Morgunblaðið - 08.07.2005, Blaðsíða 35
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 8. JÚLÍ 2005 35
MINNINGAR
✝ Þóra GuðlaugÞorsteinsdóttir
fæddist á Sléttaleiti
í Suðursveit 24.
október 1912. Hún
lést á Landspítalan-
um við Hringbraut
30. júní síðastliðinn.
Foreldrar hennar
voru Þórunn Þórar-
insdóttir, f. 7.1.
1887, d. 13.10. 1958,
og Þorsteinn Jóns-
son, f. 4.4. 1876, d.
15.2. 1947. Þau
bjuggu á Sléttaleiti
til 1935, en fluttust þá að Vegmót-
um á Höfn. Systkini Þóru eru:
Guðjón Óskar Þorsteinsson, f.
7.10. 1913, d. 18.7. 1941; Benedikt
Steinar Þorsteinsson, f. 10.11.
1916, d. 7.10. 2001; Rósa Þor-
steinsdóttir, f. 27.12. 1918, d. 7.5.
2005; og Jóhanna Lovísa Þor-
steinsdóttir, f. 13.1. 1920.
þeirra eru: a) Bergur, kerfisfræð-
ingur, kona hans Sigurlaug Sig-
urjónsdóttir, arkitekt. Börn
þeirra eru Ingunn Lilja, Steinn og
Tinna Björk. b) Þóra Margrét,
sálfræðingur, sambýlismaður
Kristján Guðmundsson, verkfræð-
ingur. Börn þeirra eru Lára Val-
gerður og Þór Valgarð. c) Páll
Ragnar, nemi, í sambúð með Sól-
eyju Lilju Brynjarsdóttur nema.
d) Bjarni Þór, verslunarmaður. 2)
Páll, vélstjóri, maki hans er Jó-
hanna Rögnvaldsdóttir, skrif-
stofumaður. Börn þeirra eru: a)
Magni Þór, rafmagnsverkfræð-
ingur, kona hans Elísabet Arna
Helgadóttir, læknir. Börn þeirra
eru Tómas, Helga, Gauti og
Gunnur. b) Ingvi Már, lögfræð-
ingur, í sambúð með Sigríði Krist-
ínu Birnudóttur, ljósmyndara.
Dóttir þeirra er Emilía.
Þóra bjó í Reykjavík í rúm 70
ár. Hún tók í mörg ár virkan þátt
í félagi harmónikuunnenda og
var lengi ein af driffjöðrum í
ferðafélaginu Breiðumörk.
Útför Þóru verður gerð frá
Hallgrímskirkju í dag og hefst at-
höfnin klukkan 13.
Hinn 27. febrúar
1943 giftist Þóra
fyrri manni sínum,
Magnúsi Þórðarsyni,
f. 10.4. 1915, d. 1.12.
1967. Þau skildu.
Þóra giftist eftirlif-
andi maka sínum,
Gunnari Rósmunds-
syni f. 19.10. 1919 í
Bolungarvík, hinn 6.
desember 1974 en
þau höfðu búið sam-
an frá 1960. Gunnar
á tvö börn frá fyrra
hjónabandi, Val-
gerði, skrifstofumann, og Gylfa,
menntaskólakennara. Foreldrar
Gunnars voru Rósmundur Helgi
Pálsson, f. 1.11. 1874, d. 7.6. 1958,
og Guðlaug Árnadóttir af Strönd-
um, f. 12.9. 1885, d. 2.3. 1925.
Börn Þóru og Magnúsar eru: 1)
Lilja, húsmóðir, maki Páll Bergs-
son framkvæmdastjóri. Börn
Á liðlega 40 árum hefur margt
skeð, sem vert væri að minnst nú
þegar ég hripa niður nokkur orð til
minningar um Þóru Þorsteinsdóttur
tengdamóður mína. Við Lilja vorum
þá að draga okkur saman, Bergur
sonur okkar kom í heiminn og ég
kom í fyrsta sinn í jólaboðið á Loka-
stíginn til Þóru og Gunnars. Lítið
kom fram um hvernig Þóru leist á
unga manninn, sem fylgdi Lilju dótt-
ur hennar. En sérstök lífsgleði og
umhyggja og ræktarsemi við stóran
hóp ættingja og vina fór ekki fram
hjá mér og ég fann mig velkominn án
þess, að mörg orð féllu þar um. Þessi
látlausa og jafnvel tilgerðarlausa
framkoma einkenndi Þóru alla tíð.
