Tíminn - 03.08.1975, Síða 6

6
TÍMINN
Sunnudagur 3. ágúst 1975.
KVIKMYNDIR — KVIKMYNDIR — KVIKMYNDIR — KVIKMYNDIR — KVIKMYNDIR —
KVIKMYNDA-
HORNIÐ
Umsjónarmaður
Halldór
Valdimarsson
Ástin getur tortímt
ekki síður en lífgað
HÁSKÓLABÍÓ: MÁNUDAGS-
MYNDIN „DON JUAN 1973"
Frönsk mynd um franskar ástir
hlýtur aö liíta ákveönum lögmál-
um og getur litiö sem ekkert vikiö
frá þeim. Svo er og um þessa,
sem tekur sérstaklega til meö-
feröar eyöileggingarmátt ástar-
innar. Konan er í henni gerö I
tveim myndum, annars vegar
sem vanþroska en lymskufull tál-
mynd, hins vegar sem vekjandi
afl. Báöar hafa myndir þessar aö-
dráttarafl, en greinilegt er þó, aö
myndinni er ætlaö aö beina áhorf-
andanum frá tálmyndinni, inn i
öryggi vanans.
Myndin fjallar um ástarlif
ungrar stúlku, sem fer líkt og-
eyöandi logi um umhverfi sitt og
skilur alls staöar eftir sig dauöa
og tortlmingu. Hún finnur i sér
hvatir og tilfinningar, sem hún
kann ekki skil á, og vegna van-
þroska sins, eigingirni og barns-
legrar valdafiknar, krefst hún
þess,aö njótendur ástar hennar
færi henni fórnir.
1 fyrstu krefst hún þess, aö biöl-
ar hennar krjúpi henni og votti
undirgefni sina. Hún er auðug og
fögur og þvi fær hún ekki séö
ástæðu til annars en aö rikja yfir
umhverfi slnu sem einvaldur.
Þegar frá liöur veröur henni sá
leikur þó ekki nægur — hann er of
einfaldur og auöveldur og verð-,
mæti þess sem undir er lagt nær
ekki þvl marki sem skapast meö
henni. Hún hlýtur því að leita á
önnur mið — lengra út og hærra
upp — þar sem hvötum hennar
verður fullnægt betur og fylli-
legar.
Fyrsta mark hennar veröur
vlgi, sem fram aö þvl hafði reynst
óvinnanlegt. Barátta hennar er
hörð og óvægin og þegar vlgið aö
lokum fellur, rennur stund
reikningsskila upp. Fórnar-
stallurinn verður að fá sitt og
krafan hljóðar upp á allt það sem
maðurinn hafði áunniö sér.
Heimili hans, fjölskylda, þjóð-
félagsstaða og virðing lenda
undir hnlfinn og að aflokinni
fórnarathöfninni er honum ýtt I
burt, við taka önnur vigi og nýjar
fórnir.
Framhald á bls. 16
Honum var gert aö verja sann-
leikann fyrir rétti og átti þó oft
erfitt meö aö láta hlusta á sig.
-.enny trúöi á sannleikann og
lagöi hann umbúðalausan.
Þeir erfiöleikar voru ekki fyrir
hendi þegar hann stóö á sviöinn.
þvl þá hlustuöu allir.
■ V / \

i
LENNY
Bob Fosse stendur aö baki myndarinnar um Lenny, því hann
vildi sýna fram á að þar heföi ekki veriö á feröinni sálsjúkur
háöfugl, heldur snillingur, sem var töluvert á undan sinni
samtlö.
Eiginkona Lenny, Honey, er leikin af
Valerie Perrine. Hún fylgir Lenny á
ferli hans, meðan vært er.
TONABIO: BREEZY
Þessi mynd er ef til vill fyrst og fremst falleg. Hún fjallar um sam-
bandmilli tveggja mannvera, sem elskast, en eiga I erfiðleikum meö
að skilja hvort annað. Breezy er ung, frjáls og sjálfstæð og flakkar um
meö gitarinn sinn. Hún hittir miðaldra kaupsýslumann, sem hún
verður ástfangin af og hernemur, en kynslóðabilið skilur þau að og
viröistætla að koma I vegfyrir að þau nái saman.
Mynd þessi hefur til að bera lausn á vandamáli því.sem kynslóðabiliö
hefur veriö gert að — hún segir okkur að brúa það meö ást. Þá bendir
hún okkur ennfremur á hversu tilætlunarsöm við erum þegar við krefj-
: umst I slfellu framtíðartrygginga. Heilt ár er I raun ekkert styttra en
heil eilifð, ef hvort tveggja er framundan.
Það var verulega ánægjulegt aö horfa á þessa mynd.
GAMLA BÍÓ: REIÐI GUÐS
Rétt þokkaleg mynd til afþreyinga. Hugmyndin um prestinn, sem út-
hellir reiði guðs yfir mennina með vélbyssum og handsprengjum, er
hreint ekki slæm, enda tlmi til kominn að almættið endurskoði afstööu
slna til tæknimenningarinnar, sem ekki hefur fundið náð fyrir augum
þess slðan á döguhi rannsóknaréttarins, þegar tækninýjungar urðu
flestar til I dýflissum refsimunkanna.
Eitt atriði myndarinnar ber greinilega af öðrum, en það er messan,
sem klerkur heldur án skothríðar, og án hennar hefði kvöldið orðið
ákaflega þreytandi.
