Atuagagdliutit - 07.11.1968, Blaðsíða 15

nunaKarférKamit igdloKarfingmut?
ilisarisimassama Kalåtdlit-nunånik
soKutigingneKissut kajumigsårsimavå-
nga grønlandsministeriap inungnik
nugtertitsineK pivdlugo atuagåndå
(„nunaKarférKamit igdloKarfingmut",
OKausertainik suliaringnigtoK åritig-
ssuissoK Kai Christensen) OKauseKar-
figitsiarKuvdlugo. taimailiomiåsagu-
ma Kalåtdlit-nunåne ipissutsinik ilisi-
massaKardluartutut taimailiorsinåu-
ngilanga, tåssame tåssanisimångina-
ma. agdlagkavne tungavigissåka tå-
ssåuput påsissutigssat åssigingitsut
pigssarsiafisinausimassåka tauvalo
nunap ingmikortuine avingarusima-
nerassune nunaKartiternerit aningau-
ssauteKamermut inugtutdlo inoKati-
gingnermut tungassortait pivdiugit ili-
simassåka nalinginaussut. tamåkua
pivdiugit il'isimassåka tungaveKarput
ukiune ardlalingne Imarpigssup a-
vangnarpasigsortaine New Found-
landimit Norgep avangnånut migssi-
ngiussuivdlunga misigssuisitdlunga
pasissavnik.
inoKatigingnik misigssuissutut OKå-
saguma nangångivigdlunga OKarsinau-
vunga atuagåras ilisimatussutsimit
issigalugo nalominardluinartumik tu-
ngaveKartoK.
atuagkiortup ugpernarsausersordlu-
go takutitå „inuit igdloKarfingnut nug-
ternerssuat“ nunamigoK pivfigssanilo
åssigingitsorpagssuarne pisimassoK
(Klip. 7-—13) kalåtdline inungnik eKi-
tertitsiniardlune nålagkersuissutigut
suliniarnermut tungaviginiésavdlugo
atorfigssaKångitdluinarpoK. atuartup
ilimatsåunerusså unauvoK inuit tai-
mailiortugssatut ingmingnut issigiga-
mik nugtertartut, tåssa piviussumik
tungaveKångitdluinardlutik, imalunit
nugtertorssuit inatsisinik pingortitap
inatsisainut erKainartunik saniorKU-
neKarsinåungitsutut itunik tungave-
Kardlutik taimailiortartut. pitsånguat-
dlarKajarpoK isumaKatigissutigisinau-
guvtigo nugtertorssuit tåssaussut inuit
atausidkåt ilaKutaritdlo atugarigsår-
nerulemigssurtik anguniardlugo nug-
tertut. tauvame OKatdlisigisinaussar-
iput taimågdlåt unaulencajarpoK „uni-
ngåinarnigssap" åma „nugtemigssap“
pilerinautigisinaussa'it ingmikut itut
aulajangersimassut. taimailioråine i-
nuit nugternerat pinane soKutiginau-
iteKarnerulersoK tåssaulerKajarpoK i-
nuit periarfigssausinaussut avdlat Ki-
nigagssarisinaussat ilåinik sordlernik
Kinersissarnerat. pilerssårusiornermut
ingmikut soKutiginauteKartOK tåssau-
vok aperKut pissortat tungåinit KanoK
iliutsit Kinersinermut KanoK suniute-
Kartarnerånut tungassoK. nålagauv-
fiup aningaussautai ilåtigut atome-
Karsinåuput igdloKarfingme pilerinau-
tausinaussut agdlisarniardlugit, ima-
lunit nunaKarférKane pilerinautausi-
naussut agdlisarniardlugit. åma ilu-
mut atorneKarsinaugigputaoK nuna-
KarférKane pilerinautausinaussut mig-
dlisarniardlugit, sordlo Norgep avang-
nåne taimailiortoKarsimassoK. tåssa-
nime nunat avdlamiut igdloKarfing-
miutdlo suliniaKatigigsortait sordlo a-
kikitsunik taorsigagssarsiagssaKarti-
tausimåput nunaKarférarmiut inutig-
ssarsiutåinut ajOKUtigssaulersunik i-
ngerdlatsiniarKuvdlugit. (tamåna piv-
dlugo påsissaKarusugtunut unersusi-
nauvara atuagkiara: Norgep avangnå-
ne Kanon pissonarpa? Norgep asertai-
ne politike pivdlugo misigssugkat,
Oslo 1966).
