Tíminn - 01.06.1977, Blaðsíða 10

10
Miðvikudagur 1. júni 1977.
Söngljóð
og harpa
Peter Pears söngvari og
Osian Ellis hörpuleikari
skemmtu félögum Tónlistar-
félagsins 21. mai i Háskólabiói.
Pears haföi áður sungið meö
Sinfóniuhljómsveitinni tveimur
dögum áður. Á efnisskránni
voru söngvar eftir Henry Purc-
ell, Franz Schubert, Francis
Poulenc, Maurice Ravel og
Benjamin Britten og hörpusón-
ötureftir John Parry og Britten.
Tónleikar þessir voru i alla
staöi hinir ánægjulegustu, þvi
bæöi er harpan heldur sjald-
heyrð hér utan „smástrófa” I
hljómsveitarverkum, samleik-
ur hörpu og tenórs óvenjulegur,
og báöir þessir listamenn hinir
ágætustu. Þvi viö erum margir,
sem teljum aö Pears hafi veriö
fremstur i tenóra flokki, og er-
um auk þess góövinir hörpunnar
siöan viö sáum og heyrðum
Harpo Marx i Night in Casa-
blanca.
Tónleikarnir hófust meö þvi
aö Þorgeröur Ingólfsdóttir gekk
fram á sviöið, og var vel fagnaö,
en ýmsir þekktu hvorki Þor-
geröi né Peter Pears nema af
orðspori. Næst gengu þeir Osian
Ellis og Peter Pears fram á
sviöiö. Ellis er Wales-maöur, en
harpan er þjóðarhljóðfæri
þeirra llkt og sekkjapipurnar
Skotanna.
En sumt af þvi, sem þarna
var flutt, er 1 raun endurútsetn-
ingará söng með pianóundirleik
til að vlkka sviö viöfangsefna
þeirra félaga, því Pears og Ellis
hafa unnið mikið saman hin sið-
ari ár. Peter Pears er fjarri þvl
að vera ,,en dum tenor” — auk
þess að vera mikill listamaður
er hann ágætur fræöimaöur sem
átt hefur þátt I þvl aö grafa upp
og endurvekja gamla enska tón-
list. Má vel vera aö hann eigi
ekki hvað minnstan þátt I þvi að
„útrýma öskrinu” úr hérlend-
um söng meö þvl starfi sínu. Fór
vel á þvl, aö þeir félagar fluttu
fyrst fjóra söngva eftir Henry
Purcell (1658-95). Purcell var
slöastur og mestur tónskálda
þess timabils á 16. og 17. öld,
sem kallaö hefur veriö gullöld
enskrar tónlistar. En eftir þvl
sem Bretar segja sjálfir dó hann
30árum of snemma -hann varð
aðeins 36 ára og 30 árum slðar
kom Handel til Bretlands, og
flutti meginlandsmúsikina inn I
landið. Þar voru þá engin tón-
skáld, sem megnuöu að sam-
eina hina fornu ensku tónlistar-
hefð hinum erlendu áhrifum, og
hún leiö undir lok lfkt og is-
lenzka rlmnaheföin geröi 200 ár-
um slöar, drukknuð I
dansk-þýzkum innflutningi. En
á sföustu áratugum hefur áhugi
á þessari tónlist vaknað að nýju,
bæöi I Bretlandi og annars stað-
ar, enda höföar hin veraldlega
tónlit Purcells til vor: kóngur
Purcells var Karl annar hinn
káti, og hann vildi að tónlist
væri „skemmtileg en ekki
stærðfræöileg”. En brezkir
fræðimenn segja að tónlist
Purcells, söngvar, sálmar, kór-
verk og kammertónlist, hafi svo
boriö af allri annarri -tónlist,
þessa tima, innlendri sem inn-
fluttri, aö öll önnur tónsmíð var
dæmd til gleymsku eða fyrir-
litningar.
Þessir fjórir söngvar Purcells
voru mjög skemmtilegir, og
vafalaust eru textarnir þaö llka
ef marka má upphaf þeirra, en
Tónlistarfélagið hefur aldrei
lagt mikiö i efnisskrá slna, enda
voru engir textar né þýöingar
prentaöir.
