Atuagagdliutit - 27.03.1958, Qupperneq 23
Kavdlunåt tingmissartuinik nunav-
tfnitOKarnigsså pissariaKartuvoK
sapåtip akunerane kingugdlerme
„Umanak“p Ivigtut erKåne ajutorne-
ranut atatitdlugo Handelip tungånit
eminårtumik Kavdlunåt tingmissartu-
tigut pissortaKarfiat sågfigineKarsima-
galuarpoK umiarssup ilaussuisa Ka-
ngerdlugssuarmut tingmissartumik
agssartorneKarsinaunigssåt pivdlugo.
Kavdlunåtdle tingmissartue taimai-
liorslnausimångitdlat. Kavdlunåt ting-
missartutaisa nunavtinut Kaningner-
(Kup. sujugdlermit nangitaK)
umiarssup ajutorsimaneranit måna-
mut påslssutigssatut tusagausimassut
maligdlugit kinalunit tamatumunga
pissutausimassunik sule OKarsinåungi-
katdlarmat, tåssame misigssuinerit su-
le inårneKångitdlat påsissutigssatdlo
katerssorneKarKåratdlåsavdlutik. ta-
matumane avdlanisutdle iliuseKarta-
riaKarpoK, tåssalo: pisimassuvit påsi-
niameKarnerat inårneKartinago kikut-
dlunit nipangersimagatdlartariaKar-
put. kiavdlunime sule naluvå „Uma-
nak“p Arsup avatåne ajutornerme na-
låne KanorpiaK isimanera. taimågdlåt
uparuåinåsavarput umiartornermut
tungassutigut maligtarissagssaKarmat
nautsorssutigalugulo tamatumane ma-
ligtarissagssat nåmagdlutigdlo igdler-
soriarfigssaKartut.
OKautigisinauvavutdle ilaussut ta-
marmiuvdlutik isumaKatigigdlutigdlo
OKautigisimangmåssuk umiarssup nå-
lagå KanoK mianerssortigalunilo pår-
KutigdlitigissoK, ajutorneK avasingne-
russume pisimagaluarpat navianaute-
Kartugssångusagaluarmat, kisalo aju-
tornerup Kalåtdlit-nunåne isumang-
naitsumik ånåussiniartartoKarKUSsi-
nunavtagoK umassoKar-
nera ækvatorip silåi-
nåta aulajangertarpå...
magister Chr. Vibep Københavni-
mitdlune Kalåtdlit-nunåne umasso-
Karnerata ukiune 150-ne kingugdlerne
avdlångorarsimanera erKartorsimavå.
tamatumane OKautigå umassoKarne-
rup avdlangorarnerata pissutå ækva-
torip erKåne silåinaup avdlångorarne-
ranik pissuteKarnerartariaKartoK. ta-
måne seKernup kissagsainera anori-
mit sarfamitdlo avangnamut kujåmut-
dlo ingerdlåneKartarpoK, nunarssuav-
talo isuine siko kissarnerup tamatuma
akutdlakåtilersarpå, sikutdlo Tuno si-
nerdlugo kujåmut tigsukartut tamåne
imamik sunissardlutik. tamåna åma
silåinaup kiåssusianut, sialoKarnera-
nut anorinutdlo suniutarpoK taimalo
åma umassoKarnermut.
ssåt ReykiavikimipoK, aitsåtdlo tamå-
na pissariaKartineKavisagpat ornigusi-
naussugssauvdlune. Narssarssup mi-
tarfiata matuneKarsimanera pivdlugo
tingmissartOK tåuna nunivfigssaKar-
naviéngikaluarpoK. tåussuma suliag-
sså tåssausimavoK sungiusautigalune
nunavtinik KulåussiartortarnigssaK.
tamatumunga tungatitdlugo Handelip
direktøria OKauseKarpoK „Umanak“p
ajutorsimaneratigut Kavdlunåt ting-
nermik norKéissutaussartut KanoK pi-
ssariaKartiginerat ersserKigsarsimang-
mago. kisalo Kularnångitsumik „Uma-
nak“p ajutornerata aussamut Kalåt-
dlit-nunåne umiarssuarnik angalatit-
sinigssamut pilerssårusiausimagaluit
inardlutigssaKartilersimåsavai taimåi-
tumigdlo pisimassoK tamåna ersser-
KigsautautitariaKarpoK Kalåtdlit-nu-
nåne umiarssuaKartitsiniarneK KanoK
tapersersortariaKartigissoK, taimalo
pissariaKalersimavdlune tamatuma o-
KilisåuniarneKalernigsså, imaKa ilåti-
gut Kalåtdlit-nunånut tingmis.sartut a-
ngatdlatautineKalernerisigut.