Kalåtdlit-nunane aningaussersutit
nunap ilaine angnikinerussuiname a-
torneKarnigssåt igdlersomiardlugo a-
tuagårKap atuagkiortua åssersutigssa-
nik ilåtigut Latinamerikamérsunik
taiguivoK. tåssanigOK naussorigsaissut
igdloKarfingnut nugterput, tåssa pig-
ssarigsårnigssaK anguniardlugo ani-
ngaussalissutit Kalåtdlit-nunane ator-
tariaKarput aulisartut igdloKarfingnut
nugternigssåt anguniardlugo. — ape-
reriartale sormitauvauna Chileme nu-
naKarférarmiut nugtertartut? nugter-
tarput pigssaKamiutigisinaussaming-
nik soKånginamik, akenångitsumik
sulissariaKartaramik nunautiligssup
avKusiniutai ingerdlavigisinaujumav-
dlugit, KissugssaKarumavdlutik avale-
Kutinik parnunikunik katerssuissaria-
Kantaramik. tunissagssiarisinaussatua-
tik akilernerdlugaungårdlutik tuni-
ssarpait, åma pisissoK akiligagssaKar-
figeKigamiko pisinautitauvfeKångit-
dlat. — ilisimassåka maligdlugit nu-
naKarférarmiut (Kalåtdlit-nunåne) er-
Kamingne iluanårutausinaussunik a-
tuiniarnigssåt kimitdlunit ajornaitu-
tigssaKartitåungilaK, ama sulivfeKar-
fik tunissagssiåinik pisissantOK (KGH)
ingmine iluanåruteKarujugssuarnig-
ssane pinago nunaKarférarmiut atu-
garigsårnerulernigssåt anguniardlugo
suliniarpoK. Latinamerikame nuna-
Karférarmiut taimåitunik atugagssa-
Karsimassugunik tåssaira taimak ang-
nertutigissumik nugtersimåsagaluar-
pat. — ardlåne ruseK inoKatigingnut
tungassunik ilisimatoK aperisimavara
nunåinanme naussorigsaeKatigigfiit Ki-
agdlagtoK: Ottar Brox
magardlugit Moskvamut nugtertut sok
taimak amerdlatiginersut. — inuit nu-
suinartarissanik anartarfeKarusugka-
mik, akivånga, naussorigsaeKatigig-
fingnime tamåkoKångilaK. påsissutig-
ssaK taimåitoK sutut nålagkersuissut
tungånit akuliuvfigineKångitdluinar-
tutut misingnarsisitdlugo OKautigå. i-
nuk tåuna atuagårKamik erKartugkav-
nik agdlagtuvdluarsinausimagaluar-
POK.
åma erxaimassariaKarpoK Europap
kitåne Ruslandimilo nunaKarféncanit
igdloKarfingnut nugterneK tåssausi-
mangmat nunalerinikut niorKusiat tu-
nissagssiarineKarnerånit sulivfigssuar-
ne tunissagssiornermut nugterneK su-
livfigssarsinigssaK sujunertaralugo.
Kalåtdlit-nunånile erKarsautigissag-
ssaK taimatut issikoKångilaK. uvdlu-
mikut nunaKarférarmiut aulisagkanik
tunissagssiorput silarssuarme tunitsi-
viusinaussoK avdlångorartuarsinau-
ssok erKarsautigalugo, åma Nungmut
nugterunik taimailiortugssåusåput. å-
ma aulisagkat tarajugkat imalunit
nerpit Kerititat angisorssuåkutårdlugit
mingnerussiikutårdlugitdlunit tuni-
ssagssiarineKarunik iluanårutausinau-
nerisa nikingåssutåt ima angnikitsi-
gaoK eKitertitsinerup piviussungorti-
niarnerane akigssaiauterujugssuit nå-
magtumik itungavigssisinaunagit. Is-
landime Norgevdlo avangnåne takuti-
neKarpugut tunissagssiat angnikitsu-
nguåkutåraluardlutik pitsauvdluinar-
Kigsårtut inerigkatdlo KanoK ingmut
akilersinautiginerånik. ilumorpoK Is-
landime angnertumik igdloKarfingnut
nugternøKarsimangmat. tamatumane
nunauarfit ilåine iluanårniarfigssau-
sinaussut ingmikut agdleriarsimanerat
pissutausimavoK, tåssaunane „eKiter-
fiussumik pilerssårusiorneK“up iner-
nera. tåssåungilaK milliardit ardlalig-
ssuit atordlugit avatånit suliniarneK
inuit eKitertitaunigssåt sujunertaralu-
go.