Næst fluttu þeir Peter Pears
og Osian Ellis Söngva harpar-
ans eftir Schubert (1797-1828).
Þessir söngvar eru að sjálf-
sögðu þekktari með hinum
venjulega planóundirleik, en
nutu sln vel með hörpunni, enda
maklegt.
Nú flutti Osian Ellis Sónötu
fyrir hörpu (1760) eftir Wales-
manninn John Parry, blindan
hörpusnilling og tónskáld, sem
var samtímamaöur Handels og
I miklum metum hjá honum.
Þarna nautsnilli Ellis sln vel. —
Einhver sagði mér að hörpu-
tækni hafi fleygt svo fram I
heiminum á siðustu áratugum
að nú geti einn hörpuleikari I
hljómsveit annað því sem sex
þurfti til áöur, en ekki var þaö
sýnilegt að þessi sónata væri
neinum aukvisum ætluð þótt
gömul sé.
Nú söng Peter Pears söngva
eftir Poulenc (1899-1963) og
Ravel (1875-1937) viö franska
texta ýmissa skálda. Og loksins
fluttu þeir tvö verk eftir sinn
sameiginlega vin, Benjamin
Britten (1913-1975). Hörpusvítu I
c-dúr samdi Britten fyrir Osian
Ellis árið 1969. Ellis gerði
nokkra grein fyrir svltunni áöur
en hann flutti hana: Hún skiptist
I 5 kafla, og er að byggingu I
klasslskum stll, undir áhrifum
frá Bach og Handel. Fyrst er
tónlist
Inngangur, þá Toccata, Noct-
úrna, Fúga, og loksins Tilbrigði
um gamalt welskt sálmastef.
Þessi tvö hörpuverk, Sónata
Johns Parry og Svlta Brittens,
sýndu vel eiginleika þessa
sjaldheyrða en skemmtilega
hljóðfæris, og fimleik hljóðfæra-
leikarans.
Britten samdi „Birthday
Hansel” (afmælisgjöf á skozku)
I tilefni að 75 ára afmæli brezku
drottningarmóöurinnar og færði
henni aö gjöf, en hún hefur alla
tlð verið hliðholl listunum. Text-
inn er safn visna eftir góðskáld-
iö Robert Bruns, þann sem orti
óðinn til sláturkeppsins, en
tónlistin er skrifuö fyrir Osian
Ellis og Peter Pears. Þótt Pears
sé fjölhæfur söngvari nýtur
hann sín aldrei betur en I verk-
um Brittens, eins og bezt kom
fram á sinfónlutónleikunum um
daginn — tónlistin og flutning-
urinn viröast eiga svo dæma-
laust vel saman.
Peter Pears er oröinn 67 ára
— röddin hefur dýpkað og misst
nokkuðaf ljóma slnum, en söng-
ur hans afar eftirtektarverður
og múslkkalskur, og tæknin
óaöfinnanleg. Hann er mikill á
velli og höfðinglegur I fram-
komu — koma PeterS Pears er
meöal eftirminnilegustu og
ánægjulegustu tónlistarvið-
buröum þessa vetrar.
25.5. Sigurður Steinþórsson
FÖT
NÁUNG
ANS
SEGJA
SÍNA
SÖGU
Briaxi C. Pilkington sýnir
Brian C. Pilkington er
fæddur i Liverpool,
eins og Bitlarnir og
mun vinna hér á landi
við auglýsingastofu.
Hann sýnir nú 56
myndir á Galleri Solon
Islandus.
Fólk og föt
Myndir Brians C. Pilkington
eru fremur litlar, málaöar með
acryl — litum á pappir, varla
stærri en bréf I pósti.
Myndefni hans eru einkum
einkennilegt fólk, sumtnýstokk-
ið út úr húsi i New Orleans, eða
einhverju viðlika sólheitu um-
hverfi, annað gengur á götunni,
eöa spilar.
