Vikublaðið - 17.02.1994, Blaðsíða 7

* *ÍF Dt
&. r =*rar
VIKUBLAÐIÐ 17. FEBRÚAR 1994
HF
KarlaxnáUn
7

Karlafræðarinn
Karlmenn undir beltisstað
Höf: Kenneth Purvis
Þýð: Stefán Steinsson
Útg: Mál og menning.
Svo undarlega bar við um jólaleytið að
út kom á íslensku bók um karlmenn
og líkama þeirra. Ég segi: „undar-
lega“ því fyrir augu mín hefur borið margar
bækur um kvenmenn og kroppinn á þeim,
um samræði kynjanna og hvernig rétt sé og
skylt að bera sig að í því, um kynsjúkdóma
og kynferðismótun og svokallaðar afbrigði-
legar kynhneigðir. En ég hef aldrei áður séð
bók um karlmenn undir beltisstað.
Ég held að óhætt sé að staðhæfa að karl-
menn viti yfirleitt mjög lítið um starfsemi
kynfæra sinna. Því er auðvitað þannig varið
um margar aðrar dýrategundir sem engu að
síður hafa fjölgað sér og virðast hafa það á-
gætt. Manneskjan hefur hins vegar þa,~n
óvana að hugsa og leita stöðugt að þekk-
ingu nema þegar tekst að stöðva þekkingar-
leitina með misvitrum siðareglum, goð-
sögnum og rugli.
í Karlafræðaranum er prýðileg úttekt á
sögunni af hugmyndum kynslóðanna um
kynfæri karla. Þar er byrjað á þeim fornu
spekingum sem töldu að við hvert sáðlát
færi örlítið af heilanum til spillis, það er
greint frá helstu ráðum nítjándu aldar
manna til að koma í veg fyrir stórhættuleg-
an sáðmissi unglinga sem fróa sér. Til
dæmis um það mætti nefna hring sem
hannaður var utan um liminn og hafði
gadda að innanverðu. Honum var ætlað að
kæfa holdris í fæðingu. Það var auðvitað
einnig gripið til meinlausari ráða eins og
þeirra að láta unglinga sofa með hendurnar
bundnar við rúmstólpana. Á nítjándu öld
var líka vinsælt að stinga tréeggi upp í
endaþarminn. Það þurfti að vera nógu stórt
til þess að þrýsta á blöðruhálskirtilinn og
senda sæðið aftur í þvagblöðru.
Ef til vill hugsar einhver með sér að nú sé
þetta liðin tíð sem betur fer og að á okkar
upplýstu dögum fáist menn ekki við
kjaftæði af þessu tagi en því er ekki að
heilsa. Vissulega er sáðlát ekki talið eins
stórhættulegt og það var á síðustu öld en ef
litið er í klámblað á okkar dögum má finna
furðulegustu „upplýsingar" um stærð getn-
aðarlima og þar eru sæðisgusurnar í lítra-
tali meðan sá skammtur sem
venjulegur karlmaður sendir frá
sér við samfarir er um það bil ein
teskeið. Kynlífsmyndbönd segja
karlmönnum líka miklar furðu-
sögur af því hvað kvenmönnum
líkar best.
Fordómar karlmanna á tuttug-
ustu öld um kynferði sitt virðast
þó einna helst hafa beinst að
lengd getnaðarlimsins. í Karla-
fræðaranum er gerð nákvæm grein fyrir
rannsóknum á lengd þessa líffæris og það
vekur satt að segja furðu hve miklar mæl-
ingar hafa átt sér stað. Ekki síst í ljósi þess
að rannsóknum ber ekki saman um hvort
lengdin skipti einhverju máli eða ekki. Úr
því að svo er væri kannski einfaldast að
spyrja konuna hvort hún sætti sig við það
sem maður hefur upp á að bjóða.
Hafi einhver engu að síður áhuga á að
kynna sér meðallengd lima hjá hinum og
þessum kynþáttum, að sjálfsögðu bæði í
réttstöðu og hvíldarstöðu, þá er allt um það
í Karlafræðaranum.
í beinu framhaldi af þessu tali um for-
dóma má víkja að því hvernig við karlmenn
bregðumst við kynlífsvandamálum. For-
dómarnir og röngu upplýsingarnar verða að
sjálfsögðu til þess að viðbrögð okkar við
kynlífsvandamálum eru oft röng og árang-
urslaus. Þegar verst lætur verða viðbrögð
okkar lífshættuleg. Nútímakarlmönnum
virðist að öðru jöfnu vera mjög erfitt að
leita læknis þegar eitthvað er að og menn
geta reynt að rifja upp einhverja sjúkdóma
sem hollt er að ganga lengi með án þess að
tala við lækni. Óstyrkur gagnvart kynhlut-
verkinu getur líka brotist út í árásargirni og
hefndarlöngun. Það hefur sýnt sig að
nauðgarar og aðrir kvennaofbeldismenn
hafa oft stuttan getnaðarlim og eru getulitl-
ir. Sennilega vantar þá oft Ifka þann greind-
arbúnað sem þarf til þess að verjast for-
dómunum. Það eru ekki allir eins útsjónar-
samir og Elvis Presley sem kvað hafa sett
svolítinn garðslöngubút á getnaðarliminn
áður en hann snaraði sér í þröngu buxurn-
ar og upp á sviðið.
