24 stundir - 05.09.2008, Blaðsíða 13

24stundir FÖSTUDAGUR 5. SEPTEMBER 2008 13
FÆRÐ ÞÚ
HAUSTUPPBÓT?
Þetta sólríka sumar námu vinningar í HHÍ heilum 257 milljónum!
Tveir þeirra voru upp á 25 milljónir króna og aðrir 163 fóru yfir 100 þúsund.
Nú heldur gleðin áfram; þann 10. september drögum við út um 3 þúsund nýja vinningshafa.
– Vertu með og fáðu þér miða á hhi.is eða hjá umboðsmanni.
Næsti útd
ráttur verð
ur
10.09.200
8
Eftir Þorbjörn Þórðarson
thorbjorn@24stundir.is
Undanfarin ár hafa ráðuneyti og
stofnanir ítrekað farið út fyrir þá
útgjaldaramma sem lögfestir hafa
verið með fjárlögum hvers árs, að
því er kemur fram í nýrri skýrslu
Viðskiptaráðs Íslands, sem kynnt
var í gær.
Slæm niðurstaða
Ef einungis er litið til þeirra
ráðuneyta sem hafa mest vægi inn-
an fjárlaga er niðurstaðan einnig
slæm.
Ráðuneyti mennta- og heil-
brigðismála hafa þannig yfir að
ráða rúmum 40% fjárlagaliða ár
hvert. Undanfarin ár hefur umtals-
verður fjöldi fjárlagaliða þessara
ráðuneyta farið fram úr fjárheim-
ildum.
Á morgunverðarfundi Við-
skiptaráðs á Grand Hóteli í gær,
þar sem skýrslan var kynnt, kom
fram að forstöðumenn ríkisstofn-
ana og stjórnvalda fá lítið aðhald
þrátt fyrir að fara út fyrir útgjald-
aramma. Agaviðurlögum er sjald-
an beitt og þau hafa lítil áhrif.
„Þessum viðurlögum er mjög
sjaldan beitt þrátt fyrir að það komi
skýrt fram í lögum að þeim eigi að
beita.
Ríkisendurskoðun hefur bent á
að forstöðumenn stofnana, sem
reknar eru með halla, eru ekki
áminntir og hefur Ríkisendurskoð-
un farið fram á úrbætur í þá veru.
Við erum þeim sammála þar,“
sagði Frosti Ólafsson, hagfræðing-
ur Viðskiptaráðs, á fundinum.
Orsakir vandans virðast meðal
annars liggja í togstreitu milli fag-
ráðuneyta og stofnana annars veg-
ar og fjármálaráðuneytis og fag-
ráðuneyta hins vegar, að því er
fram kemur í skýrslunni.
„Breytt skipan á fjárlagaferlinu
hefur hvorki skilað nægilegum aga
né gagnsæi í ríkisfjármálum,“ sagði
Frosti. „Af pólitískum ástæðum
hefur verið um kerfisbundið van-
mat að ræða.
Tekjur og útgjöld hafa verið van-
áætluð verulega sem leitt hefur til
þess að erfiðara hefur verið að
leggja mat á árangur.“ Hann bætti
því við að fjárlögin væru því í raun
lítið annað en gróf áætlun. Fjár-
aukalög, til að leiðrétta mismun-
inn, væru í raun regla fremur en
undanteking.
Ríkisendurskoðun hefur gert at-
hugasemdir við þetta og hefur lýst
þessu sem snjóboltaáhrifum, út-
gjaldaheimildir verði á endanum
alltaf mun hærri en heimildir fjár-
laga.
Ríkið eyðir annarri hverri krónu
„Útgjöld hins opinbera námu
43% af landsframleiðslu í fyrra.
Þetta þýðir að næstum annarri
hverri krónu er eytt af hinu op-
inbera,“ sagði Finnur Oddsson,
framkvæmdastjóri Viðskiptaráðs.
Margir telja eðlilegt að hið op-
inbera auki umsvif sín með um-
fangsmiklum framkvæmdum til að
halda uppi atvinnustigi í efnahags-
lægð, þannig verði hagsveiflan
jöfnuð. „Í þessum efnum telur Við-
skiptaráð rétt að stíga varlega til
jarðar. […] Það væri heppilegra ef
hið opinbera reyndi að halda að sér
höndum,“ sagði Finnur.
Áminna þarf
forstöðumenn
 Ráðuneyti og stofnanir fara ítrekað fram úr fjárlögum  Báknið
þenst út  Fjárlögin eru í raun lítið annað en „gróf áætlun“
➤ Öll ráðuneytin fóru fram úrheimildum fjárlaga á síðasta
ári.
➤ Landbúnaðarráðuneytið stóðsig „verst“ í þessum efnum
með 36,7% útgjöld umfram
fjárlagaheimildir.
➤ Langstærstur hluti ríkis-útgjalda er vegna mennta- og
heilbrigðismála, eða rúm
40% fjárlagaliða ár hvert.
ÚTGJÖLD HINS OPINBERA
Pallborðsumræður
Frá fundi Viðskiptaráðs.
24stundir/G.Rúnar