Morgunblaðið - 01.12.2004, Qupperneq 33

MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 1. DESEMBER 2004 33
MINNINGAR
ekki datt mér þá í hug að næst þegar
ég kæmi til vinnu værir þú ekki þar.
Þú með þeim hressari á heimilinu,
með allt á hreinu og allt á sínum stað.
Þú hafðir farið á sjúkrahús, en komst
aftur á Garðvang, þó svo að sjúkra-
flutningamennirnir vildu snúa við í
Hafnarfirði á leiðinni suður þá vildir
þú halda áfram á Garðvang.
Þökk sé Guði, þar fengum við syst-
urnar að sitja við rúmið þitt til skiptis
þar til þú kvaddir þennan heim. Það
var undarleg tilviljun að á því augna-
bliki er þú skildir við var ég stödd við
leiði föður míns og fékk fregnina þar.
Með þessum versum langar mig að
kveðja þig, mamma mín, og þakka þér
samfylgdina.
Þú, Guð míns lífs, ég loka augum mínum
í líknarmildum föðurörmum þínum
og hvíli sætt, þótt hverfi sólin bjarta,
ég halla mér að þínu föðurhjarta.
Æ, tak nú, Drottinn, föður og móður mína
í mildiríka náðarverndan þína,
og ættlið mitt og ættjörð virstu geyma
og engu þínu minnsta barni gleyma.
Þín líknarásján lýsi dimmum heimi,
þitt ljósið blessað gef í nótt mig dreymi.
Í Jesú nafni vil ég væran sofa
og vakna snemma þína dýrð að lofa.
(Matthías Jochumsson.)
Elsku mamma, hvíl í friði og Guð
geymi þig. Við sjáumst.
Þín dóttir
Sylvía.
Lítil stúlka kemur labbandi heim
að bænum Undirvegg í Kelduhverfi í
fylgd vinnumanns af næsta bæ. Þetta
var á miðri jólaföstu árið 1922 en
systkinunum á Undirvegg hafði verið
komið fyrir daginn áður á næstu bæj-
um vegna veikinda móður þeirra eftir
barnsburð, litla stúlkan fann að eitt-
hvað var að og þó sérstaklega þegar
hún kom inn í baðstofuna og sá að
rúm móður hennar var tómt. Hún var
látin, frá fimm ungum börnum þar af
tveimur nýfæddum.
Þessi litla stúlka var móðir mín
Kristín Gunnþóra Haraldsdóttir.
Þessa miklu og sáru lífsreynslu bar
hún með sér alla daga síðan og undr-
aðist seinna á lífsleiðinni að hún var
ekki búin betur undir heimkomuna og
það er hennar beið.
Faðir hennar brá þá búi fljótlega,
enda Undirveggur engin kostajörð og
þau höfðu aðeins búið þar í tæplega
ár, hann tók eldri soninn Sigurð með
sér og gerðist vinnumaður, en þeir
feðgar fylgdust svo að á lífsleiðinni
alla daga eftir það, því þegar Sigurður
hóf búskap settist Haraldur að hjá
honum og var þar til dauðadags, en
hinum börnunum var komið fyrir í
fóstur í næsta nágrenni.
Mamma fór á Kópasker til
hjónanna Björns Kristjánssonar og
Rannveigar Gunnarsdóttur, þau
reyndust henni alla tíð mjög vel
ásamt börnum þeirra og hélt hún
góðu sambandi við þau allt til hinstu
stundar. Á heimili þeirra hjóna var
mamma snemma liðtæk í þeirri vinnu
er tíðkaðist á hverju heimili í þá daga.
Þetta var stórt og mannmargt heimili
og öllum er bar að garði var veitt af
rausn, engum í kot vísað.
Þar voru ófá handtökin og góður
skóli fyrir framtíðina. Skólaganga
mömmu var ábyggilega nokkuð góð
miðað við það sem þá var í boði, far-
kennsla einhverja vetur og einn vetur
var hún á Héraðsskólanum Laugum.
