Morgunblaðið - 27.06.2005, Blaðsíða 4

4 MÁNUDAGUR 27. JÚNÍ 2005 MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
„ÞETTA gekk mjög vel fyrstu 25 mínúturnar en
svo fór mér snögglega að líða verr. Ég reyndi að
gefa í en í staðinn fyrir að vera dofinn af kulda
varð mér bara skítkalt og ég fór að skjálfa í sjón-
um,“ sagði Heimir Örn Sveinsson sem ofkældist
og var hætt kominn þegar hann reyndi að synda
milli Skildinganess og Álftaness á Jónsmessunótt.
Líkamshiti hans fór niður í 30°C og hann man illa
eftir síðustu mínútunum í sjónum og þeim fyrstu
um borð í björgunarbátnum.
Heimir Örn var keppnismaður í sundi fram til
1996 og hefur sl. tvö ár æft sund með Görpunum,
sem er deild fyrir „eldri“ kempur í Sundfélagi
Hafnarfjarðar. Hann er bæði góður sundmaður
og í góðu líkamlegu formi, jafnvel er hann í of
góðu formi því Heimir Örn telur að hann hefði
haft gott af því að hafa meiri fituforða utan á sér.
Jónsmessusundið var á vegum Sjósundfélags
Íslands og lögðust sex manns, þrjár konur og þrír
karlar, til sunds. Þetta átti að verða fyrsta langa
sjósund þeirra Heimis Arnar og félaga hans Hálf-
dáns Örnólfssonar. Þeir eru báðir byrjendur í sjó-
sundi en höfðu æft sig þrisvar sinnum í Nauthóls-
vík áður en þeir lögðu í hann frá Skildinganesi.
Fyrir sundið höfðu þeir sammælst um að missa
ekki sjónar hvor af öðrum og, þar sem þeir væru
byrjendur, krafist þess að tveir bátar myndu
fylgja hópnum yfir Skerjafjörðinn.
Snöggkólnaði
Sundið lagðist vel í Heimi Örn og fyrstu 10 mín-
úturnar hugsaði hann með sér að þetta væri ekk-
ert mál. Þó að sjórinn væri kaldari en hann hafði
áður vanist taldi hann sig ágætlega undir það bú-
inn, í þykkri skýlu og með sérstaka sjósundhettu
sem hann hafði fengið lánaða. En eftir því sem
fjær dró landi varð öldugangurinn meiri og það
truflaði hann að sjór tók að leka inn í sundgler-
augun. Straumar gerðu honum líka erfitt um vik
sem og öldugangur en á tímabili var ölduhæðin
um 150 sentimetrar. Vegna kuldans stífnaði hann
í andliti og gleypti þess vegna talsverðan sjó þeg-
ar öldurnar smullu framan í hann.
Nokkrum sinnum þurfti Heimir Örn að stoppa
til að lagfæra gleraugun sem varð til þess að hann
kólnaði enn frekar. „Svo er eins og mig minni að
mér hafi snöggkólnað eða að ég hafi lent í köldum
straumi. Þá fór ég aðeins að gefa í til að halda lík-
amshitanum en það virðist ekki hafa dugað,“ sagði
hann. Ekki gekk heldur að skipta um sundaðferð
og synda baksund. Enn lenti hann í vandræðum
vegna gleraugnanna og á tímabili missti hann
sjónar af Hálfdáni en þeir náðu sem betur fer
saman á ný. Þegar krafta Heimis Arnars þraut að
lokum náði Hálfdán að kalla á björgunarsveit-
armenn frá Ársæli sem fylgdu sundhópnum og
björguðu þeir honum um borð í bát. Þegar þarna
var komið sögu sagðist Heimir Örn hafa verið svo
þrekaður að hann hefði ekki haft krafta til að kalla
sjálfur á hjálp þó að hann gæti talað við Hálfdán
og sagt honum að honum væri „dálítið kalt“. Það
sem hann sagði skildist þó varla þar sem Heimir
Örn var orðinn verulega þvoglumæltur.
Þegar Heimir Örn var dreginn um borð í björg-
unarsveitarbátinn hríðskalf hann af kulda og hann
hætti ekki að skjálfa fyrr en hann hafði verið í um
klukkustund á bráðamóttökunni í Fossvogi og
fengið meðferð gegn ofkælingu. Vanlíðanin
minnkaði þó ekki að ráði fyrr en eftir tvo klukku-
tíma og í gær var hann enn bæði andlega og lík-
amlega þreyttur.
Aðspurður sagðist hann ekki hafa óttast um líf
sitt meðan hann var í sjónum en nú meti hann að-
stæður með öðrum hætti. Honum hafi verið sagt
að ofkæling gæti haft lamandi áhrif á stuttum
tíma og vissulega hafi hann verið orðinn töluvert
kaldur. „Ég þráaðist við eftir að mér fór að líða
illa því ég ætlaði að klára þetta. Gamla góða
keppnisskapið kom upp í mér en náttúruöflin voru
einfaldlega sterkari,“ sagði hann. Erfiðleikarnir
hefðu stafað af blöndu af reynsluleysi, vandræð-
unum sem hann lenti í með gleraugun og erfiðum
aðstæðum á leiðinni. Sjósund væri ekki hættulegt,
heldur hefði hann þurft að vera í betri æfingu.