Eftir því sem árin liðu fjölgaði
börnum okkar Lilju og öll fengu þau
sinn skammt af umhyggju og elsku
Þóru. Mörg pör af sokkum og vett-
lingum urðu til á prjónum hennar og
stöðugt, alveg fram á síðustu stundu,
fylgdist hún með högum þeirra.
Ákveðnir þættir urðu fastir liðir í
lífi Þóru. Ferðalög með Gunnari um
landið, gömlu dansarnir, spilakvöld
og göngukvöldin, í hópi góðra vina og
alltaf með Gunnari.
Þóra og Gunnar voru ótrúlega
dugleg að ferðast um landið á sumr-
in. Óþægilegir vegir og veðrátta
stöðvuðu þau ekki. Gunnar ók og
Þóra fylgdist vel með og kunni eftir
flest bæjarnöfn og örnefni. Venju-
lega gist í tjaldi. Oft var Bergur með í
ferðum þeirra og stundum Páll
Ragnar. Og fyrir kom að við Lilja elt-
um. Allaf var léttleiki Þóru meðferð-
is, allt fest á myndir og síðan rifjað
upp á sérstökum sýningakvöldum.
Á veturna voru það Bláfjöllin.
Skíðaferðir, næstum sama hvernig
viðraði, Gunnar, Bergur og stundum
Þóra Margrét og Páll Ragnar,
renndu sér, en Þóra fylgdist með og
sá um að allt væri í lagi og fest á
mynd. Og veturinn þótti góður þegar
hægt var að fara á skíði fram eftir
vori. Vegna vinnu og skóla voru
skíðaferðir farnar um helgar. Það
kom ekki í veg fyrir að farið væri að
dansa. Bara að koma í bæinn nægi-
lega snemma fyrir matinn og síðan
farið í Templarahöllina og dansað
jafnvel til miðnættis. Já, orkuskortur
var ekki til vandræða og mikið gam-
an. Svona var lífið á bæ Þóru, gaman
og gleði og hún komin vel yfir sjö-
tugt. Bjarni Þór, yngsti sonur okkar,
náði litlu af þessum skemmtilega
tíma. Og tímarnir breyttust. En um-
hyggja og velvild Þóru til allra
barnanna breyttist ekki.
Að því kom, að Bergur, og seinna
Þóra Margrét, fóru utan til náms. Þá
lögðust skíðaferðir fljólega af en
áfram héldu þó ferðir út um land á
sumrin, og dans- og spilakvöld yfir
veturna. Og við bættust reglulegar
gönguferðir með góðum vinum.
Heimsóknir til vinanna í lok göngu-
ferða urðu tilhlökkunarefni hverrar
viku.
Lengi vel trufluðu veikindi og
heilsubrestir Þóru lítið. En í einni
skíðaferðinni varð hún fyrir því
óhappi að lærbrotna. En hún náði sér
upp úr því á áttræðisaldri. Hjarta-
áfall og lungnabólga, aftur og aftur
náði hún bata og hélt áfram gömlu
dönsunum og gönguferðunum með
Gunnari.
Þóra fylgdist vel með þjóðmálum
en lét ekki í ljósi sérstaka tiltrú á
stjórnendum þeirra. Þó kaus hún í
öllum kosningum, mætti alltaf á kjör-
stað. Við síðustu alþingiskosningar
mætti hún á kjörstað og aðspurð
sagði hún frá nafni og heimili eins og
ávallt áður. Var hún þá beðin um per-
sónuskilríki. Hún svaraði: „Þau hef
ég ekki, það þarf ekki vegabréf í
Reykjavík.“ Þetta dugði, fékk hún að
kjósa samt. Auðvitað.
Síðustu árin urðu erfiðari. Viku-
legum gönguferðum fækkaði, þrótt-
urinn ekki sá sami. En alltaf var
hugsað fyrst og síðast um velferð
annarra. Og þrátt fyrir áföll síðustu
mánaða var hressleikinn sá sami
fram undir það síðasta. Reyndar
voru ekki lengur til kleinur bakaðar
af Þóru sjálfri en samt boðið upp á
kaffi og með því. Já, það er lán að
hafa notið kunningsskapar Þóru
þessi rúm 40 ár. Takk fyrir.
Og Gunnar minn, þú átt samúð
mína.
Páll Bergsson.
Nú munum við og fjölskyldur okk-
ar sakna þess mjög að koma til
ömmu á Lokastíg og vera tekið með
kostum og kynjum, fá randalínur,
kleinur, kaffi og appelsín og spjalla
um málefni okkar á líðandi stund.
