Lesbók Morgunblaðsins

Dagsetning
  • fyrri mánuðurjúlí 2005næsti mánuður
    SuÞrMiFiLa
    262728293012
    3456789
    10111213141516
    17181920212223
    24252627282930
    31123456

Lesbók Morgunblaðsins - 16.07.2005, Blaðsíða 5

Lesbók Morgunblaðsins - 16.07.2005, Blaðsíða 5
viðfangsefni þeirra, á borð við alnæmi, kyn- sjúkdóma og eiturlyfjafíkn, ættu á hættu að hljóta ekki styrkveitingu. Kristileg samtök viðurkenna aðild að lista yfir óæskilega vísindamenn Kaplan segir að vegna afskipta stjórnar Bush af vísindamönnum hafi demókratinn Henry Waxman sett upp upplýsingalínu fyr- ir heilbrigðisstarfsmenn, sem í skjóli nafn- leyndar var ætlað að upplýsa aðstandendur línunnar um umfang og afleiðingar þessa eftirlits. Í framhaldinu skrifaði Waxman bréf til Tommy Thompson, heilbrigðisráðherra Bandaríkjanna á fyrra kjörtímabili Bush, þar sem hann skoraði á ráðherrann að finna út hver hefði staðið á bak við umræddan lista. Samkvæmt Kaplan leiddi þetta til þess að kristilegu samtökin „Traditional Values Coalition“ (TVC), sem hún segir mjög mót- fallin samkynhneigðum, hafi þá loksins kom- ið fram í dagsljósið og viðurkennt aðild sína að listanum. Að auki segir Kaplan að stjórn- andi TVC, Andrea Lafferty, hafi á hringferð sinni um spjallþætti vegna málsins látið þessi orð falla í viðtali við AP: „Við vitum að í áraraðir hefur milljónum dollara á milljónir ofan verið sturtað niður í klósettið vegna þessa alnæmis-/eyðnihneykslis.“ Ekki voru allir hrifnir af ummælum Laff- erty og sagði læknirinn Ken Haller, forseti „Gay and Lesbian Medical Association“, að það segði mikið um vanvirðingu stjórnar Bush gagnvart vísindum að málstaður TVC væri tekinn alvarlega. Frekari vitnisburður um andstöðu kristinna bókstafstrúarmanna gegn alnæmisrannsóknum eru orð repúblik- anans Patrick J. Toomey, sem Kaplan segir að hafi beitt sér gegn styrkveitingum til al- næmisrannsókna, um að „ólíkt alnæmi… [séu] til alvöru sjúkdómar sem [hafi] áhrif á alvöru fólk og þangað ættum við að beina fjármunum okkar“. Til að setja þessa athugasemd í samhengi við opinberar tölur úr heilbrigðisgeiranum segir Kaplan að áætlað sé að um ein milljón Bandaríkjamanna séu alnæmissmitaðir.6 Um afstöðu skoðanabræðra Toomeys inn- an repúblikanaflokksins hefur Judy Auer- bach, varaforseti „American Foundation for AIDS Research“, sagt að þeir séu „drifnir áfram af tiltekinni trúarafstöðu sem for- dæmir vændiskonur, samkynhneigða, tvíkyn- hneigða og eiturlyfjaneytendur – ekki aðeins hegðun þeirra heldur einnig fólkið sjálft“. Leiðtogi kristinna samtaka varar við „áróðri“ samkynhneigðra Andstöðu gegn auknum réttindum samkyn- hneigðra hefur einnig orðið vart í vinsælum fjölmiðlum vestra. Þannig er boðskap Dr. James Claytons Dobsons, leiðtoga samtak- anna „Focus on the Family“, sjónvarpað á yfir áttatíu bandarískum sjónvarpsstöðvum. En Dr. Dobson hefur verið áberandi í bar- áttu sinni gegn því sem hann telur vera áróður samtakanna „We Are Family Fo- undation“ í bandarískum grunnskólum, en hann telur að þau hafi með lúmskum hætti misnotað hugtök á borð við „umburðarlyndi“ og „fjölbreytni“ til að réttlæta samkyn- hneigð í hugum barna. Þá er Dr. Dobson, sem síðasta haust kom fram á fjölsóttum samkomum stuðnings- manna Bush forseta, frægur fyrir að hafa sagt sjö milljón hlustendum sínum