Heimir Örn vildi koma á framfæri þökkum til
Hálfdáns og björgunarsveitarinnar Ársæls.
STEINÞÓR Guðbjartsson, rit-
stjóri og framkvæmdastjóri Lög-
bergs-Heimskringlu, tók á föstu-
daginn við heiðursverðlaunum
fyrir greinar sínar í blaðið um ís-
lenska samfélagið í Edmonton.
Verðlaunin voru afhent í kvöld-
verði samtaka blaðamanna og rit-
höfunda sem fjalla um þjóðabrot í
Kanada (The Canadian Ethnic
Journalists’ and Writers’ Club).
Í ræðu sinni sagði Steinþór að
þegar Íslendingar komu til Maní-
tóba á sínum tíma hefðu þeir viljað
viðhalda sögu landnemanna og
gefið því út bækur, tímarit og dag-
blöð. „Íslendingar og fólk af ís-
lenskum uppruna, hafa skrifað um
lífið í Kanada í um það bil 130 ár.
Lögberg-Heimskringla hefur ver-
ið gefin út síðan 1886, og þetta er í
fyrsta sinn sem blaðið fær slíka
þjóðarviðurkenningu.“
Steinþór tileinkaði verðlaunin
dóttur sinni, Guðrúnu, sem kom
frá Íslandi til að vera viðstödd.
„Hún er framtíðin og innblástur
minn,“ sagði Steinþór í ræðu sinni
og hafði einn dómaranna á orði
eftir athöfnina að ræða Steinþórs
hefði komið henni til að gráta.
Steinþór hefur skrifað mikið
um Íslendinga í Kanada og Norð-
ur-Ameríku. Hann tók við rit-
stjórn Lögbergs-Heimskringlu í
mars í fyrra.
Steinþór Guðbjartsson og Guðrún dóttir hans eftir athöfnina.
Hlaut heiðursverð-
laun fyrir skrif sín
Tileinkar verðlaunin dóttur sinni
MIKILL hafís fyrir vestan og norð-
an land kemur í veg fyrir að hægt sé
að leita að loðnu og er útlit fyrir að
ekkert verði af sumarvertíðinni af
þessum sökum. Formaður LÍÚ von-
ast til þess að hægt verði að vinna
upp tekjutapið með meiri veiðum í
haust og í vetur.
Sex loðnuskip ásamt hafrannsókn-
arskipinu Bjarna Sæmundssyni leit-
uðu loðnu í síðustu viku en komust
vart á veiðislóð sökum hafíss. „Við
komust hvorki lönd né strönd, það er
mjög mikill ís milli Vestfjarða og
Grænlands og raunar vestur úr og
norður úr öllu. Þannig að enginn af
okkur hetjunum komst inn á neitt al-
mennilegt svæði. Það eina sem við
sáum var eitthvert smotterí á Kög-
urgrunni en það var ekki neitt, neitt.
Þannig að við erum með öngulinn í
rassinum allir saman, eins og reynd-
ar stundum áður,“ sagði Hjálmar
Vilhjálmsson fiskifræðingur á Haf-
rannsóknastofnun og leiðangurs-
stjóri í loðnuleitinni í samtali við
Morgunblaðið.
Undanfarin sumur hefur loðnan
verið veidd milli Íslands og Græn-
lands, í lögsögum beggja landa.
Mestur er ísinn Grænlandsmegin en
hann nær líka inn í íslenska lögsögu.
Hjálmar sagði að á svæðinu væru
hafþök af ís og miðað við stöðuna
núna gæti þetta ástand varað fram í
ágúst. Undanfarin sumur hefur
heldur lítið veiðst af loðnu og í fyrra
komu um 100.000 tonn í hlut Íslend-
inga.
„Þessar sumarvertíðir undanfarin
ára hafa ekki verið mjög gjöfular,
enda þótt það hafi verið töluvert af
loðnu. Hún gefur sig ekki alltaf, ekki
frekar en aðrar tegundir,“ sagði
Hjálmar Vilhjálmsson.
Ekki tapað fé
Björgólfur Jóhannsson, formaður
Landssambands íslenskra útvegs-
manna og forstjóri Síldarvinnslunn-
ar, segist vongóður um að næg loðna
sé á miðunum þó að hún hafi ekki
fundist í þessum leiðangri. Hann er
þó hálfpartinn búinn að gefa sum-
arloðnuna upp á bátinn. Þetta þurfi
ekki endilega að þýða tekjutap því
væntanlega verði hægt að veiða
loðnuna í haust eða vetur. Þó geti
þetta komið illa við ákveðna staði s.s.
