Tíminn - 17.09.1976, Blaðsíða 3

Föstudagur 17. september 1976.
TÍMINN
3
Skák:
Valið í
Olympíu-
sveitina
MóL-Reykjavík.Eins og kunnugt
er, hefur Skáksamband Islands á-
kveðiö aö senda sveit á Olympiu-
skákmótið I tsrael, sem haldið
verður dagana 24. október til 11.
nóvember nk.
Búið er að velja i skáksveitina,
og á fyrsta borð Guömund Sigur-
jónsson, á annað Helga Ólafsson,
á þriðja Björn Þorsteinsson og á
fjórða Björgvin Viglundarson.
Fyrsti varamaður hefur' veriö
valinn Margeir Pétursson og ann-
ar Magnús Sólmundarson.
Söguleg ráðstefna á Austurlandi:
Slít mér ekki leng-
ur út fyrir ykkur
— sagði Sverrir Hermannsson við
í lokahófi kjördæmisráðsfundar á
á laugardaginn
JH-Reykjavik. Á kjör-
dæmisráðsfundi og
haustmóti Sjálfstæðis-
manna i Austurlands-
kjördæmi sem haldið
var að Egilsstöðum
siðastliðinn laugardag,
skarst svo i odda að
Sverrir Hermannsson,
þingmaður Sjálfstæðis-
flokksins þar eystra
kvað upp úr með það i
ræðu, að hann myndi
ekki slita sér lengur út
við þingmennsku fyrir
Austfirðinga.
Þessiorðléthann falla í ræðu
i matarveizlu, sem haldin var
um kvöldið. Fór hann siðan til
gististaðar sins jafnskjótt og
staðið var upp frá borðum.
Undanfari þessa voru deilur
sem upp komu ákjördæmisráðs-
fundinum, og er mælt að þing-
maðurinn hafi þar haft þau orö
við óánægða flokksmenn sina,
að þeim væri bezt að flytjast til
flokksbræður
Egilsstöðum
Reykjavikur, ef þeir yndu ekki
við sitt.
Taliðeraðumræður um orku-
mál hafi einkanlega tendrað
þetta bál. Lokaður fundur um
þau mál átti aö hefjast klukkan
tvö, en stutt viröist hafa orðið i
honum, þvi að Sverrir fór af
honum klukkan þrjú.
Athygli vakti, að varaþing-
maður Sjálfstæöisflokksins i
Austurlandskjördæmi, Pétur
Blöndal, forstjóri vélsmiðjunn-
ar Stáls á Seyöisfirði, sem verið
hefur einbeittur fylgismaöur
Sverris, kom ekki i matarveizl-
una né heldur neinn annar Seyð-
firðingur.
Fjarkönnun:
GEYSILEGIR MÖGULEIKAR
TIL ÝMISSA RANNSÓKNA
Æm
Rannsóknaráð sendir ríkisstjórninni nefndarálit
-hs-Rvik. Liklega hafa flestir ts-
lendingar séð gervihna ttamyndir
þær, sem af og til birtast á sjón-
varpsskjanum I veöurfréttatim-
um. Færri vita að likindum hins
vegar, að þrátt fyrir ágæti þess-
ara mynda eru þær með þeim ó-
Með fjarkönnun er unnt að fá
geysilega mikilvægar upp-
lýsingár um fjölmörg atriði,
sem að gagni mega koma.
Nefna má iskönnun, könnun
á gróðurfari og landnýtingu,
vatnsföllum, eldstöövum og
hrauni o.fl. o.fl. A þessari
mynd, sem tekin er með inn-
rauðum geislum, má greini-
lega sjá hitaskil I hafinu suö-
austur af tslandi, en slikar
upplýsingar geta reynzt
mjög mikilvægar frá haf-
fræði-og fiskifræðilegu sjón-
armiði. Myndin er tekin úr
u.þ.b. 1400 km hæð með
veðurathugunarhnetti. Ekki
eru til tæki hér á landi tii að
taka á móti þessari gerð
mynda, en fjarkönnunar-
nefnd leggur m.a. til, að
komið verði upp slfkri mót-
tökustöð.
Halldór Pálsson búnaðarmálastjóri:
Vaxandi sleifarlag
við fjallleitir
ASK-Reykjavik. — Það fer i
vöxt, aö smala illa, hér áöur
fyrr lögðu menn allt kapp á að
ná hverri kind i fyrstu göngum,
sagði Halldór Pálsson búnaðar-
málastjóri. — Þá voru bændur
vanir fjármenn, nú hefur þvi
miður færzt meira kæruleysi i
smölunina. Bæði er það mann-
fæðin i sveitum og það, að bænd-
ur eru bundnir við mjóikurkýr,
sem gerir þetta að verkum. Nú
er þetta tiltölulega óvant lið,
sem gcrir sér ekki grein fyrir
þvi um hvað er að ræða, ef
skepnur verða eftir uppá fjöll-
um. Það má að visu segja, að á
öræfum tslands sé ómögulegt að
fyrirbyggja að nokkur skepna
verði cftir, en sleifarlag við
fjallieitir hefur aukizt á undan-
förnum árum.
Þá gagnrýndi Halldór smala-
menn fyrir aö vera hættir að
nenna aö riða hestum um land-
ið, en fljúga þess I stað. Það
sagöi Halldór vera út af fyrir sig
ágætt, en aldrei gæti flugvélin
komið I stað manns og hests.
