Morgunblaðið - 30.11.2005, Blaðsíða 14
14 MIÐVIKUDAGUR 30. NÓVEMBER 2005 MORGUNBLAÐIÐ
VIÐSKIPTI/ATHAFNALÍF
● DÓTTURFÉLAG Actavis Group,
Amide Pharmaceutical Inc. í Banda-
ríkjunum, hefur fengið samþykki
bandarísku Matvæla- og lyfjastofn-
unarinnar (FDA) til að markaðssetja
tvö ný samheitalyf; Hydromorphone
Hydrochloride töflur, sem eru verkja-
stillandi, og Dantrolene Sodium
hylki, sem notað er til meðhöndlunar
á krampa. Hið síðarnefnda er sam-
bærilegt við frumlyfið Dantrium, sem
selt er af Procter & Gamble.
Ný lyf á markað frá
dótturfélagi Actavis
● SAMKVÆMT tilkynningu Lands-
bankans á Kauphöllina hefur mats-
fyrirtækið Fitch hækkað lánshæfis-
matseinkunn
bankans fyrir
fjárhagslegan
styrkleika úr C í
B/C. Á sama tíma
staðfestir Fitch
aðrar lánshæfis-
matseinkunnir
óbreyttar, langtímaeinkunnina A,
stuðningur 2, og skammtímaeink-
unnina F1. Horfur lánshæfismatsins
eru stöðugar. Að sögn Fitch endur-
speglar hækkun lánshæfismatsins
mikinn vöxt og góða arðsemi, sterka
eiginfjárstöðu og fjölbreytni í tekju-
stofnum.
Fitch hækkar mat
á Landsbankanum
● EF skoðuð er hrein eign lífeyris-
sjóðanna hér á landi, upp á 1.123
milljarða króna miðað við lok sept-
ember, og staðan á olíusjóði Norð-
manna þá virðast Íslendingar vera
ríkari en Norðmenn. Á þetta er bent í
Morgunkorni Íslandsbanka í gær.
Staða olíusjóðsins jafngildir 2,6
milljónum króna á hvern Norðmann
en hrein eign lífeyrissjóðanna jafn-
gildir 3,8 milljónum króna á hvern Ís-
lending.
Í Morgunkorni segir enn fremur að
Norðmenn ætli sér að nota olíusjóð-
inn til að fjármagna lífeyrisgreiðslur
framtíðarinnar. Þar í landi sé gegn-
umstreymiskerfi og lítil sjóðasöfnun í
lífeyriskerfinu fyrir utan olíusjóðinn.
Íslendingar ríkari
en Norðmenn?
● HLUTABRÉF hækkuðu í Kauphöll
Íslands í gær. Úrvalsvísitalan hækk-
aði um 0,83% og er 5044 stig. Við-
skipti með hlutabréf námu 3,4 millj-
örðum króna, þar af 780 milljónum
með bréf Landsbankans. Bréf Jarð-
borana hækkuðu um 2,04%, bréf
Kaupþings banka um 1,56% og bréf
Straums-Burðaráss um 1,31%. Bréf
Flögu lækkuðu um 2,97% og bréf
Kögunar um 1,02%.
Gengi hlutabréfa
Jarðborana hækkar
! "# #
!
"
# $%
& $% '$
()'$ *+ $! $
*!$
"$% '$ & $%
,-
.&
./0)1 21'$
3
/) & $%
#/ )2$
4
- $%
,
$
56-2
7! '8$
9: $
9- -/
;<!! $!/ ) ) $
= $$ ) $
!"
- % ><22)
. 1? ! .) $%
;@ @ ! #$ %
4A>B
.C)
) -)
0
0
0
0
0
0
0
0
0
-< $! 1
< ) -)
0 0
0
0
0 0
0
0
0
0
0
0 0
0 0
0
0
0
0
D EF
D EF
D 0EF
D 0EF
0
D EF
D EF
D EF
0
D
EF
D 0EF
D 0EF
D EF
0
D EF
0
0
0
D EF
0
D 0 EF
0
D 0EF
0
0
0
0
0
#- % )
%! $
; ') C %! G
* .
0
0
0
0
0
0
0
= ) C +8
;# H !$ 2 %
)
0
0
0
0
0
0
0
ÞETTA HELST ...
VIÐSKIPTI
ÍSLENSKA hagkerfið heldur áfram að sýna
merki ofhitnunar þar sem stór fjárfestingarverk-
efni tengd áliðnaði eru á fullri ferð og eftirspurn
heimilanna er mjög mikil. Þetta álit kemur fram í
nýrri úttekt Efnahagsog framfarastofnunarinnar,
OECD, á íslenska hagkerfinu. Jafnframt benda
sérfræðingar OECD á hinn mikla viðskiptahalla
og verðbólgu sem er umfram efri þolmörk verð-
bólgumarkmiðs Seðlabankans sem merki um of-
hitnun.