Newfoundlandime ukiune ardlaling-
ne nålagkersuissut „anguniagartik na-
lungitdluardlugo pilerssårusiorsimå-
put“ inuit eKitertiniardlugit, tamatu-
malo inernera inungnit Kalåtdlit-nu-
nåne pilerssårusiornermik tungavig-
ssarsiuissunit misigssorKigsårneKarta-
riaKaraluarpoK. (tamatumane unersu-
sinauvara atuagkiara The Maintenan-
ce of Economic Dualism. Social Struc-
ture and Development in Newfound-
land, måna sarKumiuneKarnialersoK
umånga: Memorial University, St.
John’s). aulisartunik avdlanigdlunit
iliniagaKarsimångitsut suliagssåinik
suliaKartariaKartunik St. John’s-imut
igdloKarfingnutdlunit avdlanut nug-
tertoKånginga j agdluinarpoK, åmalo
nunaKarférKane aulisarfeKarfingnilo
inuit amerdliartorput. taimaingmat
nålagkersuissut perKuserdlugdlutik i-
nuit akilerdlugit nugtertitariaKartar-
pait, tauvalo inuit kilometerit ardla-
Kångitsunguit nugtertarput dollarsit-
dlo tusintigdlit ardlagdlit nugtemertik
pivdlugo akigssarsiarissardlugit. ino-
Karfingnutdle inugtusiartorKalåvigsu-
nut taimågdlåt nugtertarput, tåssane
akikitsunik igdlutårsinaugamik. tama-
tumale peKatigissånik aulisarneK pi-
lerinarnerulersiniardlugo KanoK iliu-
seKartoKångilaK, autdluneKarnerpau-
ssok tåssauvoK kilisagdlune umiar-
ssuartigut aulisarneK, tåunale inga-
ssagpatdlårtumik ilungersuanarame
inungnit angatdlatérKat atordlugit au-
lisarnigssamut periarfigssaKartunit
pilerigineKångilaK.
uvanga sujunigssame Kalåtdlit-nu-
nåmiut KanoK najugaKarnigssåt piv-
dlugo isumanik inerigkanik avdlå-
ngortitagssåungitsututdlo issigissavnik
pigissaKångilanga. imåinguatsiarpor-
dle igdloKarfingne inuniamerme tu-
ngaviuniartugssaK tåssauvdlune a-
ngatdlatit angisut atordlugit avatå-
siordlune aulisarneK. misiligtagkat
avKutigalugit nalungilarput aulisar-
neK taimåitoK (kilisangneK ningita-
garssornerdlo) ikigtuinarnit pilerigi-
neKartartOK, aitsåtdlo amerdlasunit
akuliuvfigineKarsinaussartoK inutig-
ssarsiorfiusinaussut pigineKartut av-
dlat ikigtuvdlutigdlo pitsåungitsugå-
ngata. aperKut tamåna ersserKigsumik
påsiumavdlugo igdloKarfingne inuit
atugarissait pivdiugit misigssuineKa-
lertariaKaraluarpoK, sulissugssarsiari-
neKarsinaussut sunerat påsiniardlugo.
— Norgeme påsissavut maligdlugit
nalungilarput aulisartut nunaKarfing-
mingniginardlutik sordlo 10.000 krunit
migssiliordlugit aningaussångordlugit
pigssarsissartut igdloKarfingnut nug-
terdlutik angatdlatit angisut atordlu-
git aulisarnigssamik ornigissaKångit-
dluinartut, mardloriåumik pingaso-
riåumigdlunit aningaussarsisinauga-
luarångamigdlunit.
