Tíminn - 18.02.1973, Page 14

14
TÍMINN
Sunnudagur 18. febr. 1973
Húsagerð
arlist á
íslandi
Hafnarfjörður frá þvi fyrir aldamótin.
I FYRRI grein nefndi ég
hve fjármagnið væri snar
þáttur í uppbyggingu bæja
og borga. Sem dæmi vil ég
nefna miðborg Stokk-
hólmsborgar.
Menn voru ekki á eitt sáttir,
fremur en fyrri daginn, hvað gera
skyldi. Hvort brjóta skyldi niöur
allt það gamla og byggja nýtt, eða
að hluta og freista þess að tengja
gamalt og nýtt. Ég minnist þess
1946, þegar ég sá þennan borgar-
hluta, þá fannst mér ekkert sér-
stakt viö hann, þarna var mér
ekkert kært. En eftir ára veru i
borginni og hafa séö hvert húsið
eftir annað vikja fyrir stál og
glerturnum fann ég hve mikils
var misst. Hvað þá um þá, sem
átt höfðu þarna athvarf alla sina
ævi.
Ég nefni þetta aðeins til að
minna á þá staðreynd, að hver
kynslóð hefur gefiö eða skilið eftir
I umhverfinu skerf af sjálfri sér
sem engu er minna viröi en þær
skráðu bækur, sem kynslóðir hafa
varöveitt. Við erum stolt af okkar
bókmenntum — myndskurði og
allskonar skrautsmiði, svo og
ýmsu öðru, en skammarlega hef-
ur okkur tiltekizt um varðveizlu
gamalla bygginga og bygginga-
mannavirkja.
SMÍÐUM
HRINGANA
SÍMI 24910
Um eða rétt eftir siðari
heimsstyrjöld hófust fyrir
alvöru miklar athuganir
um endurskipulagningu og
endurbyggingu miðborgar
Stokkhólms.
Það er fyrst á siðari árum, að
menn vakna við þann vonda
draum, aö við gleymdum þvi, aö
fólk hafði lifaö i þessu landi I hi-
býlum, sem hendur höföu reist.
Það skal þó tekið fram, að einstök
byggðarlög hafa varöveitt mjög
merkileg einstök hús frá fyrri tiö,
ýmist með endurbyggingu á
staðnum, eða með flutningi til
ákveöinna staða, svo sem
Reykjavikurborg hefur gert i
Arbæ. Að sinni mun ég ekki fjalla
nánar um þennan þátt húsagerö-
ar, þar eð fagmenn hafa heitið
liöveizlu og munum við ræða við
þá siöar.
Fyrstu frásagnir um byggö i
Hafnarfiröi eru fremur óglöggar.
tslanzk fornrit eru svo sagnafá
um Hafnarfjörö aö sáralitið er
vitað um byggðarlagiö á fyrstu
árum lslandsbyggðar.
Byggðin i Hafnarfirði stendur I
undurfögru en sérkennilegu um-
hverfi og gætu vafalaust margir
tekið undir með góðskáldinu
Steini Sigurðssyni, en hann kveö-
ur svo:
I Hafnarfirði eru mörg gömul
og sérkennileg hús og segja fróöir
menn, aö þar geymist margar
minjar, sem hvergi eigi sinar
hliðstæður.
1 bókinni Saga Hafnarfjarðar
eftir Sigurð Skúlason eru tilfærð
ummæli úr danskri ferðabók frá
1907, þau eru á þessa leið:
„Hafnarfjörður er litill fiskibær
við botninn á lygnum firöi. Frá
Reykjavik og þangaö er hálfs
annars tima reið yfir kynlegt
hraun, smálæki og frjósamt engi.
Bærinn stendur á glæsilegum
staö, ennþá fegurri en Reykjavik,
og er byggöur hvitum smáhúsum.
Geysimikill hraunveggur vernd-
ar bæinn gegn bitrum austan-
vindum, og húsin eru beinlinis
greypt milli hraunklettanna og
eru á hlýlegum stööum.”
Þaö er einmitt hlýleikur byggö-
arinnar, sem þeir finna er til
Hafnarfjarðar koma. Þessi
yndislegu litlu hús eru eins og
bezt verður á kosið til að mynda
byggð, sem fólk óskar að búa i.
Elztu húsin eru byggö úr timbri
og járnklædd og hafa staöizt tim-
ans tönn furöu vel.
(frh.)
Þú seiðir mig, fjörður, i sólfang þitt
við sæblik og lognstafa ró. —
Þú hugsvölun andar i hjarta mitt,
er heiðrikjan opnar mér skautið sitt.
í faðmlögum þinum er fró.
Þú biður og laðar og bendir mér
á brosandi óðal i sjálfum þér,
þvi á ég við hafið þitt heima.
Loftmynd af Hafnarfirði.
rAuglýs
L endur
Auglýsingar, sem eiga aö koma I blaöinu á sunnudögum þurfaaö^^
berast fyrir kl. 4 á föstudögum.
Augl.stofa Timans er I Bankastræti 7. Simar: 19523 - 18300.