Fréttablaðið - 04.01.2004, Blaðsíða 18
18 4. janúar 2004 SUNNUDAGUR
Þórunn Sigurðardóttir er listrænn stjórnandi Listahátíðar, en frá og með þessu ári verður hátíðin árlegur viðburður hér á landi. Í viðtali við
Fréttablaðið talar Þórunn um störf sín að menningarmálum, komandi listahátíð, menningarlífið og samstarfið við stjórnmálamenn.
Menningin er hreyfiafl
Frá árinu 2000 hefur ÞórunnSigurðardóttir verið listrænn
stjórnandi Listahátíðar, en frá og
með þessu ári verður Listahátíð
árlegur viðburður hér á landi.
„Auðvitað er það viðamikið verk-
efni,“ segir Þórunn, „en að sumu
leyti er það léttara og miklu eðli-
legra. Að vera með listahátíð ann-
að hvort ár er eins og að gefa út
dagblað annan hvorn dag. Áður
var þetta þannig að stjórnir voru
settar saman fyrir hverja hátíð og
þær komu saman dagskrá Lista-
hátíðar. Það gekk í rauninni ótrú-
lega vel en þetta er úrelt vinnu-
fyrirkomulag. Áhættan var of
mikil, miðað við það hversu miklu
fé var verið að velta. Þegar ég tók
við sem formaður stjórnar Lista-
hátíðar 1996 þá var hátíðin á erf-
iðum tímapunkti fjárhagslega.
Það fyrsta sem ég þurfti að gera
var að taka fjármálin mjög föst-
um tökum. Um leið var sett á mig
mikil ábyrgð. Þetta var upphafið
að breytingum á skipulagi Lista-
hátíðar, sem hefur tekið mörg ár
og er núna á lokastigi.“
Með bestu stjórn í heimi
Þórunn segir að það hafi vissu-
lega verið erfitt í byrjun að taka á
sig þessa ábyrgð. „En ef maður
kemst í gegnum fyrsta árið án
þess að lenda í alvarlegum áföll-
um þá kemur öryggið,“ segir hún.
„Ég var svo beðin að taka að mér
stjórnun menningarborgarverk-
efnisins, sem var gríðarlega viða-
mikið. Þegar ég var að ljúka því
var ég ráðin fyrsti listræni stjórn-
andi Listahátíðar.
Auðvitað er maður mjög með-
vitaður um þessa ábyrgð og til að
allt gangi upp þarf maður að vera
með góða starfsmenn og eiga gott
samstarf við stjórnmálamenn. Að-
stæðurnar verða að vera í lagi.
Það þarf svo lítið til að allt fari í
handaskolun, einn óhæfur starfs-
maður eða stjórnarmaður geta
gert þetta starf óbærilegt. Ég hef
verið afar heppin með starfsmenn
og ekki síður stjórnir, algert topp-
fólk á öllum póstum. Mér finnst
alltaf að ég sé með bestu stjórn í
heimi hverju sinni, ekki síst núna,
enda hefur það lent mikið á
stjórninni að vinna árlegu hátíð-
inni fylgi.“
Missti áhuga á leikhúsinu
Þórunn hefur unnið með mörg-
um stjórnmálamönnum, þar á
meðal Þórólfi Árnasyni borgar-
stjóra og Tómasi Inga Olrich
menntamálaráðherra, að þessari
lokaákvörðun um árlega Listahá-
tíð. Hún segir samstarfið við þá
hafa gengið mjög vel. Lengst vann
hún þó með Ingibjörgu Sólrúnu
Gísladóttur og Birni Bjarnasyni,
þáverandi borgarstjóra og
menntamálaráðherra. Hún ber
þeim báðum mjög vel söguna.