í Karlafræðaranum er mjög vandlega
fjallað um innri kynfæri karla. Stundum er
sú umfjöllun í ítarlegasta lagi en hver veit
hvaða upplýsingar vantar? Að mörgu leyti
er líka gaman að vera minntur á það hve
mynstur karla gagnvart konum og víkja að
afbrigðilegum kynhvötum. Það hefði mátt
ræða viðhorf karla til getnaðarvarna og
kynsjúkdóma og ef til vill samskipti karla
sín á milli. Það hefði mátt ræða það nánar
hvað er karlremba og hvað er bara stráksleg
gleði yfir því að vera til.
Líffærafræði er ef til vill gert of hátt und-
ir höfði í bókinni miðað við félagslega
þætti. Það vekur líka nokkra furðu að í bók-
ina eru með jöfnu millibili settir ýmiss kon-
ar pungbrandarar og tippafyndni í þorra-
blótsstíl. Mér leiddist það enda hefur gálga-
húmor löngum verið notaður til þess að
koma í veg fyrir skynsamlega umræðu. Ég
bar málið undir nítján ára son minn sem
taldi Karlafræðarann allgóða bók og var
mér ekki sammála um gálgahúmorinn.
Taldi að brandararnir myndu í flestum til-
vikum létta þeim lesturinn sem vegna for-
dóma ættu bágt með að lesa sér til um kyn-
líf sitt. Hann sagðist líka kæra sig kollóttan
þó að „fyndnin" færi stundum yfir strikið
og yrði einungis ósmekklegt kjaftæði.
Sennilega þyrfti einhver að taka sig til og
skrifa ítarlega og góða grein um kynfæra-
fýndni.
Heildarniðurstaðan ér sú að Karlafræðar-
inn er góð byrjun og dreifist vonandi sem
víðast. Málfar þýðandans, Stefáns Steins-
sonar, er til fyrirmyndar og það skiptir
miklu við lestur efnis af þessu tagi. Hins
vegar vantar ítarlega, íslenska bók um
karla. Eins og margir hafa bent á gætir vax-
andi öryggisleysis og kvíða gagnvart kyn-
hlutverki nútímakarlsins. Við því verður
einungis brugðist með aukinni þekkingu.
Við þurfum stóra og góða íslenska karlabók
sem verður skrifuð af íslenskum karlmönn-
um og um íslenska karlmenn.
Kristján
Jóhann
Jónsson
glæsilegt tækniundur líkami karlmannsins
er. Karlmenn sem nú eru á miðjum aldri
eins og ég ólust upp við goðsagnakennda
sjálfsdýrkun feðranna en síðustu tuttugu
árin hefur goðsagnakennd sjálfsdýrkun
kvenna hins vegar verið ofarlega á baugi.
Feður okkar voru stútfullir af góðum ráð-
um handa konum: vissu hvað brjóstin á
þeim áttu að vera stór og rassinn þrýstinn
og hvað þeim átti að finnast og hvað þær
gátu og í hvaða atriðum þær máttu ekki
líkjast körlum. Nýja kvennahreyfingin hef-
ur sprautað út á markaðinn bókum um það
hvernig karlmenn eiga að hugsa, hvernig
þeir eiga að haga sér í bólinu og hve fljótt
þeir mega fá úr honum, hversu lítinn og
stinnan rass þeir eiga að hafa og í hvaða at-
riðum þeim beri að líkjast konum.
í stuttu máli má draga ímynd nútíma-
karlmanns á miðjum aldri saman þannig að
okkur er í senn ætlað að vera æðrulausir
harðjaxlar í lífsins ólgusjó og blíðlyndir
moðhausar með stór augu og stinnan rass.
Sé hins vegar spurt hvernig við viljum vera
og hvaða kröfur við tökum gildar verða
svörin sundurleit. Okkur vantar þekkingu á
því hverjir við erum. Þess vegna ber að
fagna útgáfu Karlafræðarans.
Karlafræðarinn er auðvitað ekki gallalaus
bók. í henni hefði til dæmis mátt ræða
meira um unga karlmenn. Það hefði mátt
vera meira efni um almenn hegðunar-