Atuagagdliutit - 26.09.1957, Blaðsíða 4

aussaK måna „Atuagagdliutit“ne
Kalåtdlit-nunåne atuarfit agdlautigi-
ssaKåtåmeråne emarsautit ajungitsor-
pagssuit sarKumiuneicarsimåput, ima-
Kale tamarmik nutårdluinéungitsut
nauk taimåisorinåsagaluaK.
taimåikaluartordle erKar'sautit sar-
KumiuneKartut soKutiginåssusiat mig-
dlingilaK. pissariaKarsimagunarporme
emarsautit sujornagut sarKumersima-
ssut sarKumiuneKamingnigssåt, suju-
nigssame atuarfigtigut ingerdlatsiner-
me najorKutagssaujumårsimassut ag-
dlautigissane tåukunane ardlaligtigut
agtorneKarsimangmatåtaoK. taiméi-
tordle Kimåumernardlunilo kajujumi-
narpoK avdlat åma måssa avKUtigssat
avdlat atoraluardlugit taimatorpiaK
isumersimangmata.
tamåna taineKarmat puigortariaKå-
ngilartaoK ersserKigsåsavdlugo månå-
kut atuartitsinikut ingerdlatsinerme
najorKutarineKartoK atortineKartaria-
KartortaoK, taimåingikaluarpåme su-
kut kukussuteKarsimanersoK påsine-
Karnaviångingmat! tamånarpiardlume
nivtarniarneKartarpoK Danmarkime
mellemskolip piumassamik ikuvfigi-
neKarsinaussup (F. M.) issomartorsior-
neKartamera akerdlilemeKarångat. a-
tuarfik tåuna ukiune 20-ne atasima-
nermine sukut amigautigissane samu-
miutisavdlugit pivfigssaKartineKarsi-
mångisåinarpoK.'
tamatumånåkutdle ama agssortuti-
gissaussoK „a-linia“ tikiparput aussaK
måna „Atuagagdliutit“ne atuarfing-
mut tungatitdlugo agdlautigissane er-
KartorneKarsimassoK.
„a-linia“ tåuna Danmarkime
„F. M.“-p pisimaneratut uvavtinut a-
j ornartorsiutaulertariaKångilaK!
tamånale tikikåine åmåtaoK „c-li-
nia“ Bent Gyntherip erKartugå ilångu-
tinartariaKarportaoK. atuarfingne ang-
nerpåne tåuna pingitsorneKarsinausi-
mångilaK. atuarfigssuit piorsaivfigine-
Karérpata ingmikortunik pingasunik
klasseKartugssåusåput, tåukulo pinga-
sut „a-, b-, åma c liniamut“ avguatår-
simassugssauvdlutik.
„Kalåtdlit-nunåne atuarfit pivdlugit
nalunaerutit 1955—56“ åssigingitsor-
pagssuarnik imaKarput, maunalo tå-
ssane agdlagsimassut ilåt ilånguneKå-
saoK tamanut soKUtiginarsinaungmat.
oKautsit mardluk atordlugit
atuartitsivit.
„atuarfingne OKautsit mardluk ator-
dlugit atuartitsiviussune (kalåtdlisui-
nangajak Kavdlunåtuinangajagdlo)
mérKat a-mut b-mutdlo ingmikortit-
dlugit atuartitaussalencårput 1952-me.
méreat 3. klassimut pigångata taima-
tut ingmikortineKartarput, tåssalo
1957-me taimatut kingugdlermik oKå-
tårineKåsaoK iluagtisagunardluinartu-
mik. kalåtdlit tungånit taimatut oKå-
tårineK mikingitsumik soKutigineKar-
simavoK, ilångutdlugulo taissariaKar-
portaoK mérKat ingmikortunut téuku-
nunga mardlungnut avgugaussarnerå-
nut angajorKåt akuliuniarsimånging-
mata atuartitsissut tamatuminga isu-
magingnigtugssautitardlugit. tamatu-
munåkut taimatut misilineK angner-
tumik OKilisarneKarsimavoK. ingmi-
kortiterineKarångat atuaKatigit agfa-
ngajait b-klassimut pissarsimåput.
taimatut misigssuinertigut sujuner-
tarineKarpoK Kavdlunåtut iliniagkat
angnertusarneKarnigssåt, tamånalume
åma anguneKåsagunardlune“.
