Tíminn - 16.10.1973, Blaðsíða 23

Tíminn - 16.10.1973, Blaðsíða 23
Þriöjudagur 16. október 1973. TÍMINN 23 Björn Jónsson, róðherra, áfram í fjárhags- og viðsk.nefnd efri deildar Vanalega eiga ráðherrar ekki sæti i nefndum á Alþingi, nema þá I utanrikismálanefnd sameinaös þings. Nú hefur veriö brugöiö út af þessari venju. Björn Jónsson, ráöherra heldur sæti sinu frá þvi I fyrra i fjárhags- og viöskipta- nefnd efri deildar, en i hinar nefndirnar, sem Björn átti sæti I, eru komnir nýir menn. Fjárhags- og viöskiptanefnd er meöal mikil- vægustu nefndanna á þinginu. Þeir, sem sæti Björns Jóns- sonar tóku i hinum nefndunum sex, sem hann átti sæti i i efri deild, eru fjórir þingmenn Framsóknarflokksins þeir Bjarni Guöbjörnsson, Björn Fr. Björns- son, Páll Þorsteinsson og Asgeir Bjarnason, og tveir þingmenn Alþýöubandalagsins, þeir Helgi Seljan og Geir Gunnarsson. —hs— © Nefndir (F), Helgi F. Seljan (AB), Bjarni Guöbjörnsson (F), Jón Arnason (S), Steinþór Gestsson (S), Jón Armann Héðinsson (A). 3. Landbúnaöarnefnd: Asgeir Bjarnason (F), Páll Þorsteinsson (F), Helgi Seljan (AB), Björn Fr. Björnsson (F), Steinþór Gestsson (S'), Jón Arnason (S), Jón Armann Héðinsson (A). 4. Sjávarútvegsnefnd: Bjarni Guðbjörnsson (F), Steingrimur Hermannsson (F), Geir Gunnars- son (AB), Helgi Seljan (AB), Jón Árnason (S), Oddur Ölafsson (S), Jón Ármann Héðinsson (A). 5. Iðnaðarnefnd: Steingrimur Hermannsson (F), Björn Fr. Björnsson (F), Ragnar Arnalds (AB), Bjarni Guðbjörnsson (F), Geir Hallgrimsson (S), Þorvald- ur G. Kristinsson (S). Eggert G. Þorsteinsson (A). 6. Félagsmálanefnd: Björn Fr. Björnsson (F), Steingrimur Her- mannsson (F). Helgi Seljan © íþróttir Gera má ráð fyrir að allir leik- mennirnir irsku hafi ritað undir atvinnumannasamning i ein- hverju formi og sérstaklega þeir, sem titlaðir eru við ensku atvinnumannaliðin. Anthony Buckley (Derby Co) Gerald Fagan (Shelbourne) Paul Byrne (Home Farm) Andrew Murray (Rush Ath.) J.O ’Brien (Arsenal) David 0’ Leary (Arsenal) Desmond Mangan (Shelbourne) Francis Williams (Shelbourne) David Langan (Derby Co.) John Lond (Wembley) Gerard Hogan (Leeds Utd.) Liam Brady (Arsenal) Thomas O’ Brien (Coventry City) Noel King (Home Farm) Harold McLoughlin (Sligo Rovers) Donald 0’ Riordan (Derby Co) Edward Hogan (Derby Co) Patrick MacDaid (Letterkenny Rovers) William Gillen (Crofton Celtic') Patrick Byrne (Rangers) Francis Stapleton (Arsenal) John Murphy (Arsenal) Maurice Daly (Wolves) Noel Mitten (Manchester Utd.) Gerard Duggan (Fairview Rangers) O Á víðavangi færist og hver ekki. En þaö var ánægjuiegt aö heyra hvern Bretann á fætur öörum lýsa yfir þvi, aö gömlu stór- veldin og þá fyrst og fremst Bretland, veröi aö lita meö frjálslyndi á Iausn hafréttar- mála og beri að forðast úreltar kreddur og nýlendusjónarmið. Þaö kom einnig fram hjá flestum brezku þing- mönnunum, aö þróun hafréttarmála gengi öll i þá átt, aö 200 milna auölindalög- saga hlyti aö eiga mestu fylgi að fagna á hafréttarráöstefn- unni. Þaö var eftirminnilegt aö heyra Patrick Wall frá Hull, sem islendingar þekkja sem harðan andstæöing, lýsa yfir þvi, að Bretland og önnur Evrópulönd ættu aö búa sig undir hafréttarráöstefnuna meö þaö i huga, aö 200 milna auölindalögsagan veröi al- þjóöalög áöur en varir”. —TK (AB), Páll Þorsteinsson (F), Auður Auðuns (S), Þorvaldur G. Kristjánsson (S), Eggert G. Þor- steinsson (A). 