Atuagagdliutit - 02.11.1961, Síða 22
MÉRMTiVTiOT^^^^
»naussupiluit tOKunaviångitdlat«
(nangitaK)
ilisimajungnaertitaugama sordlo
aitsåt sinilersoriniardlunga itileriat-
dlarama niuma nipånik. una sussupa-
lårssuaK-uria! tåssa ånernangårame
uninganiarneK ajornangajavigpoK, a-
sulo singernivnit akulånguåka tikivig-
dlugit gibserssuarmik porsimagivdlu-
ne. ukulo saneråne sorssuit-uko? sér-
Kuma atåtungåtigut Kulåtungåtigutdlo
sanimut sangmissunik mardlungnik
kikiagsimagamiko ingisa nuisanere
puiaussap siminik pordlugit. ila, åner-
nånguakasigkiput, tåssame sapåtip a-
kunera migssiliordlugo .åniartaKaunga,
nakorsautimale pitsagssuit sule sule-
rujuk åniarnigssaraluavnik ikiordlu-
arpanga. Kåumatitdlo mardluk mig-
ssiliordlugit uningarérama gibseKar-
dlunga kalåtdlit igdluånut (Grøn-
landerhjemmet) angerdlarpunga. uv-
dlutdlo tatdlimat tåssaniginariardlu-
nga Sjællandip kimut sineriånut nau-
ssorigsaissukunut kalåtdlinik Kitor-
narsiaKartarérnikussumut Vilhelm
Bechikunut autdlarpunga kalåtdlimik
avdlamik ilaKardlunga. nunåinarmiu-
ngorpugutdlo Ellenge Kongepartime
najuganardluta. tåukunanititdlunga
Kåumat migssiliulerå séncuma ilua-
tungåta tungåtigut gibsivnut agtuma-
neranik pissuteKartumik agsut åneri-
ssanartalerpunga. erKåmiuvta Kalåt-
dlit-nunavtine niuvertusimassup Vin-
terbergikut telefoniat atordlugo Ny-
købing S.-ip nåparsimavianut nalu-
naerutigigavtigo misigssuissugssaK ti-
kiuteriatdlarame ivdlit takornarnaKau-
tit Upernivingme nakorsausimassoK
nalungitdluagara Ulf Hanssing. su-
nauvfa Nykøbingime ernånilo nakor-
sauningorsimassoK. igpigissama nalå-
tigut angmariatdlarå tåssame marni-
liuneKalersimassoK, maKiteriardlugo
gibsimalo putua agdlileriardlugo o-
Karfigånga silåinaK isåvfigssaKalera-
me erninaK ajunginerulerumårtoK.
mairerérmatdlo tåssa pitsauvatdlagka-
luarpoK, kisiåne kingornatigut ajorsi-
artuinarmat nalunaerutigerKigkavtigo
tamatumuna Nykøbing S-ime Amt-
Sygehusimut misigssortikiartordlunga
autdlaruneKarpunga, uvfalo tårsiv-
dlune siagdlivigsorssuaK.
