Atuagagdliutit - 20.01.1972, Side 3
suna atuasavarput?
avisip pingårutai
sordluna amerdlanerit akisaga-
luartut orneKåtårdlugit apersso-
raluaruvtigik suna sujugdler-
pauvdlugo pingårnerutitdlugulo
atuartåsanerigput. — tåssa avise
sungivfingme sulerissarnermik
Danmarkime misigssuineKarmat
inersimassut 90 n/o-é sivnerdlugit
mingnerpåmik avisimik atautsi-
mik uvdlormut atuartarput, 25 °/o
avisit ardlagdlit atuartarpait. Ka-
låtdlit-nunåne Kavsit avisinik a-
tuartarnersut nautsorssorneKarsi-
magunångitdlat. A/G 6000-ngor-
dlune nanitarpoK, iluamigdlo er-
Karsautigigåine ikigtoralårssuput,
pingårtumik erKarsautigalugo a-
vise uvdlut 14-ingorångata aitsåt
sarKumertartoK. åssersutigalugo
OKautigineKarsinauvoK, Dan-
markime uvdlormit avisit sarKU-
mersartut 57 naKineKartarmata
katitdlutik 2 millioninik amer-
dlåssusigdlit. savalingmiormiut
sisamanik aviseKarput sapåtip a-
kuneranut 2—3-riardlutik sarKU-
mersartunik.
takusinauvarput Kalåtdlit-nu-
nåne avisit amerdlångeKissut a-
tuartartutdlo amerdlagissagssau-
natigtaoK. avisit nålagauvfingmit
taperserneKardlutik aitsåt ilua-
mik ingerdlasinaugajugput. ka-
låtdlisut OKausigdlit avisinik atu-
agagssakipatdlårtutut issigencajå-
narput. kisiånile avisip imai mi-
sigssoruvtigik avdlamik påsissa-
Késaugut. OKarsinauvugume A/G-
ip normua atauseK pitsauvdlui-
nartunik ima imaKartigissarpoK
pigssarsivfiussugssanik Køben-
havnime avisit uvdlormut santu-
mersartut mardluk uvdlune 14-
ine pigssarsiarititagaisa nalingi-
nik.
ineriartorneK Danmarkime avi-
sitigut ima ingerdlasimavoK an-
noncinik (ugsagsårutinik) imaKa-
leralugtuinarsimavdlutik, annon-
citdlo avisit inigssaisa agfait ag-
dlåt tigusimavait. peKatigalugo
alikutagssåinait amerdlisimåput,
sportimut sulingivfingmilo aliku-
tagssanut imaKarnerulerdlutik,
uvdlormut avisit saricumersartut
imait 50 °/o tåukuninga imaKarput.
tauvalo nutårsiagssat ilånguput.
nutårsiagssanik nagsiussuissartut
180 avisinut nutårsiagssanik nag-
siussuissarput. danskit avisé i-
kingnerpåt kulturimut iluaKutig-
ssanut inigssaK atorniartarpåt. ta-
måkununga tungassutigut A/G
malungnartumik sarKumilårpoK,
tåssa Kalåtdlit-nunåne pissutsit
ingmikut itut pissutaoKatauga-
mik, taimailivdlune A/G kultu-
rimut Kåumarsagaunermutdlo i-
luaKutigssanik imalerujugssuv-
• dlune, nutårsiagssanigdle imaicå-
ngingajavigtardlune. tåssane nu-
tårsiagssat pérdluinangajagsimå-
put, tåssa siaruariatårnigssånut
avKutigssat ajornakusorpatdlår-
mata atuartut amerdlanerssait ti-
kineKarsinåungingmata nutårsi-
agssat pisoKalisinagit. Danmarki-
me avisine nutårsiagssat ilåtigut
pissariaerutiussarsimåput radio
TV-lo pissutauvdlutik, taimåitu-
migdlo aperKutauvoK, danskit a-
visé pitsaunerit imamingnik av-
dlångortitsissariaKalernerput
A/G-ip imarissartagaisa åssingi-
nik imaKalerdlutik. OKardluarsi-
nauvugut Kalåtdlit-nunåta avisia
avisinut avdlanut nalenrutdlune
uvdlunut nutånut nalerKunerpau-
SSOK.
