Fréttablaðið - 12.08.2005, Blaðsíða 20

Íslendingar eru rólegir
flótt ógnin sé til sta›ar
Kaupmannahöfn hefur veri› nefnd sem næsta skotmark hry›juverkamanna í kjölfar atbur›anna
í Lundúnum 7. júlí. Tæplæga átta flúsund Íslendingar eru búsettir í Danmörku.
Skoðanakannanir í Danmörku
hafa leitt í ljós að meirihluti
landsmanna telur að hryðjuverk
verði framið í landinu á næstu tólf
mánuðum. Sjálfsagt engin furða
því í síðasta mánuði hótaði öfga-
hópur, sem talinn er tengjast
hryðjuverkamönnunum sem
stóðu á bak við árásirnar í Madríd
á síðasta ári, að beina spjótum sín-
um að Danmörku næst dragi rík-
isstjórnin ekki herlið sitt frá Írak.
Meirihluti þjóðarinnar er líka
þeirrar skoðunar að auka beri eft-
irlit á opinberum stöðum. Farþeg-
um í neðanjarðarlestakerfi Kaup-
mannahafnar hefur fækkað um
fjórðung frá síðasta ári og er
fækkunin beinlínis rakin til hætt-
unnar á hryðjuverkum. Til að róa
almenning hafa dönsk stjórnvöld
bætt mjög lögreglueftirlit á fjöl-
förnum stöðum og hefur viðbún-
aður sérstaklega verið aukinn á
flugvöllum, lestarstöðvum og í
verslanamiðstöðvum.
Á áttunda þúsund Íslendinga
býr í Danmörku, flestir í Kaup-
mannahöfn. Þeir hafa ekki farið
varhluta af hryðjuverkaógninni
Hefur lítil áhrif á daglegt líf
„Þessi umræða hefur að minnsta
kosti ekki haft mikil áhrif á mitt
daglega líf,“ segir Rósa Björk Ein-
arsdóttir. Hún er nýútskrifaður
margmiðlunarhönnuður og við-
skiptafræðingur en hefur búið í
borginni í þrjú ár. „Ég held að það
sama eigi við um fólkið í kringum
mig. Ég hef alltaf notað lestirnar
lítið og hjóla mest. Hins vegar við-
urkenni ég að ég fann fyrir óþægi-
legri í tilfinningu í mannþröng-
inni á Nørreport-lestarstöðinni
um daginn, en sú stöð er sögð
heppilegt skotmark hryðjuverka-
manna. Maður fylgist óneitanlega
aðeins betur með fólkinu í kring-
um sig nú en áður,“ bætir Rósa
við.
Meiri líkur á að lenda í bílslysi
„Ég hef ekkert breytt út af vanan-
um og ferðast jafn mikið með lest-
um og ég gerði áður,“segir Hall-
dór Kristjánsson verkfræðingur
sem búið hefur í Danmörku í ára-
tug. „Enda eru miklu minni líkur á
því að lenda í svona atburði en í
bílslysi. Ég hef ekki orðið var við
aukna öryggisgæslu en tekið eftir
viðvörunum í hátalarkerfum lest-
anna þegar þær nálgast Nørre-
port. Þá er fólk beðið að huga að
farangrinum sínum. Það er helst
þessi viðvörun sem minnir mann
á ógnina. Ég útiloka samt ekki að
ég færi út úr lest ef ég yrði var
við grunsamlega menn í vagnin-
um.“
Gæti allt eins gerst í Tívolí
„Ég á ættingja í London og var því
mjög brugðið þegar hryðjuverkin
voru framin þar,“ segir Hjalti
Már Einarsson, nemi í fjölmiðla-
fræði og íbúi í Kaupmannahöfn í
fimm ár. „Fyrstu dagana á eftir
hugsaði maður um hættuna á
hryðjuverkum hér og var meira á
varðbergi gagnvart fólki í kring-
um sig. Í dag velti ég þessu ekki
svo mikið fyrir mér og ferðast
jafn mikið
í lestum og
strætó og
ég gerði
á ð u r . “
Hjalti seg-
ist eiga
von á því
að þurfa
að ferðast
í auknum mæli með lestum þegar
skólinn byrjar á ný en hann hefur
samt litlar áhyggjur. „Öryggis-
gæsla í lestarkerfinu er talsvert
meiri nú en áður. Ég hef samt ekki
trú á því að aukin gæsla fæli
hryðjuverkamenn frá. Ekki nema
allir verði látnir ganga í gegnum
vopnaleit líkt á flugvöllunum, sem
verður að teljast ólíklegt. Hver
segir líka að samgöngukerfið
verði næsta skotmark. Af hverju
ekki Tívolí?“ ■
ERLING ÓLAFSSON Skordýrafræðingur.
fiarf einungis ár
til a› jafna sig
GEITUNGASTOFNINN
SPURT & SVARAÐ
20 12. ágúst 2005 FÖSTUDAGUR
Hinn fyrsta júlí síðastliðinn tók til starfa Neyt-
endastofa svokölluð en undir hennar hatti
verða verkefni sem áður heyrðu undir ýmsar
aðrar stofnanir. Tryggvi Axelsson forstjóri út-
skýrir hér hvaða hlutverki henni er ætlað.
Hvað er Neytendastofa?