måne ilångutdlugo taineKåsaoK u-
pernåK atuarfingne sisamane OKautsit
mardluk atordlugit atuartitsivfiussune
naggatårutaussumik soraerumérne-
KarKårmat a-mitut b-mitutdlo agdlag-
tarissanik kalåtdlisut, Kavdlunåtut ki-
sitsisinigdlo éssigingnik soraeruméru-
tigssineKarsimassut. tamatumane påsi-
ssat soKutiginaKaut. atuarfingne mar-
dlungne anguneKarsinaussutut ilima-
gineKarsinaussut tamåkerdlugit angu-
neKarsimåput, atuarfingnile kingug-
dleme mardlungne anguneKarsima-
ssut nåkanganerulårdlutik. atuarfit
tåuko ardlåne suna tamatumunga pi-
ssutaussoK soraerumérnerup sujune-
rujugssuatigutdle nalunaerutigineKa-
rérsimavoK!
atuarfingme téssane ingmikortitsiv-
dlune atuartitsineK ukioK migssilior-
dlugo ingerdlåneKarérmat påsineKar-
simavoK mérKat amerdlavatdlåt b-
klassimut pisineKarsimassut.
a-liniale isumaliomutigssaKartitsi-
lersimangmat, tamanétaoK ilåtigut
skolelederip nalunaerutåtigut takune-
KarsinauvoK:
„imailigaluartitdlugo malungnarsi-
■ nginerdlune atuartut a-b-klassinut
ingmikortineKartamerat pingårtumik
b-klassinut iluaKutaussorujugssusima-
ssok, angnermik b-klassime atuartit-
sinerup årKigssuneKarsimanera erKar-
sautigigåine. apemutauvordle misig-
ssusavdlugo a-klassimitut taimatut
ingmikortitsineK KanoK iluaKUtigisi-
maneråt. tåssane atuartussut pissuse-
rissartik inungutsimingnilo piginåu-
ssuserissartik nåpertordlugit tamati-
gut nutårsiagssamik norKaissuput, nå-
kutigissagssaKartuamigssamik orni-
gigtartuvdlutik. OKautigineKåsaoK uki-
une, atuarfiussune kingugdlerne mér-
Kat tåuko atuartineKarnerata åssigiå-
ginauvatdlangitsumik ingerdlåneKar -
nigsså agsut ajornakusortisimagiput
inigssaileKineK pissutigalugo eKaer-
sårtitsineK sanatitsinerdlo ajornarsi-
mangmat. pingårtumik angnerit klas-
sine mardlungne agssagssortarissat
iliniartitsissutigineKartariaKaraluar-
put, pingårtumik atuartut uvdluinar-
ne suliagssanut sungiussisineKarnig-
ssåt isumagalugo. ukiune atuarfiussu-
ne kingugdlerne nukagpiarKat maski-
nanik motorinigdlo iliniartilerértaria-
Karaluarpavut, imaKalo ajungineru-
saoK tamatumunga tungatitdlugo sa-
viminemik sananeK fysikimik sana-
nermut fysikimigdlo atuartitsinermut
ilångutdlugo iliniartitsissutigineKar-
tarpat.
inutigssarsiutinut åssigingitsunut tu-
ngassunik, pingårtumigdlo aulisamer-
mut tungassunik påsissaKartiniartaria-
Karpavut, imaKa inutigssarsiortut atå-
ssuteKarfiginerunerisigut, niviarsiar-
Katdlo sunerniartariaKarpavut pitsau-
ssumik silatumigdlo igdlume inger-
dlatsinigssamik nerissagssiornigssa-
migdlo“.
taimatut a-linia misilivfiuinarat-
dlartugssatut eminaK aulajangersumik
naj orKutagssaKalersugssatut isuma-
KarfigissariaKaratdlartitdlugo, ma-
lungnarsiumårsimavoK b-linia aut-
dlarKåumutdle aulajangersumik najor-
KutagssaKarérsoK sujumut ingerdlati-
neKartumik. b-klassine atuartitsineK
a-klassiningamit taperseruminarne-
rujugssuvoK. mérKat tåukunane atu-
artussut Kavdlunåtulårsinaugpata atu-
agagssat ajomångeKaut. a-klassinile
taimåingilaK. b-liniame iliniutigssat
tigoratåinait nåmåinångitdlat åmale
bibliotekine (atuagausivingne) Kavdlu-
nåt mérarsiutait Kinigagssarpålug-
ssuvdlutik. tamåna pivdlugo KaKor-
tume skoleledere agdlagpoK:
„atuagkat mérKanit nuånarineKarsi-
maKaut, mérKatdlume ardlaKaKissut
atorniarnigssamut pilerivdluinarsi-
mavdlutik. atuagkat pivdlugit mérKat
OKauserissartagaisigut atuarérsimassa-
mingnigdlo ilamingnut inersussissar-
nerat nåpertordlugo påsinardluarpoK
atuagkatik påsissaKarfigivdluartarsi-
magait pigssarsiaKarfigivdluartardlu-
gitdlo. atuagautigineKartut pitsauv-
dluinarput, atuagkat ajornarsiartuår-
tut ardlaKaramik, taimaingmatdlo
atuagkat artungisatik nuånårutigisi-
naussatigdlo mérKat navssårisinau-
ssarmatigik. atuarumatunerussutdle
atuagagssaKartuåinarKuvdlugit atuag-
kat katerssugautigineKartut amerdli-
ssariaKarput pigineKartutdlo éssipa-
juinik ilassariaKardlutik. erKumipoK
ivsingigagssanut ugsagsårutigalugit
mérKanut atuagkiårKat pisoKalissut
pisanganarsagkanik OKalugtårartag-
dlit mérKEinit nuånarineKaKingmata,
måssa atuagkat nutårpagssuit tikisi-
neKarsimagaluit".