Hún skilur eftir sig ótal minningar
í hjarta okkar og áhrifa hennar gætir
víða. Margir minnast hennar sem
mikillar ferðakonu og útivistarunn-
anda. Okkur eru ógleymanlegar
ferðir um landið með ömmu og Gunn-
ari sem þau voru dugleg að leyfa okk-
ur að eiga hlutdeild í. Þar lærðum við
ung að bera virðingu fyrir landinu
okkar og njóta þess að ferðast um
það. Farið var af stað á Toyotunni,
bílnum sem bar þau um allar jarðir. Í
farteskinu var gamla tjaldið, nesti og
hlý föt. Svo var haldið af stað. Amma
sat með kort í fanginu en missti ekki
af neinu sem fyrir augu bar, spjallaði
allan tímann um staðhætti og kynnti
okkur nöfn fjallanna.
Svo virtist sem amma þekkti
hvern einasta blett á landinu og þeg-
ar við vorum orðin eldri var gott að
leita til hennar og Gunnars ef fara
átti í ferðalag. Þá var náð í gamal-
kunnug kort af landshlutum sem
höfðu fylgt þeim lengi. Amma sagði
frá leiðum og staðháttum og rifjaði
upp um leið ferðalög þeirra um stað-
ina og kunnuga íbúa þar. Kallaði svo
á Gunnar sinn til að fylla sögurnar
enn frekar staðreyndum um fólk og
atburðarásir. Þetta var alltaf stór-
kostlegt að hlýða á.
Hún hafði einlægan áhuga á land-
inu okkar, fólkinu sem byggir það og
því sem var um að vera. Fylgdist með
veðri og viðburðum, og það snerti
hana mjög ef náttúrunni var spillt,
hvort sem var af manna eða náttúru-
völdum. Þegar sár sáust í náttúrunni
hafði verið gert á hlut hennar. Á
yngri árum hafði hún búið um tíma í
nálægð Jöklu. Í hennar huga var al-
veg víst að Jökla eigi eftir að sýna
hvað í henni býr, engin bönd haldi
henni. Við eigum eftir að sjá hvort
hún hefur rétt fyrir sér.
Á veturna var ekki til setunnar
boðið og haldið í Bláfjöll. Á meðan
Gunnar kenndi okkur á skíði gekk
hún um og settist svo á klettinn næst
skíðalyftunni, fylgdist með okkur
koma niður og naut útivistarinnar og
fjallanna. Hún fór ekkert erlendis
enda sagðist hún ekkert hafa þangað
að sækja.
Amma og Gunnar stunduðu fé-
lagsvist og gömludansana í Templ-
arahöllinni meðan hún var og hét og
síðar í Glæsibæ og víðar. Þar hafa
þau áreiðanlega verið hrókar alls
fagnaðar, þekktu marga og dönsuðu
mikið. Hún var einnig virk í fé-
lagsstarfi, m.a. í Hallgrímskirkju.
Þau gengu mikið og seinni ár voru
þau félagar í gönguhópi, þar voru
þau elst í hópnum en sóttu flestar
ferðir lengst af. Það var alltaf gaman
að sitja hjá henni eða spjalla í síma og
heyra af þessu öllu, það var alltaf nóg
um að vera hjá þeim Gunnari.
Amma var mjög minnug á gamla
tíma og þótti gaman að segja frá,
sagði frá lífinu á Sléttaleiti en sóttist
annars lítið eftir að staldra þar við
heldur einbeitti sér að því sem var í
gangi hverju sinni. Hún var orku-
mikil, lífsglöð og jákvæð. Tilgerðar-
laus og blátt áfram. Mjög umhyggju-
söm og gaf mikið af sér. Prjónaði
mikið handa barnabörnum og barna-
barnabörnum og lagði áherslu á að
senda eitthvað við afmæli, jafnvel
þótt hún kæmist ekki. Hún naut
gjarna samvista og sóttist eftir sam-
komum, afmælum og tyllidögum.
Hún fylgdist grannt með barnabörn-
unum og barnabarnabörnunum og
hringdi reglulega ef ekki voru heim-
sóknir og fylgdist sér í lagi grannt
með ferðalögum fjölskyldunnar. Þá
bar hún veðurfréttir áfram til ferða-
langanna þegar færi gafst og heyrði
svo í leiðinni hvernig ferðinni miðaði
og hvernig veðrið var. Aðeins að
fylgjast með og fá að njóta með okk-
ur.
Það var gott að vita af henni með
okkur í huga sér.
Nú er amma farin í sitt síðasta
ferðalag og eitt er víst að hún verður
alltaf í huga okkar. Hún var um-
hyggjusöm um Gunnar og eftir að
sjónin byrjaði að daprast hjá honum
dreif hún hann með í göngur og
ferðalög. Nú er komið að okkur að
styðja Gunnar, við stöndum saman.
