Atuagagdliutit - 14.09.1972, Blaðsíða 17

Kal.-nunåt tunissagssiorneK pivdlugo
imalunit tunissagssiorneK inuit pivdlugit?
F*llesmarkede pivdlugo nunavti-
ne OKatdlinerme måna tikitdlugo
tarnanut sarKumilånginerussumik
PeKataorérsimavdlunga matumu-
na tamanut sarKumersugssamik
agdlauserissaKalernivne pissusig-
ssamisortusoråra autdlarKautiga-
lugo nunavtlne avisitigut EF piv-
dlugo oKauserineKartarsimassut
'lait OKauseKarfigitsiåsavdlugit.
Kalåtdlit-nunavtine fællesmar-
kedirnut iserniardlutik ilunger-
s°rtut ilungersornerssåt, lands-
rådip sujuligtaissua Lars Chem-
nitz, EF-avisime sarKumerKå-
Haersume agdlauserissaKarpoK, tå-
ssanilo ilåtigut oKardlune EF-
lrnut angerniardlune nalungina-
'"'uk „nålagauvfigssuarnut u-
nangmigdlersinåungitsugut“.
nunarputdlo åssiglngnik
s°KutigissaKarpat?
°Kauserpagssuit atungikaluardlu-
OKautigisavara uvanga ugpe-
'''ngitdluinaravko Kavdlunåt nå-
lagauvfinguat (Kalåtdlit-nunar-
put ilångutdlugo) taima mikitigi-
Ss°k Europame nunat kåtuvfig-
®suånut ilångunermigut, taimai-
l'vdlunilo tåssane unangmigdle-
^atigingnermut såkortumut nig-
Plertumutdlo ilångunermigut ang-
nerussumik periarfigssaKaleru-
,I1årtoK.
tåssame EF-ime KutdlersaKar-
:'t pingårnerssåne suliagssatdlo
'arnarmik autdlarnemeKarfigi-
Ssagane — Kommissionime —
suliagssanit tamanit pingårute-
Kamerpåtut issigineKartartoK i-
SsigerKuneKartordlume tåssaung-
'åat EF-imut nångminermut ilua-
Kutaussugssanik navssårniamig-
SSaK, tåssa nunanut ilaussortau-
ssunut atausiåkånut iluaKutau-
Ssugssat ingmikut erKarsautigina-
git.
ingmikortume „Kalåtdlit-nunåt,
aulisarneK, EF-ilo“-me Lars
Chemnitz agdlagpoK EF-imut i-
ar>guneK nunavtine aulisartunut
11UaKutaussugssaussoK mikingit-
S°K: .... nunavtlne nunaitavig-
kisimik 12-sømilip iluane au-
'sarsinautitaulisangmata. tamå-
aalo avdlatut påsineitarsmåungi-
ak uvaguvtinut iluaKutigssaussoK
mikingitsoK“.
■surnaKarpunga taimatut angu-
"-saKarsimaneK angnertuvatdlå-
I * tugpatdlersautigisaguvtigo
arnåna ungåinaK issigineruvat-
jårtoK. tåssame 12-sømilit tikit-
Ipgit kigdleKarfeKameK sumut
uaKutåusava sujunigssaK unga-
Slr'gnerussoK erKarsautigalugo si-
nerissavta aulisagkanik pilersor-
nekarfigissait 12-sømilinit ava-
aiUgnerussumitut igdlersorniar-
lugit Kanon iliuseKamiångikuv-
a> '— taimatut sujunigssaK unga-
ralånguåinaK erKarsautigalugo i-
uaKutigssatut OKautigineKarsi-
Paussunik nuånårutigingningne-
^ugssuaK ajussårnaraluartumik
l'-imut iserniutut akomåne ta-
0rnartåungilaK!