AUSTURBÆJARBÍÓ:
O LUCKY MAN
Sérkennileg og verulega athyglisverð mynd, sem tekur til meðferðar
baráttu okkar og innbyrðis samkeppni um efnisleg gæði. Skilningur
myndarinnar á eðli nútíma samfélags er nokkuð napurlegur, en engu
að síður raunsannur og fyllilega rökstuddur. Mörg af helstu fyrir-
brigðum mannlegrar tilveru, svo sem trú, siðvenjur, skyldur og fleira
er tekið óvægnum tökum og úr myndinni má jafnvel lesa þá skoðun að
Guð sé hið illa i veröldinni og útrýming hans hljóti að vera forsenda
þess að hið góða taki sér hér bólfestu.
Ef til vill má 11 ta á mynd þessa sem nokkurs konar neyðaróp, sem ris
frá manninum sjálfum, vegna þess að til hans er ekki lengur litið og
hann ræður ekki lengur llfi sinu. Allt er fyrirfram ákveðið og þú getur
ekki komist hjá þvl að lenda á fórnarstallinum.
SPENNULAUS
OG ALLT OF
DAUF MYND
Rétt einu sinni enn er okkur boðiö vestrar hafa þann boðskap einan,
upp á spennandi og mjög óvenju- að kraftur réttlætisins eigi ekki far-
legan vestra. Að þessu sinni um veg til mannanna, annan en byssu-
ungan pilt, Jory, sem ratar I nokk- kjafta og lemstrandi slagsmál. í
ur ævintýri á leið sinni til mann- fæstum tilvikum hefur þar raunar
dóms. Svo sem flestir aðrir spenn- verið um boðskap að ræða, sem
andi vestrar er þessi gjörsneyddur kalla mætti þvl nafni, heldur nán-
allri spennu og kemur hvergi á ast tilraunir til að svala ofbeldis-
óvart, hvað varðar söguþráð og úr- hvötum áhorfenda fyrir peninga. í
vinnslu einstakra efnisatriða. Hann þetta sinn vottar þó fyrir, að fram-
byrjar likt og flestir aðrir vestrar, leiðendur myndarinnar hafi ein-
gengur fyrir sig líkt og aðrir hvern grun um, að ofbeldi sé ef til
vestrar og endar likt og flestir aðrir vill ekki besta svarið við ofbeldi og
vestrar. miðast myndin nokkuð við það.
Eitt er það þó,sem er nokkuð frá- I upphafi myndarinnar verður
brugðið og gæti jafnvel talist Jory fyrir þvl áfalli, að faðir hans
nokkuð óvenjulegt, en það er boð- er myrtur á krá einni og, eftir
skapur sá, sem vottar fyrir i honum fyrirsögn hefðar og uppeldis, getur
og hefur greinilega átt að vera hann ekki látið hjá liggja að hefna
nokkuð leiðandi. Venjulegir | Framhald á bls. 7
Kvikmyndin um feril Lenny Bruce, með Dustin Hoffman I aðalhlut-
verki, hefur undanfarnar vikur vakið töluverða athygli erlendis. Kvik-
myndagagnrýnendur hafa skrifað mikið um hana og aldrei þessu vant
virðast þeir nokkuð sammála um að þar sé á ferðinni góð mynd, jafnvel
meistaraverk.
Mynd þessi fjallar um grlnista, sem rls frá því að vera annars flokks
skemmtikraftur, til þess að verða einn af eftirsóttustu næturklúbba-
skemmtikröftum Bandarikjanna.
Hún fjallar einnig um leið hans niður af tindinum I svaðið, til þess
timaþegar hannlést, — viðbjóðslegum dauðdaga, einmana og nakinn á
baðherbergisgólfinu, með eiturlyfjasprautuna við hlið sér. —, eins og
einn fréttaritari lýsti aðkomunni á heimili Lenny þann 3. ágúst 1966.
Lenny ávann sér meðan ferill hans stóð sem hæst, viðurnefnið „sam-
viska Bandarikjanna”, enda var sannleiksást hans og afdráttarlaus
krafa til þess að mega segja hug sinn allan meðal skýrustu einkenna
hans.
Hvað eftir annað var Lenny handtekinn fyrir klám og soralegt orð-
bragð. Hann átti I sifelldum útistöðum við valdhafa þjóðfélagsins og
notaði aðstöðu sína á sviðinu til að lýsa fyrirlitningu sinni á þvf sem
hann taldi manninum ósæmandi. Hann var misskilinn og af mörgum
forsmáður, en hinir voru þó mun fleiri, sem dáðu hann.
Likt og verið hefur með marga þá, sem undanfarna áratugi hafa
viljað knýja fram þjóðfélagslegar umbætur, kom fram i Lenny
þversögn, þegar peningar og Hfsþægindi voru annars vegar. A sviðinu
lýsti hann þvi yfir, að fátt væri smánarlegra en stjarna I skemmti-
iðnaðinum, sem velti sér upp úr peningunum, meðan milljónir manna
iiföu sultarllfi viðómannsæmandiaðstæður. Þó greip hann fegins hendi
við, þegar hans eigin tekjur urðu að verulegum fúlgum, en var áfram
kenningum sinum nægilega trúr til þess að kalla sjálfan sig hóru.
Myndin um Lenny er gerð I minningu manns, sem var af samtíð sinni
álitinn hættulegur ruddi, en hefur ef til vill verið snillingur.
United Artists hefur með höndum dreifingu myndarinnar og vonandi
verður hún á sýningaskrá Tónabiós, sem hefur umboð fyrir UA hér-
lendis, áður en mjög langt um liður.