atuagårnap atuagkiortuata „nugte-
rumångitsut — nugtersinåungitsutdlu-
nit“ (Kup. 26) nagdlingnarnerarpai. ta-
måna inoKatigingnerme erKasutigssa-
tut issigå, sujunersutigålo anigorniar-
neKésassoK „taorsigagssarsiat akikit-
sut imaKalo igdlut iluarsamerånut ta-
pissutit" avKutigalugit, åma sanålung-
neK angerdlarsimavfingnilo tunissag-
ssiulungneK inutigssarsiutausinaussut-
dlo „aningaussarpagssuamik pissaria-
Kartitsingitsut“ tapersersordlugit. a-
perKutauvoK KanoK iliutsit taimåitut
nugtertut amerdlåssusiånik ikilisåi-
ngitsorsinaunersut? tamatuma taku-
tinginerpåtigut nunaKarférKat ani-
ngaussalivigineKarnerat tåssaussoK
igdloKarfingne tamanut inigssaKar-
titsilersinaunigssame periarfigssausi-
naussoK avdla, periarfigssausinaussoK
avdla ilungersordlune inerigkanigdlo
isumaiKarnane misigssorKigsårtai'iaKa-
raluartOK? Kalåtdlit-nunåne aningau-
ssersutit sujunertåt unaugpat inuit
angnertunerpåmik atugarigsålemig-
ssåt, tåssa nunap nangmineK inuisa
tungavigssautitait maligdlugit, tauva
pissusigssamisusånginerpa misigssu-
savdlugo atugarigsårneK angnerpåK
anguniardlugo aningaussersutit Ka-
noK atoråine pitsaunerusanersoK? tai-
måitunik nautsorssuineKarsimassugpat
sordluna atuagåncame taineKartume
erKaineKarsimåsagaluartut.
imåinguatsiarpoK atuagkiortup uit-
satigissarujugssua unauvdlune kalåt-
dlit pitsaunerpånik ikiuissarfigtigut
„atortugssaKalernigssåt", åmame atu-
arfit, nåparsimavit, ingnåtdlagissap,
ermup erKagkatdlo avKutaisa piniar-
nigssåt ajornånginerusaoK inuit igdlo-
Karfingnut mardlugsunguanut eKiter-
tikåine. åmale taimatordluinaK er-
sserKigtigissoK unauvoK kalåtdlit u-
vavtitutdie inunerup sujunertåtut isu-
måtutdlo issigissåt unåungingmat „a-
tortut" taimåitut. atortut tamåkua
ilait sumitauva någgårusungneKåsag-
pat kilisautinut inugtauneK ingalag-
marinemotorer
i/lK
Luftkølede benzinmotorer 5 - 8 og 10 hk
Vandkølet benzinmotor 5,5 hk
Luftkølede dieselmotorer 6 - 9 og 11 hk
Brochurer og prislister
sendes på forlangende

PEDERSHAAB MASKINFABRIK A/S
Telegramadresse: Marlnedlesel
Sønderlundvej 218, Herlev - Telf. (01) 9470 66
Brønderslev - Telf. (08) 82 02 55
kumavdlugo taorsiutdlugulo ingmut
suliagssaKartitdlune ardlalingnigdlo
angnikinerugaluartimik iluanårniute-
Kardlune inusinaujumavdlune?
asimiut igdloKarfingne igdluliuna-
git, sulivfigssarsiunagit atortugssiuna-
gitdlo aningaussat atomeKarsinåuput
niuvertoruseKarfingne inutigssarsiutit
piorsagaunerånut, — tåssa iliuserine-
KarsinaussoK avdla. uvangame sordlo
påsiuminåitipara sok kalåleK aulisar-
toK norgemiup pissaminut akigitita-
gaisa agfai inordlugitdlunit akilerne-
KartarnersoK. avdlatigut Kalåtdlit-
nunåta ikiugaunerujugssua erKarsau-
tigigåine „tunitsivigssat“ akinik su-
nik tungavigssaKartitsinerat erKåisav-
dlugulunit pissariaKångilaK. ilångut-
dlugo aperKutigineKarsinauvoK auli-
sagkanit tunissagssiat tunissagssiag-
ssatdlo avdlat niuvertoruseKarfingne
suliaremingneKarsinaunigssåt, tåssa
tunissagssiat suliarerKingnerat piv-
dlugo aningaussaiauteKarusugtoKar-
pat, åmalo eKiterineK, pitsåussutsimik
misigssuineK, ilitsersussineK tuniniai-
nermigdlo årKigssussineK pivdiugit
aningaussaiauteKarusugtOKarpat. niu-
vertoruseKarfingne aningaussarsiomi-
ardlune sulineK aningaussarsiatdlo
agdlisinaussugpata imaKa nunaKarfé-
rarmiut nangmingneK atuarfeKarneK
avdlatdlo isumagisinaulisagaluarpait,
tåssa niuvertoruseKarfit Islandimisut-
dle tåssaulersugpata kommunikutår-
tut.