>.VetO“ __?
aynavtinut tungatitdlugo ingmi-
PineKamigssamik isumaKati-
•asutigineKarsimassunik Lars
uernnitzip erKartuinermine ilå-
gutdlugo påsinarsisipå isuma-
ardlune nautsorssutigivdluarsi-
augiput ukiut Kulit isumaKatigl-
PteKarfigineKarsimassut Kångi-
gPata ajomaKuteKarpiångitsu-
’k isumaKatigissumik sivitsui-
°Karsinaunigsså: „nautsorssuti-
‘ssariaKarparput inuiaKatigigtut
go riar^ors‘manerPul; tungavigalu-
akuerineKarKingnigssarput".
j Kularutigingitdluinarpara EF-
ut isertitåusagaluaruvta ukiut-
dlo Kulit Kångiugpata sivitsuinig-
ssamik aperKut pingårtineKar-
nerpaussugssaK téssaujumårtoK:
KanoK ilioruvta EF-imut iluaKu-
launerpéusava? — tåssa nunavti-
nut suna iluaKUtaunerpåusanersoK
angnerutitdlugo erKarsautigine-
KarnaviångilaK!
Danmarkime EF pivdlugo OKat-
dlinerme oKautigerKajåneKartar-
torujugssuvoK EF-ime uvagut so-
Kutigissavtinut nalerKutigingitsu-
nik aulajangersaissoKåsagaluar-
pat tauva Danmark aulajangissu-
ssumik någgårsinautitaunine (ve-
to-ret) atordlugo någgåginarsi-
naussoK.
tåuna „någgåginarsinauneK"
EF-imut iserniutut neKitangnåri-
ssorujugssussarpåt. kisiåne uva-
nga ilisimavara taimatut vetore-
teKarsinaunermik aulajangigaK
Rumame isumaKatigtssume (EF-
ip grundloviane) OKautsinik ataut-
simigdlunit taineKarsimångitsoK.
VetoreKamerdle EF-ime pilersi-
mavoK ukiualunguit matuma su-
jornatigut nunat ilaussortaussut
isumaKatigingerujugssuarsimane-
rata kinguneranik. isumaKatigi-
ssut tåuna nunat ilaussortaussut
akornåne taineKartarpoK „Luxem-
bourgime isumaKatigissut".
EF-imut påsisimassåka najor-
Kutaralugit tåuna „Luxembour-
gime isumaKatigissut" månåkut
EF-ime ilaussortaussut akornåne
isumaKarfigineKarpoK sivisorssu-
ngitsumik utarKisåinaugatdlartu-
migdlo atortugssatut (sordlo dr.
med H. Keiser-Nielsen Kristeligt
Dagbladime 21.8.72 åma taima ag-
dlagtoK).
sordlo påsinarisassoK landsrådip
sujuligtaissuata OKausiliordlua-
gaugaluaKissunik isumaminik tu-
ngavilersuinera aperKutitigut pi-
ngårnerpåtigut isumaKatigingi-
lara.
landsrådip EF pivdlugo
suliarisimassai
SORDLO naluneKåsagunångitsoK
landsråde sujusingnerussiikut ar-
dlaleriardlune nalunaeruteKartar-
simavoK nunavta fællesmarkedi-
mut ilaussortaulersinaunigsså a-
kuerssårsinauvdlugo årKigssussi-
nerit uvdlumikut atutut nunavti-
nutdlo pingåruteKartut tamarmik
avdlångortineKaratik atortiname-
Karnigssåt tamatumane nautsor-
ssutigineKarslnåusagpat aitsåt.
tamatumunga atatitdlugo lands-
råde nunarput fællesmarkedimut
isisagaluarpat ingmikut pinexau-
tigssanik åssigingitsunik piuma-
ssaKarsimavoK, måkuninga:
1. EF-ip aulisarnikut politikia
tamåkissumik nunavtine
atortineKåsångitsoK. (12 sø-
milit iluåne nunavtine na-
jugaKavigsuinait aulisarsi-
nautitaunigssåt anguneKar-
simavoK).
2. Kavdlunåt nålagauvfiata
nunavtinut aningaussali-
ssutigissartagai ingerdlati-
narneKåsassut.
3. inutigssarsiumik nangmi-
nerssordlune autdlartitsi-
niartut mingnerpåmik Kåu-
matine 6-ine nunavtine
najugaKarérsimassunigssa-
nik piumassaKarnerup a-
tortinarneKarnigsså.
tåssa tåukuput landsrådip ing-
mikut pineKautigssatut piuma-
ssarisimassai EF-imitdlume aku-
erssårneKarsimassut.