Það fé, sem eftir verður, sagði
Halldór ekki vera stórt brot af
fjáreign landsmanna, en nóg til
þess að vera bæði til — „skaöa
og skammar”.
í dag veröur réttaðá Skeiöun-
um og i Rauðsgilsrétt. A morg-
un verður svo réttaö i VIÖi-
tungurétt, Undirfellsrétt og
Auökúlurétt. Réttaö verður á
nokkrum stöðum til viðbótar um
helgina.
fullkomnari, sem frá gervihnött-
um berast, þvi að tækniþróunin
hefur verið gifurlega hröð undan-
farin ár, oghér á landi eru ekki til
tæki til að taka við fullkomnari
myndum.
Sem dæmi má nefna það, að áð-
urgreindar myndir frá veðurat-
hugunarhnöttunum hafa
greiningarhæfnina 4-10 km, þ.e.
unnt er að sjá punkt á myndun-
um, sem er af þessari lengdar-
gráðu á hvem veg. Ef full-
komnari tæki væru tii staðar,
væri hægt að taka á móti mynd-
um frá þessum sömu hnöttum,
með greiningarhæfnina 900
metra, þ.e. sjá mætti punkta sem
eru 900 metrar að þvermáli.
Svo eru hins vegar til hnettir
með greiningarhæfnina 80 metra,
svokallaðir LANDSAT-hnettir og
áætlað er, að greiningarhæfni
næsta LANDSAT-hnattar verði 30
metrar, en þá má jafnvel greina
skip á höfunum umhverfis landið.
Islenzka nafniö á slikri könnun
úr fjarlægðer fjarkönnun, en með
þvihugtakier einkum átt viðljós-
myndanir með venjulegu móti,
innrauðum geislum og örbylgj-
um, svo að eitthvað sé nefnt, úr
gervihnöttum eöa flugvélum.
Arið 1974 gekkst Rannsókna-
ráð rikisins fyrir ráöstefnu um
fjarkönnun ásamt Verkfræöi- og
raunvisindadeild háskólans og
Raunvi'sindastofnun háskólans. 1
framhaldi af ráðstefnunni var
sett á stof n nefnd i ársbyrjun 1975
sem i voru einstaklingar frá 10
stofnunum og var formaður
nefndarinnar Markús A. Einars-
son, veðurfræðingur.
Nefndin hefur nú samið og skil-
að af sér til Rannsóknaráðs
skýrslu um þessi mál, þar sem
fram kemur könnun á stöðu mála
hélendis, samstarfsmöguleikar
við aðrar þjóöir og tillögur um
skipulag fjarkönnunarmála i
framtiðinni. Vafalauster talið, að
með þessari nýju tækni megi
fylgjast stórum betur og langtum
hraðar með þróun ýmiss konar
náttúrueiginleika en unnt er meö
takmörkuðu starfsliði. 1 upphafi
skýrslunnar segir Steingrimur
Hermannsson, framkvæmda-
stjóri Rannsóknaráös að ef þessi
tækni er rétt notuð geti hún jafn-
framt leitt til verulegs sparnaðar.
I nefndaráliti segir m.a., að
tslendingar hafi ekki efni á þvi að
láta nothæfar myndir af tslandi
fram hjá sér fara, og beri þvi tvi-
mælalaust að afla allra nothæfra
gagna frá öllum tegundum gervi-
hnatta, sem til greina koma.
Fjarkönnunarnefnd leggur til,
að áherzla verði lögö á tilraunir
meö notkun LANDSAT-gagna á
eftirtöldum sviðum:
Við gerð gróðurkorta og aðrar
gróðurrannsóknir.
Við endurskoðun landakorta,
einkum með breytingar á strand-
h'num, útlínum jökla ogfarvegum
fallvatna i huga.
Við rannsóknir i jaröfræði og
jöklafræði.
Fjarkönnunarnefnd telur einn-
ig mikilvægt, að fylgzt verði náið
með áætlunum um notkun SEA-
SAT-gervihnattanna, sem kanna
munu hafsvæðin með tilliti til
strauma og fleiri atriða sem aö
verulegu gagni mega koma fyrir
hafrannsóknir og fiskirannsóknir.
Ennfremur leggur nefndin til
að stefnt verði aðbyggingustöðv-
ar tii móttöku beztu hugsanlegra
mynda frá veðurathugunar-
hnöttunum, sem nefndir voru hér
á undan, og að aðgangs verði afl-
að að LANDSAT og SEASAT
myndum.Kemur i þvi sambandi
helzttil greina samvinna við stöð,
sem reist verður i Tromsö i Nor-
egi.
Lagt er til aö flugvéla- og tækja
kostur til töku loftljósmynda
verði aukinn og Landmælingar
Islands verði sú stofnun sem hýsa
muni f jarkönnunarstofu, sem lagt
er til að komið verði á fót. Er
Framhald á bls. 19.
Ríkisstjórnin
tekur í dag
afstöðu til
tillagna sex-
manna-
nefndarinnar
ASK-Reykjavik.A fundi sin-
um I dag mun rikisstjórnin
taka afstöðu til tiliagna sex-
mannanefndarinnar um
hækkanir á landbúnaðaraf-
urðum, en tillögurnar gera
m.a. ráð fyrir, að heiidsölu-
verð á kjöti hækki um
17,49%. Þess má geta, að
landbúnaöarafurðir hækk-
uðu fyrr i þessum mánuði
um 8,83% til samræmis viö
hækkun visitölu framfærslu-
kostnaðar.