nåparsimavingmut apukavta inimut
erKUteriardlunga nakorsat mardluv-
dlutik gibserssuara Kiortardlugo pia-
ramiko, sule Kiortarniaråt erninaK
marnerssuaK aungmik akulik sarKU-
meralerérpoK, tåssalo inip ilua tamar-
me tipigtorujugssuéngordlune. ukor-
sé-å, una niunguaK takujuminaitdli-
simavoK, sérKuma ilua’tungåne nu-
ngutdlagusimavunga iterssaK angi-
ssusia, saornga ujaluilo erssinalersi-
méput, tamatumalo erKåta amia iki-
ardlugo tauva-una marneK siaruari-
artulikasitdlartoK, tåunaKauna inug-
tånguåkulua åniartarpoK, sunauvfa
taimånak asiunikutigigame. åma tåssa
nåparsimavingmut tåssunga unigkat-
dlarujunga, ikerssuaK taimak angiti-
gissoK suliarerujugssuardlugo aitsåt
mamismaungmat. kiserdluinarmalo
kalålersauvdlunga inime angigissag-
ssåungitsume arfiniliuvdluta uninga-
lerpugut, nalinginåkut pujortarneK i-
nerterKUtauvoK, nanertuissigalugo. tå-
ssame uvdlormut pujortarfigisinauva-
gut uvdlup-KerKanut nereréruvta 1h
time åmalo unukut arfinermut nere-
réruvta Vz time, avdlåkut nåmerdlui-
naK. taimåitumik uvdlunerane amit-
suarKamik (skraatobak) sukulorrå-
tartorssuvugut, unuamilo isertugssa-
mik ilimasugkungnaerångavta igalå-
vut magperdlugit inivta ilua isseriu-
ssårtuinångordlugo pujortarråtarpu-
gut, pujortarnerme atautsime sikaritit
atausinåungitsut uiguleriginardlugit
pujortartardlugit pigssaKardluarå-
ngavta. — tåssane mamisivdlunga ki-
sa tåssa jutdle åjunaralånguångor-
poK. angerdlarsertalerugtortungalo
nakorsaunivta nuliata pulårtalerpå-
nga, uviminit tusarsimagunardlunga
angerdlarsertorssussunga, ilalume pit-
sauvatdlagtOK alikusersortalermanga,
åmalo jutdlikune ingminermingne
j utdlisiorKUgaluardlunga, itigartinar-
parale angajorKårsiavne kalåleKatika
ilagalugit jutdlisioruma pitsaunerutit-
dlugo, åmalume arnarsiama ingminer-
mingne jutdlisiornigssara kigsautige-
Kingmago. sulilume mamitdluångika-
luartoK måtuserdluåinariardlugo nu-
tåmigdlo gibsilinariardlugo decemberip
uvdluisa 19-åne angajorKårsiavnut a-
ngerdlarama sordlume uvanga nang-
mineK ilagissarpiavnut angerdlåinat-
dlartunga.
Vilimikune jutdlisiorérdlunga nå-
parsimavigssuarmut naj ortagkavnut
autdlarpunga dec. 28-åne gibsertug-
ssaugama. uvdlOK tåuna gibsertikama
tåssa sérKuma navguåta nipitinera ni-
pitdluarérsimavoK. nuånivigsumigdlo
ukiutoKarsiorérama jån. tatdlimane
kalåtdlit igdluånut angerdlarpunga,
Kalåtdlit-nunavtinut tåssa avKutig-
ssavnik utarKinalisavdlunga. sunauv-
fale åma angerdlartinanga sule inigi-
låratdlåsavdlugo, amale-una februå-
reKalersoK nuagdlugkama 40 sivner-
dlugo kissarneKalerdlunga sapåtip a-
kunera nåvdlugo uningagatdlaruju-
nga, tåssa nunavtinut angerdlarfig-
ssara aKaguagutoK unigkama Kima-
tauvdlungalo, åma ajukasigkaluaKaoK.
aitsåtdlo marts nålersoK „UmånaK"-
mut ilauvdlunga nunavtinut anger-
dlarpunga aprilivdlo uvdluisa sisamå-
ne Nungmut aputdluardlunga. tåssa
ukioK 1957 upernalerdlune Kalåtdlit-
nunarput nuånersuminik sarKumissa-
lerugtortoK.
ukiordlo måna åma tåuna nakorsat
suliarilussårtagåt måne Nungme
landshospitalime suliaritikatdlarujura.