7. Heilbrigöis- og trygginga- nefnd: Ásgeir Bjarnason (F), Bjarni Guðbjörnsson (F), Helgi Seljan (AB), Geir Gunnarsson (AB), Auður Auðuns (S), Oddur Ólafsson (S), Eggert G. Þor- steinsson (A). 8. Menntamálanefnd: Steingrim- ur Hermannsson (F), Páll Þor- steinsson (F), Ragnar Arnalds (AB), Geir Gunnarsson (AB), Auður Auðuns (S), Þorvaldur G. Kristinsson (S), Jón Armann Héðinsson (A). 9. Allsherjarnefnd: Björn Fr. Björnsson (F), Bjarni Guðbjörns- son (F), Geir Gunnarsson (AB), Asgeir Bjarnason (F), Magnús Jónsson (S), Oddur Ólafsson (S), Eggert G. Þorsteinsson (A). í neðri deild: 1. Fjárhags- og viöskiptanefnd: Þórarinn Þórarinsson (F), Gils Guðmundsson (AB), Vilhjálmur Hjálmarsson (F), Karvel Pálma- son ("SFVL'Mátthlas A. Mathfe- sen (S), Matthias Bjarnason (S), Gylfi Þ. Gislaosn (A). 2. Samgöngunefnd: Björn Pálsson (F), Garðar Sigurðsson (AB), Hannibal Valdimarsson (SFV), Stefán Valgeirsson (F), Friðjón Þórðarson (S), Sverrir Hermannsson (S), Pétur Péturs- son (A). 3. Landbúnaðarnefnd: Stefán Valgeirsson (F), Eðvarð Sigurðs- son (AB), Agúst Þorvaldsson (F), Hannibal Valdimarsson (SFV), Pálmi Jónsson (S), Gunnar Gislason (S), Benedikt Gröndal (A). 4. Sjávarútvegsnefnd: Jón Skaftason (F), Karvel Pálmason (SFV), Garðar Sigurðsson (AB), Björn Pálsson (F), Pétur Sigurðsson (S), Guðlaugur Gisla- son (S), Stefán Gunnlaugsson (A). 5. Iðnaðarnefnd: Gisli Guðmundsson (F), Eðvarð Sigurðsson (AB), Vilhjálmur Hjálmarsson (F), Þórarinn Þórarinsson (F), Ingólfur Jóns- son (S), Lárus Jónsson (S), Pétur Pétursson (A). 6. Félagsmálanefnd: Agúst Þor- valdsson (F), Garöar Sigurðsson (AB), Stefán Valgeirsson (F), Hannibal Valdimarsson (SFV), Gunnar Thoroddsen (S), Ólafur Einarsson (S), Gylfi Þ. Gislason (A). 7. Heilbrigis- og trygginga- nefnd: Jón Skaftason (F), Jónas Arnason (AB), Bjarni Guðnason, Ingvar Gislason (F), Ragnhildur Helgadóttir (S) Sverrir Her- mannsson (S), Stefán Gunn- laugsson (A). 8. Menntamálanefnd: Eysteinn Jónsson (F), Svava Jakobsdóttir (AB), Ingvar Gíslason (F), Hannibal Valdimarsson (SFV), Gunnar Gislason (S), Ellert B. Schram (S), Benedikt Gröndal (A). 9. Allsherjarnefnd: GIsli Guð- mundsson (F), Jón Skaftason (F), Svava Jakobsdóttir (AB), Stefán Valgeirsson (F), Ellert B. Schram (S), Ólafur G. Einarsson (S), Pétur Pétursson (A). — hs — Hlöðubruni í Gnúpverjahreppi GG—Gnúpverjahreppi. Laust fyrir hádegið i fyrradag kviknaði i fjárhúshlöðu að Hæli i Gnúp- verjahreppi. Eldurinn kom upp með þeim hætti að neisti hrökk i heyið. Verið var að skera járn i þak fjárhúss i tengslum við hlöð- una. Heyið varð alelda á svip- stundu og hlaðan, sem var tveggja ára gamalt stálgrinda- hús, er talin ónýt með öllu. I hlöð- unni voru eitt þúsund hestar af heyi, og þar af eru 300 hestar ónýtir. Slökkviliðið frá Flúöum og Búrfellsstöðinni kom á vettvang. Haft var orð á þvi, að slökkvi- liðsbillin frá Flúðum var kominn af stað rétt rúmlega einni minútu frá þvi að kallið barst. Þribýli á á Hæli en eigandi hlöð- unnar var Bjarni Einarsson. 