Þegar mamma hleypti heimdragan-
um fór hún suður til Reykjavíkur, þar
var hún um tíma þjónustustúlka á Víf-
ilsstöðum hjá lækni sem þar starfaði
upp úr 1930. Þessi læknir hvatti hana
til að læra hjúkrun og fór það svo að
hún fór á Landspítalann og byrjaði í
því námi, en lauk því aldrei. Á þeim
tíma hitti hún barnsföður sinn, Dósó-
þeus Tímótheusson, hún varð ófrísk
að fyrsta barni sínu en þegar dró að
fæðingu fór hún norður til fósturfor-
eldra sinna, ól dóttur sína Rannveigu
þar, fór síðan nokkrum mánuðum síð-
ar suður aftur og hugðist halda áfram
með hjúkrunarnámið. Þessi áætlun
gekk ekki upp, það varð ekki meira úr
sambandi þeirra Dósa. Mamma hafði
hlotið skipbrot. Það hafa verið henni
þung spor þegar hún ákvað að fara
aftur á æskuslóðirnar ógift með barn,
en þá kom best í ljós hvað hún hafði
verið heppin með fósturforeldra.
Seinna gerðist mamma ráðskona á
Sigurðarstöðum á Sléttu, þá fóru þau
pabbi að draga sig saman og hún kom
í Skinnalón vorið 1938 þar sem þau
bjuggu til ársins 1947 og voru þá búin
að eiga þrjú börn og missa tvö. Á
heimilinu hjá þeim voru líka afi minn
og amma, Þorsteinn og Ólöf. Þau
hættu síðan búskap í Skinnalóni 1947
og fluttust til Raufarhafnar, en þá var
að hefjast mikill uppgangur þar, en í
Skinnalóni var fremur hrjóstrugt en
ágætis aukabúgrein var silungur í
vötnum, fiskveiðar og æðarvarp.
Á Raufarhöfn fæddust síðan fjórar
dætur til viðbótar og lífið gekk út á að
koma þessum börnum til manns.
Mamma var víkingur til vinnu, hún
vaknaði fyrst á morgnana og kveikti
upp í kolavélinni áður en heimilisfólk-
ið fór á fætur og hennar síðasta verk
áður en hún gekk til náða var að
slökkva eldinn. Hún vann utan heim-
ilis við síldarsöltun, hreingerningar, í
frystihúsi, hún taldi upp úr skipum á
hafskipabryggjunni tómar tunnur í
land, og útskipun á fiskimjöli, vann
við frágang á síldinni á haustin, auk
þess var hún oft með kostgangara í
fæði í lengri eða skemmri tíma, tók að
sér að þvo rúmfatnað fyrir Valtý hjá
Pósti og síma, en þar voru herbergi
sem lánuð voru fyrir aðkomumenn.
Mamma var einnig eftirsótt sem að-
stoðarkona við barnsfæðingar og ekki
veit ég hvað hún var viðstödd margar
slíkar, en þá kom kunnáttan frá
Landspítalanum í góðar þarfir, hún
var líka beðin um hjálp við að ganga
frá látnum í kistuna.
Mamma var félagsvera, hún tók
virkan þátt í öllu félagslífi staðarins
og var örugglega ekki bónbetri mann-
eskja til, því hún neitaði ábyggilega
engum sem til hennar leitaði ef hún
gat leyst það er um var beðið. Hún
var trygg þeim störfum er hún tók að
sér og annaðist þau af stakri trú-
mennsku. Um heimilishaldið fyrst í
Dvergasteini og síðar í Höfðaborg
ætla ég ekki að hafa mörg orð, en þar
var oft fullskipaður bekkurinn.
Húsmóðirin, annálaður dugnaðar-
forkur eldaði, bakaði, þvoði og strauj-
aði og allir voru velkomnir að hennar
borði jafnt að nóttu sem degi. Ekki
var nóg með að ala upp sín börn held-
ur voru fjögur barnabörn í hennar
umsjón um lengri eða skemmri tíma.
Eftir fjörutíu og fimm ára búsetu á
Raufarhöfn, þegar allar dæturnar
voru fluttar suður og aldur að færast
yfir, pabbi orðinn lasburða, var tekin
sú ákvörðun að flytjast suður í Garð
þar sem þá voru fjórar dætur búsett-
ar og njóta meiri samveru við afkom-
endurna.
Þessi ákvörðun reyndist hin besta
og fluttu gömlu hjónin í Garðinn í
ágúst 1992.
Þau undu hag sínum vel og mamma
átti hér yndisleg ár, hún gat verið á
ferð og flugi, en það var hennar yndi
og undruðumst við systur oft þvílík
þrek sú gamla hafði, orðin þetta full-
orðin, að taka þátt í öllu sem hún tók
sér fyrir hendur.