„Það var frábært að vinna með
þeim og þau eiga til dæmis bæði
mikinn þátt í hvað menningar-
borgarárið tókst vel. Það var góð
samstaða á milli þeirra og aldrei
erfiðleikar, hvorki með þeim sam-
an eða sitt í hvoru lagi. Þannig að
þau eiga mikið hrós skilið.“
Það var Ingibjörg Sólrún sem á
sínum tíma setti Þórunni inn í
stjórn Listahátíðar. Þórunn segir
þetta hafa verið tilviljun og ekki
pólitísk skipan, enda hafi hún lítil
afskipti haft af pólitík, hundleiðist
hún satt að segja. „Þetta gerðist á
tímapunkti þegar ég var búin að
eiga langan og fínan feril í leik-
húsinu. En þegar maðurinn minn
varð Þjóðleikhússtjóri þá fann ég
að ég vildi ekki lengur vinna í
leikhúsinu, ég einfaldlega missti
áhugann. Þetta tækifæri kom því
á réttu augnabliki. Ég lenti í því
hjá Listahátíð að þurfa skyndilega
að taka á erfiðum málum og það
gerði það að verkum að ég dróst
algjörlega inn í þennan heim. Ég
var satt að segja hamingjusöm að
fá að sinna þessu starfi eins og
fagmaður. Bæði Björn og Ingi-
björg höfðu góðan skilning á því
að þannig verður að vinna. Það er
ekki hægt að vinna svona verk
undir stjórn stjórnmálamanna.“
Menningin sem hreyfiafl
Hvernig finnst þér menningar-
ástandið hér á landi?
„Undanfarin ár hefur verið
mikil gróska og margt spennandi
á eftir að gerast. Það þarf að opna
íslenska myndlist miklu meir
gagnvart umheiminum. Í ákveð-
inni tegund af tónlist hefur orðið
sprengja. Ég fæ reyndar stundum
spurningar erlendis frá af hverju
það séu svo fáir íslenskir klassísk-
ir einleikarar á heimsmarkaði.
Sinfóníuhljómsveitin og Kammer-
sveitin eru orðnar nokkuð þekktar
úti í heimi en nú þarf að vinna að
því að koma íslenskum einleikur-
um á framfæri. Í leikhúsinu hafa
verið að gerast mjög spennandi
hlutir eins og uppfærslan á
Rómeó og Júlíu í Young Vic sýnir.
Raunar eigum við sambærileg
dæmi úr fortíðinni, eins og þegar
Ínúk-hópurinn fór í kringum 1970
um allan heim með sýningu sína.
Á þeim tíma var varla sagt frá því
hér í fjölmiðlum. Menningin var
einfaldlega ekki komin á blað. Í
dag er menningin viðurkennd sem
hreyfiafl, bæði í efnahagslífinu og
mannlífinu.“
Okkur skortir ögun
Hvað segirðu þá um þá gagn-
rýni sem heyrist annað slagið, til
dæmis frá ungum sjálfstæðis-
mönnum að menningin eigi að
standa undir sér sjálf?
„Þetta er barnalegt sjónarmið.
Þetta er ekki hægt í milljónaþjóð-
félögum. Af hverju ætti það að
vera hægt hér? Það er alveg eins
hægt að segja að skólakerfið eða
heilbrigðiskerfið eigi að standa
undir sér. Það er bara ekki mögu-
leiki. Þetta er ákveðin grunnþjón-
usta. Það er ekki mjög langt síðan
opinberar stofnanir voru reknar á
opnum tékka. Meðan verðbólgan
var grasserandi þá gerði enginn
maður fjárhagsáætlarnir af því
það var ekkert að marka þær. En
núna þegar stöðugleiki er þá
verða menn að sjást fyrir og vinna
skipulega. Ögun er mjög mikil-
væg og það er kannski það sem
okkur skortir mest. Ef við ætlum
raunverulega að komast á heims-
mælikvarða í öllum listgreinum
ÞÓRUNN SIGURÐARDÓTTIR
„Ögun er mjög mikilvæg og það er kannski það sem okkur skortir mest. Ef við ætlum raunverulega að komast á heimsmælikvarða í öllum listgreinum þurfa bæði listamennirnir og stofnanirnar að temja sér miklu meiri aga í vinnu-
brögðum.“
FR
ÉT
TA
B
LA
Ð
IÐ
/R
Ó
B
ER
T
Maður er alla daga
að semja um eitt-
hvað og sú vinna verður að
ganga hratt fyrir sig og mað-
ur verður að vera sanngjarn
þannig að allir séu sáttir.
Þannig að þetta er líka
ákveðið þjónustustarf. Mað-
ur losnar við mikið af vanda-
málum ef maður sýnir fólki
þá virðingu að svara erind-
um þess. Sumir hrósa sér af
því að loka alltaf símanum
sínum á kvöldin til að þurfa
ekki að svara. Ég geri það
ekki. Ég svara fólki þegar
það þarf að leita til mín.“
,,