0 Hringvegur nokkuð norðarlega i Vatna jökli og fá hlaup þaðan framrás viða undan jöklinum. Meginhluti vatnsins rennur þó um farveg Skeiðarár, en einnig fer mikið vatn i farveg Gigju. Undanfarna þrjá áratugi hafa þessi jökul- hlaup komið með nokkuð reglu- legu millibili og verið svipuð að stærð, og hefur hámarksrennsli i Skeiðará I hlaupunum verið um 7000-8000 rúmmetrar/sek. Við slikar aðstæður sem þessar getur ekki orðið um neina fasta farvegi i venjulegum skilningi að ræða, heldur flæmast árnar um stórt svæði þegar jökulhlaup koma i þær. Við allar árnar er þvi aðeins hluti farvegsins brúaður, en siðan byggðir varnargarðar til að leiða vatnið undir brýrnar. Varnargarðarnir, sem verða alls 17 km að lengd, eru byggðir úr möl og sandi. Armegin eru þeir varðir með sprengdu grjóti eða hrauni og virnetspylsum, fylltum með grjóti. Hinar stærri brýr eru allar sömu gerðar, stálbitabrýr með timburgólfi á steyptum stöplum. Stöplarnir hvilar hver um sig á. steyptum staurum, sem reknir eru niður i sandinn. Allar eru brýrnar með einfaldri akbraut, en vegna hinnar miklu lengdar þeirra eru höfð útskot á þeim með 150-200 m millibili, til að farar- tæki geti mætzt. Vegurinn er meö tvöfaldri akbraut 7,0 breiöur. Til að gera þessar fram- kvæmdir á Skeiðarársandi mögu- legar þurfti að endurbyggja veginn frá Kirkjubæjarklaustri að Núpsstað að langmestu leyti, svo og kafla austan Skeiðar- ársands milli Skaftafellsár og Virkisár, auk nokkurra hliðar- vega. Verða þannig byggðir alls 34 km af aðalveginum og um 4 km af hliðarvegum. Ennfremur verða endurbyggðar 6 brýr á aöalveginum og er heildarlengd þeirra 300 m. Kostnaður við þessar fram- kvæmdir var áætlaöur 700 millj. króna, og er þá miðað við verðlag i janúar 1973. Nánari frásögn birtist einhvern næstu daga. 0 Rjúpan í fyrradag flaug lögreglan yfir helztu veiðisvæðin til að kanna hvort nokkrir hefðu freistazt til að byrja veiðar fyrir leyfilegan veiðitíma. Þar sem helgi var, var liklegt að einhverjir freistuðust til að skjóta. Bjarki Eliasson yfir- lögregluþjónn sagði okkur, að þeir heföu orðið varir við nokkrar mannaferðir, en enginn hefði sjáanlega verið með fugl. Sagði hann, að undanfarin ár hefðu alltaf verið nokkrir menn, sem hefðu reynt áð taka „forskot á sæluna”. I fyrra fóru þeir á bil yf- ir svæðið og voru þá nokkrir menn teknir. Hefði það verið vel auglýst og sennilega haft þau áhrif að ekki fundust neinir veiði- þjófar núna. Helztu veiðisvæði á Suðvestur- landi er við Tröllakirkju á Holta- vörðuheiði og fjöllin þar I kring. Annars fer það lika eftir veður- fari og snjóalögum, hvar rjúpan finnst, sagði Finnur okkur. — kris. breiðzt út á siðustu árum, og er óvenju slæm á sumum bæj- um nú, a.m.k. verða nokkrir bændur að farga öllu sínu fé i haust vegna riðuveiki, t.d. Hjörtur Eldjárn Þórarinsson að Tjörn i Svarfaðardal, Jónmundur Sófaníus- son á Hrafnsstöðum og Kári Þórarinsson að Laufási i Keldu- hverfi. Þar sem margir virðast fáfróð- ir um þessa veiki, ætl- um við að birta úrdrátt úr samantekt, sem Sigurður Sigurðsson dýralækn- ir að Keldum hefur gert um helztu ein- kenni veikinnar og útbreiðslu hennar hér á landi. Riðuveiki eða Scrapie, eins og hún er nefnd á erlendum málum, er hægfara smitsjúkdómur i sauðfé og geitfé. Hann veldur skemmd- um á taugafrumum i mið- taugakerfi kindarinnar. Ekki verður séð, að likami sjúklings geti veitt smitefninu viðnám, eins og við aðra sjúkdóma. Skemmdirnar á- gerast hægt og leiða til dauða oftast 1-6 mán. eftir að ein- kenni sáust fyrst. Aður en ein- kenni koma i ljós, hefur sjúklingurinn fóstrað sjúk- dómsvaldinn I 1—1 1/2 ár og stundum lengur án þess að nokkur viti ef dæma má eftir þeim tima, sem liður frá þvi að tilraunakindur eru sýktar, þar til einkenni sjást. Ekki hefur ennþá tekizt að komast að þvi með vissu, hvernig smitber að, enda virðist ýmis- legt við sjúkdómavaldinn sjálfan næsta ólikt þvi sem áð- ur þekktist. Sjúkdómsvaldur- inn er ekki sjálfur þekktur, en flestir telja að um veiru eða annað ámóta „lifandi efni” sé að ræða, sem hafi hæfileika til að margfaldast i likama sauð- kindar. Af þessu sést að þekk- ingu er áfátt um mikilsverð atriði og erfitt að sjá fyrir eöa rekja dreifingarleiðir og gera varnarráðstafanir. Riðuveiki eða riða hefur verið landlæg á vissum svæð- um Islands um langan aldur. Mest brögð hafa verið að veik- inni við Eyjafjörð vestanverð- an, utanverðan Skagafjörð og Húnavatnssýslu. Siðustu tilfelli, sem fundizt hafa i sauðfé eru á Húsavik, i Kelduneshreppi N-Þing., Borgarfirði eystra (á Norð- firði) og i Reykjavik, en auk þess er grunur um riðuveiki viðar, t.d. i Mývatnssveit. 1 þessum tilvikum er þess tæp- lega að vænta, að fé hafi verið flutt að, enda er algjört bann við flutningum á sauðfé yfir varnalfnur. "Ekki liggur enn fyrir, hvernig smit hefur bor- izt til þessara staða. © Viðræður um og kvað nú við talsvert annan tón i viðræöunum. Virðast þvi brezkir útgerðarmenn ráða tals- vert um ferðina. Viö erum boðnir i kvöldverð til Heaths I kvöld i Downingstræti 10, sagði Ólafur Jóhannesson, og gefst þá væntanlega enn tækif. til að ræða málið. En afturkipp- urinn eftir fund Heaths með út- geröarmönnunum hefur valdið mér vonbrigðum. ólafur Jóhannesson, forsætis- ráðherram kemur heim i dag frá Lundúnu og er hann væntan- legur til Keflavikurflugvallar um kl. 3 I dag. Með honum koma þeir Hans G. Andersen og Hannes Jónsson. Riðuveiki Útrýming Þær aðgerðir, sem gripið er til erlendis til útrýmingar á þessari veiki, eru þessar i stórum dráttum: 1. Staðfesting á veikinni i grunsamlegum gripum með vefjaskoðun i smásjá. Mikilvægt er að fá hausinn semfyrsttil rannsóknar eftir að kindin er svæfð. Ekki má skjóta kindina og ekki má setja hausinn i frost. 2. Einangrun og slátrun á öllu sauðfé, á viðkomandi stað. 3. Könnun á sölu sauðfjár og samgöngum við fénað á þessum stöðum. 4. Einangrun á fé, sem hefur haft samband við veikt eða smitað fé. 5. ..og oft slátrun á þvi öllu og afkomendum og ættingjum þess fjár sem veikzt hefur af riðunni, þótt heilbrigðir virðist. Það er langt siðan grunur vaknaði um það hérlendis, að smit væri bundið við umhverf- isþátt á ákveðnum svæðum, eða jafnvel ákveðnum bæjum. Eftir fjárskiptin vegna mæði- veiki, kom veikin viða fram á sömu bæjunum og hún hafði verið fyrir þau. Ýmsum get- um hefur verið að þvi leitt, hvað það gæti verið i umhverf- inu, sem héldi smiti við. Vitað er að mýs taka þessa veiki á tilraunastofum. Alþekkt er erlendis að blóð- sjúgandi skorkvikindi geta borið sjúkdóma á milli dýra. Hugsanlega er um slikt að ræöa þótt helztu skorkvikindi, sem þekkt eru að sliku hafi ekki fundizt hér á landi. Unnið er nú að frekari rannsóknum á þessu atriði. Riðuveiki fer sér venjulega mjög hægt á nýjum stað en getur færzt i aukana á fáum árum og valdið tilfinnanlegu tjóni, allt að 20-30%. Hvernig má þekkja riðu- veiki á sauðfé? Fyrstu einkenni eru venju- lega þau, að kindin leggur af og verður óeðlileg i háttum t.d. hrædd eða óróleg. Stund- um sést titringur á háls eink- um er haldið er i hana. Ef kindin er rekin hratt til, er fótaburður hennar oft óeðli- legur. Stundum er fyrsta einkennið óútskýranlegur kláði. Kindin nuddar sér upp við veggi, sparkar upp I kvið og jafnvel kastar sér niður til að geta betur nagað sig I fætur og annars staðar sem hún nær til. Greinileg velþóknun sést þegar tekið er ofan i bak á kindum. Sums staðar er þetta einkenni (kláðinn) ekki sam- fara riðuveiki. Kindin verður að lokum upptærð og liggur fyrir en virðist hafa fulla meðvitund og getur lifað i þessu ástandi i nokkrar vikur, ef henni er hjálpað til að éta og drekka. Hvanneyrarveiki (histeriosis, votheysveiki), sem kindur fá iðulega af þvi, að éta skemmt vothey eða þurrhey, er sums staöar á landinu nefnd riða eða riðu- veiki, en á þó ekkert skylt við riðuveiki þá, sem hér um ræð- ir. (kris). © ísrael í norðurhluta Golan-hæða var i gær barizt um herstöð, sem Sýr- lendingar tóku á sunnudags- kvöldiö og tsraelar reyndu að ná á ný. 1 suðurhlutanum áttu tsra- elar I höggi við sýrlenzkar, marokkanskar, irakskar, saudi- arabiskar og jórdanskar her- sveitir, en fréttir eru óljósar af gangi mála þar. Sýrlendingar hafa ekkert sagt um þá fullyröingu Israelsmanna að hersv. þeirra séu nú aðeins um 20 km. frá Damaskus. Sam- kvæmt fréttum frá báðum aðilum voru loftbardagar ekki harðir i gær og mun færri israelskar flug- vélar voru sagðar skotnar niður en undanfarið.

x

Tíminn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Tíminn
https://timarit.is/publication/50

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.