Atuagagdliutit - 13.08.1986, Page 26

26
ATUAGAGDLIUTIT/GRØNLANDSPOSTEN
NR. 33 1986
Aapakorneq
»Qilammiorsuit inunnguanik asanneqqusigaluaqaat«
Allattoq: THOMAS EFRAIMSEN (Immikkoortoq 4)
Ullut arlaanni Justu avaqqutiler-
poq qilalukkamik kalilluni — ilaa-
sa Matiusinnguutittaraluarpaat. II-
lortinngooq avaqqutilermagu Aa-
paku pisarnermisuut sissamut ate-
riarluni avammut suaarpoq:
»Maanga, maanga tulaatissavat!«
Kalittorsuunngooq illariarpallari-
arluni timmut akivaa: »Uangaana
manna pisarsuara«.
Aapaku taama akineqarami ni-
kallullarluni illumik tungaannut
majuaruusaalerpoq, kiisami tassa
uppernarsilluaramigik tusatsiar-
takkani: Aaffarmigooq arnarta-
minnik ikkatiginnittartut inuutillu-
tik profetinngorsinnaanngillat!
Sinnattunngooq kuisimasutut i-
nuuneqarnissamut oqaaqqissaari-
suussanngillat!
Angummut nuliami profetiusup
ajoqersuiniarnerani pissaaneruti-
taasutut pisortaasumut misigisaa-
voq sakkortooq, annernartoq. Pa-
lasiliaa Naparutarlu tullianik tikik-
kunik qanoq oqassappat.
Aapaku illersortissaaruttutut
misigaluni illuminnut iserami kilu-
mut naakkiutiinnarpoq. Nuliami
pigaluarmani akinngilaa, profeti-
palaaq oqaloqatigissalluguluunniit
nakeriunnaaramiuk!
Tassalu Justup kisigani oqaasii
anguteqataasa nakussassaatigaat,
Aapakukkullu naalagarsiorfigiun-
naariartulerlugit.
Uteqqiinnarpoq
Allaaserereerpara palasi Hveyssel
Aapakukkut uppertitaalertorne-
rannut pisooqataasimasoq. Kalaal-
lit inertigariuarpai qatanngutigiin-
niat tussiutaat atugareqqunagit,
taamatullu naalakkersuisaraluar-
luni palasitut sulliviginiarlugit or-
nittanngilai. »Siornali aasakkut
nerliiviliartikkakkik suli kingul-
linngilara, taamaaliorniarumaar-
pungali aatsaat allamik isumataar-
pata!«
Maaji qaammataalersoq kiisami
Kangerlussuatsaamukariaraluar-
poq sikunilli ajorsikkami Maniitsu-
mut uteqqiinnarluni.
Sikuermat avannamukartoqar-
talermallu aliaffigigaluarpai ajo-
qersuinerluttunut ilanngussimane-
rat avoqqaaralugu. Allagarisima-
saali atuarneqarsimanersut igiin-
narneqarsimanersulluunniit upper-
narsarneq ajornaqaaq.
Kisianni tassa ukioq naallugu
kangerlussuatsaarmiut palasimin-
nit orninneqanngillat.
Ajornakusooqaaq
Qaammat august 1789 Maniitsumi
niuertoq pisortaminut allappoq ar-
fermik soqqaajakkamik silulisoqa-
riarmat orsorsilaarsimalluni, ka-
laallilli niueqatiginiarnerat ilunger-
sunartillugu allamik suliaarussi-
mammata arnapalaamut profeti-
mut naalagarsiorniarnersuarmik
tussiarnersuarmillu. Asulugooq si-
laannarmiit tussiarpalussiunngik-
kaangamik sianertoqarpaluttorsi-
ortarlutik.
Maniitsup palaseqarfiani ajoqit
marluinnaviit kisimik ajoqitut suli-
lerput. Taamaattumik palasip aa-
pakortunik unitsitsiniarluni ilu-
ngersornerigalua ajornakusoo-
qaaq.
Naparuttap nukkani aapakoqa-
taasoq ilaanni sakkortuuliorfigalu-
gu avoqqaarisarsimagaluarpaa kil-
lissanaguli.
