Fréttablaðið - 28.01.2004, Blaðsíða 12

12 28. janúar 2004 MIÐVIKUDAGUR
■ Landbúnaður
■ Evrópa
TÍBETAR MÓTMÆLA
Fjöldi Tíbeta safnaðist saman á götum
Parísar til að mótmæla opinberri heim-
sókn Hu Jintao, forseta Kína, til Frakklands.
Fíkniefnadeild lögreglunnar:
Fylgist lítið
með útflutningi
KANNABIS „Við höfum lítið verið
að fylgjast með útflutningi á
fíkniefnum,“ segir Ásgeir
Karlsson hjá fíkniefnadeild lög-
reglunnar í Reykjavík. Heimild-
ir Fréttablaðsins segja að ís-
lenskt maríjúana hafi verið flutt
til Noregs, Danmerkur og
Hollands.
Ásgeir segir þá hjá fíkniefna-
deildinni fyrst og fremst beina
spjótum sínum að innanlands-
markaði og þar á meðal ræktun
kannabisefna. Hann telur helstu
ástæðu fyrir litlum innflutningi
á maríjúana vera umfang efnis-
ins frekar en lyktina, en í blað-
inu í gær sagði viðmælandi
blaðsins að vegna sterkra lyktar
kysu margir frekar að rækta
efnið hér en flytja það inn. Um-
fang maríjúana er töluvert
meira en hass.
Öll framleiðsla og meðhöndl-
un fíkniefna er bönnuð. Nokkrir
menn hafa ráðgert námskeið um
ræktun kannabisplöntunnar og
segir Ásgeir ekki hægt að amast
við því þar sem skoðanafrelsi
ríki. ■
Endurskoðendur vildu
skáskjóta sér frá ábyrgð
Stefán Svavarsson dósent segir umheiminn kalla endurskoðendur til meiri ábyrgðar.
Endurskoðandi Nathans og Olsens dæmdur til bóta vegna fjárdráttar starfsmanns.
Krafa um ábyrgð endurskoðanda Tryggingasjóðs lækna.
Það hefur verið þrætuepli umlangan tíma hvar ábyrgðarskilin
eru á milli forráðamanna fyrir-
tækja sem eru ábyrgir fyrir innra
eftirliti í fyrirtækjunum annars
vegar og endurskoðendanna hins
vegar,“ segir Stefán Svavarsson,
dósent í viðskiptafræði við Háskóla
Íslands, um ábyrgð endurskoðenda
þegar um er að ræða fjársvik fyrir-
tækja sem þeir annast endurskoðun
á.
Tryggingasjóður lækna er rjúk-
andi rúst eftir að Lárus Halldórs-
son sjóðsstjóri
dró sér tugmillj-
ónir króna og
s j ó ð s f é l a g a r
velta nú fyrir sér
hver ábyrgð
Gunnars Arnar
Kristjánssonar
endurskoðanda
sé í þeim efnum.
Stefán vill ekk-
ert tjá sig um það mál en bendir á
að viðhorfsbreyting hafi orðið
varðandi ábyrgð endurskoðenda.
Það komi skýrt fram í máli fyrir-
tækisins Nathans og Olsens gegn
endurskoðanda sínum. Þar varð
gjaldkeri uppvís að fjárdrætti á 32
milljónum króna á árunum
1992–1996. Starfsmaðurinn fingra-
langi gat greitt til baka sjö milljón-
ir króna af kröfunni. Stjórn og
framkvæmdastjóri fyrirtækisins
sóttu þá endurskoðandann, Gunnar
Sigurðsson og Pricewaterhou-
seCoopers til saka. Endurskoðand-
inn var sýknaður í undirrétti en
Hæstiréttur sakfelldi hann og
dæmdi til að greiða fjórar milljón-
ir króna í skaðabætur til Nathans
og Olsens.
„Hæstiréttur leit .þannig á að
endurskoðandinn bæri að hluta
ábyrgð á þessu þótt ábyrgðin á
bókhaldi og innra eftirliti hvíli
fyrst og fremst á stjórn og fram-
kvæmdastjórn. Endurskoðandinn
var fyrst og fremst sakfelldur
fyrir að gera stjórninni ekki
skriflega grein fyrir annmörkum
sem hann vissi að voru á innra
eftirliti,“ segir Stefán.
Ekki hafa aðrir dómar fallið
þar sem endurskoðendur hafa
verið gerðir ábyrgir en þess er
beðið hvaða afstöðu lögregla og
dómstólar taki gagnvart fjársvik-
unum hjá Tryggingasjóði lækna.
Þá er beðið ákæru í stærsta fjár-
dráttarmáli sögunnar sem er mál
féhirðis Landssímans sem dró sér
langt á þriðja hundrað milljónir.
Þar verður væntanlega einnig
spurt um ábyrgð endurskoðand-
ans, sem er Ríkisendurskoðun.
Annað endurskoðunarfyrirtæki,
PricwaterhouseCoopers hafði
reyndar farið í gegnum allan
rekstur Símans vegna áformaðr-
ar einkavæðingar fyrirtækisins
án þess að menn yrðu neins varir.
Brynjólfur Bjarnason, forstjóri
Símans, segir algjörlega ótíma-
bært að velta fyrir sér hvort fyr-
irtækið herji á endurskoðandann.
„Ég vil ekkert um þessi mál ræða
fyrr en ákæra kemur,“ segir
Brynjólfur.
Breytt viðhorf
Stefán segir að viðhorf til
ábyrgðar endurskoðenda hafi
breyst í tímans rás. Í upphafi
seinustu aldar hafi hlutverk
endurskoðenda beinlínis verið
það að ganga úr skugga um fyr-
ir hönd hluthafa að fram-
kvæmdastjórn fyrirtækja gerði
sig ekki seka um misferli.
