Sunnudagsblaðið - 16.05.1965, Blaðsíða 11

^WWMlW*WiWWWWW\VWtWWWW%W>WU%W%WUWWmWWWWMWWMWV
Svo er það mannlýsingin. Greinarhöfundur
verður að gera sér far um að lýsa hinum látna
eins vel og hann á vald og þekkingu. Auðvitað
er ekki nema eðlilegt, að þá fari eins og hjá
Prestinum, sem líkræður flytur, að skuggahliðum
sé að mestu gengið fram hjá. „De mortuis nil nisi
bonum,” sögðu þeir gömlu, segjum aðeins gott
eitt um þá dauðu. En skiljanlega er mönnum
Piisjafnlega lagið að bregða upp slíkum mannlýs-
ihgum. í sumum greinum eru þær meginefnið
°g nvinnisstæðastar. Erfil.ióðasnilld Bjarna Thor-
urensen, sem enginn hefur farið fram úr síðan,
fólst fyrst og fremst í mannlýsingum kvæða. Er
það ekki eins og vér höfum sjálfir kynnzt Sæ-
fnundi Hólm, Oddi Hjaltalín og Rannveigu Filipp-
hsdóttur eftir að hafa lesið þau kvæði með at-
þygli. Annars á þessi pistill ekki að snúast um
erfiljóð; það er allt annar kapítuli, enda annarri
tækni beitt.
Roks þarf að rekja helztu æviatriði og störf,
segja deili á maka hans eða hennar.
Nú kunna margir að segja: Verður ekki grein,
sem með þessum hætti er samin bæði of til-
finningasnauð og þurr. Það þarf alls ekki að
vera, ef laglega og hóflega er á haldið. En með
þessari aðferð nær minningargreinin hugum fleiri
en fámenns hóps; hún kynnir látinn mann eða
konu almennum lesendum, verður eins konar
minnisvarði eins og áður er getið um. Margir
skrifa ágætar minningargreinar af þessu tagi,
°g nú í svipinn er Pétur Ottesen fyrrum alþingis-
niaður mér einna minnisstæðastur slíkra höfunda.
Eg vona, að það sem ég hefi hér rabbað um
tninningargreinar og eftirmæli, hafi ekki sært
filfinningar neinna, sem um sárt eiga að binda;
það vildi ég forðast. Hér voru aðeins lauslegar
hugieiðingar almenns lesanda, sem hefur snefil
af áhuga fyrir mannfræði og óskir hans í því
sambandi.
Um afmælisgreinar gildir'eitt sama atriðið og
um minningargreinar. Þar þurfa að koma fram
mannlvsinsar um ættir, maka og afkomendur,
Nfs og liðna.
Oftast fer vel á þvi að afmælisgreinar séu sem
hressilegastar'og skemmtilegastar, og oft og tíð-
um fullvelviðeigandi að bregða á léttara hjal og
Srfpa jafnvel til fyndni, ef hóf er a. Enda birtast
°ft bráðskemmtilegar afmælisgreinar í blöðun-
um. En alvara verður að vera með í þeim sam-
kvæmisleik, og tómt grín og galsi í afmælis-
Sreinum missir oftast marks.
íslendingar hafa alltaf verið og eru enn miklir
rftirmælamenn. enda fámennir og manna hneigð-
astir fyrir mannfræði. Enda eigum vér í bók-
menntunum mikil snilldarverk á þeim vettvangi.
Nægir' að benda á snillinga eins og Egil Skalla-
Srfmsson, Bjarna Thorarensen, Matthías Joch-
umsson og Guðmund Friðjónsson o. fl. o. fl. Og
hver gleymir nokkru sinni, sem lesið hefur erfi-
Ijóð Hallgríms Péturssonar um Steinunni litlu
dóttur sína og ljóð Stephans G. um Gest, son sinn.
Eftirmælagreinar nútímans eru grein af sama
stofni, en sízt er samt vandalaust að ganga vel
frá þeim.
rjóh.
^^^^WtMMMMMtMMMMMMVMMMMMMMWWVWVVWVVVWWMVMMWMVMVMMVWMWVW
AÞÝÐUBLAÐIÐ - SUNNUDAGSBLAÐ 379