Kristeligt Dagbladime suleKa-
taussut ilåt Arne Ibsen avisime
„Litterær brugskunst“-ime agdla-
gaKarsimavoK erKarsauterssumik,
tåssane aperKut erKarsautigisi-
mavdlugo avisit uvdlormut sar-
Kumersartut nutårsiagssat ilå-
ngutisaerunikit pitsaunerunginer-
sok, tåssamigoK nutårsiagssat su-
kanerussumik kalerriuneKartar-
mata radiukut TV-kutdlo. peKa-
tigititdlugo uparuarpå KanoK ag-
dlauserissaKartartumut pingårti-
gissoK agdlauseriniagkame per-
Kigsårtumik misigssornigsså, ar-
dlalingnik oKaloKateKarKårtaria-
Kardlune, suna erssenringneru-
ssumik påsiniagagssaK påsiniaiv-
figerKårdlugo kisalo kussanarsåg-
kamik agdlagtariaKardlune. isu-
maKarpoK avise kulturimut ilua-
KUtigssanik imaKarnerussaria-
KartoK. „takusinåungilara pissu-
tigssaKartoK isumaKåsavdlune a-
perssuineK imalunit suna OKalug-
tuaK uvdluiname nutårsiagssatut
issigineKångitsoK uvdluiname pi-
ssariaKångitsutut issigineKarsi-
naunera." — „atuartartut pisima-
ssuinait tupangnartut uvdluiname
taimågdlåt nutårsiagssarisaner-
pait?“ erKarsauterssut naggasi-
vok: „inuit asule alikusersorniåi-
nardlugit pop-imik tunineKarta-
riaKångitdlat. taimatutdlo nutår-
siagssaKartitsiniarneK pinardlugo
nutårsiagssanik tuniorartariaKå-
ngitdlat."
avise uvdlormut sarKumersar-
toK taineKartoK avdlatdlume ar-
dlagdlit taimåitunut isumanut i-
sumaKataugaluartut, danskit avi-
sé angnerpåt ardlagdlit uvdlormut
sarKumersartut åndgssugåuput
isumat tåuko akerdlerdluinait
maligdlugit.
soKutiginarpoK avisit nunanit
åssigingitsunérsut ingmingnut na-
lerKiutisavdlugit. nuna sunalunit
soruname pitsaussunik ajortunig-
dlo avisenarpoK, kisiåne åssigi-
ssutit ardlagdlit soKutiginarput.
danskit avisé atausiékåt ajorne-
rungivigsutut OKautigineKarsi-
nåuput, kisiåne danskit avisé a-
tautsimut issigalugit nåmaginar-
tutut oKautigineKarsinåungitdlat.
OKartoKarsimavoK, inuit ilaisa
nerssussuarnik anguteralangnik
kamagsårivdlutik akiutarnerit
nuånarissarait, kukukut anguti-
vissat toKuniutinerat tigdlutar-
tutdlo aulerssunerat nuånarissa-
rait, taimatut danskit atuartar-
uisa nuånarivdluinarait inuit a-
tausiåkåt malerssugaunerat inuit-
dlo atausiåkåt kångusugtitaune-
rat avisine siaruartigaussartut. å-
ssilissat avisine pingårnerujartui-
narput. avisit ilaisa imariumane-
rujuåinarpait suna inuit kångu-
nartuliåt tupangnartoK, sumigdlo
paKumigissaKarane inuit atugka-
mikut ajornartorsiutait, alianar-
tunik ajunårnerit, aliasungnerat
arnat atissaKångitsut inuitdlo tu-
såmassat sangmiuardlugit. misig-
ssoråine Københavnime aviseru-
jugssup atuartune sunik atuagag-
ssanartikai tauva isumaKarnåsa-
galuarpoK danskit umateKaratig-
dlo erKarsarsinåungitsut, agdlame
agdlauserissamik angnertulårtu-
mik atautsikut atuarsinåungitsut
angisorssuarnik agdlagsimångig-
pata.