Raufarhöfn og Siglufjörð. Í fyrra
veiddust um 100.000 tonn og segir
Björgólfur að miðað við stöðuna
núna næmi verðmæti hennar um
1,2–1,4 milljörðum. „En þetta er ekki
tapað fé,“ sagði hann. Sú loðna sem
veidd væri á sumrin væri tekin af
kvóta sem þá yrði eftir til að veiða úr
í vetur.
Björgólfur segir að síldveiðar hafi
gengið vel og sömuleiðis veiðar á kol-
munna, þó þær hafi verið heldur
tregari.
Formaður LÍÚ svartsýnn á sumarvertíð í ár
Loðnan finnst
ekki vegna hafíss
Morgunblaðið/Kristján
Hvalir voru víða fyrirferðarmiklir í loðnuleitinni norður af landinu. Hér
dregur Gullberg VE nótina sem hnúfubakur svamlar í.
Eftir Rúnar Pálmason
runarp@mbl.is
FÓLKSBÍLL valt út af þjóðveg-
inum um Norðurárdal um kvöld-
matarleytið í gær. Að sögn lögreglu
missti ökumaður hægra framhjólið
út í lausamöl og sveigði bílnum
snöggt til vinstri og síðan aftur til
hægri til að forðast árekstur við bíl
sem kom á móti. Við þetta missti
hann stjórn á bílnum sem fór út af
og valt.
Ökumaðurinn var einn í bílnum
og var hann fluttur á sjúkrahús til
skoðunar.
Forðaði árekstri
og velti bílnum
HÓPUR manna veittist að lög-
reglumönnum þegar þeir voru að
handtaka mann á Eyrarbakka.
Að sögn lögreglunnar á Selfossi
var haldin Jónsmessuhátíð á Eyr-
arbakka í fyrrinótt og var hringt í
lögreglu vegna ófriðar. Þegar lög-
regla kom á staðinn virtist allt
með friði og spekt þar til einn
maður tók sig til og sparkaði í
annan, beint fyrir framan lög-
reglubílinn. Þegar lögreglumenn-
irnir þrír hugðust handtaka þann
sem sparkaði reyndu félagar hans
að koma í veg fyrir það með því
að ýta og toga í lögreglumennina.
Þeim tókst þó að ná sínum manni
og héldu við svo búið á braut.
Ekki urðu meiðsli og ekki frekari
eftirmál.
Veittust að lög-
reglumönnum
VIKTORÍA Áskelsdóttir sjósundkona sem m.a.
synti yfir Breiðafjörðinn í fyrra og tók þátt í Jóns-
messusundinu segir að aðstæður hefðu ekki verið
svo afskaplega slæmar. Fimm af sex þátttak-
endum luku sundinu.
„Þetta var áreynsla en það var gaman að synda
í öldugangi og enginn komst hjá því að súpa á,“
sagði hún. Sjósund krefðist á hinn bóginn tals-
verðrar þjálfunar. Menn yrðu að æfa sig í að rata í
sjónum en láta ekki öldurnar blinda sig og reyndir
sjósundmenn áttuðu sig fyrr en aðrir á því hvenær
aðstæður væru of erfiðar. Einnig yrði að þjálfa
húðina til að þola kuldann en það væri einungis
hægt með því að venja hana við kulda. Smátt og
smátt lærðist húðinni að draga blóð úr ysta laginu
og einangra þannig líkamann. „Svo virðist vera
gott að vera með lag utan á sér, smávegis ein-
angrun,“ sagði hún.
Viktoría sagði sjósund bæði skemmtilegt og
spennandi. „Þegar maður er kominn ofan í sjóinn
er þetta svo mikið frelsi. Að fara aftur í sundlaug
er eins og að vera hamstur í hjóli,“ sagði hún.
Þarf að þjálfa húðina
fyrir sjósund
Líkamshiti Heimis Arnar Sveinssonar var um 30°C þegar honum var bjargað
Hríðskalf af kulda í úfnum sjónum
Ljósmynd/Stefán
Þeir Hálfdán Örnólfsson og Heimir Örn Sveins-
son æfðu sig þrívegis í sjósundi í Nauthólsvíkinni
og er þessi mynd tekin fyrir eina slíka æfingu.
Eftir Rúnar Pálmason
runarp@mbl.is
ÖKUMAÐUR á átjánda ári velti bíl
sínum á Eyjafjarðarbraut vestri við
bæinn Saurbæ í gærmorgun. Að
sögn lögreglunnar á Akureyri var
ökumaðurinn grunaður um ölvun
við akstur. Skammt er liðið síðan
hann fékk ökuréttindi sín.
Ökumaðurinn, sem var einn í
bílnum, var fluttur með sjúkrabíl á
FSA. Meiðsli hans voru ekki talin
alvarleg. Bíllinn er gjörónýtur.
Ungur og ölvaður
velti bíl sínum