Thuleme atuarfik nerissatcarfiussoK.
atuarfiup atulerneranit ukiut mar-
dluk Kångiuterérsut ajungitsunik på-
sissaKarfigineKarsimåput. nerissaKar-
fiussumik atuarfeKalernigssamik tåva-
ne atuarfeKarnikut ajomakusorutae-
rutitsissumik erKarsaut påsinarsisima-
vok erKortussoK, tamatumanile pissut-
sit atausiékåt avdlångortitariaKardlu-
tik. pingåKaoK atuartut asimioKar-
fingne inunermik sungiussisimassut
atuarfingme nerissaKarfiussume pi-
ssutsinik avdlauvdluinartunik tikitsi-
nermikut sungiqssitipilungneKångi-
nigssåt. tamånale årdlerKutigissaria-
KarunångilaK.
„Atuagagdliutit“ne atuartitsinermik
agdlautigissanut tungatitdlugo soKuti-
ginarsinauvoK tusåsavdlugo tåvane
atuarfingme nerissaKarfiussume ili-
niagagssat sut atuartitsissutigineKar-
tarnersut: ugperniutit, kalåtdlisut,
Kavdlunåtut, kisitsisit, merssomeK, sa-
naneK (tåvane pissutsit najorKutara-
lugit årKigssutdlugo), oKåtaissameK
(piniartutut inutigssarsiut isumagalu-
go), åmerineK, inoKatigingnut tunga-
ssunik påsisitsiniaineK (åssigingitsunut
tungassut atuartitsissutigissardlugit)
taimaingmatdlo nunalerutit, umassut
silamiutdlo OKalugtuarissaunerat téu-
kununga atatinardlugit erKartorneKar-
tarput.
avdlångorneK angissaKaoK méraK
7—9 ukioKardlune asimioKarfingmit
atuarfigssuarmut tåssunga kussanar-
tumut pissarångat! mérKat taima u-
kiugdlit ingmingnit Kimagunigssåt
angajorKaussut tåvane ajornakusorti-
tarmåssuk, atualertarfik avdlångorti-
neKåsagunarpoK mérKat Kulailuanik
ukiugdlit aitsåt atualertartugssångor-
dlugit. taimåikaluartordle sule asimio-
KarfingmiuarKamut avdlångorneK a-
ngisaoK, maunalo erKartorneKåsaoK
tåvénga tusagausimassoK kisiéne ta-
manut tungatitariaKångitsoK:
„Vito KugårssungmiuvoK mérKanit
tatdlimat sivnerdlugit ukiulingnit ki-
siartauvdlune, oKautigåtdlo ukiuminut
nalerKutdlune sianikulugtussoK. tike-
riatdlartoK igtorfeKångitdluinaKaoK
sumigdlunit kångisåruteKångivigdlu-
ne. iliniagagssat atuarfingmut tunga-
ssut tungaisigut påsisimassaKångivig-
poK, naKininguaK kisitsisinguardlunit
atauseK sianigingivigdlugit. tikinerme
kinguningua atualerdlånut peKasiune-
KarpoK, ilagssaralugit ukioK nåmag-
titdlugo atuarsimagaluit pilerdlåtutdle
autdlarterKigtugssat.
uvdlut sujugdlit Vito sunik nalingi-
namik misigssuatårerujuginarpoK, ig-
dlorssuit nalinginaitdlume alutorssau-
tigalugit pingårtumigdle méraKatine
sangminiarssaralugit nuénaringuatsia-
Kalugitdlo. Kåumat sujugdleK sulise-
riagagssåungilaK. pissusia mérarpalo-
KaoK ilutiminit nukangarpalungneru-
jugssuvdlune. ilåne sumigdlo pinane
erKumitdliordluinaleraraoK. sordlo ilå-
ne ilane atuarniaussårtut tåssångåi-
narssuaK uingiarssuatålisaoK. nipa-
ngerKugåine agsut uivssumisimavdlu-
ne KiviartaraoK, tåssalo nipangersi-
matsiéinaK nikuitdlune igalåt sånuka-
riardlune itsuånissåjutigalune uingiar-
ssuatålisavdlune.