skömmu fyrir síðustu forsetakosningar að það væri „synd“ að sitja heima á kjördag. Michael Crowley, ritstjóri hjá tímaritinu New Re- public, segir í grein á vefsíðunni Slate að það sé til marks um vinsældir samtaka Dr. Dob- sons, „Focus on the Family“, að þau hafi sitt eigið póstnúmer. Crowley segir enn fremur að um 500 dag- blöð birti vikulega pistla Dr. Dobsons og að framlag hans kunni að hafa ráðið úrslitum í Ohio og á Flórída.7 Það ber að geta þess að evangelískir trú- bræður hans hafa fordæmt sum viðhorf hans og skal því ítrekað að slíkar skoðanir til- heyra enn sem komið er minnihluta banda- rísku þjóðarinnar. En aftur að bók Kaplan, sem ver nokkru rými í umfjöllun um David Hager, sem að hennar sögn er þekktur meðlimur kristilegu læknasamtakanna vestra. Að sögn Kaplan er að finna í bók Hagers, As Jesus Cared for Women, hugljúfa lýsingu á því þegar kona með miklar blæðingar kýs fremur að láta prest biðja fyrir sér heldur en að undirgangast læknisaðgerð. Kaplan segir þetta augljósa tilvísun í Nýja Testa- mentið þegar Jesús Kristur læknar blæðandi konu. Þá fjallar hún um aðra bók Hagers, Stress and Women’s Body, sem hann skrif- aði ásamt eiginkonu sinni, þar sem þau mæla með bænum sem lækningu við höf- uðverk, fyrirtíðaspennu og krabbameini. Þá fjallar Kaplan um kristilegu samtökin „National Association for the Research and Therapy of Homosexuality“ (NARTH) ann- ars vegar og „Medical Institute for Sexual Health“ hins vegar. Að hennar sögn hafa NARTH lýst því yfir að þau hafi „uppgötv- að“ að samkynhneigð sé andlegur sjúkdómur sem lækna megi með meðferð, og að þau hafi einnig rökstutt með „gögnum“ að sam- kynhneigð sé tengd kynferðislegri misnotk- un á börnum, miklu lauslæti og sjálfs- morðum. Hún fjallar svo um það þegar upplýsingar um smokkinn voru teknar af vefsíðu samtak- anna „Centers for Disease Control and Pre- vention“ (CDC), og að mjög ritskoðuð útgáfa af sama efni hafi síðar birst á síðu samtak- anna. Kaplan segir að Dr. Margaret Scarlett, sem meðal annars hefur starfað við alnæm- isskrifstofu Hvíta hússins og hjá samtök- unum CDC, hafi lýst því yfir að sérfræð- ingar í vörnum smokksins hafi ekki verið hafðir með í ráðum við ritskoðunina og að hin nýja útgáfa síðunnar ógni mannslífum.8 Samkvæmt samtökunum „Union of Con- cerned Scientists“ staðfesti heimildarmaður hjá CDC að háttsettir aðilar í stjórn Bush hefðu komið að ákvörðuninni um að fjar- lægja upplýsingasíðuna af Netinu, um svipað leyti og kristilegu samtökin „Physicians Consortium“ sendu frá sér skýrslu þar sem kvartað var yfir því að efni á vefsíðu CDC innihéldi „myndrænar lýsingar“ á kynlífs- hegðun og lauslæti. Kristnir bókstafstrúarmenn segja tengsl á milli fóstureyðinga og brjóstakrabbameins Þessu til viðbótar segir Kaplan að kristilegu samtökin „The Heritage Foundation“ hafi staðið í herferð gegn notkun smokka. Að hennar sögn komust höfundar júnískýrslu samtakanna árið 2003, Sexually Active Teenagers Are More Likely to Be Depress- ed and to Attempt Suicide, að þeirri órök- studdu niðurstöðu að kynlífsfræðsla hefði mistekist og að „fræðsla um kynlífsbindindi væri einstaklega hentug leið til að mæta bæði tilfinningalegum og líkamlegum þörfum bandarískra ungmenna“. Vefsíða stofnunarinnar „National Cancer Institute„ var einnig ritskoðuð af yfirvöldum og