Hann segir að þegar leið á
seinustu öld hafi komið upp
hvert málið á fætur öðru þar
sem ýmist var um að ræða
verulegan fjárdrátt eða fölsuð
reikningsskil.
„Fjárdráttur starfsmanna
vegur ekki þungt í samanburði
við heildarfjársvik hjá fyrir-
tækjum. Stóru tölurnar liggja í
bókhaldsbrellum þar sem
stjórn og framkvæmdastjórn
eru að kríta liðugt um þá hag-
rænu sögu sem ársreikningur-
inn á að segja. Þar er um að
ræða alls-kyns æfingar svo sem
að lækka afskriftir og breyta
birgðamati. Þær æfingar eru
miklu stórtækari í sniðum held-
ur en fjárdráttur starfsmanna,“
segir Stefán.
Hann segir að eftir því sem
leið á 20. öldina hafi það sjónar-
mið orðið ofan á hjá endurskoð-
endum að markmið undir-
skrifta þeirra á ársreikninga
væri að votta um ársreikning-
ana í heild sinni en ekki að leita
uppi fjársvik.
Vændishringur:
Fjórtán
handteknir
AÞENA, AP Gríska lögreglan hefur
handtekið fjórtán menn og fengið
handtökuheimild á hendur átta til
viðbótar. Mennirnir tengjast
vændishring sem smyglaði 28
konum til Grikklands frá Austur-
Evrópu og neyddi þær út í vændi.
Mennirnir eru kærðir fyrir man-
sal og nauðganir.
Yngstar þeirra sem neyddar
voru út í vændi voru tvær stúlkur,
sextán og sautján ára.
Lögregla telur að vændishring-
urinn hafi smyglað konum inn í
landið um fimm mánaða skeið og
hagnast um tæpa milljón á mán-
uði á hverri konu. ■
„Þetta snýst
ekki um það
að einhverjir
starfsmenn
steli frímerkj-
um eða gosi.
KÚABÆNDUM FÆKKAR Land-
samband kúabænda vann nýlega
upplýsingar um fjölda greiðslu-
markshafa sem höfðu yfir 5000
kíló í mjólk. Þegar tölurnar eru
bornar saman við tölur fyrri ára
kemur í ljós að einn kúabóndi
hætti í viku hverri að meðaltali á
síðasta ári. Í byrjun ársins voru
greiðslumarkshafar 902 en voru
fyrir ári 953. Fækkunin nemur
5,4% og er töluvert meiri hlut-
fallsfækkun en fyrir ári síðan.
KANNABISPLANTA
Fíkniefnadeild lögreglunnar einblínir á
innanlandsmarkað fíkniefna en inn í það
kemur ræktun og meðhöndlun fíkniefna.
LANDSSÍMINN
Stærsta fjárdráttarmál Íslandssögunnar er til rannsóknar
lögreglu og búist er við ákæru fljótlega. Víst þykir að þáttur
endurskoðandans sé þar til rækilegrar skoðunar.
NATHAN OG OLSEN
Endurskoðandinn var dæmdur til að greiða fjórar milljónir króna vegna fjárdráttar starfsmanns.
Fréttaskýring
REYNIR TRAUSTASON
■ skrifar um endurskoðendur og
ábyrgð þeirra í fjársvikamálum.
ARIEL SHARON
Samþykkur því að rífa sjö landnemabyggð-
ir en láta aðrar standa óhreyfðar að sinni.
Ariel Sharon:
Samþykkir
niðurrif
JERÚSALEM, AP Ariel Sharon, for-
sætisráðherra Ísraels, vill láta
rífa sjö landnemabyggðir á Vest-
urbakkanum og Gaza og hefur til
þess samþykki leiðtoga landnema.
Í staðinn fá landnemar loforð um
að fleiri landnemabyggðir verði
ekki rifnar fyrr en gengið hefur
verið frá endanlegum friðarsamn-
ingi við Palestínumenn.
Fjórar landnemabyggðanna
eru á Vesturbakkanum en þrjár á
Gazasvæðinu.
Utanríkisráðherra Egypta-
lands fer fyrir sendinefnd sem
fundaði með leiðtogum Palestínu-
manna í gær í von um að binda
endi á árásir þeirra gegn Ísrael-
um. Með því vonast þeir til að
hefja megi viðræður við Ísraela á
ný. ■
ANNAÐ HUGARFAR GYÐINGA
Nær helmingur Evrópubúa telja
gyðinga hafa annað hugarfar en
meginhluti samfélagsins sam-
kvæmt nýrri skoðanakönnun sem
var framkvæmd af ítölskum aðil-
um. Stutt er síðan skoðanakönnun
á vegum Evrópusambandsins
leiddi í ljós að 59% Evrópubúa
töldu Ísrael mestu ógnina við
heimsfriðinn.
ÞÚSUNDIR MÓTMÆLA Göran
Persson, forsætisráðherra Sví-
þjóðar, hafði borist nærri 14.000
tölvuskeyti í gær í kjölfar um-
deildrar listaverkasýningar sem
komst í fréttirnar þegar ísraelski
sendiherrann reyndi að skemma
eitt listaverkið, mynd af konu
sem hafði gert sjálfsmorðsárás.
Simon Wiesenthal stofnunin
hvatti fólk til að mótmæla því að
Persson fordæmdi sýninguna
ekki.
FR
ÉT
TA
B
LA
Ð
IÐ
/P
JE
TU
R