Sunnudagsblaðið - 07.06.1964, Blaðsíða 14

í Dölunum
Frh. 'af bls. 445.
og gaddaflugu). í nánd við Ljós-
búðasel, eru tvö vötn. Við róum
út á þau og syndum þar, eftir
að hafa legið í sólbaði, og það
er aevintýri likast að horfa ofan
af ásnum, sem er milli vatnanna
lit yfir hávaxinn barrskóginn og
silfurgljáandi völn og tjarnir.”
Rattvíkurkirkja stendur á mjög
fögrum stað á odda, sem gengur
út í Siljuna. Hún er byggð í got-
neskum stíl og elzta kirkja í Döl-
unum, upprunalega helguð Ólafi
konungi helga. Elzti hluti kirkj-
unnar er frá 13. öld. í þessari
kirkju eru margir dýrgripir geymd
ir,;‘ bæði höggnir, skornir, málað-
ir og saumaðir. Steinn einn
stendur inni í Rattvíkurkirkju,
og er á honum áletrun. Hann er
til minja um víg prests eins, sem
veginn var þarna inni í kirkjunni
árið 1520. Þetta var á þeim dögum,
sem Svíar vörðu land sitt fyrir
ágengni Dana. En í öllum löndum
eru föðurlandssvikarar og á öll-
um tímum. Presturinn, sem var
hlynntur Ðönum, vissi, að þeir
voru að koma og hélt söfnuðinum
inni yfir langri stólræðu, en vopn
öll voru geymd úti fyrir dyrum.
Loks fór aðalsmaður einn út, og
sá hann hvar Danir komu. Gerði
hann. söfnuðinum viðvart og
stakk prestinn í gegn með sverði
sínu. Sverðið er ennþá geymt
í kirkjunni og steinninn stendur
enn á þeim stað, sem vígið fór
fram. Ég hugsaði með mér: Gam-
an væri, ef við íslendingar ætt-
um cnnþá Skálholtskirkjuna þá
hina sömu, sem Jón Gerreksson
var handtekinn í og gætum bent
á staðinn og sagt: Þarna var það.
Ekki mundi það heldur spilla, að
við' ættum ennþá einhver slitur
úr þeim fræga poka, sem við það
tæklfæri var steypt yfir liöfuð
hontirn. Það er margt að sjá í
þessari frægu kirkju, þar á rneðal
brúðarbekk einn prýddan mynd-
um, því Dalamenn hafa víða sýnt
hagleik sinn. Einnig var þar gam-
all pískur, sem syndararnir hafa
fengið að kenna á forðum daga,
sennilega fyrir yfirsjónir við
kirkjuna. En það skal ég játa,
að ég fann, að skinnið í honum
var frekar mjúkt. í kirkjunni eru
margs konar messuskrúðar og
höklar, sá elzti frá 1732. Einn
þeirra, langafrjádagshökull, var
mcð ásaumaðri gullinni þyrnikór-
ónu. Eg hafði orð á því við kirkju
vörðinn, sem sýndi mér þessa
muni, að þetta þætti mér óvið-
eigandi, að presturinn væri látinn
bera á bakinu þyrnikórónu úr
gulli fyrir altari kirkjunnar á
þeim degi, sem Kristur hefði bor-
ið þyrnikórónu kvalanna á höfði
sér. Kirkjuvörðurinn sagðist vera
alveg á sama máli, og þar 3
auki mundi þetta djásn kosta 0
fjár. í turni kirkjunnar eru vol '
ugar klukkur, sem ganga ft'rir
rafmagni, og þaðan er yndisleS
útsýni.
Nú á tímum koma flestir gang
andi eða í bifreiðum til kirkjd-
En rétt við kirkjuna er fjöW1
hesthúsa frá þeim tímum, þeg3*
menn sóttu helgar tiðir ríðandl-
Hey er í stöllum og hrossatað
gólfurn. Sum þessara húsa erl3
orðin allhrörleg, en engum Svia
kæmi til hugar að láta rífa ÞaU‘
Ilúsin eru merkur forngripur. ""
Þannig hugsa Svíar. Þegar naynd"
ir eru teknar af kirkjunni, hag®
flestir myndatöku þannig, a
hesthúsin sjáist fremst á myn(|'
inni og fer vel á því. Gnæí*r
kirkjan þá bak við, umlukin sín*
’im fagra trjálundi.
Eg var tvisvar við messu
Rattvíkurkirkju. Allmargir kirkjd'
gesta voru í Dalabúningi, b®8
karlar og konur, þó sérstakle®3
roskið fólk. Kvenbúningurinn er
ekki ósvipaður upphluti lS'
íslenzkra kvenna, en hver sókn
hefur sína sérstöku liti og Öcfö
á búningum, þótt heildarsvipur'
inn sé hinn sami. Sparipils*U
hafa í mörgum sóknum veri®
rauð, t. d. £ Rattvík. Svuntur erU
bláar eða hvltar og einatt ú5®?
breiðum lang- eða þverröndum-
Sjálfur upphluturinn er oft rauþ'
ur með smágerðum röndum. Uni
445 SUNNUDAGSBLAÐ - ALÞÝÐUBLAÐIÐ
ÍBÚÐARIIÉS
málarans
ZORNS AP
vetrarlaGI