tåssauna pingajugssånik Danmarki-
mut suliaritikiartortugssaugaluardlu-
go måne suliariumangmåss.uk Kuja-
rutdluinaravko. tåssalo ukiortåKaler-
sok jånuårip uvdluisa 21-åne Dron-
ning Ingrids Hospitalime suliaritipu-
nga. tamatumuna singernera navgu-
arsivdlugo pilagtisimavunga, OKalug-
tuneKarpungalo navguå pigdlugtitdlu-
go suliarisimagåt navguånitutdlo saor-
ngit mardluk pérsimagait, åmalume
singernivnitoK napassortå silardleK i-
långarsimavdlugo. ila åma silagtora-
ma ånernakasigkaluaKaoK, uvdlume
pingasut aunårtordlungalo ila, erdlo-
KiussåKaunga sut pissorpalugtut ta-
mardluinarmik sordlo tåssungåinaK,
nerissagssatdlo tamarmik tipiligssuå-
ngordlutik, atugagssarinaravkule må-
na anigordluarpara. kisiåne måna su-
le gibseKarpunga, aitsåtdlo junip uv-
dluisa 21-åne pértugssauvdlune. tai-
måitumik ilåne agsut Kasugilersara-
luarpara, tåssame januarip 21-ånit ju-
nip 21-ånut atugagssarigavko nåma-
ginartarpara.
ukiordle februårip 17-iane kikiagtar-
ssua pérseréravko måna ånernarto-
Karnanga navguara nipitiniagåt ma-
mitdluarsiginarpara. tåuname kikiag-
tapajua kingmivkut Kumut mangusi-
magamiko 5 tommit migssiliordlugit
takitigissoK. åma amunipalåva uner-
siutigssåungilaK sinigfingme igsiassu-
nga nakorsat mardluvdlutik pusugu-
tinik amoKingmåssuk, sordlume erdla-
vinguakasika ilångutdlugit amuina-
rait, tåssalume Kuvdlerssuåka Kanga
Kåumårpalånguarsse, imana nipaKå-
( nangitaK)
nakorsaK kivfarissussågkilo igdlu-
mingnut angerdlaramik peKatigigdlu-
tik angutit tåukua sapéKissut piarér-
sarput Kimåriarnigssamingnut. Kamu-
tit imerpait Kåumåmut atautsimut ne-
rissagssamingnik. neKit origkat Kiv-
dlertussamitut pingårnerutitdlugit mi-
kissunguani'k pugdlit inikitdlisårumi-
narnerungmata. åmalo autdlaisit nå-
nup amerssuanut imutdlugit Kamutit
narKanut aulajangerpait. ajornarneru-
ssok tåssa histit nerissagssåinik nag-
sarniarneK. neriugputdlo avKutåne
Kara Kimangåtsiaruniko pisitdlagtår-
sinåusavdlutik. histigssatdlo Kimåner-
mut atugagssat pisiåuput histersartut
såkutut nålagaisa pilerigalugit tako-
rértagait nangmingneK histimingnit
kussanarneruvdlutik OKilaneruvdlu-
tigdlo Kasujéinerungmata.
aKaguane ksuvok silardlugtorssuv-
dlune ukiorigssugamime KéKarssuit
igtugtorssuvdlutik persorssuardlo å-
muinaK arKarsaortarpoK KorKumitut
erssigungnaersitardlugit, nakorsardlo
sapissusérutingajagdluinarpoK, erKai-
lerångamiuk asassångue taima silar-
dlugtigissumut anérutisavdlugo, i-
ngerdlanigssardlo taima någdliung-
nartoKartigissoK KanoK åtatisagå. Ka-
nordlo Kimånermingne aniguivdluar-
niåsåpat avKutigssåt tamarme asig-
ssugaussutut ingmat, nerssutit Kåsug-
tut narssåne issertorfigssaKångitsune.
parnaerussat pårssissuisa nålagait
nerssutitut nujuartartut ungordlugit
utertiniåsagait Kimåssussusiat malu-
giguniko. nunaKarfit Kaningnerit er-
Kåmiue tamarmik radiukut kalerrine-
Kåsassut, Kamutinik ingerdlassut ala-
pernaiserneKangåsassut. kiaperssor-
dlune erKarsautit tamåko tamaisa su-
jumut isagtortutut ipai.
ilerKumisut uvdlåp tungågut par-
naerussat nåsarpai pårssissuinutdlo
Kuiasårutigalugit Kungujulårtipai sér-
dlule isumanerdluteKarane nåparsi-
massunut takusaissarnermine akig-
ssarsivdluartarnine pårssissunut Kui-
sårutigå. malungnångivigsumigdlo na-
jagit tamaisa agdlagånguanik Kimat-
sivigai nalunaerfigalugit Kimåniåsa-
gamik unuk tamåna tårserKausianit.