segir Kaplan að snemma árs 2002 hafi vefsíða, sem upplýsti lesendur um að engin tengsl væru á milli brjóstakrabbameins og fóstureyðinga, verið fjarlægð af Netinu. Kaplan segir að í nóvember sama ár hafi ný síða, sem upplýsti lesendur um að „um- talsverð sönnunargögn lægju fyrir sem bentu til að samband væri á milli fóstureyð- inga og brjóstakrabbameins“, verið sett á Netið í staðinn. Tuttugu Nóbelsverðlaunahafar gagnrýna stjórn Bush Þá má geta þess að fyrr í kaflanum minnir Kaplan á að 18. febrúar 2004 hafi sextíu þekktir vísindamenn, þar af um tuttugu Nóbelsverðlaunahafar, undirritað mótmæla- skjal gegn afskiptum stjórnar Bush af vís- indarannsóknum.9 Í yfirlýsingunni sagði meðal annars: „Þegar vísindaleg þekking hefur verið í ósamræmi við pólitísk markmið hefur þessi stjórn oft stýrt ferlinu þar sem vísindi koma inn í ákvarðanatökur. Þessu hefur verið náð fram með því að skipa í stöður einstaklinga sem hafa ekki hlotið viðeigandi þjálfun ell- egar eiga [vegna bakgrunns síns] í hags- munaárekstrum sem opinberir starfsmenn eða nefndarmeðlimir í vísindalegum ráð- gjafanefndum… Afbökun á vísindalegri þekkingu í pólitískum tilgangi verður að linna…“ Kaplan segir að þáverandi vísindaráðgjafi Hvíta hússins, John Marburger, hafi svarað bréfinu með tuttugu blaðsíðna ritsmíð skömmu áður en hann lýsti því yfir í viðtali við New York Times að Nóbelsverðlaunahaf- arnir væru uppteknir af „samsæriskenn- ingu“. New York Times fjallar um ritskoðun kristinna bókstafstrúarmanna Fyrir um réttu ári fjallaði blaðakonan Mir- eya Navarro hjá New York Times um af- skipti kristinna bókstafstrúarmanna af heil- brigðisþjónustunni vestra í greininni „Experts in Sex Field Say Conservatives Interfere With Health and Research“.10 James Wagoner, forseti Advocates for Youth, lét þessi orð falla í greininni: „Í tvo áratugi snerust þessi málefni um heilsugæslu og vísindi en nú höfum við hins vegar hugmyndafræðilega nálgun [yfirvalda] í þessum málum. Aldrei áður höfum við upp- lifað slíkt andrúmsloft hótana og ritskoð- unar.“ Í greininni sagði fyrrnefnd Andrea Laff- erty, forseti TVC, að það væri „ákveðinn hroki í vísindasamfélaginu um að það vissi betur heldur en hinn venjulegi Bandaríkja- maður“. Þá staðfesti Richard Parker, pró- fessor við „Mailman School of Public Health“ við Kólumbíuháskóla, í viðtali við Navarro að ritskoðun yfirvalda hefði þegar haft neikvæð áhrif á störf háskólakennara sem rannsaka kynsjúkdóma. Að lokum sagði Barnaby B. Barratt, aðstoðarforseti „American Associat- ion of Sex Educators, Counselors and Ther- apists“, að aukin fjárframlög stjórnar Bush til skírlífisverkefna á kostnað kynlífsfræðslu væru brot á mannréttindum barna: „Yfir 40 prósent af fimmtán ára gömlum ungmennum stunda kynlíf og þessi hópur er ekki að fá fullnægjandi upplýsingar um hvernig forðast megi þunganir og kynsjúkdóma.