soruname niuvertoruseKarfit åssigi-
ngissusiat KanoK iliuseKarniarnigssa-
me erKaimajuartariaKarpoK. „nuna-
KarférKamit igdloKarfingmut“-p ag-
dlagtuata tamåna erKaimångiussavig-
på. soruname umiarssualivit, imeKar-
niamerup åssigissaisalo tungaisigut
periarfigssat åssiglngitdlat, åma nu-
naKarféraKarungnarsivoK iluangajag-
tumik piorsaiviginiamigssåt ajoma-
kusorpatdlårdlunilo akisuvatdlårtug-
ssamik. tungavigssaKardluinarpordle
aperisavdlune a j ornåinerunginersoK
sordlo nunaKarférKat ingmingnut Ka-
nigtut åmalo inutigssarsiornerup ino-
Katigingneruvdlo tungaisigut åssipa-
lugigsut akomåne nugtemigssamik
årKigssussineKarpat inuit igdloicarfig-
palårtumik årKigssussivigineKarnig-
ssåt, sordlo nunaKarfingmiut tamar-
mik suliaKartut igdloKarfingnut aitsåt
EM. Z. SVITZER
Trælastforretning
Vallensbækvej 67—69, Glostrup
Skibsegetræ, fyrretræ, lærk,
bøg m. m.
orpit mångertut umiarssualiorner-
me atugagssat, kanungnerit,
kanungniussat, Kissugssiagssat,
avdlatdlo
lej en bil
til opholdet 1 Danmark.
Nye modeller, flere
størrelser. BlUigste pri-
ser bl. a. fordelagtige
uge- og månedspriser.
Skiv efter komplet pris-
liste eller ring tU
12 05 75.
Q A l\IATR ■ P
PUGl 3AARI DSGADE 21, KOBENHAVN V. |
KutdlersaKarfingnut atavdluinardlutik
inuniarfigisinaussåinut nugtertitaune-
risigut. taimalo aperKuteKartut aitsåt
akineKåsajungnarsiput nunaKarférar-
miut Kinigagssarisinaussait amerdli-
simalerpata niuvertoruseKarfit iliuse-
Karfigssarigsåmerussut ineriartorte-
riarneKarérnerisigut.
OKauserissåka Kalåtdlit-nunåne pi-
ssutsinik nangminérdlune misigssui-
simanermik tungaveKångitdlat, Imar-
pigssuvdle sineriaine åssigingitsune
pissutsit pivdiugit ilisimassåka tunga-
vigalugit påsitsiartagkåka OKauseKar-
figiniarsimavåka. påpiaramut agdlag-
simavåka kigsautigigaluaKigavko pi-
lerisårutaussumik agdlagaK „nunaKar-
férKamit igdloKarfingmut11 OKatdlisi-
gineKåsassoK agdlautigissavkutdlo o-
Katdlisigissagssat kigdlingat avåmut
angnertusineKåsassordlusoK. kigsauti-
gigaluaKåra kalåtdlit danskitdlo åma-
lume nuname avdlamiut soicutiging-
nigtut aperKumik tamatuminga pimo-
rutdlugo oKatdlisigigingnigsinåusa-
ssut.
Crystal Freezer 210
rummer mere på mindre gulvplads
Helt nykonstruerot hjemmefryser med ele-
gante, slanke, skumisolerede vægge og
praktisk betjeningspanel i forkanten. Rum-
indhold 210 liter, temperaturer til under
25°. Atlas kvalitet og driftsikkerhed.
Bredde 79,5 cm, dybde 62 cm, hejde
85 cm.
Crystal Freezer 210
naterme iniklnerugaluardlune
imartunerussoK
igdlume xerititsfssut nut&vingmik sanftK,
kussanartunik, amilimårtunik, Kapungmik
uv8igsausigkanik fgalik, aåmigutdlo piu-
minartumik nalerKeraartarfilik. 210 iTter-
inik imart08su8eKarpoK, -i- 25° atautdlu-
git nigdl(s8useKar8(nauvdlune. Atlas-it6r-
tumik pitaåussusilik ingerdlasørigsordlo.
siKssusgk 79,5 cm, itlssusex 62 cm, por-
tussuseK 85 cm.
SE FORSKELLEN
ATLAS
--- ER BEDRE!
& LEVERANDØR TIL DET KØL. DANSKE HOF
15