Vikublaðið - 17.02.1994, Blaðsíða 13
VIKUBLAÐIÐ 17. FEBRUAR 1994
13
HRAFNSMAUÐ
mál forsœtisráðherra,
mál Sjálfstœ ðisflokksins
Hið svokallaða „Hrafiasmál"
var blessunarlega vakið upp
að nýju af Arthúri Björgvini
Bollasyni. Hann reit formanni Stétt-
arsambands bænda bréf og sagði
sannleikann um ástand mála á Sjón-
varpinu. Það var gert með þeim hætti
að brottrekstur bréfritara hlaut að
fylgja í kjölfarið, eða a.m.k. koma
sterklega til greina. Ekki er hægt að
leggja að jöfnu ástæður brottreksturs
Hrafns og Arthúrs eins og haldið hef-
ur verið frant - en mestu skiptir að
átta sig á að báðir þessir menn eru
aukaatriði í máli sem ætti að kallast
„mál forsætisráðherra og mennta-
málaráðherra“ eða „mál forystu Sjálf-
stæðisflokksins".
Víkjum fyrst að hinum mismunandi
ástæðum brottrekstranna.
Hrafn ogArthúr...
Þegar Hrafni var vikið úr starfi dag-
skrárstjóra urðu uin það heitar um-
ræður, enda ekki um neina skúring'a-
kerlingu að ræða. Þá þótti sumuin
vegið að tjáningarfrelsinu. Undirrit-
aður birti skoðun sína með grein í
Vikublaðinu og fullyrti að dagskrár-
stjórinn væri ekki hæfur til að gegna
starfi sínu. Var það smtt eftirfarandi
orðum: „Fullyrðingin um vanhæfni er
byggð á framgöngu dagskrárstjórans
þáverandi í margumtöluðuin sjón-
varpsþætti. Þar úthúðar hann - opin-
berlega - því fólki sem hann á að
stjórna og vinna með. Slík framkoma
er með þeim eindæmum að í raun var
aðeins formsatriði að láta hann fara.
Því skal slegið föstu að hvergi í
nokkru fyrirtæki hefði verið tekið
öðruvísi á máluin; það er ekki til það
fyrirtæki, rekið af einhverri vitglóru,
sem hefði boðið fólki sínu upp á að
vinna undir stjórn manns sem hefði
sýnt því slíka lítilsvirðingu. Ofan-
greint atriði eitt og sér er fullkomin á-
stæða fyrir uppsögninni. Onnur af-
glöp, s.s. rangfærslur um stjórnunar-
kosmað Sjónvarps, leynileg upptaka á
fundi útvarpsráðs (sem blaðamaður
Pressunnar hefur sannað þótt Hrafh
þræti) o.fl., staðfesta aðeins réttmæti
hennar“.
Astæðurnar fyrir brottrekstri
Hrafns voru m.ö.o. stjórnunarlegs
eðlis og fullgildar. E.t.v. sannaðist það
best á því að meðal starfefólks RUV
hreinlega brumst út fagnaðarlæti þeg-
ar fréttist af brottrekstrinum. Hvaða
fyrirtæki sækist eftir slíkum stjórn-
anda? Ekkert. (Það gerðu hins vegar
forsætisráðherrra og menntamálaráð-
herra).
Arthúr Björgvin Bollason er hæfi-
leikamaður og mikill misslr að honum
fyrir Ríkisútvarpið, en hann ber á-
byrgð á orðum sínum rétt eins og
Hrafn. Arthúr skrifar bréfið ffæga á
bréfeefni RUV og sem starfsmaður
stofnunarinnar. Þrátt fyrir orðbragðið
er víst að hann kvað uppúr með sann-
leikann - með honum verður hann
líka að standa eða falla. I öllu falli er
hægt að segja að rétdæta megi upp-
sögn Arthúrs.
Hjörtur
Hjartarson
Sá munur er þó á brottrekstri
Hrafns úr starfi dagskrárstjóra á sín-
um tíma og Artúrs Björgvins Bolla-
sonar, að þeim fyrrnefnda var sparkað
vegna vanhæfni en hinn síðarnefndi
galt fyrir réttlætiskennd sína og hug-
rekki.
...ogþaðsem skiptir máli
Þegar fjaðrafokið var sem mest út af
brottrekstri dagskrárstjórans fyrrver-
andi bárust þau stórtíðindi að
menntamálaráðherra herði troðið
honum inn í stofnunina aftur - mun
hann hafa átt einhver samtöl \dð for-
sætisráðherra áður, sem aftur hafði
heyrt í vini sínum dagskrárstjóranum.