Handelip direktøria kåmagtoruma-
varput „Umanak“p ajutorsimanera
Kalåtdlit-nunånilume angalatitsineK
pivdlugo misigssuinerit inårérneKar-
nerisigut ersseKigsumik nalunaerute-
KarKUvdlugo. pissariaKångilarme ta-
matuma pissariaKångitsumik torKig-
siungnaerutigineKartulernigsså.
(Kup. 13-imit nangitaK)
lisartorpagssuit avdlat? Ausiait, Ka-
ngåtsiap, K’eKertarssup, K’asigiånguit,
Ilulissat Vajgativdlo kommunine au-
lisartut 7—800 migssiliorpait. rejer-
niarnerdlunit angnertusisineKaraluar-
pat tauva aulisartut amerdlångitsui-
nait kisimik iluanårniutigisinauvåt,
aulisartorpagssuitdle avdlat eKalug-
ssuarniarneK, KérarniarneK, Kalera-
lingniarneK pingårtumigdlo sårug-
dlingniameK kisiat isumavdlutigssari-
savdlugo.
ajornartorsiutigssat.
sinerissap avangnarpasingnerussor-
tåne aulisartut Kalåtdlit-nunåta siv-
neranit suleKatigingnikut avigsårKii-
niarneK kigsautigigpåssuk tauva rejet
kisisa nautsorssutigissariaKésångit-
dlat. sordlume Diskobugtime sårug-
dlingniarneK åma ingmikortutut issi-
gineKalisagpat tauva avdlatut ajorné-
saoK kisiåne tåvane sårugdlit tuni-
ssaussartut akikitdlivdlugit imalunit
missartutåinik nunavtinitsinigssap pi-
ssariaKassusia ersserKigsarneKarsima-
ssok. Kavdlunåt tingmissartuånik må-
nititsineKarsimassugaluarpat tingmi-
ssartOK „Umanak“p autdlarnigsså su-
jorKutdlugo sikusiortineKarsimasi-
naugaluarpoK, taimalo navialinig-
ssaK imaKa angnertuvatdlårung-
naersisagaluardlugo. direktøre nagga-
sivdlune oKarpoK tingmissartut su-
ngiusardlutik tingmitigalutik sikunik
alapernaerssuisineKarsinaussåsaga-
luartut, ilångutdlugulo OKautigå Han-
delep nangminérdlune tingmissartute-
Kalemigsså ilalersinaunago.
Grønlands dyr afhængige af
klimaet ved ækvator
Magister Chr. Vibe har i København
gjort rede for svingningerne i Grøn-
lands dyrebestand gennem de sidste
150 år.
Af redegørelsen fremgik det, at
svingningerne er forårsaget af meteo-
rologiske ændringer, hvis årsager skal
søges omkring ækvator. Indstrålingen
af varme her fordeles gennem vind-
og havstrømme til polerne, varmen
får storisen til at bryde op fra pol-
bassinet, og når isen driver ned langs
Grønlands østkyst påvirker den hav-
strømmene der. Disse forhold får ind-
flydelse på temperatur, nedbør og
vindforhold, der igen påvirker plante-
væksten og dermed også dyrelivet.
sårugdlilerivit matuvigdlugit matuv-
dlugit. tåssame Diskobugtime Kåuma-
tit sårugdlérniarfiussartut ukiumut
mardlugsuinåuput, Ausiait Kangåt-
siavdlo kommunine pigssarsinardluar-
tumik Kåumatit sårugdlingniarfiussut
pingasut migssiliordlugit. tamatuma
erssersipå aulisagkerivit taima sivikit-
sigissumik atorneKartarnerata niorKu-
tigssiorneK tåvane akisorujugssuarti-
ngikå. uvdlumilo Diskobugtimiut så-
rugdlit akilersitdluardlugit tunisinau-
ssarmatigik tamatumunga pissutauvoK
aulisartut kujatåmiut Avangnåne tu-
nissagssiornerup akigssaiautai angner-
toKissut matuniardlugit peKataussar-
mata.
sinerissap kitdliup Kitermigut avi-
neKarnigssånik sujunersutip rejerniat
20—30-it påpiaråkut iluaKusersinau-
vai, kisiénile aulisartut avdlat hun-
drederpagssuit Avangnånitut Kular-
nauteKångitsumik ajornartorsiorneru-
lersisavdlugit.
tamånåinardlunit pissutigalugo su-
junersut sarKumiuneKångisåinarsima-
ssariaKaraluarpoK.