Þetta eru karikatúrmyndir,
fyrst og fremst, sumar snjallar,
aðrar verri, en samt engar
verulega vondar, þvi hann hefur
tæknina það mikið á valdi sinu.
Myndir Brians C. Pilkingtons
eru meira I ætt við bóklýsingar
en málverk, eða myndir upp á
vegg. Þær eru hentugar til þess
aö halda á þeim i höndunum viö
skoöun, fremur en til þess að
virða þær fyrir sér upp á vegg.
Næsta skrefið hlýtur að vera
það að reyna aö gera kröftugri
myndir, myndir sem geta lifað
sjálfstæðu lifiá nagla heima hjá
fólki.
Tækni Brians C. Pilkingtons
minnir oft á ameriska litograf-
iu, þ.e.a.s. þá myndlist er sýnir
lif á strætum og á krám: af kjöt-
búðum og veölánabúðum hinna
ofsetnu hverfa, þar sem vonin
er þó ekki úti meö öllu, þótt hún
sjáist I rauninni hvergi. Ef til
vill var þetta svona lika i Liver-
pool á þeim góðu og gömlu dög-
um, sem aldrei koma aftur.
Mannlýsingar listamannsins
eru ekki allar jafn sannfærandi,
og þótt fatnaður segi vissulega
GALLERI SOLOIM ISLANDUS, AÐALSTRÆTI 8, 21.MAÍ-4JÚIMI
margt um þann sem valið hefur
hann og ber, þá sendir fatnaður
á mynd fólkið lika I ákveðið um-
hverfi, þar sem röndóttur bolur
og stráhattur er viðlika hvers-
dagslegur og „venjuleg” flík og
gæruúlpan er á íslandi.
Jónas Guðmundsson
Menntaskól-
inn við
Tjamina
verður
Mentaskól-
inn við Sund
Menntaskólanum við Tjörnina
var slitið I áttunda sinn miöviku-
daginn 25. mal 1977. Rektor skól-
ans, Björn Bjarnason, flutti
skólaslitaræðu við brautskrán-
ingu I Háskólablói. Þar kom m.a.
fram,aðlveturstunduöu nám 821
nemandi, en vorpróf þreyttu 787
nemendur. I 1. bekk þreyttu 192
nemendur próf, 233 nemendur I 2.
bekk og I 3. bekk 169 nemendur.
Heildarniöurstöður millibekkja-
prófa urðu þær aö 88% stóðust 1.
bekk, 83% stóðust 2. bekk og 98%
stóðust 3. bekk.
193 hófu stúdentspróf, 192
þreyttu öll próf þar af 4 utan-
skóla.
A málakjörsviði brautskráöust 21
nemandi. A félagssviöi mála-
deildar 29 nem. A félagssviöi
stærðfræðideildar 16 nem. Á
náttúrufræðikjörsviði 85 nem. A
eölisfræöikjörsviði 38 nem. A tón-
listarkjörsviði 2 nem., en annar
þeirra brautskráöist einnig frá
málakjörsviöi.
Hæstu einkunnir hlutu:
A málakjörsv. Kolbeinn
Bjarnason 8.5. A félagssv. málad.
Orn Birgir Sveinsscn og Helgi
Gunnlaugsson báöir 7.8. A íélags-
sv. stæröfræöid. HjördisHarðar-
dóttir 9.0. A náttúrufræðikjörsviði
Hannes Jónsson 9.2. A eölisfræöi-
kjörsviði Tómas Jóhannesson 9.3,
sem jafnframt var hæsta einkunn
á stúdentsprófi aö þessu sinni.
Rektor gat þess I skólaslita-
ræöu, aö þetta væru síöustu
skólaslit frá Menntaskólanum við
Tjörnina. Menntamálaráöherra
Vilhjálmur Hjálmarsson, flutti
stutt ávarp og tilkynnti, að heiti
skólans skuli framvegis vera
Menntaskólinn viö Sund, og mið-
ast nafnbreytingin við 1. júll
1977.
Mumó
alþjóölegt
hjálparstarf
Rauöa
krossins.
RAUÐI KROSS ISLANDS