Eintak - 10.03.1994, Side 16
© JÓN ÓSKAR
Um leið og menn missa sveindóminn
hverfur æskan. í skrokknum þar sem áður
bjó ungur drengur býr nú einhver
mannsmynd, einhver hálfókunnugur maður
sem er hálfókunnugur í heimi fullorðinna.
Eða svo segir sagan. Loftur Atli Eiríksson
kannaði hvað gerðist þegar sveinar yrðu að
mönnum, hvernig þeim fannst það og við
hvaða aðstæður helst er hætt við að
missa sveindóminn.
, 5vein
aoms
Fyrsta kynlifsreynslan rennur fæstum úr minni og þá
kannski helst sökum þess að hún verður yfirleitt allt
öðruvísi en búist er við þegar afstað var farið. Börn
eru vart skriðin úr móðurkviði þegar þau fara að velta
því fyrir sér hvernig þau hafa þangað komist og þegar
sannleikurinn kemur í Ijós horfa þau með vanþóknun á
þá sem koma úr stórum fjölskyldum, þvi fjölskyldu-
stærðin er helsta sönnun þeirra fyrir hversu foreldr-
arnir hafi „gert það“ oft. Fljótlega
verður forvitnin þó fordæmingunni yf-
irsterkari og læknisleikirnir taka við.
Einhverjar eftirlegukindur þeirrar
trúar að konur eigi að ganga i hjóna-
band sem hreinar meyjar er líklega
helsta ástæða þess að flestu kvenfólki
er í nöp við að rifja upp hvenær kyn-
hvötin kvaddi fyrst að dyrum. Um karl-
menn erþessu allt öðruvísi farið og
uppgötvun kynhvatarinnar er viðfangsefni
margra þekktra kvikmynda og bókmennta-
verka. Sagan um syndafallið í Bibliunni er
fyrsta dæmisagan um hvernig kynlífið tengist
syndinni og eplið sem hin forboðni ávöxtur
er táknmynd kynlífsins og um leið fórnar
Adams.
Þetta minni hefur gengið aftur í bók-
menntum í gegnum aldirnar í margs
konar frásögnum um persónur sem
fórna sakleysinu á altari viskunnar. Nób-
elsskáldið skrifaði fallega lýsingu um
fyrstu kynlífsreynslu Ólafs Kárasonar í Höll sum-
arlandsins en lýsingin á aðförum ofvitans og
mellunnar við líkhúsið i verki Þórbergs Þórðarsonar
er i senn raunsæ og hlaðin íróníu um samspil ástar
og kynlífs.
Fjölmargar kvikmyndir eru innblásnar afþessari
nostalgíu og skemmst er að minnast myndar Hrafns
Gunniaugssonar „Hin helgu vé“ sem byggð er á
æskuminningum hans, en kynhvötin spilar þar stórt
hlutverk í uppvaxtarsögu aðal sögupersónunnar.
Það þekkingarleysi og skömm, sem fylgdi í kjöl-
far sveindómsmissisins hjá svo mörgum vekur
ýfirleitt aðeins upp grátbroslegar minningar þeg-
ar fram i sækir og sú var raunin með viðmælendur
eintaks sem hér rifja upp fórn sveindómsins.
16
Sigmundur Ernir Rúnarsson
fréttamaður á Stöð 2 lét nýverið
hafa eftir sér á neytendasíðu DV að
hann stundaðýkynlíf sér til heilsu-
bótar. Hann segist eiga erfitt með
að segja hvenær þetta byrjaði af
einhverju viti því það sé sitthvað að
vera skotinn eða að langa.
„Ég ætla það hafi verið einhvern
tímann á tólfta aldursári sem ég
var á leið heim úr barnaskóla og
með mér í för var stúlka sem ég
taldi mig hafa sterkar tilfmningar
til. Við höfðum verið saman í föstu
sambandi í nokkra mánuði og við
héldumst í hendur þegar enginn sá
til. Leið okkar lá upp Brekkuna og
þá ákváðum við að gera hlé á
göngu okkar og settumst bak við
vinnuskúr. I nágrenninu var verið
að malbika bílastæði og hópur
verkamanna var þar við vinnu
sína. Þetta var mestan part án orða
en greinilegt var að báða aðila
langaði til að snerta hinn. Við
föðmuðumst og kysstumst um
stund og pínulítið var þuklað, eins
og mátti í stöðunni, en þessi fyrsta
merka kynlífsreynsla mín nánast
lognaðist út af vegna þess að valtari
sem var að slétta malbikið nálgað-
ist okkur æ meir eftir því sem
meira fjör færðist í leikinn. Útlitið
var orðið skuggalegt á tíma-
bili og við máttum þakka
fyrir að sleppa undan
hinni stóru
vígvél bæj-
arfélagsins
lifandi.
Könnunar-
leiðangurinn
um unað-
semdir ástarinnar var því stuttur í
þetta sinnið og ég náði ekki einu
sinni að koma höndinni inn á
bringu vinkonu minnar.
Samband okkar flosnaði upp eft-
ir þetta og voru ástæður þess vænt-
anlega að við skömmuðumst okkar
svo fyrir þetta. Síðan liðu nokkur
ár þangað til ég komst alla leið inn
á bringu kvenna. Mér finnst þetta
dæmigert fyrir hvað þetta voru
vonlausar tilraunir, að við skyldum
endilega velja okkur stað þar sent
malbikunarframkvæmdir voru í
gangi um miðjan dag. Engu að síð-
ur hafði ég um skeið veitt skúrnum
athygli á leiðinni í skólann, því
þarna lágu leiðir okkar í sundur á
heimleiðinni. Þetta var útpælt en
því miður var byrjað að malbika
loksins þegar ég hafði mig í þetta.
Ég lærði að sjálfsögðu af þessari
reynslu og í framhaldinu var hitt
kynið nálgast upp í dívönum inn-
andyra. Einnig var mikið sótt í
áveituskurði fyrir aftan hús þar
sem haldin voru sveitaböll. Eg
held einmitt að ég hafi misst
sveindóminn í slíkum
skurði út með firði. Ég
var 13 ára og man
varla eftir hvernig
stúlkan lt
þetta var
stóð ósköp stutt yfir. Maður var
svo hræddur um að einhver kæmi
að okkur, að sem minnstum tíma
var eytt í verknaðinn. Ég man lítið
eftir athöfninni sjálfri en versta
málið var að gaddavírsgirðing
hafði fallið ofan í skurðinn þar sem
við lágum og hafði ég töluverðar
áhyggjur af því að hún gæti reynst
skeinuhætt. Þegar upp var staðið
reyndist hún hins vegar vel, því
það var svo hentugt að spyrna sér í
vírinn. Það má því segja sem svo að
ég hafi verið fórnarlamb staðhátta
við vinnuskúrinn en'í áveitu-
skurðinum tókst mér aftur á
móti að nýta mér þá til
fulls." O
FIMMTUDAGUR 10. MARS 1994