KularutigssåungilaK tamarmik
atuar sinaussut angnertunemssu-
mik, erKarsarsinauvdlutik påsing-
nigsinauvdlutigdlo angnertuneru-
ssumik, tamånalo pissariaKarti-
påt, amerdlaKautdle Kasuiat-
dlangnigssåinarmik nuånissålår-
nigssåinarmigdlo piumassaKartut,
sordlo méreat milukåmik piuma-
nerussartut igfiaK piumanago. a-
kerdlianigdle aviseKarpoK uvdlor-
mut sarKumersartunik, amerdla-
vatdlångitsungordlugit naKitag-
kanik, atuagagssanardluartut an-
nonceKångingajagtut, ingmingnut
akilersinaunerat pissuteKartoK a-
tuartuisa aningaussatigut tuni-
ssiumanerånik. atuartartOKarpor-
me imarissatigut pitsaussunik a-
viseKarumassunik taimåitumigdlo
aningaussarpagssuti atordlugit ta-
persersuissartunik.
atuagkat Kånaisa ungatane
inugpagssuit atuagkamit misigi-
ssaKartitaunertik OKautigissarsi-
mavåt. OKalugtuarissat sordlo „a-
tuagautiga sujugdlerpåK", „atuar-
talerama" åma „atuagaK“ taméko
takutipåt atuagaK angåkuautitut
nukeKarsinaussoK inugdlo tigu-
ssarisinauvdlugo. kisiåne agdlau-
serissaKarpoK Kanga imalunit i-
nuiangne avdlane atuagaK KaKU-
tigorsimassoK akisomjugssuvdlu-
nilo. måne nunavtine måna atu-
agkat nalinginåuput atuagaKar-
neralo taimåitugssåinausorårput,
atuarfit bibliotekitdlo avKutiga-
lugit inungnut ungasingnerpåni-
lunit najugalingnut aputarput,
sutdlo nalinginartut ajornångitsi-
gilerångata KanoK nalenartigine-
rat ugtortarsinaujungnaerajug-
parput.
atuagkap OKalugtuagssartå ta-
keKaoK, kisiånile ukiune tusinti-
likutåne inuit ikigtunguit kisi-
mik atuagautenarsinausimåput,
tåssalo atuagauteKarsinauneK i-
nungne nalinginaussune ukiut a-
merdlasårssungitsut aitsåt pigi-
neKarsimavoK. ukiut 500 matuma
sujornagut atuagaK pépiaramut
agdlataK nalinginaulerpoK.
agsorssuaK inuit kulturikut ine-
riartornerånut suniuteKarsima-
vok, agdlagsinauneK ukiut 5000
matuma sujornagut navssårine-
Karmat inuiangne kulturilitorKa-
ne pingasune, tåssa Ægypten,
Babylon Kinalo. tamatumuna i-
nup takutipå pingortitaugame er-
KarsarsinaussoK.
måssa taimane kinalunit atuar-
sinaulersimångikaluartoK, taimåi-
toK agdlauserissaK imåitoK tai-
manernit pissoK issuarneKarsi-
nauvoK ujarKamut agdlagsima-
ssok: „måna silarssuaK avdlå-
ngordluinarpoK ukiune kingug-
dliussune. malungnautit pilersi-
måput silarssuaK aserungajaler-
sok. méreat angajorKåmingnut
nålagsinaujungnaerput. inuit ta-
marmik atuagkiornialerput. ila
KularnarungnaivigsoK silarssuaK
aserungajalersoK.“ — nautsorssu-
tigineKarpoK tåuna agdlagausi-
massoK ukiOK 4000 Kristusip su-
jornagut. sordlo uvdlume agdla-
gausinauvdluartoK, atuagagssat
pisinaussavut agsorssuaK amerdli-
simåput peKatigalugulo timip pig-
ssaisigut ajorssarungnaersimavu-
gut, agdlåt årdlerivdluta OKarsi-
nauvdluta nutåt KanoK amerdla-
tigissut inup tigusinaunerpai?
USA-me ukiumut atuagkat nutåt
sarKumersut 30.000-ussarput.