Kåumat migssiliulerålo tamåne su-
nine påsiartorussålinguatsiarpå. sulit-
dlagtårtorssuångorpoK sulissarneralo
kigaitsumik sivitsoriartordlune. ukiup
KerKa migssiliuinalersoK peKatiminut
angumagsinångorpoK naggatåtigutdlu-
me atuaKatiminit pikoringnerssångor-
dlune.
soruname tåvane mérKat tamarmik
Vitutut pikorigsiartupilorsimatigingit-
dlat. OKautigissariaKarpordle amerdla-
nerssait tupingnåinartumik avdlångu-
teKarsimassut, mérKat issikuat periau-
siatdlo igtorpalunginerulerdlune11.
atuarfik tamatigortoK.
atuarfingme iliniagagssat sut ag-
dlagtorsimavfiat najorKutarinardlugo
Kalåtdlit-nunåne atuartitsineK påsi-
niaivfiginiaråine nåmångilaK, tamåna-
lo kukussumik påsingningnigssamut
avKutaoratarsinauvdlune. atuartitsi-
neK tamatigortumik sumilunit inger-
dlåniarneKarpoK. atuartitsissutigssat-
dlo pilerssårusiorneKameratigut ta-
måna ajornarungnaersimavortaoK. ta-
måna pisinaussaK nåpertordlugo sapi-
ngisamik atordluarniarssarigaluarpar-
put imaKa ilåtigut ingassåussissulår-
tardluta agdlåt! inutigssarsiornermut
iluaKutaussugssanut tungatitdlugo a-
tuartitsissutigssatut sujunersutigissaK
iluatingnautilik sunalunit akuerine-
KartarpoK. tamåna mérKat atuarfiå-
nut aftenskolimutdlo tungavoK.
„Atuagagdliutit“igut ivsaK sujuner-
sutigineKarpoK K’aKortume ningiug-
ssat iliniarfiata nautsiveKalernigsså.
— aitsåme tåssa! tamåna oKåtårneKar-
simagaluarpoK, ungalutdle Kajang-
narpatdlårsimangmata mérKat inusug-
tutdlo Kulauaiginartarsimavait! måna
nautsiviliorniardlune misilérKingne-
KarpoK såungutigssardlo pigssarsiari-
neKarérsimavoK, savalerivfiup pissor-
tå sujornale såungumik piniarfigine-
Karérsimangmat. Narssame åma atu-
arfik nautsivigtaliorneKalerpoK. Igali-
kume atuarfingme nerissaKarfiussume
iliniagagssanut ilångutdlugo nautsivi-
lerineK iliniartitsissutigineKartartug-
ssauvoK.
inunerme pissariaKartunik iliniartit-
sissutigineKarsinaussut avdlat saniati-
gut inutigssarsiornermut tungassunik
ilitsersuteKartalemigssaK nalivtine
mikingitsumik oKatdlisigineKalersima-
vok, atuartut sénavingnut atorfeKar-
fingnutdlo åssigingitsunut il. il. takor-
nariartineKartalersimavdlutik. Påmiu-
ne asimioKarfingmiutaoK mérartaisa
tamatuma tungåtigut angnerussumik
KautussaKarsinaunigssåf sulissutigi-
niarneKarsimavoK. tamåna nalunaeru-
tikut oKalugpalårineKarpoK:
„skoledirektørip akuerssineratigut
1955-ime ukiåkut Kangilinerme atuar-
tut takornariartitdlugit Påmiunukar-
tineKarsimåput. novemberip 25-åne
nal. 10 Kangilinerme atuartut Påmiu-
nut tikiput, Påmiunilo atuartut tamar-
mik sigssiugkame katerssusimaneråne
tikerdlåt tikitdluancuneKariardlutik
atorfeKarfingnut åssigingitsunut ta-
komariartineKardlutik. takomariarfi-
gissane tamane atorfeKarfiup pissor-
tåta méncat navsuiåutaKåtårpai tamå-
ne uvdluinarne sulinermik åmalo ta-
maunga atorfiningniaråine piumassa-
rineKartunik. „Red Barnet“ip bøme-
haviane mérKat uvdlo’KerKasiorput.
uvalikut kæmnerip agdlagfia takorna-
riarneKarmat mérKat kommuneKar-
fiup akiligånik sodavandisutdlutigdlo
kågisuput, tamatumalo kingoma tike-
råt påmiormiutdlo mérartait kater-
ssortarfingmut filmeriartineKardlu-
tik“.
Kalåtdlit-nunåne atuarfit
1955-56 agdl. skoledirektør M. Gam
4