“ Sá yðar sem syndlaus er … Af ofansögðu má ráða að kristnir bókstafs- trúarmenn hafa haft umtalsverð áhrif í Hvíta húsinu í stjórnartíð Bush forseta. Og eins og Kaplan rekur í fjórða kafla bókar sinnar hafa þessi áhrif langt í frá verið einangruð við minniháttar stefnumál, svo sem sjá má af því að starfsmenn virtrar heil- brigðisstofnunar hafa þurft að endurorða inngangskafla í styrktarumsóknum af ótta við árvökul augu kristinna hægrimanna. Enn fremur benda áherslur og vinsældir ýmissa trúarleiðtoga til þess að bókstafstrú sé í sókn í bandarísku þjóðlífi og að nýir miðlar hafi hjálpað þar til. Hvað varðar andstöðu samtaka bókstafs- trúarmanna gegn réttindabaráttu samkyn- hneigðra, og viðleitni þeirra til að hljóta al- menna viðurkenningu samborgara sinna, þá hlýtur hún að vekja upp spurningar um hvort áróður slíkra samtaka eigi yfir höfuð nokkra samleið með boðskap Krists. Það sama má segja um andstöðu slíkra samtaka gegn fjárveitingum til heilbrigðisrannsókna á sviði vændis, eiturlyfjaneyslu og alnæmis, sem óhjákvæmilega kemur niður á þeim sem síst skyldi. Vetta er að ríkisstjórn Bush skuli hafa aðlagað stefnumál sín skoðunum slíkra samtaka og munu gagnrýnendur forsetans í framtíðinni án efa fara hörðum orðum um þessa þróun sem vonandi tekur brátt enda.  Heimildir: 1Skýrsu Pew Research Center frá janúar 2005, A Faith-Based Partisan Divide, má finna hér: http://pewforum.org/publications/. 2 Viðtal PBS við Richard Land má lesa hér: http://www.pbs.org/wgbh/pages/frontline/shows/jesus/ interviews/land.html. 3Allar beinar tilvitnanir í textanum eru lauslegar þýðingar og ber að túlka sem slíkar og með þeim fyrirvara. 4 Í þessu vefskjali má lesa hvernig Pew Institute áætlar að allt að 62 prósent blökkumanna í Bandaríkjunum telji að biblían sé orð Guðs og að boðskap hennar beri því að taka bókstaflega: http://pewforum.org/docs/index.php?DocID=29. 5(e.: creationists; þ.e. þeir sem taka sköpunarsögu bibl- íunnar bókstaflega) 6Um útbreiðslu alnæmis í Bandaríkjunum má meðal ann- ars lesa hér: http://www.avert.org/aids-america.htm. Í þessu vefskjali er svo fjallað um hvernig um helmingur nemenda á lokaári í framhaldsskólum í Bandaríkjunum viðurkennir að hafa reykt marijúana: http://www.nida.nih.gov/PDF/MediaGuide.pdf. 7Grein Crowleys i Slate má lesa hér: http://slate.msn.com/id/2109621. 8Ummæli nokkurra gagnrýnenda stefnu stjórnar Bush í vísindum má lesa í þessu vefskjali, þar á meðal sam- anburð Dr. Margaret Scarlett á afstöðu stjórna Reagans og Bush til alnæmisrannsókna: http://www.americanprogress.org 9Yfirlýsinguna frá 18. febrúar 2004 sem fjölmargir vís- indamenn undirrituðu má finna hér: http://www.uc- susa.org/global_environment/rsi/page.cfm?pageID=1320. 10Þá má nálgast grein Navarro í NYT hér: http://www.arhp.org/corevalues/media/071104newyork- times.cfm. ’Kaplan segir […] að fyrir um aldarfjórðungi, þegar áhrif kristinna hægrimanna tóku að aukast í bandarískumstjórnmálum, hafi kristnir bókstafstrúarmenn byrjað að setja á fót vísindastofnanir sem hafi síðan beitt óvísindalegum aðferðum til að setja fram niðurstöður sem falla að heimsmynd þeirra.‘ Höfundur þessarar samantektar er háskólanemi í Ástralíu. Bush forseti „Hvað varðar trúarafstöðu Bush þá má segja til einföldunar að hún heyri undir evang- elísku kirkjuna vestra, sem leggur mikla áherslu á að breiða út boðskap Krists með trúboði, ásamt því að boða að biblían sé óskeikul.“ Lesbók Morgunblaðsins ˜ 16. júlí 2005 | 5

x

Lesbók Morgunblaðsins

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Lesbók Morgunblaðsins
https://timarit.is/publication/288

Tengja á þetta tölublað: 16. júlí (16.07.2005)
https://timarit.is/issue/260595

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.

16. júlí (16.07.2005)

Aðgerðir: