Tíminn - 29.05.1974, Blaðsíða 1

V*
Auglýsingadeild
TÍAAANS
Aðalsfræfi 7
mmm
84. tölublað — Miðvikudagur 29. mai—58. árgangur.
J
Odýr
Ji Slifsterk
fkniim BREGZT EKKI
mm Grípq vel
dvegi
Tékkneska bifreiða-
umboðið á islandi
Auðbrekku 44-46
Kópavogi
Sími 42606.
Saltverksmiðja á Reykjanesi
líklega arðsamt fyrirtæki
myndi veita hátt á annað hundrað manns atvinnu,
segir í nýrri skýrslu um sjóefnavinnsluna
FB—Reykjavik — 1 allmörg ár
hafa verið kannaðir möguleikar á
starfrækslu sjóefnavinnslu á
Reykjanesi. Haustið 1972 gaf
rannsóknarráð rikisins rikis-
stjórninni skýrslu um niðurstöður
af athugunum sinum varðandi
þetta mál, og mælti með þvi, að
framleiðsia 250.000 tonna af salti
og fylgiefna þess yrði tekin til al-
varlegrar athugunar. Þvi næst lét
iðnaðarráðuneytið óháða aðila
gera nákvæma endurskoðun á
tæknilegum forsendum málsins
og bað framkvæmdastofnun rik-
isins að gera mat á hagrænum
hliðum þess og rekstraráætlun.
Liggur nú fyrir skýrsla Baldurs
Lindals, Vilhjálms Lúðvíkssonar
og Hallgrims Snorrasonar um
saltverksmiöju á Reykjanesi.
Aðaltilgangur áætlana um sjó-
efnavinnslu er talinn sá, að leita
eftir heppilegum notum fyrir
jarðvarmai iðnaði,einkum til þess
að framieiða arðbærar afurðir úr
Islenzkum hráefnum, eða til að
framleiða hráefni fyrir annan
orkufrekan iðnað, segir i
skýrslunni. Reykjanesskaginn er
heppilegt svæði fyrir slikar fram-
kvæmdir: þar sem hann er stutt
frá þéttbýliskjarnanum i
kringum Reykjavik, og þar eru
m.a. mikilvægar vinnslustöðvar
fyrir saltfisk, þar sem salt frá
verksmiðjunni á Reykjanesi yrði
væntanlega mikið notað i fram-
tiðinni. Auk þess eru samgöngur
góðar við umheiminn, m.a. i
gegnum Keflavikurflugvöll, og
hafnir, sem fyrir hendi eru, mætti
hæglega stækka til notkunar fyrir
millilandaskip.
Jarðhitasvæði er stórt á suður-
hluta Reykjanesskaga, og
byrjunarathuganir benda til þess,
að jarðhiti sé að meira eða minna
leyti á öllu svæðinu frá
Reykjanesi að Svartsengi.
Tilraunaboranir hafa verið
framkvæmdar á Reykjanesi, og
jarðsjór sá, sem fæst úr borholum
þar, er ' isaltauðugri en venju-
legur sjór. Einnig er jarðsjórinn
tiltölulega rikari að kali og
kalsium, inniheldur mikinn kisil,
en ekkert teljandi magnesium
eða súlfat.
t skýrslunni segir, að fram-
leiðsla 250.000 tonna af salti á ári
virðist vera hæfilegur grund-
völlur fyrir verksmiðju á
Reykjanesi. Til þessa þarf út-
streymi úr borholum að vera 410
kg á sekúndu, og er þá bæði
reiknað með gufu og saltlegi.
Hafa jarðfræðilegar rannsóknir,
gerðar á vegum Orkustofnunar,
leitt i ljós, að þessu útstreymi ætti
að vera hægt að halda við svo
lengi, sem eðlilegt er að slik verk-
smiðja verði starfrækt.
Gert er ráð fyrir sjö borholum,
en gufa og slatlögur verði aðskilin
i sérstökum skiljum og leidd til
verksmiðjunnar. Aðalhlutverk
tækjanna i verksmiðjunni verður
að vinna ýmis sölt úr saltleginum
með eimingu og kristöllun.
1 skýrslunni segir, að afurðir,
sem gert er.ráð fyrir við 100%
framleiðslugetu verksmiðjunnar,
verði þessar:
1. Finsalt og fisksalt 250.000 tonn
á ári.
2. Kali til áburðar 25000 tonn á ári.
Framhald á bls. 19
LIFIR INFLUENSUVEIRAN I
ÁTU í NORÐLÆGUM HÖFUM?
1 dag vilja allir sýna og sanna, aö sundið er Iþrótt frjálsra manna.”
segir i kvæði, sem margir kunna. Hér sjáum við hrausta og glaða æsku busla I volgu vatni sundiaugar-
innar I Laugardal i Reykjavik, rétt þar hjá, sem þreyttar húsmæður þógu áöur lln og báru þunga þvotta-
bala, allt fram á daga núlifandi manna.
Hér er auðsjáanlega glatt á hjalla. Það er veriö að kaffæra einhvern, þarna rétt við laugarbarminn —
við sjáum aðeins höfuðið — og athafnarinnar er notiö meö ánægju, ekki aðeins af þessari faliegu stúlku,
sem verkið vinnur, heldur engu siður af hinni blómarósinni, sem hefst ekki að, en horfir með vclþóknun
á. Timamynd. Róbert.
ÁÐUR fyrr var malaria mikil
landplága i sumum hlutum
heims, og henni varð þá fyrst
hnekkt, er það uppgötvaðist,
hvaða hlutverki mýflugur gengdu
við útbreiðslu veikinnar. Enn
gerir inflúenska mikinn usla.
Árlega leggur hún mikinn fjölda
fólks i rúmið, og stundum verður
hún að mannskæðum faraldri
eins og gcrðist 1918. Nú eru menn
farnir að spyrja: Getur verið, að
inflúensan berist ekki aðeins frá
manni til manns, heldur eigi sér
lika miliiliöi, likt og malarian?
Kunnugt er, að inflúensuveirur
hafa fundizt i fuglum, svinum,
hestum og jafnvel ánamöðkum,
og nú hefur sovézki visindamað-
urinn V. Soloukhin sett fram þá
kenningu, byggða á rannsóknum
veirurannsóknarstofnunar Sovét-
rikjanna á farfuglum við Bar-
entshaf og Okhotshaf, að heima-
stöðvar inflúensuveirunnar séu á
norðurslóðum og hún berist
þaðan með fuglum.
Nú er bað svo. að
inflúensufaraldar á 20. öld
hafa átt upptök sin i Suðaustur-
Asiu, og fuglar geta ekki sýkt
menn, þótt þeir séu morandi af
inflúensuveirum. Skýring hins
sovézka visindamanns er i stuttu
máli á þessa leið:
Inflúenskuveiran lifir i átu i sjó
á norðlægum slóðum. Þaðan
flytja fuglar hana með sér. 1
náttúrunni fjölgar veirum i lik-
ama ánamaðka við tiu til fimmt-
an stiga hita, og hitastig ishafsins
er ennþá lægri. Þar er veira ei
sterk og sýkingarmöguleikar litl-
ir. En þegar ung önd hefur gengið
með veiruna um tima. eykst
henni þróttur. Veirur hrúgast upp
I raubu blóðkornunum, og þegar
mýflugur sjúga i sig blób fugl-
anna, berst i þær mikið af veir-
um. Næst þegar flugan bitur,
getur veiran borizt i likma dýrs
eða manns.
En hvers vegna gýs þá
inflúensan ekki fyrst upp i
norölægum byggðum, þar sem
viða er mikið um mýflugur? Hinn
sovézki visindamaður svarar þvi
til, að mýflugur þar stingi aðeins
einu sinni, og þegar fuglarnir eru
orðnir sýktir, séu flugnagöngurn-
ar liðnar hjá. Þess vegna komi
faraldurinn ekki upp fyrr en fugl-
arnir eru komnir i vetrarheim-
kynnið, sýktir á norðurslóðum.
Hann telur, að viss tegund átu
samsvari hverri tegund Asiu-
inflúensu. Þegar samsetning át-
unnar I sjónum breytist, koma
fram nýjar veirutegundir, segir
hann, og inflúensan kemst i
algleyming.
Metaðsókn að
sundlaugunum
BH—Reykjavik. — Reykvikingar
bafa heldur betur notfært sér
heilnæmi sundlauganna I borg-
inni i góða veðrinu undanfarið
Samkvæmt upplýsingum sund-
laugavaröanna i Laugardalslaug-
unum er fjöldi sundgesta i mai-
mánuði komnn yfir 56 þúsund á
þeim stað einum, og litur út fyrir
algjöra metaðsókn i þessum
mánuði frá þvi að nýju laugarnar
tóku til starfa.
Hér er að visu um nokkuð harða
keppni að ræða frá mai- og
júnimánuði 1972, en i mai þaðár
komu 73618 gestir i laugarnar og i
júni 76456, en þess ber að gæta, að
þá stób hér yfir Norræna sund-
keppnin, sem vafalaust hefur átt
sinn þátt i þessari miklu aðsókn.
Mikil ös er i afgreiðslu Laugar-
dalslauganna þessa dagana. og
þykir vafalaust mörgum biðtim-
inn langur, en þar komast hátt á
fjórða þúsund manns að á dag,
220 konur og 227 karlar og svo um
500 i útbyggingar til fataskipta
Nokkuð er það mismunandi,
hversu lengi gestir dveljast
þarna, en talsvert er um jþað að
konur komi um niuleytið á
morgnana og fari ekki fyrr en um
fimm, að minnsta kosti meðan
sólin skin.