Kalåtdlit-nunåne aulisartut peKati-
gigfisa kåtuvfiata aulisartut peKati-
gigfé nunaKarfikutårtut pitsaunerpå-
mik suleKatigisavdlugit kigsautigå,
kåtuvfiuvdle sujunersutit amerdlasut
soKutigissåinik tunuartitsivdlutik i-
kigtuinarnik iluaKusiniartut taperser-
sorsinåungivigpai, soruname månåkut
rejerniat nikitåutitdlugit piniartitau-
ssarnerånik årKigssussineK pitsåungi-
kaluarpoK, igdlua tungåtigutdle té-
ssåunguatsiardlune tamatumunga ata-
ssumik periausiusinaussut pitsauner-
ssåt nåpertuivdluarnerssåtdlo.
uvdlumikut anguniagkatut sulissuti-
gissat ilagåt kalåtdlit aulisartuisa
ukioK kaujatdlagdlugo imame inutig-
ssarsiorsinaorKuvdlutik nunaKarfing-
nut avdlanut ornigutardlutik aulisa-
riartarnigssåt. tamatumuna nåmagi-
nartumik aningaussarsisinaunigssa-
mut ajorpatdlångitsumigdlo inuneKar-
nigssamut (pigssardliorpatdlårane)
angmåussineKarpoK. Kalåtdlit-nunåta
ilarujugssua ukiukut sikussarmat tau-
va sujunigssame aulisarnermik inger-
dlåssinigssaK sinerissap ilåne inutig-
ssarsiorfigingnerussune pissariaKar-
poK. kialunit aulisarnerup inerikiar-
tomera akornusersorniaruniuk kalåt-
dlit inuiait aulisartutdlo kalåliussut
ajoKusersusavai.
„Umanak” ajutoriarmat
rejerniarneK-rejerniatdlo
SINGER
Også i Grønland værdsætter
man SINGER symaskinernes
fremragende kvalitet
åmåtaoK Kalåtdlit-nunåne
Singer merssorfit pitsåussu-
siat arajutsisimaneKångilaK
SINGER CO. SYMASKINE
AKTIESELSKAB
Amagertorv 8, København K
BÅDMOTORER
en livsvigtig faktor for søfarten — de
må aldrig svigte.
A/B BOLINDER-MUNKTELL,
Eskilstuna, fremstiller motorer og aggre-
gater for ethvert behov. BOLINDER’S
motorer er velkendte for lavt brændstof-
forbrug, stor kraftreserve og hurtig start
selv under streng kulde, samt usvigelig
sikkerhed — selv i det hårdeste vejr.
Skriv eller ring og vi sender Dem gerne
specialprospekter og tilbud over BO-
LINDER’S nye dieselmotorserie 105.
10—50 HK ved 1500 o/m.
UMIATSIAIT MOTORlSA
umiartornerme unigtungisåinamigssåt pi-
ssar ia Kar dl u i na rp o k .
A/B BOLINDER-MUNKTELLip,
Eskilstunamltup, motorit aggregatitdlo
tamanut atorsinaussut sanaortugarai.
BOLINDERip motorisa solaritorKalårtfi-
nertik, nukingmik angnerthmik sitdli-
matenarn ertik, issigtorssfigaluartitdlugu-
lunit autdlartikuminamertik silardlug-
torsshgaluartitdlugulunitdlo unigtungi-
såinarnertik tusåmaneKautigåt.
agdlagkuvit sujaneruvitdlunlt BOLIN-
DERip dieselmot6riata — motOrtt ar-
dlagdlit 105-imik kisitsisitagdlit — åssi-
nginik kisalo akisa nalunaersimavfinik
nagsisavavtigit. 1500-nik omdrejningig-
dlit 10-mit 50-inut hesteKarput.
BOLINDERip die-
selmotéria, type
1053 BR., 35-nik
hestelik 1500-nigdlo
omdrejningilik ute-
riartortautilik ute-
riartornerminilo
sarpé kigaitsumik
— sujumut inger-
dlanermine kåvi-
tarnerisa agfåinå-
nik — kåvitartut.
Aktieselskabet'xl
ELECTRIC
BOLINDER’S
marine dieselmotor,
type 1053 BR., 35
hk. ved 1500 o/m.
med reverse og re-
duktionsgear.
Vesterbrogade 181, København V.
TELGR. ELMOTOR
Kaj Karup.