litla kumbalda var þess-
ari þýðingarmiklu líftaug hrjóstr-
ugrar eyju, tengd við umheiminn.
Upphafsmaður að þessu einstæða
stórvirki var Hannes Hafstein ráð-
herra,. sem hafði með fádæma
djörfung, gegn heiftugri andstöðu,
gert samning við fjársterkt rit
símafélag erlendis, að leggja til
efni„ framkvæmdir og allt fé til
fyrirtækisins.
Þegar endinn á sæsímastrengn-
um var kominn alla leið yfir út-
hafið, inn í litla steinkofann við
Seyðisfjörð, var kannske þyngsta
þrautin eftir, að leggja koparvír
á staurum um fjöll og firnindi og
strjálbyggðar sveitir, til höfuð-
staðarins við Faxaflóa. Stóra nor-
ræna ritsíma félagið sendi sjötigu
manna lið, sem var að mestu fag-
lært fólk, til þess að leggja þessa
löngu símalínu. íslendingar áttu
þá engan mann, sem kunni slíkt
vandaverk. Þeir höfðu þó vetur-
inn áður fiutt staurana víðsvegar,
þar sem línan var fyrirhuguð. Á
einu sumri höfðu símamennirnir
komið þessari miklu menningar-
taug norður og vestur um land til
Reykjavíkur. Seint í ágúst 1906
var því verki lokið.
Hannes Hafstein ráðherra, sem
hafði þá sér við hönd stjórnarráð,
er var litlu stærra en skrifstofu-
hald hjá meðal verzlunarfyrirtæki
nú ó tíma, tók sér fyrir hendur
aö ferðast alla leið með símalín-
unni og byrjaði þetta eftirlits-
ferðalag á Seyðisfirði. Ekki barst
þessi æðsti maður landsins mikið
á, enda var ekki hægt að spila
hátt með fé örfátækrar þjóðar.
Fjárlög landsins voru þá rúmar
tvær milljónir. Ráðherra hafði þá
að launum 10 þúsund krónur og
ákveðna upphæð í risnufé, en fé
til ferðalaga var ráðherra ætluð
fararefni.
Hannes ráðherra hafði góðan
hestakost, enda þetta langa ferða
lag byggt á því, að fararskjótar
hans dygðu á hverju, sem gengi.
En hann hafði engan fastan
fylgdarmann, en lét sér nægja
brautargegi er góðvinir og pólit-
ískir fylgismenn veittu honum
hvarvetna á þessari löngu leið.
Ráðherra tók sér gististað á
Blönduósi hjá Gísla sýslumanni
íslenfssyni. Hann hafði í upphafi
gert nákvæma ferðaáætlun, sem
hann fylgdi eftir því, sem unnt
var. Næsti gististaður var ætlað-
ur á Staðarbakka hjá Eyjólfi Kol-
beins presti. Gísli sýslumaður
fylgdi honum þangað sjálfur. Þeir
lögðu af stað frá Blönduósi af-
líðandi hádegi tveir saman. Þeir
komu að Lækjarmóti í Víðidal, en
þar var þá kominn símstöð. ráð-
herra talaði. þáðan til .Reykjavík-
og viðstaða varð alllöng. Þegar
þeir hugðu til ferðar, bar þar að
garði Stefán hreppstjóra á Branda
gili. Var hann á vesturleið eins og
þeir. Þeir Gísli sýslumaður og
Stefán þekktust vel, því Stefán var
þá búinn að vera um árabil sýslu-
nefndarmaður Staðhreppinga.
Urðu fagnaðarfundir með þeim
Stefn slóst strax í samfylgdina
vestur í Miðfjörð. Veður var
vott og þoka á Miðfjarðar-
hálsi, svo sýslumann: þótti
blíöa að biðja Sigurð bón<ja
á Lækjarmóti um fylgdarmanns-
lán vestur að Staðarbakka. Var
það auðfengið. Sigurður lánaði
þeim vinnupilt er hann hafði,
Gunnbjörn að nafni Stefánsson.
Gunnbjörn þessi fór nokkrum ár-
um seinna en þetta var til Ameríku
og hefur átt heima í Vesturálfu
Hjörtur Líndal
síðan. Hann kom í kynnisför til
ættlands áíns fyrir nokkrum miss-
erum og sagði frá þessu ferðalagi.
Ráðherra galt Sigurði bónda
fylgdarmanns kaupið eins og upp
var sett, eða Sigurður vildi ekkert
taka fyrir þennan greiða. Það var
Gunnbirni úr minni fallið.
Ferðin vestur að Staðarbakka,
gekk að óskum. Gunnbjörn fylgd-
armaður reið á undan, en höfðingj
arnir riðu á eftir honum samsíða
eins og verkast vildi og skröfuðu
saman. Stefón hreppstjóri kunni
vel að vera með tignmönnum.
Aldrei skorti samræðuefni þar,
sem hann var staddur.
Þegar þeir komu I hlað á St^ðar
bakka, var Kolbeins prestur og
376 SUfitNWDAGSBLAÐ - AÞýöUBLAÐIEt