iluanårdlunilo agdlagaK naitsoK gu-
vernørip agdlagfianit tigusimavå gu-
vernørip agdlagarsertagai piumassa-
mingnik autdlarumassut akuerineKar-
nerånik. téukulo agdlagarserigai ta-
maisa agdlagpai guvernørip arKa
nangmineK agdlagsimassai atågut å-
ssilivdluardlugit naKitsisånigdlo na-
Kitdlugit. nakorsamume ajornångilaK
tåussuma angutip pissarssup agdlag-
fianut piumassaminik isernigssaK. tai-
manilo tåuna atorfingmine Kaencune-
Kardlune peKångingmat. neriugkamilo
tåuko agdlagkat perKusersiutit ator-
dlugit Kinamut apusinåusavdlutik. té-
ssanilo inuiagssuit akornåne umiar-
ssualivigssuit ardlåne tuluit umiarssu-
autåinut ilauvdlutik aniguivdluaru-
mårdlutik. någdliOKatimik ilait ilau-
tikumagaluaKai, histitdie artorssipat-
dlårumanagit Kamutit OKimaitsorssuit
pivdlugit ånangniarnerdlo artornarne-
ruvatdlårKunago.
sule nivtaitsoK anore atorssarorne-
ruvdlune tårseriarmat Peter Orloff
ngitsumik Kiasimanerama, sinigfigalo
uningatineK ajornavigdlune sajugpi-
lugtuinångorame timima sajungnera-
nit. tåssame åneraluarnermik pissu-
teKarunarama, minutitdle ilaKångitsut
Kångiututdlo nipaitdleKingmat Kuja-
naKaoK. tamatuma kingornagut nå-
parsimavingmut nutineKarama uni-
ngalertoriardlunga martsip 24-åne a-
ngerdlarama silat nuåninguakasik!
niuvnit suliarititarnera OKalugpalå-
reréravko imaKa pissariaKångikaluar-
nersoit uko ilångutilårdlåka; sérKUV-
kut tatdlimanik pilangneKarpunga.
tangnerssåt 23 cm-uvdlune, tåukulo
katitdlutik 91 cm-uput, 86-inigdlo ki-
loKardlutik. singernivnitordle Kanos
takitigerpiarnerpoK, Kavsinigdlo kilo-
KåsanerpoK, måname sule gibsimik
poKarame. (uvdlume 19. maj.)
uningassarnerpagssuavnit angerdia-
rångama OKausersiarissåinarpara ka-
låtdlit ussaterput: „naussupiluit tOKu-
naviångitdlat".
Jeremias Poulsen, Nuk.
Kimugserdlune nakorsap igdlorssuå-
nit autdlarpoK sikumut avalagkiartor-
dlune histit av'ilortue sujaninguit pér-
pai kigaitsunguamigdlo nipaersårdlu-
ne ingerdlåvoK malugineKarumanane.
taimailiortitdlugo nakorsaK Poulip
parnaerussauvfianut iseriartorérpoK
sule patdleriångikå såkutut pigårtut
suaorpåt: „kinauna?" nakorsauvu-
ngårdlunilo pigårtOK tikiserpå OKar-
dlunilo: „unuaK pigårfigisavdlugo l-
ssisaKaoK vininguaK timimut iluåt-
dlatdlåraoK." taima OKardlunilo pui-
aussaK vinimik siningnartumigdlo a-
kussaK tuniupå. såkutup Kujavdlunilo
tiguvå årdlorukamiugdlo imermersut-
dlardlugo nangåssumik inuanut tuni-
upå tamåkinarusugkaluardlugo ilane
ingmisutdle piumassut pivdlugit uter-
tipå. tåussumalo kaussarfingminut
mangupå. matorssuaK tikilerdlugulo
takuvå pigårtOK uperKajåvdlune or-
Kivfingminut isilersoK siningnartup
kivdlingårmane.