Hún gekk í Kvenfélagið Gefn, tók
þátt í starfi aldraðra, fór m.a. í allar
ferðir á þeirra vegum og kynntist
mörgu nýju fólki. Í desember 1997
flutti mamma síðan á Dvalarheimilið
Hlévang í Keflavík, en þá var hún bú-
in að vera ein í Silfurtúni í u.þ.b. tvö ár
hún var óörugg að vera svona ein og
vildi meiri félagsskap. Á Hlévangi
undi hún hag sínum ágætlega, hún
tók þátt í öllu félagsstarfi framan af,
var dugleg við hannyrðir og féll aldrei
verk úr hendi fremur en fyrri daginn,
en það sem hún var að gera í höndum
varð samt helst að nýtast einhverjum,
þá var hún ánægð.
Sumarið 2003 hætti hún allri
handavinnu, þá var sjónin farin að
gefa sig, þannig að hún sá ekki alveg
það sem hún var að gera og þá fóru
erfiðir tímar í hönd.
Í janúarbyrjun nú í ár fékk mamma
svo blóðtappa í annan fótinn, en henni
hafði verið að smáhraka frá því 20.
október er hún varð níræð og gat illa
annast sig sjálf og fluttist þá á Hjúkr-
unarheimilið Garðvang, en það ótrú-
lega gerðist að eftir að hún kom þang-
að tók hún miklum framförum, var
m.a. farin að geysast um alla ganga
fram og til baka. En svo dró að leið-
arlokum og hún kenndi sér meins er
búið var að hrjá hana allt frá árinu
1997, þá fór hún í hnjáliða skiptingu,
hún fékk garnaflækju tveimur dögum
eftir aðgerðina og var skorin upp, var
vegna mistaka sett í endurhæfingu
með hnjáliðinn sem gerði það að verk-
um að hún sleit einhverja sauma, það
var eitthvað sem ekki fékkst lagað og
hún lærði að lifa með. Í dag er ég
þakklát himnaföðurnum fyrir að leyfa
henni að fara eins og hún fór, hún var
tiltölulega skýr í kollinum og með allt
á hreinu og fylgdist með öllu fram til
síðustu stundar, stolt af sínu framlagi
til þjóðarbúsins, 8 börnum, 32 barna-
börnum og 51 barnabarnabörnum eða
samtals 91 afkomanda.
Nú við leiðarlok vil ég fyrir hönd
okkar systkinanna og fjölskyldna
þakka öllu hinu góða starfsfólki á
Garðvangi og Hlévangi fyrir þess að-
stoð til að létta henni lífið síðustu árin.
Með þessum orðum hef ég stiklað í
stórum dráttum yfir lífsferil móður
minnar og er þó lítið sagt en mér
finnst við hæfi að ljúka þessu með
orðum skáldsins frá Fagraskógi Dav-
íðs Stefánssonar, það eru orð sem
lýsa vel þeirri konu sem hér er kvödd.
Þú áttir þrek og hafðir verk að vinna
og varst þér sjálfri hlífðarlaus og hörð.
Þú vaktir yfir velferð barna þinna.
Þú vildir rækta þeirra ættarjörð.
Far þú í friði,
friður Guðs þig blessi,
hafðu þökk fyrir allt og allt.
(Vald. Briem.)
Blessuð sé minning þín, elsku
mamma mín, þín dóttir
Jóna.
Þegar ég hugsa um ömmu Stínu,
hugsa ég um alla viskuna sem ég sá
skína í augum hennar, og hlýjuna sem
maður fann bara af því að vera í
kringum hana.
Ég man mig sem barn að koma til
hennar á Raufarhöfn og mjúku hend-
urnar hennar sem struku vanga mína,
að hjá henni var alltaf eitthvað gott
borða. Það var sama hversu upptekin
hún var, hún lét mér alltaf líða sem ég
væri eina manneskjan sem skipti máli
á þeirri stundu. Leiðir okkar skildu
snemma á lífsleið minni þar sem ég
flutti frá Íslandi en hún var ávallt í
hjarta mínu. Þegar ég kom í heim-
sóknir til hennar leið okkur alltaf eins
og við hefðum aldrei verið aðskildar,
fjarlægð og tími var afstæður. Ég
þakka Guði fyrir að hafa verið hér á
Íslandi á hennar síðasta afmælisdegi
þegar hún varð 91 árs, og fyrir það að
hafa getað verið hjá henni og kvatt
þegar hún yfirgaf þennan heim.