Palasili allamik sakkussarsiso-
raaq. Pisortarisaminut allakkatigut
unnerluajuarpoq profetioqquser-
sut unitsikkusungaaraluarlugit ki-
sianni niuertumiit atorfilittaaniillu
tapersersorneqanngilluinnarami.
Aamma inspektøri saaffigisima-
galuarpaa, taassumali ajoqersuiar-
tortitsinermut tunngasut akuleruf-
figerusussimanngilai, aammami-
gooq avalattussanngorami ajoqer-
suiartortitsinermut tunngasut suli-
arinissaannut piffissaqannginnami
kiisalu palasinut ikiuuttussaatitaa-
sutut atorfinitsitaasorinnginnami!
Pissutsit atuutilersut pitsaaneru-
linngillat inspektørip kingoraartaa-
ta atorfiniinnavilluni Hveyssel al-
laffigimmagu »anersaarsiortussa-
tut« atorfinitsitaasimanani!
Ajunaarutigerusunngilaat
Hveyssel ikiortissaarutivissutut
misigisimalerami isummeraluar-
poq Danmarkip naalagaaffiata i-
natsisai sakkuginiartariaqalerlugit.
Inuugamili qanilaartoq qanoq ilio-
riuseqanngiinnarpoq Danmark tu-
saamanerlugaalersikkusunnginna-
miuk.
Taamaattumik inspektøri toq-
qarlugu allaffigaa Maniitsumi niu-
ertoq sulisuilu naalakkertariaqarai
profetioqqusersunut akiuiniarner-
mini sapinngisartik tamaat ikior-
sertariaqaraanni.
Niuertup palasip allagai inspek-
tørimut ingerlateqqissimariarmagit
palasi akineqarpoq aapakortut
Handelip akuleruffigisariaqan-
ngikkai niuernermik ingerlatsiner-
mini ajunaarutigiinnarsinnaamma-
gik — aammamigooq tusatsiartak-
kat naapertorlugit ilimanarunnaar-
mat Aapakukkut profetiuttuinnar-
nissaat! Nukissorluni akulerunni-
arnissaq aamma inspektørip isuma-
qatiginngilaa, qanoq isummernia-
lertigani Danmarkimi qullersarisa-
ni apereqqaagassarigamigik.
Tamanna ima paasisariaqarpoq:
Hveyssel palasitut paasinnileralu-
arpoq aapakortut unitseriartaria-
qarlugit, qallunaaqatiminilli akaa-
rineqarani!
Toquinnaraanni!
Kisimiigisutut misigisimaleruttor-
fimmini palaseqamminik ikiortis-
sarsivoq, tassalu siornatigut Paa-
miut eqqaanni palasiusimasoq ka-
laallit inuusaasaannik paasisimasa-
qarlualersimasoq Otto Fabricius.
Ottop ilaatigut allaaseraa arnapi-
luk taanna akornuseriarneqanngip-
pat ajoqersuutipilua inoqarfinnut
allanut siaruaassinnaasoq, taa-
maattumillu »pitsaaneruinnassa-
soq toqutsiinnaraanni«. Ottolli siu-
nertarisimanavianngilaa Maria
Magdaleneptoqunneqarnissaa, pil-
laatissitaanissaa siunertarisiman-
nguatsiaramiuk Paulusip Romami-
unut allagaani kap. 13,4 ima oqaa-
sertaqarmat: »Ajortulioruilli —
tassa naalakkersuisunut — ersigit
asuliinnaq panalisanngimmata...«
Isumali tulluarsorinartoq qata-
ngiinnarpoq siunnersuuteqarsima-
galuarmat umiarsuit kingulliit aal-
lareersut. Taamatulli pisoqarsima-
nera ajoqersuiartortitseqatigiit tu-
sareersimagaluarpaat Dansk Kan-
celli-mullu saaffiginnissutigisima-
galuarlugu naalakkersuisutigoor-
tumik akuleruttoqaqqullugu. Kan-
celli-milli akineqaannarput pissut-
sini taamaalisuni pisortaatitaasut
akuleruteqqaartussaammata qa-
noq iliuuseqaqqaartinnagit akule-
ruteriarsinnaanatik.
Tamatumali nalaani Maria Mag-
dalenep ajoqersuutaa ilagiissaasa
akornanni upperineerukkiartule-
reersimavoq.