matuma sujornatigut landsrå-
dimut ilaussortångornerma ki-
ngunitsiånguatigut ingmikut pi-
nexautigssat tåuko akuerssåKa-
tauvfigisimagavkit pissariaKarso-
råra tamåna pivdlugo navsuiau-
teKatsiamigssara. uvanga lansrå-
dip aperKumik tamatuminga må-
na tikitdlugo sangmingnigtarsi-
manera nålagkersuinikut isumer-
nertut issigingisåinarsimavara,
pissutigalugo landsråde nunarput
faellesmarkedilo pivdlugit ersser-
Kigsumik måna tikitdlugo isumi-
ngisåinarsimangmat.
kisiåne taimåikaluartoK ingmi-
kut pineKautigssanik kigsauteKar-
nermut akuerssåKatausimagama
KanoK pissoKarsinauneranut sit-
dlimaKataunigssara, akerdliuguma
isumaKataugumalunit. tåssa 1971-
ime ukiåkut landsrådip atautsi-
mmermine iliuserisimasså tå-
ssauginarpoK Danmarkime a-
ngertut amerdlanerusagaluarpa-
ta taima pissoKarsinauneranut
sitdlimaniarumaneK. tamåna uva-
nga nangmineK isumaKartitarpa-
ra taimanikut landsrådime EF-
imut tungassunik påsisimassaKar-
Kigsånginerput pissutigalugo EF-
ip ,.iluaKutigssartai“ tatigivatdlå-
nginavtigit sitdlimaniarsimaniv-
titut.
ingmikut pineKautigssatut kig-
sautigissat tåuko oKautigerigkav-
tut akuerssårneKarérsimåput isi-
sagaluaruvta atortugssångusav-
dlutik, taimatutdle pissoKarnerata
kingornagut landsrådime avdlau-
nerussumik erKarsalersimassut
ardlaKarpugut.
„nunarujugssuan tåuna
niviarsiatut minguissusilik“
uvagut EF pivdlugo isumarput
erKartortuartitdlugo soKutiginar-
sinauvoK månåkut fællesmarke-
dimut Kalåtdlit-nunavta ilångute-
ratarsinaunera pivdlugo KanoK
isumaKarnerat påsiniaivigitsiå-
savdlugo.
atago EF-ime inugtaoKataussut
ilåta aperaut tamåna pivdlugo Ka-
noK isumaKamera tugdliutdlugo
sangmilåriartigo.
franskit. avisiåne Le Monde-me
augustip ingerdlanerane nunar-
put „nunarujugssuartut niviarsia-
tut minguissusiligtut" taivdlugo
agdlauserineKarsimavoK.
uvagut kalåtdlit nunavta taima
taiguserneKarnera KanoK isuma-
Karfigisavarput? suna isumagalu-
go taima oKartOKarsimanera på-
sisavdlugo soKutigisavarput? —
soruname!
tamåna pingåruteKångitsungi-
laK, pissutigalugo angut taima o-
KarsimassoK tåssaungmat suliv-
figssuaKarnermut tungassunik på-
sisimassaKardluartoK Silvere Seu-
rat. angut tåuna Frankrigime su-
livfigssuarme Eurequip-ime præ-
sidentiuvoK, taimailivdlunilo niu-
veKatigingnermut tungassunik på-
sissagssarsiortartuvdlune sulivfig-
ssuaKamermutdlo tungassutigut
sujunersuissartuvdlune. tamåna
erKartusavdlugo pingåruteKarpoK
åma pissutigalugo Le Monde-p
agdlauserissaK tamåna taperser-
mago OKautsit måko atordlugit:
„EF-ip agdliniarneKarnerane
apermit erKaineKångisåina-
ngajaqto k tåssauvoK Dan-
markip ilaussortångorneratigut
nagsatarineKartugssaic td-
ssaungniat Kalåtdlit-nunåt nu-
narujugssuaK Vesteur opamit
angnerussoK pisussuterpagssu-
aKåsangatineKartordlo ani-
ngaussarsiornikut uvdlumikut
ineriartornermik nunatdlo a-
ningaussautiligssuit kanoK pi-
ssauneKartigissusidnik avdlå-
ngortitsivdluinarsinaussunik".