Ég veit að þú hvílir í friði núna og
ert innan um ástvini þína sem kvöddu
á undan þér. Elsku amma, ég þakka
þér fyrir alla þá ást sem þú ávallt
sýndir mér og það er mér heiður að
hafa verið barnabarn þitt. Það fylltist
upp í tómarúm í hjarta mínu að vera
komin heim til þín á ný. Hvíldu í friði,
amma mín, þú verður alla tíð í hjarta
mínu. Einn af mínum uppáhalds
sálmum er sálmur 91, og þar sem þú
yfirgefur okkur afkomendur þína 91
að tölu og 91 árs gömul, þá finnst mér
passa að kveðja þig með þessum orð-
um:
Sæll er sá, er situr í skjóli
Hins hæsta,
Sá er gistir í skugga Hins almáttka.
Sá er segir við Drottin: ,,Hæli mitt og
Háborg,
Guð minn, er ég trúi á!“
Að eilífu þín
Edda Björk Ragnarsdóttir.
Helluhrauni 10, 220 Hfj.
Sími 565 2566
10% afsláttur
af legsteinum
til 10. desember
Englasteinar
www.englasteinar.is
Móðir okkar og tengdamóðir,
RAGNHEIÐUR FINNSDÓTTIR
fyrrv. kennari og skólastjóri,
verður jarðsungin frá Langholtskirkju fimmtu-
daginn 2. desember kl. 13.00.
Geir Agnar Guðsteinsson, Sigurbjörg Gestsdóttir,
Finnur Jakob Guðsteinsson, Fanney Sigurðardóttir,
Guðlaug Guðsteinsdóttir, Örn Blævarr Magnússon.
Minningarathöfn um elskulega móður okkar,
tengdamóður, ömmu og langömmu,
ÞORSTEINU KRISTJÖNU JÓNSDÓTTUR
frá Hanhóli,
verður í Fossvogskirkju fimmtudaginn 2. desem-
ber kl. 11.00.
Útförin verður gerð frá Hólskirkju í Bolungarvík
laugardaginn 4. desember kl. 11.00.
Börn, tengdabörn,
barnabörn og barnabarnabörn.
Elsku systir okkar og frænka,
GUÐRÚN L. VILMUNDARDÓTTIR,
Dunhaga 11,
Reykjavík,
sem andaðist miðvikudaginn 24. nóvember,
verður jarðsungin frá Fríkirkjunni í Reykjavík
föstudaginn 3. desember kl. 13:00.
Blóm og kransar vinsamlega afþakkaðir, en
þeim, sem vilja minnast hennar, er bent á Sjálfsbjörg á höfuðborgar-
svæðinu, sími 551 7868.
Þórunn Vilmundardóttir,
Jón Árni Vilmundarson,
Valgerður Vilmundardóttir
og frændsystkini.
Elskuleg móðir okkar, tengdamóðir, amma
og langamma,
HELGA ÞÓRÐARDÓTTIR,
Aðallandi 1,
Reykjavík,
er lést á Landspítalanum við Hringbraut
fimmtudaginn 25. nóvember, verður jarð-
sungin frá Dómkirkjunni í Reykjavík föstu-
daginn 3. desember kl. 15.00.
Bolli Björnsson, Constanze Björnsson,
Björn Vignir Björnsson, Guðrún Nikulásdóttir,
Þóra Ragnheiður Björnsdóttir,
Ágúst Kr. Björnsson, Hildigunnur Guðmundsdóttir,
Þórunn Gyða Björnsdóttir, Stefán S. Stefánsson,
barnabörn og barnabarnabörn.
Ástkær eiginmaður minn, faðir, tengdafaðir,
afi og langafi,
HINRIK ALBERTSSON,
Framnesvegi 20,
Keflavík,
verður jarðsunginn frá Keflavíkurkirkju föstu-
daginn 3. desember kl. 14.00.
Ráðhildur Guðmundsdóttir,
Albert Hinriksson, Guðrún Guðbjörnsdóttir,
Guðmundur Hinriksson, Guðríður Guðjónsdóttir,
barnabörn og langafabarn.