Aðhald í fjármálastefnunni
Helsta verkefni stjórnvalda og Seðlabankans á
næstunni eru að stuðla að því að rétta hagkerfið
við og koma í veg fyrir ójafnvægi taki sig upp aftur
að mati OECD. Að öllum líkindum sé nauðsynlegt
að hækka stýrivexti frekar til þess að draga úr
verðbólgu. Jafnframt sé nauðsynlegt að slaka ekki
á aðhaldi fjármálastefnunnar þar sem það gæti
leitt til þrýstings til hækkunar stýrivaxta og þar
með of mikils flökts á gengi krónunnar. Með þessu
er líklegt að stofnunin vísi til fyrirhugaðra skatta-
lækkana stjórnvalda en þær voru gagnrýndar í
svipaðri skýrslu fyrir um ári síðan. Þá sagði stofn-
unin það mikilvægt „að beita stöðugri fjármála-
stefnu eigi vaxtahækkanir að skila árangri. Þess
vegna séu skattalækkanir ekki ráðlegar að sinni.“
2,6% hagvöxtur árið 2007
OECD spáir því að hagvöxtur muni aukast á
næsta ári, verði þá 4,2% að raungildi en hagvöxtur
er nú 3,9% að raungildi. Árið 2007 verður hag-
vöxtur 2,6% að raungildi, samkvæmt spánni. Hag-
vöxtur að raungildi er hagvöxtur að teknu tilliti til
verðbólgu. Forsendur þessarar spár eru þær að
stóriðjuframkvæmdum verði að mestu leyti lokið
árið 2007 og jafnframt að stýrivextir hafi slegið á
eftirspurn heimilanna. Aukinn útflutningur á stór-
iðjuafurðum mun draga úr fallinu en viðskiptahalli
mun dragast saman og verða um 8% af vergri
landsframleiðslu í lok spátímabilsins. Á öðrum
fjórðungi þessa árs var viðskiptahalli um 12% af
VLF. Hæstur mun hann verða um 14%. Tekið er
fram að þessi spá er byggð á þeim forsendum að
gengi krónunnar verði stöðugt en muni það falla
verður lendingin harðari að mati OECD, vegna
þess að þá þyrfti líklega að halda skýrivöxtum
hærri en ella að öllu óbreyttu.
OECD telur frekari
stýrivaxtahækkana þörf
Eftir Guðmund Sverri Þór
sverrirth@mbl.is
Morgunblaðið/RAX
Stóriðja Viðskiptahalli mun dragast saman að
mati OECD vegna áhrifa stóriðju á útflutning.
EFTIRSPURN eftir gulli hefur ver-
ið gífurleg að undanförnu og eins og
greint hefur verið frá á síðum Morg-
unblaðsins hefur verð á eðalmálm-
inum ekki verið hærra um margra
ára skeið.
Nú er svo
komið að
verð á gulli
hefur farið
yfir 500
dollara/únsu í fyrsta sinn síðan í des-
ember 1987. Þá var það hærra en 500
dollarar í aðeins einn dag en árið
1983 varaði hækkunin aðeins lengur
en náði þó hæst 509 dollurum/únsu í
febrúar það ár.
Áhrif frá jólaversluninni?
Ekki virðist vera hægt að benda á
einhverja eina skýringu á því hvers
vegna gullverð hefur þróast sem
skyldi, sumir vilja meina að fjárfest-
ar séu að verja sig gegn verðbólgu-
áhættu enda er gull talið vera ein
öruggasta fjárfestingin að því leyt-
inu til að framboð á gulli er takmark-
að og sveiflur í verði því ekki eins
miklar og í mörgum öðrum hrávör-
um.
Aðrir benda á að þótt verðbólgu-
væntingar hafi verið töluverðar í
október hafi hið sama ekki átt við í
nóvember og því skýrist gullhækk-
unin ekki af verðbólguógninni.
Einhverjir benda á að ástæðan
fyrir hækkuninni geti einfaldlega
verið svo einföld sem að skartgripa-
salar og gullsmiðir heimsins séu að
birgja sig upp fyrir jólasöluna. Ef-
laust má einhverja skýringu finna í
lágu gengi dollars sem og óvissu á
olíumarkaði.
&'
&(
&&
& &
!
"##$
% !
&
'(') '*'+!+!
Gullið yfir
500 dollara
SAMKVÆMT nýrri samantekt
Hagstofu Íslands dróst hagnaður
fyrirtækja í landinu saman milli ár-
anna 2002 og 2003.
Á árinu 2003 varð hagnaður af
reglulegri starfsemi 19.239 fyrir-
tækja, sem voru einnig í rekstri ár-
ið 2002, 6,1% af tekjum en árið áð-
ur var hagnaður sömu fyrirtækja
6,6% af tekjum. Á árinu 2003 varð
hagnaður af reglulegri starfsemi
allra fyrirtækja í safninu, 26.055 að
tölu, 5,9% af tekjum, en árið áður
var hagnaður af reglulegri starf-
semi 25.136 fyrirtækja 6,3% af
tekjum.