»Qilammiorsuit inunnguanik
asanneqqusigaluaqaat«
Qaammat juli 1790 Kangerlussuat-
saap profetia arnaq uialu ilagiissi-
minnit upperineerukkiartuinnaler-
put.
Allaat ileqqulersuutigisartagaat
— namminneq upperingaarlugit —
malittarisimasaraluatik illaruaati-
giniakujuttalerpaat. Qallunaanik
kukkussuteqarsorinninneq maan-
Nylonimik amermik
nungullajaallisaasikkamik
qaalik.
Atungaa allalik nutaaliaa-
soq patajaatsumik qeqas-
sutissaavoq naterni
quasartuniluunniit.
Angiss. 28-46.
Nylonoverdel med skind-
forstærkning.
Den nyudviklede profilsål
giver sikkert fodfæste selv
på glatte gulve.
Str. 28-46.
atisaarniarfik • manufaktur
- prtsak qulakkeerpat
- din garanti
for
kvalitet
na paarlattuanik Aapakukkut
nammagassarilerpaat! Allaat nu-
naqqataasa tamangajammik qima-
galerpaat, patsisiginerullugit arnar-
taminnut allanullu uppeqataaju-
manngitsunut Aapakup pissusiler-
suutigisartagai kusanaatsut — tap-
piillisitaasutullusooq maleruaan-
nalersimasaraluatik.
Aapakorneq qasukkariartuin-
nartoq tusaamanarsimmat palasi
Kangerlussuatsaaliarpoq ilagalugit
Naparutaq piniartorlu Matiusi.
Illunut tulakkamik Aapakukkut
majuarfigaat. Iseriallartut Aapaku
illermi kangujarluni issiasoq. Iser-
tut kikkuunerilu ilisaralugit Aapa-
kup palasi qiviarlugu oqarfigaa:
»Qilammiorsuit inunnguanut asan-
neqqusigaluaqaat«.
Aapakup taamatut oqarfigim-
mani palasi nillinngilluinnarpoq, a-
kissutissaminik eqqarsarluni. Pala-
si akinngiinnarmat Naparuttap Aa-
paku toqqarlugu akivaa:
»llumut qilammiorsuit asanneq-
qusigaluaqisut soormi inatsisit arfi-
neq-aappaat maleruanngiliuk?«
Taamak oqarfigigaanilu Aapaku
sikikkiartorami, sikikkiartorami
kiisa niaqqi seeqqumi akornannut
pisippaa.
Sunnguamik akinngimmat Na-
paruttap peqqaannagu avoqqaari-
simavaa. Suliligooq akinngissaq-
qaartoq oqaasissani tamaasa ane-
reeramigik anipput.
Tassaanerartarpaat aapakorne-
rup naggataa!
Palasimut qinnuteqarput
Ukioq 1793 palasi P. R. Heide ava-
lammat taartaavoq N. C. Rønning.
Heidep qangali kissaatigisarsi-
magaluarpaa Aapakukkut qavu-
nga Kujataanut pinngitsaalillugit
nuutsinneqassasut, inuit sungiusi-
masatik qimallugit takornakkamik
akornanniilerunik ittoorlutik kisit-
tuatsiaassammata profetioqquseq-
qikkumajunnaarlutillu.
Ukiorli 1794 tusalerput Maria
Magdalene uinilu Aapaku Amerlu-
mi palasimut qinnuteqarsimasut
kristumiulluartutut ilagiissinngoq-
qikkumallutik. Palasi Heidep »sa-
vat tammarsimasut peqqissiminer-
mik ajukkutingaarlutik uteqqinni-
artut ajattortarsimanngilai«. Uu-
mali taartaata paarlattorluinnaa-
nik isummeriaaseqartup qanoq pi-
simanerai allaaserineqarsimanngi-
laq.
Aapaku toquvoq ukioq 1798.
Toqujartorluni nunaqqatini pisi-
i alle mærker, klargjort på eget værksted.
Kran- og ladopbygninger samt special-
opbygninger udføres på egen
karosserifabrik.
Ring elier skriv om dine ønsker!
Nye dæk og slidbanedæk
samt alt i reservedele.
adahl pedersen
lastvogne
SVERIGESVEJ 7800 SKIVE TLF 07-52 25 55