Þóra Margrét Pálsdóttir
og Bergur Pálsson.
Það eru ótal minningar sem koma
upp í hugann á þessum tímamótum,
og allar eru þær góðar og hlýjandi.
Minningar um ótal skíðaferðir í Blá-
fjöll þar sem við Gunnar renndum
okkur um brekkurnar meðan amma
fékk sér labbitúr í náttúrunni. Einnig
minnist ég ferðalaga til Grundar-
fjarðar, þar sem var farið að veiða
þótt væri úti rok og rigning, og í
Þórsmörk, þar sem ég kom með í
ferðalag með ferðafélaginu Breiða-
mörk sem þau voru í þá. Jóladags-
boðin koma einnig upp í hugann, þar
sem fjölskyldan hittist um hver jól og
átti saman góðar stundir.
Ferðalög voru helsta áhugamál
ömmu og Gunnars og þau notuðu
hvert tækifæri til að skreppa út úr
bænum á bílnum sínum, honum Rauð
gamla. Og fyrir vikið held ég að það
sé ekki sá staður á Íslandi sem amma
gat ekki sagt mér sögur frá.
Það var alltaf jafn gott að kíkja í
heimsókn til ömmu og Gunnars á
Lokó. Alltaf til kaffi, kleinur og
randalínur. Sögur sagðar og talað
um ferðalög og veðrið.
Amma tók alltaf myndir af öllum
sem komu í heimsókn og af öllum
stöðum sem hún fór til. Þannig að
þegar leið lá á Lokastíginn var alltaf
hægt að skoða nýjustu myndir af öllu
sem hafði drifið á hennar daga. Það
er eitt af því sem einkenndi hana,
hún fylgdist svo vel með öllu og öllum
í kringum sig. Og svo mundi hún
þetta allt. Hún gat sagt reiprennandi
sögur af öllu sem hafði drifið á henn-
ar daga, nýlega eða fyrir löngu. Það
var einmitt síðast þegar ég kíkti inn á
Lokastígnum, núna í vor, að hún
sagði mér sögur frá því þegar hún
var að vinna í sveitinni þegar hún var
ung, og frá horfnum tímum í Reykja-
vík.
Það sem situr þó mest eftir hjá
mér er hvað hún var alltaf hress, já-
kvæð og skemmtileg. Hún naut lífs-
ins og lifði alltaf í nútíðinni. Ég kveð
þig, amma mín, með söknuði og þökk
fyrir það veganesti sem þú hefur gef-
ið mér.
Páll Ragnar Pálsson.
Þeir eru ekki á hverju strái sem
þekkja Ísland jafn vel og amma gerði
enda voru þau mörg ferðalögin sem
hún og Gunnar fóru á gamla rauð
með tjaldið í skottinu. Það var sama
hvaða staður á landinu var nefndur,
alltaf gat amma talið upp fjöllin í
kring, næstu bæi og kennileiti. Af og
til var fjölskyldunni safnað saman í
stofunni á Lokastíg, gluggatjöldin
dregin fyrir og amma sýndi slides-
myndir á stóru tjaldi úr síðustu ferð-
um þeirra. Í seinni tíð, eftir að bæði
gamli og nýi rauður höfðu gefist upp,
sýndi amma ferðalögum okkar
barnabarnanna mikinn áhuga og
hringdi til að athuga hvar maður
væri staddur. Á þann hátt ferðaðist
hún með okkur í huganum og heilsaði
upp á gamla vini, fjöll sem fólk.
Amma átti heima í Þingholtunum í
meira en 60 ár og þekkti þar hverja
þúst, í hvaða bakhúsum bakaðar og
seldar voru kleinur o.s.frv. Þeir voru
margir „skrítnir“, bæði í Reykjavík
og Suðursveit, að mati ömmu en það
var vel meint og naut amma þess að
vera í góðum félagsskap hvort sem
var með gönguhópnum, harmoniku-
unnendum eða öðrum. Ég held það
hafi verið síðast í vetur sem ég keyrði
þau á harmonikuball.
Amma og Gunnar voru órjúfanleg
heild og vottum við Gunnari innileg-
ustu samúð okkar vegna missis hans.
Fyrir rúmum mánuði fór amma
austur á Höfn til að fylgja Rósu syst-
ur sinni til grafar. Það var hennar
síðasta ferðalag í gegnum sína fögru
heimasveit þar sem Steinafjall gnæf-
ir yfir Sléttaleiti.