Yfirlit Hagstofunnar nær til árs-
reikninga 25.136 fyrirtækja, þ.e.
lögaðila og einstaklinga í atvinnu-
rekstri, árið 2002 og 26.055 fyr-
irtækja, árið 2003. Í samantektinni
eru 19.239 fyrirtæki þau sömu
bæði árin. Aukinn fjölda fyrirtækja
má rekja til þess að einstaklings-
rekstur með veltu á bilinu kr. 500
þúsund til kr. 20 milljónir er nú
meðtalinn, svo og til mikillar fjölg-
unar einkahlutafélaga um rekstur,
sem áður var í formi einstaklings-
rekstrar. Í yfirlitinu eru fyrirtæki í
öllum atvinnurekstri, að meðtöld-
um fyrirtækjarekstri hins opin-
bera, þ.m.t. fyrirtæki í eigu ríkis og
sveitarfélaga, sem rekin eru í
hlutafélags- eða samlagsformi og
orku-, veitu- og fjölmiðlafyrirtæki,
en önnur starfsemi hins opinbera
er undanskilin. Starfsemi lífeyris-
sjóða er einnig undanskilin.
Hagnaður fyrirtækja
minnkaði milli 2002 og 2003
JAN Petter Sissener, forstjóri
Kaupthings í Noregi, hefur greini-
lega mikinn metnað fyrir hönd
fyrirtækisins en hefur minni skiln-
ing á kaupum Íslandsbanka á
Norse Securities ef marka má um-
mæli sem höfð eru eftir honum í
norskum fjölmiðlum.
Sissener telur að Kaupthing í
Noregi eiga að geta komist í röð
fimm stærstu verðbréfafyrirtækj-
anna þar og náð því að verða eitt
þeirra þriggja stærstu innan næstu
fimm ára, að því er kemur
fram í frétt norska blaðs-
ins Aftenposten. Blaðið
segir Kaupþing ekki úti-
loka frekari uppkaup á
verðbréfafyrirtækjum í
Noregi.
Of hátt verð
Sissener segist aftur á
móti eiga afar erfitt með
að skilja kaup Íslandsbanka á
Norse Securities ASA á dögunum.
„Menn greiða 120 milljónir
[norskra króna] fyrir
„sjoppu“ sem varla skilar
hagnaði og ræður að
minnsta kosti ekki yfir um-
talsverðum mannauði,“
segir Sissener, sem telur
að Íslandsbanki hafi keypt
Norse of dýru verði.
Bjarni Ármannsson, for-
stjóri Íslandsbanka, sagð-
ist í samtali við Morgunblaðið ekk-
ert hafa um málið að segja.
Skilur ekki kaup Íslandsbanka
á Norse Securities
Jan Petter Sissener
● HAGNAÐUR samstæðu Hampiðj-
unnar fyrstu níu mánuði ársins nam
3,4 milljónum evra, jafngildi 215
milljóna króna, samanborið við 3
milljónir evra eða 190 milljónir króna
á sama tímabili í fyrra.
Tekjur samstæðunnar fyrstu níu
mánuði ársins 2005 námu 38,1
milljón evra og jukust um 5% frá
sama tíma í fyrra. Rekstrarhagnaður
á tímabilinu var 3,1 milljón evra. Á
sama tímabili fyrra árs var rekstrar-
hagnaður 3,4 milljónir evra en með-
talið í þeirri upphæð var ein milljón
evra söluhagnaður fasteigna.
Bætt afkoma
Hampiðjunnar
VÆNTINGARVÍSITALA Gallup
hækkaði um 10,5 stig í nóvember og
er hún nú 122,7 stig. Er það hæsta
gildi hennar frá upphafi mælinga ár-
ið 2001. Tvo síðustu mánuði hafði
væntingavísitalan lækkað, að því er
fram kemur í Morgunkorni Íslands-
banka. Athygli vekur að vísitalan
hækkaði meira hjá fólki utan höfuð-
borgarsvæðisins en innan þess.
Meginskýringin á aukinni bjartsýni
landans er sögð væntingar um betra
ástand að sex mánuðum liðnum.
„Ekki er ólíklegt að jákvæðar fréttir
af lækkandi verðbólgu og óverulegu
atvinnuleysi hafi aukið bjartsýni
meðal neytenda. Ef sú er raunin má
búast við áframhaldandi bjartsýni
neytenda þar sem útlit er fyrir að
þróun þessara hagstærða allra
næstu mánuði verði hagfelld,“ segir í
Morgunkorninu.
Væntingarvísi-
talan hækkar
5 %I
.J9
E
E
;.>
7K
E
E
AA L,K
E
E
L,K *$
5 -
E
E
4A>K 7M ($-
E
E