matorssuarmut igardlune unerKig-
sårpoK sivisumik uningagame tung-
marpaluk tusarpå igdlorssup tunua-
nit aggersoK ilisarålo Peter Orloff å-
nangniutigssaK tåussumåtaoK piging-
mago aperinasuarpå „imigagssamik
nagsarpit?" niarKuminik angerpoK.
histitdlo samane sikup sinåne Kissu-
sivigssuarme pitugsimassut OKautiga-
lugit; nakorsaK sule sujoragame ape-
rerKigpå: „tåmåussingilatit? ajunåru-
tigeKinagavtigik årdlereKaunga!" åi-
påta akivå: „siningnartup tivka ilisa-
råra simiginaravko imertutdlo imi-
gagssamik Kisavatdlångikunik malu-
gisagaluarpåt imertinatik". nakorsar-
dlo OKarpoK: „Kårne Gutip arKane su-
liagssarput autdlarnerniartigo". mato
kasugtorpåt iluanitdlo magpiupait.
tarKamane inipalåme tarrajugtume
såkutut pårssissut natdlukåtåuput Kut-
dleic atauseK erKamingne nivingassoK
KåumarKutigalugo, atauserdlo såkulik
silatånlpoK. nakorsaK ingerdlåinarpoK
ikiortåle unigpoK natdlukåtartunut,
nakorsavdlo tusåvai nuånårpalue imi-
gagssamik kuioraissoK nuånårutigalu-
go.
nakorsaK parnaerussat pårssissuata
inånut ingerdlåinarpoK, isermatdlo
nuånångårdlune issigå. taimåinikut i-
serångame nagsataKartarmat ani-
ngaussamigdlunit vinimigdlunit. unig-
dlunilo OKalugpalårtarmat nuånarit-
dlårå oKalugpalårsinardlune nakorsaK
OKarpoK nanerussat matuersautitdlo
atulårdlåka inimut ingmikortumut
guvernøre uvdlåK oKarmat parnaeru-
ssap kingumut ilane nereKatigilisagai
sutdlivinilo suleKatigalugit. sujug-
dlermigdlo misigssorKårumavara ajo-
rungnaivingnersoK nalunåisagavko i-
nuvdluarpatdlåleKingmat". pårsissup
ilaginiaraluarmane OKarfigå: „susa i-
laginanga måtussaK pinaitsugame Ka-
noK pinaviångilånga kialårtuatsiaK
najuinaruk nalinginåkut pingisåinag-
kat imitsiardlugo utarKinigssangne".
Kungujugdlunilo nerrivingmut ilivå
puiaussaK vinimik KiterKusimassoK.
(nangitagssaK)
SOLGRYN nerissåkit
nukigtungorumaguvit
spis SOLGRYN og bliv stærk
* \"\V
nerissagssat inQssutigssatut nalerKutusagunik perKingnartusagu-
nlgdlo inOssutigssartaKartarlaKarput mérKanut inersimassanutdlo
nalerKUtunlk, taimåitumik SOLGRYN uvdlut tamaisa nerissåkit,
tåssame SOLGRYN akokarmata måniup KaKortortåta InQssutlg-
ssartarpagssulnlk kalklmlgdlo klsalo akugalugltaOK jern, fosfor
ama B-vitamlner.
Rigtig ernæring skal være sund og Indeholde de ting, der er nød-
vendige for både børn og voksne, derfor skal De servere SOL-
GRYN hver dag, tor SOLGRYN Indeholder en rigdom af protein
og kalk samt jern, fosfor og B-vitaminer.
pOrtap tunuane daalliartauvdluUk tput tttartagkat pisanganartut
nangeKdtårtut Kiortagagssat, indiånerit, såkutut nutåmtgdlo nu-
nagssarsiortut.
Spændende udklipsserie med flotte indianere, soldater og nybyg
gere på bagsiden.
Sibiriamit Kimåssut
FERD’NAND
Diskret vink
taimungåinaK
aulaterinen
(S
22