Tíminn - 01.06.1977, Qupperneq 9
!t *
Miðvikudagur 1. júni 1977.
V
Stúlka og skip, eða Skip með hvitu segli, sýnir svo glöggt, aö
myndir Jóhanns segja oft svo mikið.
Myndefnið
margbrotið
Við fyrstu sýn kann myndefni
Jóhanns og jafnvel liturinn lika
að vera nokkuð einhliða, að
hann sé f rauninni alltaf að mála
sömu myndina. Við nánari at-
hugun sést fljótlega að svo er
ekki. Það kemur í ljós að þótt
myndefnið sé svipað, er ný saga
á feröinni. Við sjáum þetta i
mynd no. 8. Stúlka hefur numið
staðar á vegi niður að skipi sem
biður með hin hvitu segl uppi.
Margt kemur upp i hugann: á
hún elskhuga um borð? A hún að
fylgja sinum manni? Mega
stúlkur ekki koma nær skipi en
þetta?
Báturinn nr. 108 er ekki neitt
sérlega lystilega gerður frá
sjónarmiði sæfara, klossaður og
þungur. Hálfur er hann i sjó og
hálfur i hafi — eins og maður-
inn, — eins og þjóðin sjálf.
Sama er að segja um margar
dýramyndirnar. Þar rikir innra
lif, eins og til að mynda i Kýr og
kálfur nr. 87. Hún er glæsileg
„dýramynd”, en minnti mig
strax á þegar við á Hermóði sál-
uga fluttum Kýr og kálf úr
Hornbjargsvita. Kýrin fékkst
ekki út i bátinn, fyrr en búið var
að bera þangað kálfinn. Þá var
húnóðfús: þau urðu að fylgjast
að, hvað sem það kostaði.
Stundum bregður lika fyrir
humor, sem er nú heldur sjald-
gæfur i köldum hvelfingum
listasafns. Má þar til nefna
t.d. mynd nr. 114 Þrjú börn og
Börn i grænu grasi nr. 123.
Einna áhrifamest verður þó
myndin Vinnulok aö teljast, þvi
þar leggst bókstaflega allt á
eitt, til þess að skapa þróttmik-
ið, glæsilegt listaverk, sem ber i
sér tilfinningu og lýsingu á
mannlifinu sjálfu. Það er svo
sannarlega liðinn þessi dagur og
erfiðismaðurinn gengur til
hvi lu.
Það væri að æra óstöðugan að
halda svona áfram. Myndirnar
sem i fljótu bragði virðast svo
likar hver annarri, eru þegar
allt kemur til alls, sér á parti.
Þótt þær séu einfaldar að gerð,
fáir drættir, þá segja þær samt
langa og óræða sögu.
Þótt menn telji, aö Jóhann
Briem máli undir sérstökum
fána.efsvomáorða það, verður
varla farið svo frá verki að ekki
sé minnzt á myndir hans frá
Landinu helga.
Landið helga
Arið 1951 feröaöist Jóhann til
Palestinu. Hann teiknaði mikið i
þeirri ferð og árið 1958 sendi
hann frá sér bók um förina:
Landiö helga. Var bókin mynd-
skreytt. Eftir Palestinuförina
brá ávallt fyrir myndum á sýn-
ingum Jóhanns frá þessari för.
Þetta eru vel geröar bibliulegar
myndir, en skortir þó flestar þá
snerpu er Jóhann nær á heima-
velli.
Aðra bók sendi hann frá sér
árið 1962: Milli Grænlands köldu
kletta. Varþað lika ferðabók,en
Grænlandsförin hafði ekki mikil
áhrif á myndlistarvinnu Jó-
hanns Briem að þvi er séö verð-.
ur.
Hann gaf út Til Austurheims
árið 1967.
Þá ritaði hann allmargar
greinar i blöð og timarit.
Þá er ótalið að Jóhann Briem
hefur lýst fjölda bóka og hafa
bóklýsingarhans frá fyrri tið án
efa haft töluverð áhrif i þeirri
grein.
Nú þrátt fyrir langan og
merkilegan listaferil er það
ljóst að Jóhann Briem er hlé-
drægur málari, sem fariö hefur
gegnum lifið án fyrirferöar.
Samt er list hans ótrúlega sterk
og persónuleg. Hún er auðþekkt
hvar sem hún sést: viö kennum
höfundinn i hverri einustu
mynd.
Mörg okkar hefðu kosið ræki-
legri upprifjun á þessari sýn-
ingu. Menn, konur og ýmsar
stofnanir hafa lánað verk á sýn-
inguna, sem stendur vikum
saman. Það er nánast óhugs-
andi að þær hittist aftur upp á
vegg í náinni framtiö. Þess
vegna höfum við nú glatað tæki-
færi til þess að fá rækilegt yfirlit
yfir alla þætti listar Jóhanns
Briem. Þessi stórbrotna sýning
tjáir aðeins einn þátt málsins.
Að visu þann gildasta, kunna
einhverjir að segja, og það er
skoöun lika.
Það er ljóst aö Jóhann Briem
er einn merkasti myndlistar-
maður okkar, sinnar kynslóðar.
Það er þvi veí til fallið að minn-
ast afmælis hans meö stórri
sýningu og aðdáendur hans óska
honum heilla.
Jónas Guðinundsson.
fólk í listum
— Hámarkshraði 155 km. — Bensín-
eyðsla um 10 litrar per 100 km. —
Kraftbremsur með diskum á öllum
hjólum. — Radial-dekk. —
Tvöföld framljós með stillingu. —
Læst bensínlok. — Bakkljós. — Rautt
Ijós I öllum hurðum. — Teppalagður.
— Loftræstikerf i. — öryggisgler. —
2ja hraða miðstöð. — 2ja hraða rúðu-
þurrkur. — Raf magnsrúðusprauta. —
Hanzkahólf og hilla. — Kveikjari. —
Litaður baksýnisspegill. — Verkfæra-
taska. — Gl jábrennt lakk. — Ljós i f ar-
angursgeymslu. — 2ja hólfa kabora-
tor. — Synkronesteraður gírkassi. —
Hituð afturrúða. — Hallanleg sætis-
bök. — Höfuðpúðar.
r
FIAT EINKAUMBOD A ISLANDI
Davíð Sigurðsson h.f.
Siöumúla 35 Simar 38845 — 85855
Ný verzlun í
HAFNARFIRÐI
l!= LÆIII AltliOT
Lækjargötu 32
SELJUM:
Málningu — Málningarvörur — Fittings — Rör, svört og galv.
Danfoss stillitæki — Allt til hitaveitutenginga
Opið i hádeginu og laugardaga kl. 9-12— Næg bílastæði
Verið velkomin — Reynið viðskiptin
IfJAMIOT
■ I Verið velk
II=Læ
Lækjargötu 32 — Simi 50-449
Pósthólf 53 — Hafnarfirði