Atuagagdliutit - 16.01.1997, Blaðsíða 14

14
Nr. 4-1997
KATERSUGAATIT
20.000-T All. Chr. Schultz-Lorentzen
NUNATSINNUT
UTERTINN EQARPUT
Helge Schultz-Lorentzen - Nunatta Danmarkillu akornanni
katersugaateqarnermik isumaqatigiissummut ilusilersuisut ilaat
- 70-inik ukioqaleqqammerpoq
- Kalaallit Nunaanni illoqar-
finnut tikikkaangama sungiu-
simasakka omittarpakka: illo-
qarfiup pisoqartaa niuertoqar-
flup illutalik, umiarsualivik,
atuarfik il.il.. Naalagiakulaar-
punga, iliveqarfiliartarlunga-
lu. Inuppassuit ilisarisimasak-
ka tamaani saanngoqqapput,
Qaqortumiinninnilu kingul-
lemi tupaallaatigeqaara nalin-
ni, illoqarfik 1982-imili qi-
makkakku, inooqatikka qa-
noq amerlatigisut qangan-
ngoreersimasullutik iliveqar-
tut.
Taama oqarpoq Helge
Schultz-Lorentzen qanittuk-
kut 70-inik ukioqalersoq, taa-
mallu akivoq aperineqarami
Nunatsinnut pigaangami ar-
laannik aalajangersimasunik
isumagisaqartarnersoq. Nu-
kappiaraalluni pingasunik u-
kioqarluni Nunatsinnut peq-
qaarpoq, angunni Henning
teolog-inngoqqammerluni
Nuummi ilinniarfissuarmi
atorfinimmat.
Helge-p Nunatsinni mee-
raanera inuunerata sinneranut
sunniuteqarpoq.
Inersimasunngorami uter-
poq. Siullermik 1947-48-mi
sakkutuuni imarsiortuulluni
Nuummi sakkutuut imarsior-
tut sakkutooqarfianni - maan-
na sømandshjem-iusoq - aam-
malu angallammi nakkutil-
liissummi Alken-imi, Helge-
p niunerata kinguninngua
1948-mi Tunumi umiusoq
inuttai umiarsuarlu nassaarfi-
unatik. 1954-58 Nuummi
realskolimi ilinniartitsisuu-
voq, 1958-61 Aasianni efter-
skolimi pisortaalluni. Kingul-
lermillu 1961-82 Qaqortumi
atuarfeqarfimmi pisortaavoq.
Ullumikkut Danmarkimi
Nationalmuseum-imi Kalaal-
lit Nunaannut tunngasunut pi-
sortaavoq, 1984-imilli sulini-
uteqartunut ilaasimalluni Nu-
natsinnut tunngasut katersu-
gaatit 20.000-it sinnerlugit
Nunatta Katersugaasivianut
utertinnissaannut.
Atuartartut ateq allamut
assersuukkunikku nalaatsor-
nerinnaanngilaq. Helge ataa-
tama illooraraa uangalu ti-
gummiarteeralugu. Aataa aat-
aqqiutigaara. Taamaattumik
meeraagallaramali ilisarisi-
masaraara, eqqumiikujuppor-
lu Bagsværd-imi illuani aki-
leriilluta issianitsinni uanga
tusagassiortutut oqaloqatigi-
gakku. Qujanartumilli oqalo-
qatigiinneq pissusissamisut
ingerlalernissaa ajornaku-
soorfiunngilaq. Helge inuu-
voq nammineq misigisartak-
kaminik qaqqaqqalaarutigin-
ninngitsoq, inuuvorli oqalo-
qatikkuminartoq qanilaartuul-
lunilu.
Nalaasaarfimmi issiatilluta
Helge-p Nuummi meeraani-
lersaarpoq. Taamanimit allan-
ngornerujussuit eqqartorpai.
Ilaqutariit Noorlerni illoqaq-
qaarput, taamani illorisaat te-
rianniaateqarfiup ittuata illua,
teriannissat inaannik ulik-
kaartoq. Ilaqutariit Noorlerni
illoqarsinnaanerannut peqqu-
taavoq terianniaateqarfiup it-
tua ukioq ataaseq sulinngif-
feqarmat. Angerlarsimaffim-
mit ilinniarfissuarmut unga-
sinnerujussua. Aqqusineqan-
ngilaq, illoqarfiliarniassa-
gaannilu Radiofjeld itiveq-
qaartariaavoq. Taamanilu u-
miarsuit noorliit illuani napa-
suliaq Nuummut pulajartor-
nerminni suli nalerarisarpaat.
Kingusinnerusukkut Noorliit
illuat katersugaasivinngor-
poq, ullumikkullu Ilisimatu-
sarfiulluni.
Nerinermi qallunaatut
oqaloqqusaapput
1930-mi ilaqutariit Aasiannut
nuupput, Henning efterskoli-
mi pisortanngorluni. Aappaa-
guani Maniituliarput, Helge-p
meeraanermi nalaani naju-
gaqarfiginerusaa, 1938-imi
Danmarkimut atuariartortin-
neqamermi tungaanut. Sor-
sunnersuup Maniitsumi ilaqu-
taanit avissaartippaa, aatsaal-
lu 1946-mi takoqqippai.
- Maniitsumi kalaaliaqqat
qatanngutikkalu pinnguaqati-
gisarpavut, taamaalilluta ka-
laallisut ilikkalertorpugut.
Qatanngutikkalu immitsinnut
kalaallisut oqaluunneruvugut,
angajoqqaattalu piumasari-
sarpaat nerinitsinniluunniit
qallunaatut oqalulaartaqqul-
luta.
- Maniitsumi meeraanerput
nuannersutut eqqaamasaqar-
figaara, arlaannillu nuanniit-
sumik eqqaasaqarsinnaana-
nga. Sikukkoortilluta isinnera
eqqaassanngikkaanni, ilagi-
sama qaqimmanga.
- Qularutissaanngilaq Ka-
laallit Nunaanni peroriartor-
nerma inersimasunngominnut
sunniuteqartoq. Kalaallisut o-
qalulaarsinnaanera sulininnut
iluaqutaasimaqaaq, Helge o-
qaluttuarpoq, Danmarkimut
uteramili ukiut tamaasa Nu-
natsinnukartarsimasoq, 1996
kisiat pinnagu.
- Sivitsulaaleraanga malu-
gisarpara Kalaallit Nunaata
Saamerlemit sisamaalluni nuimasullu dronning-ip 1982-imi Qaqortumut tikinnerani utaqqipput, taamani Ridderkorset-unik saqqarmiuligaavoq.
Som nummer ftre fra venstre afventer Helge sammen med andre honoratiores dronningens besøg i Qaqortoq i 1982, hvor han fik overrakt Ridderkorset.