Danmarkime ukiut tamaisa atu-
agkat nutåt 5000 migssinge sar-
Kumersarput. akerdlianigdle a-
merdlångeKaut kalåtdlisut sancu-
mersitaussartut.
atuagaerniartumut iserdlune i-
ma erKarsarKajånarpoK, kalåtdli-
sut naKitat misigssuleråine, sor-
dluna ajorpatdlårunångitsoK ukiut
tamaisa 10—15 atuagkat pitsau-
ssut kisisa sarKumersitaråine, a-
tuagkat ima pitsautigissut puigu-
gagssåungitsut tamatigutdlo ki-
ngumut atuartarKigkusutat. sor-
dlo sujornagut måne méncat atu-
agagssaisa naKitertamerat piv-
dlugo agdlauserissaKarérsoK Ka-
låtdlit-nunåne ajornéngilaK atu-
agkat naKitat sunigssaisa sumut-
dlo ineriartortitaunigssaisa iluar-
såunigssåt.
atuagkat KanoK itut
atuåsavavut?
atuagkanik påsisimassagdlit ima-
tut sujunersorsimavåtigut: inuk
imalunit agdlauserissaK soKutigi-
nartilerugko tauva ingerdlatina-
ruk, itisumigdlo erKarsautigalu-
go. agdlauserissaK atauseK piv-
dlugo pitsaunemvoK atuagkat
Kulit atuarugkit imalunit angut
atauseK pivdlugo atuagkat taima
amerdlatigissut atuåkit sunut ta-
manut tungassut pivdlugit atuag-
kat untritigdlit atuarnagit.
OKatdlisigineKartarpoK atuagkat
pitsaussut ajortutdlo. sunauna a-
tuagkat ajortut? — tåssaugunar-
put, uvaguvtinik sianitdlisitsissut,
eKiasulersitsissut, soKutigissaem-
titsissut, erKarsarungnaersitsissut.
naitsumik OKautigalugo, atuagkat
inugtut inunivtinik nalérutitsi-
ssut. akerdlianigdle atuagkat pit-
saussut sordluna Katsusinåungi-
kivut, atuartuartariaKartarpavut.
atuagkat atuagkiarineKarsima-
ssut pitsaunerssaisa ilait uvavti-
nut OKariartuteKartarput, ingmi-
kut itunik, pissariaKavigsunik o-
KautigissariaKartitagdlit, inung-
nut tamanut pingårutilingnik pi-
soKalisinåungitsunik.
ukiOK 200 angutip utorKaup Å-
siårKame isårissamut kigartorpai
OKautsit uko issuarneKartut, inug-
pagssuit isåriarssuåkut inger-
dlaortuartut atuarsinaussait. sule
uvdlume atuarneKarsinåuput. ima
oKausertagdlit: „utomalivdlunga
tOKungajalerama, sukutdlunime
nuna måna Kimariatårsinauvdlu-
go ilimasulerama, inusimavdlu-
nga ulivkårtumik taisinaussavnik
pivdluarsimaKalungalo, tauva au-
lajangersimavunga, sule pisinau-
gatdlartitdlunga, kinalunit tigu-
serusugtOK ikiorniardlugo. inoKa-
tima ilåt ajorssarpat ikiortaria-
Kardlune, tauva sapingisavnik i-
kiorniardlugo iliorumavunga, må-
nalo uvdlut imailisimåput, ikig-
tunguit kisimik pinatik, kisiåne
inuit amerdlanerssait nåpåumik
tunitdlangnartumik tunitdlatausi-
mavdlutik, una pivara inunerup
isumåta påsissariaKarneranik på-
sinerdluinermik, tamåkulo amer-
dliartuinarmata, erKarsautime
taimåitut nåpautitut tunitdléu-
tarmata. imaiginångilarme ilar-
pagssue tåmarsimassut måna i-
nussut, kisiåne åma entarsauti-
gissariaKarpavut kinguligssavut,
tåukume åma uvavtinut tungå-
ssuteKarmata. tåssalo naKinerit
avKutigssarititåt pitsaunerssaung-
mat inuit sapingisamik amerdla-
nerpåt kalerriniåsagåine, aulaja-
ngersimavunga KarmaK una ato-
rumavdlugo tamanut nalunaeru-
tigiumassavnut OKautsinut inung-
nut tamanut katsorsautigssatut:
Gutime ersinartOKångilaK. tOKU-
me sumik ersigissagssaKångilaK.
ajungitsuliorneK anguneKarsinau-
vok. ajortoK nåmagigtardlune a-
torneK ajornångilaK." OKauseKati-
git tåuko sisamat atordlugit a-
ngutip utorKaup nangmineK na-
limine inussut kinguligssanilo pi-
ngårtitaminik nalunaeruteKarfi-
gai.