Le Monde avisiuvoK EF-ime
soKutigineKartunik agdlagaKar-
tartoK! Silvere Seurat franski-
nut sågfigingnissuteKarpoK OKa-
lugtuniardlugit Danmarkip EF-
imut ilaussortångornigsså Frank-
rigkimut EF-imutdlo iluaKutau-
ssugssaussoK Kalåtdlit-nunåt pi-
ssutigalugo. uparuarpå nunavta
pisussuterpagssuaKamera Kula-
rutigissariaKångitsoK, taimåitu-
migdlo Europame aningaussarsi-
ornermut inugtutdlo nutånik mi-
sigissaKarusussutsimut iluaKutåu-
ngitsortugssaunane.
„nuna niviarsiatut minguissusi-
lik“. Silvere Seuratip taima OKar-
nermigut suna isumaginerdlugo
issertorniångilå. sulivfigssuaKar-
nermut tungassunik sungiussiv-
dluarsimassuvoK. kalåtdlit pina-
git, nunåtdle entarsautigå. Euro-
pame sulivfigssuaKamikut ani-
ngaussarsiornikutdlo ineriartor-
nermut iluaKutausinaunera er-
Karsautigalugo nunavta EF-imut
ilaussortaulernigsså kigsautigå.
nunavtine ineriartomerme ani-
ngaussarpagssuarnik pissariaKar-
titsiuaratdlartugssauvdluta nalu-
ngilarput. nunarput pisussuter-
pagssuaKarsimagpat tauva tåuko
atomeKartariaKarput uvagut
nangmineK atugarissavta pitså-
ngorsameKarnigssånut.
taimatut atugarissavtinik pitså-
ngorsainiarnigssavtine såriagag-
ssat pingårnerssåt tåssåusaoK
mérKanik inusugtunigdlo iliniar-
titsinerup piorsaivfiginiamigsså.
ukiunime aggersune nunavtine i-
liniagaKarnermut tungassut ang-
nertumik aningaussalivfigineKar-
sinåungigpata sulivfigssaileKine-
rujugssuaK pilersugssåusangmat.
Seuratip pisussutinik erKartui-
nermigut aningaussalivfigissag-
ssatut erKarsautigissai tamåku-
ngitdlat. erearsautigissaile tå-
ssåuput nåmagsissaKarsinåussu-
seK atordluarsinaunerdlo. EF-
ivdlo ingmikortortaKarfisa pi-
ngårnerssåne, Kommissionime,
erKartomeKarneK ajorput suliv-
tigssuaKarnerup tunissagssiorne-
ruvdlo inuit atugarissåinik pitså-
ngorsautitut atorneKarsinaunerat.
Romtraktatime månamutdlo au-
lajangersagausimassune 3—4000-
iussune sujunertarineKartoK tå-
ssaujuarpoK inup tunissagssior-
nerme atomeKarnigsså, tunissag-
ssiorneruvdle inungmut atome-
Karnigsså erKartorneKartarane.
agdlåme nakorsausiornermut tti-
ngatitdlugo nalunaerusiarineKar-
simassut ilåne agdlagsimavoK i-
nuit peraissusiat nakorsausiorni-
kut nåmagsissaKarsinåussutsimut
akornutigineKåsångitsoK(l) suliv-
figssuaKarnikut soKutigissat ta-
manit sagdlerpautineKartuarput,
aitsåtdlo tåssunga tugdliutine-
Karput inuit.
nunarput EF-imit issigalugo tå-
ssåungilaK inuiaKatigit, tåssauv-
dlunile „nunarujugssuaK ... il. il.“
EF-ip nangmineK soKutigissai
sagdliutitdlugit sangminiameKar-
put, kalåtdlitdlo nangmingneK so-
Kutigissait tunugdliutineKardlu-
t.ik. — tamånarpiauvoK oktoberip
åipåne angerdlugulunit någgågag-
ssarput.
EF-ip avatåniginåsaguvta su-
livfigssuaKarnerup nunavtine so-
Kutigissai mingnerulernaviångit-
dlat. sulivfigssuaKameruvme nu-
narput pissariaKartipå, avatåni-
nivtigutdlo tamatuma uvavtinut
iluaKutaussumik ingerdlåneKarsi-
naunera suniuteKarfigivdluarsi-
naunerusavarput.
taimåitumik
naggårtarianarpugut
EF-imut någgårnek nunavtine i-
neriartornermik måna autdlarti-
lersimassavtinik ingerdlatserKing-
nigssamik periarfigssissugssau-
vck. EF-imut någgårnex isuma-
KarpoK sujunigssame politikivti-
nik (uvanga, suleKatima Kir.ersi-
ssivtalo politikivtinik) ingerdlat-
serKigsinåusassugut, tåssa nunav-
tine pissusiviussut nunavdlo inu-
vé tungavigalugit ingerdlatsineK.