Neytendastofa er ríkisstofnun sem starfa skal
að stjórnsýsluverkefnum á sviði neytenda-
mála. Neytendastofu er þannig ætlað að hafa
eftirlit með því að aðilar í atvinnulífi hafist
nokkuð að sem brýtur í bága við góða við-
skiptahætti í atvinnustarfsemi eða öðru því
sem óhæfilegt þykir gagnvart neytendum. Á
hennar eftirlitssviði eru fjölþætt verkefni er
varða mikilvæga hagsmuni neytenda en
einnig almenn stefnumótun á sviði neytenda-
mála.
Er hluverk hennar frábrugðið hlutverki
Neytendasamtakanna?
Íslenskir neytendur standa í þakkarskuld við
Neytendasamtökin sem í meira en 50 ár hafa
hvatt íslensk stjórnvöld til þess að auka neyt-
endavernd hér á landi. Þau eru frjáls félaga-
samtök sem gagnrýna stjórnvöld þegar það á
við og koma með ábendingar frá neytendum
varðandi ýmis mikilvæg málefni sem þau
telja að stjórnvöld eigi að huga að. Neytenda-
stofa er hins vegar stjórnvald og stjórnsýslu-
stofnun sem starfar að framkvæmd þeirra
laga sem henni hefur verið falið.
Hvernig gætir Neytendastofa hags almenn-
ings betur en hingað til hefur verið?
Með Neytendastofu hafa verið sameinaðir
dreifðir kraftar margra í einni stjórnsýslustofn-
un. Þetta veitir mikil tækifæri til ná betri yfir-
sýn yfir þennan málaflokk og veita góða þjón-
ustu sem og upplýsingar um þann víðfema
og fjölþætta málaflokk sem neytendamál eru.
Margflætt hlutverk
SÉRFRÆÐINGAR SEGJA: NEYTENDASTOFA
fréttir og fró›leikur
SVONA ERUM VIÐ
GISTINÆTUR OG
GESTAKOMUR Á
HÓTELUM
Heimild: Hagstofan.is
Eddufelli 2,
s. 557 1730
Bæjarlind 6,
s. 554 7030TÍS K U V E R S L U N
Síðustu dagar útsölu
Verðhrun
Opið frá kl. 10-22
Engjateigi 5, sími 581 2141
Opið virka daga frá kl. 10.00-18.00, laugardaga frá kl. 10.00-16.00.
Algert verðhrun
60 til 70% afsláttur
Næstsíðasti dagur
Minna hefur orðið vart við geitunga
hér á höfuðborgarsvæðinu nú í
sumar en síðastliðin sumur. Erling
Ólafsson skordýrafræðingur segir
stofn holugeitunga, sem hrundi í
fyrrasumar, geta verið kominn í samt
lag strax næsta sumar.
Hvernig vegnar geitungunum?
Trjágeitungi vegnar ágætlega en
holugeitungi miður þar sem stofn-
inn hrundi í fyrrasumar. Holugeit-
ungur er við lýði en fjöldinn er langt
undir meðallagi. Holugeitungur gerir
sér bú í jörðu eða undir húsþökum
og tilgátur ganga út á að hitabylgja í
kjölfar rigningartíðar í ágúst í fyrra
hafi gert að verkum að sveppa- og
gerlagróður lagði undir sig bú geit-
unganna.
Er munur eftir landshlutum?
Holugeitungur heldur sig nær ein-
ungis á höfuðborgarsvæðinu og
Suðurlandsundirlendi, en þar hef ég
hins vegar engar spurnir haft af hon-
um í ár. Trjágeitungi vegnar hins
vegar alls staðar ágætlega.
Hversu langan tíma tekur það
stofninn að ná sér á strik?
Stofninn getur aftur verið kominn í
fyrra form strax á næsta ári. Stofninn
þarf ekki að taka nema eitt ár að ná
sér á strik ef vel tekst til að fram-
leiða drottningar. Stofninn hvarf ekki
og búskapur þeirra geitunga sem
héldu velli hefur verið eðlilegur.
JÚNÍ
2004
JÚNÍ
2005
1
1
3
.3
0
0
1
2
1
.9
0
0
Íslendingar 14.680
Útlendingar 98.620
Íslendingar 18.740
Útlendingar 103.170
FJÖLDI ÍSLENDINGA
Í DANMÖRKU
Ár Íslendingar
1975 1.686
1985 3.433
1995 3.922
2001 5.965
2004 7.433
KRISTJÁN SIGURJÓNSSON
ritstjorn@frettabladid.is
FRÉTTASKÝRING
RÓLEGT Á NØRREPORT-LESTARSTÖÐINNI Farþegum í neðanjarðarlestum Kaupmannahafnar hefur fækkað um fjórðung frá síðasta
ári og er fækkunin beinlínis rakin til hryðjuverkaógnarinnar.
RÓSA BJÖRK EINARSDÓTTIR Fann fyrir
óþægilegri í tilfinningu í mannþrönginni á
Nørreport-lestarstöðinni um daginn.
HJALTI MÁR EINARSSON Hefur ekki trú
á því að aukin gæsla fæli hryðjuverka-
menn frá.
HALLDÓR KRISTJÁNSSON Útilokar ekki
að fara út úr lest ef hann yrði var við grun-
samlega menn í vagninum.