Fólk var slegið óhug við þessar
fréttir. Undirritaður var að ljúka áð-
urnefndri grein sinni um brottrekstur
dagski'árstjórans og hnýtti aftan við
hana eftirfarandi orðum: „Að maður
sem nýbúinn var að sanna vanhæfni
sína til að gegna stjórnunarstarfi hjá
Sjónvarpinu, skuli síðan ráðinn
framkvæmdastjóri sömu stofnunar,
lýsir siðblindu. Þykjast menn kenna
þar handbragð fyrrverandi borgar-
stjóra Reykjavíkur - núverandi for-
rnanns FLOKKSINS. Með verknaði
þessum urðu ekki kaflaskil í deilunni
um dagskrárstjórann fyrrverandi,
heldur er um nýtt mál að ræða. Miklu
stærra. Og menn bíða aðgerða þeirra
sem standa vörð um tjáningarfrelsi".
Það var nefnilega um nýtt mál að
ræða, inál sem virðist ætla að fara
ffarnhjá mönnuin og snýst ekki um
Hrafn Gunnlaugsson.
Auðvitað var ekki við því að búast
Jafnaðarmannaflokkur íslands æmti
eða skræmti, sjálfur siðferðilega gjald-
þrota. En stórmál þetta féll í skugg-
ann vegna þess að stjórnarandstaðan
er með Hrafn Gunnlaugsson á heilan-
um. Málið Iognaðist útaf með þvd að
ríkisendurskoðun gerði hófsama út-
tekt á viðskiptum dagskrárstjórans
fyrrverandi við Ilrafn Gunnlaugsson
og komst að þeirri niðurstöðu - sem
allir vissu - að þau væru vafasöm.
Hrafn er hins vegar peð í þessu
máli, vel valdað að vísu, en samt sein
áður bara peð, handhægt verkfæri.
Það sem þurfti rannsóknar við var
embættisfærsla menntamálaráðherra
og afskipti forsætisráðherra. Þeir gátu
hins vegar falið sig þægilega í
„Hrafnsmálinu".
Sagan virðist ætla að endurtaka sig.
Þegar búið er að sanna afekipti forsæt-
isráðherra í máli Hrafns Gunnlaugs-
sonar og einnig í máli Arthúrs Björg-
vins, - að ekki sé minnst á ítrekaða
valdníðslu menntamálaráðherra - þá
er yfirlýsing Davíðs Oddsonar um að
hann muni aldrei sitja í skjóli Olafs
Ragnars í ríkisstjórn alltíeinu orðin
aðalumfjöllunarefriið. Yfirlýsing Dav-
íðs skiptir engu máli. Hann hefur áður
gefið út marklausar yfirlýsingar, að
auki er hæpið að hann muni standa í
stjórnarmyndunarviðræðpm næstu
árin. Hins vegar er þetta orðagjálfur
ákaflega hentugt forystu Sjálfstæðis-
flokksins til að draga athygli frá því
sem máli skiptir.
Stóra málið snýst um gróf afskipti
Sjálfetæðisflokksins af öflugasta ijöl-
miðli þjóðarinnar, fjölmiðli sem á að
gæta hludeysis og hafa til þess sjálf-
stæði, fjölmiðli sem er ein kjölfesta
lýðræðis í landinu.
Þær raddir hafa heyrst að eina
lausnin sé að „frelsa stofnunina“ og
þar er náttúrulega átt við einkavina-
\ræðingu - og e.t.v. rniðar allt málið að
því. Til þess er hins vegar enginn vilji
nteðal þjóðarinnar, auk þess sem það
leysir engan \randa. Það eru tröll fyrir
dyrum; það sem við er að glíma er
valdahroki og andlýðræðislegur
rnórall sem ríkir ineðal forystu Sjálf-
stæðisflokksins, ættaður úr borgar-
stjórn Reykjavíkur. Og fólk ætti að
hafa hugfast, ekki síst svokallað fjöl-
miðlafólk, að stjórnvöld geta saumað
að fjölmiðlum með ýmsurn ráðum,
hvort sem þeir eru í almenningseign
eða ekki, ef þau á annað borð eru
þannig sinnuð.
Höfundur er verkefnisstjóri.
Sagt með myncl
Höfundar: Hjörtur Gunnarsson og Þuríður Hjartardóttir
Lausn myndagátunnar í síðasta blaði er: „Brottrekstur Arthúrs Björgvins vekur furðu manna og reiði.“