isumaKarpugut pivfigssångorsi-
massoK kalåtdlit isumavta aula-
jangissarnerne angnerussune tu-
såniarneKamerulernigsånut. uv-
dlumikut nipivta Københavni-
mut ångutsiniamigsså ajomar-
torsiutigissarérdlutigo, tauva Ka-
noK nipinguåkuluvta Bruxellesi-
mut ångutsiniamigsså ajornarti-
gilisava? kigsautigårput kalåliu-
ssugut erKigsisimaneruvdluta pi-
ssariaKartitavutdlo najorKutara-
lugit ineriartorsinåusassugut ava-
tånit angnertuvatdlåmik akuler-
SUvfigineKarata.
ministererput isumaKatigårput
nunavtine ineriartornermik kalå-
lerpalungnerussungorsainigssa-
mik kigsauteKardlune OKartar-
mat. — åma landsrådip sujulig-
taissua isumaKatigårput OKau-
singnåmine OKartarmat: „inuk
sagdliutitdlugo".
kisiåne
uvagut taima isumaKarneK ilu-
ngersordluta ilumordluta isuma-
gårput! EF-imut angerneK ineri-
artornerup kalålerpalungnerassu-
ngorsarneKamigssånut akornu-
taussugssauvoK, inugdlo sagdliu-
tikungnaerdlugo tunissagssiorne-
rup sagdliutineKalemeranik ki-
nguneKartugssauvdlune.
taimåitumik oktoberip åipåne
„någga“-p nalåtigut krydsilissa-
riaxarpugut.
Lars Emil Johansen.
Bekendtgørelse om forbud mod
anvendelse af visse befor-
dringsmidler under jagt i
Grønland
(Bek. nr. 241).
I henhold til § 4 i lov nr. 223 af
3. juni 1967 for Grønland om er-
hvervsmæssig fangst, fiskeri og
jagt fastsættes følgende:
§ 1.
Det kan ved kommunalvedtægt
med landshøvdingens godkendelse
bestemmes, at visse befordrings-
midler ikke må anvendes under
fangst og jagt på land og på
fiskeriterritoriet.
§ 2.
Det kan på samme måde bestem-
mes, at visse befordringsmidler
ikke må anvendes til befordring
til jagtområder.
Det kan endvidere bestemmes,
at visse befordringsmidler ikke må
anvendes på dele af havet og
landjorden, når benyttelsen heraf
medfører forstyrrelse af fangst og
jagtdyr.
§ 3.
Bekendtgørelsen træder i kraft
den 1. juli 1972.
Ministeriet for Grønland,
den 2. juni 1972.
KNUD HERTLING.
J. A. Nolsøe.
Kalåtdlit-nunåne autdlainiar-
nerme angatdlatit ilaisa atugau-
nigssaisa inerterKutauneranik
nalunaerut
(nal. nr. 241).
indtigssarsiutigalugo piniarnek,
aulisarneK autdlainiarnerdlo piv-
dlugit Kalåtdlit-nunånut inatsime
3. juni 1967-imérsume nr. 223-me
§ 4 nåpertordlugo måkua aulaja-
ngersarneKarput:
§ 1-
kommOnime ilerKorerKussaliå-
kut landshøvdingimit akuerssårne-
Karsimassukut aulajangersarne-
KarsinauvoK nuname imartanilo
piniarnerme autdlainiarnermilo
angatdlatit ilait atorneKåsångitsut.
8 2.
åma taimaisiornikut aulajanger-
sarnekarsinauvoK autdlainiarfig-
ssamukarnerme angatdlatit ilait
atorneKåsångitsut.
taimatutaoK aulajangersarneKar-
sinauvoK angatdlatit ilait imap
ilaine nunavdlo ilalne atorneKå-
sångitsut atugaunerat piniagagssat
autdlainiagagssatd'o akornusersu-
gaunerånik nagsataKåsagpat.
§ 3.
nalunaerut atulerpoK 1. juli 1972.
Kalåtdlit-nunånut ministereuarfik,
2. juni 1972.
KNUD HERTLING.
J. A. Nolsøe.
17