atuagatoreat pisoKaunerpåt, u-
vagut pisimassavut, agdlauseri-
ssaKarput inup pissaunemut, gu-
timut KanoK ataneranik. sordlo
åssersutigalugo indiamiut kina-
miutdlo ilisimatusautait bibililo.
bibile ilisimaneKarnerpauvoK, i-
kingnerpåtdle Kangarssuardle ag-
dlagausimassut tamåkerdlugit a-
tuarsimagunarpait, tåssame a-
merdlanerssait påsiuminaingma-
ta. Kasusuitdlune atuartumut er-
dlingnartuterpagssuaKarpoK, påsi-
nardluarpordlo tåuna kisime nå-
magineKartarsimangmat kinguå-
ringne agdlåt atuagkanik avdla-
nik nalussunit.
pissuteKångitsungilarme bibile
taineKartarmat atuagkat pitsau-
nerSsåt. atuagaK pisoKaunerssauv-
dlunilo siaruarsimanerpauvoK uv-
dlume pisinaussavtinit tamanit.
pisoKaunersså agdlangneKarsima-
vok ukiut 3000 matuma sujorna-
gut nutaunerpårtålo ukiut 1900
matuma sujornagut. måna OKaut-
sinut åssigingitsunut 1431-nut na-
KitarpoK. avdlamik atuagkamik
pigssaKångilagut ukiune taima
amerdlatigissune inuiangnutdlo
tamanut taima siaruarsimatigi-
ssumik.
bibele kinguåringne mardlug-
sungne atuagkatut iluartutut ki-
sime nautsorssussagssatut issigi-
neKarsimavoK nunavtine kristu-
miuinarnutdlo nautsorssuneKar-
dlune atuagagssatut, sujornagut
iméisimagaluartoK inuit perorsar-
simassut tamarmik atuagaK tåu-
na atuarsimassariaKaråt. uvdlu-
me silarssuarmut tamarmut atå-
ssuteKalemerup pissariaKartitaK
nutåK pilersipå. inusugtorpag-
ssuit beat erinarssutinik erinar-
ssortarput OKausitorKat imåinik
isumagssarsisitaussardlutik, ka-
ngianilo ilisimatut erearsautait
soKutigilersimavait inugtutdlo ki-
nåussusertik påsinerulerdlugo a-
tuagaK tåuna atuarneratigut.
atuarnivtinut pissutaunerpau-
ssarunarpoK uvagut kinåussuser-
put silarssuarmut avatangissivti-
nut nalerKutdlugo påsiumassarav-
tigo. sapåtip akuneranut sarKU-
mersartune OKalugtualiåncane si-
larssuaK piviussungitsoK singnag-
torfigisinauvarput. atuagkat pit-
saussut takutitarpåtigut silarssu-
armik, uvagut nangmineK inoKa-
tivtalo ajortutigut ajungitsutigut-
dlo pissusivivtinik. saperungnaer-
tarpugut ilioriarnigssamut sumig-
dlo Kinersinigssamut. sordlo er-
Karsarumatut moderniussut ilait
OKartut: taimågdlåt pisinaussar-
put tamåt suliagssavut piuma-
ssaussutdlo nåmagsiniarnerisigut
sutdlo naligdlit piviussungortine-
risigut — uvagut nangmineK piu-
massavut kisisa anguniamagit —
taimailiornivtigut aitsåt nåmagsi-
sinauvarput uvagut nangmineK i-
nugtut inernigssarput.
Ina Jensen.
VIL DE HENTES
I LUFTHAVNEN?
Vognene bringes til lufthavnen, og kan afleveres samme sted.
Skriv eller ring om tilbud og priser.
Vi kan tilbyde følgende:
VOLVO 142 — FORD 17 M — TAUNUS 1600 — ESCORD
KADETT — VW
Gronlands-specialisten
Meget billige betingelser.
Forudbestilling:
Irwing Jensen Ole Siewartz Nielsen
Backersvej 15 Postboks 9
2300 Kobenhavn S 3940 Frederiksh&b
Tlf.: 55 10 60 Tlf.: Frh. 72 85
3