Í dag, 8. júlí, er ágætur dagur til að
setja kaffi á brúsa, smyrja nesti,
setja tjaldið og gönguskóna í skottið,
myndavélina í aftursætið, og keyra á
gamla rauð rólega út úr borginni,
eitthvert þar sem sólin skín. Guð
blessi þig, elsku amma.
Ingvi Már.
ÞÓRA GUÐLAUG
ÞORSTEINSDÓTTIR
Elsku amma mín,
ég verð að segja að
mér finnst skrítið að
ég eigi ekki eftir að
sitja hjá þér í Tungu-
selinu aftur, spá í
bolla og spil saman og
hlæja að ýmsu, sem ýmist þú eða
ég vorum að bralla hverju sinni. Þú
varst svo sérstök, svo aldurslaus,
það var alltaf eins og að við værum
bara jafn gamlar í okkar spjalli um
lífið og tilveruna. Ég á eftir að
sakna þess að koma ekki til þín,
finna lyktina þína, sjá þig ekki í
ganginum taka á móti mér, litla og
brosandi með kaffið á könnunni og
hvíta bollann tilbúinn í slaginn að
spá fyrir helginni eða framtíðinni
allri.
Við sátum stundum og horfðum á
sjónvarpið saman og það brást ekki
að þú varst búin að endurgera bíó-
myndina og framhaldið hjá öllum
persónum myndarinnar áður en
JÓRUNN
AXELSDÓTTIR
✝ Jórunn Axels-dóttir fæddist á
Hjalteyri hinn 14.
apríl 1936. Hún lést
21. júní síðastliðinn
og var útför hennar
gerð frá Seljakirkju
29. júní.
henni lauk. Þegar ég
var ófrísk og var að
ganga upp síðustu
tröppurnar hjá þér
upp á þriðju hæð
sagði ég: „Amma,
veistu, mér finnst eins
og ég sé með stein í
maganum.“ Þá sagði
hún: „Ja-há, þá ertu
með strák.“ Það
reyndist rétt hjá þér.
Þú varst yndisleg
og ég elska þig alltaf.
Ég á svo mikið af
góðum minningum
sem fylgja mér og gerðu mig að því
sem ég er. Ég er þakklát Guði fyrir
að hafa fengið þig fyrir ömmu. Mér
finnst samt svolítið óréttlátt að þú
þyrftir að fara núna nýkomin í nýju
íbúðina þína og allt átti að vera svo
gott fyrir ömmu. Þó maður eldist
sjálfur þá vill maður alltaf geta
gengið inn hjá ömmu og afa eins og
barn. Allt svo tímalaust. Mér fannst
alltaf eins og ég mundi eiga þig alla
ævi. Ég sakna þín og á alltaf eftir
að gera það. En geymd er góð
minning og við áttum fullt af þeim.
Við hittumst seinna, elsku amma
mín. Takk fyrir allt. Kveðja.
Jórunn Lilja (Nabba)
og fjölskylda.
Morgunblaðið birtir minningargreinar alla útgáfudagana.
Skil Minningargreinar skal senda í gegnum vefsíðu Morgunblaðsins: mbl.is
(smellt á reitinn Morgunblaðið í fliparöndinni – þá birtist valkosturinn „Senda
inn minningar/afmæli“ ásamt frekari upplýsingum).
Skilafrestur Ef birta á minningargrein á útfarardegi verður hún að berast fyr-
ir hádegi tveimur virkum dögum fyrr (á föstudegi ef útför er á mánudegi eða
þriðjudegi). Ef útför hefur farið fram eða grein berst ekki innan hins tiltekna
skilafrests er ekki unnt að lofa ákveðnum birtingardegi. Þar sem pláss er tak-
markað getur birting dregist, enda þótt grein berist áður en skilafrestur renn-
ur út.
Lengd Minningargreinar séu ekki lengri en 2.000 slög (stafir með bilum -
mælt í Tools/Word Count). Ekki er unnt að senda lengri grein. Hægt er að
senda örstutta kveðju, HINSTU KVEÐJU, 5-15 línur, og votta þeim sem kvadd-
ur er virðingu sína án þess að það sé gert með langri grein. Ekki er unnt að
tengja viðhengi við síðuna.
Formáli Minningargreinum fylgir formáli, sem nánustu aðstandendur senda
inn. Þar koma fram upplýsingar um hvar og hvenær sá, sem fjallað er um,
fæddist, hvar og hvenær hann lést, um foreldra hans, systkini, maka og börn
og loks hvaðan útförin fer fram og klukkan hvað athöfnin hefst. Ætlast er til
að þetta komi aðeins fram í formálanum, sem er feitletraður, en ekki í minn-
ingargreinunum.
Minningargreinar