Fréttablaðið - 29.03.2006, Blaðsíða 35
MARKAÐURINN
S Ö G U H O R N I Ð
15MIÐVIKUDAGUR 29. MARS 2006
NÝJASTA TÆKNI OG VÍSINDI
���������������������������
����������������������������
�������������������������
����������� ��������������
���������������������������
����������������������������
����������������������������
���������������������� ����
����������������������������
��� �������� �����������������
��������� ���������������������������������������������� ��������� ���������
��� �������������������������������� �������������������� ��������������������������������� �����������������������������
�������������������������������������������������������������
���������������������������������������������� �������
���������������������������������������������������������
����������������������������������������������������������
������������������
����������������
���������������������� ������������� �����������������
������������������������������������������������������
������ ����������������������������������������������������
�����������������������������������������������������������������
�����������������������������������������������������������
������������������������������������������������������������
������������������������������������������������������������
���������������������������������������������������������������
�����������
������������������������������������������������� �������
�����������������������������������������������������
��������������������������������������������������������
����������������������
�����������������������������������������������������
����������������������������� �����������������������
�������������� �������������� �������������������������
������������������������ ���������������
�����������������������
�����������������������������������������������������������
������������������������ ������������������������������
�������������������������������������������������������
������������� ���������������������������������������������
��������������������������������������������������������������
����������������������������������������������������
�������������������� �����������������������������������
��������������������������������������������������
�������������������������������������������������������
���������������������������
��������������������������������
������������ ������������������������������������ ����
�����������������������������������������������
������ ���������������
�������������������
������ ��������������
�������������������
����� �������������������� ����������������������������������������������������������������������������������������������������� ������������� ����� ������� �������
�
�
���
��
�
�
�
��
�
�
�
�
��
��
�
�
�
�
��
�
�
�
�
�
��
��
��
�
�
���
��
�
�
��
��
�
�
�
��� �����������������������������������
NÝR VÖRULISTI FRÁ BROS
Síðumúla 33 • 108 Reykjavík • Sími 581 4141 • sala@bros • www.bros.is
Annar hfRekstrarverkfræðistofan
Suðurlandsbr. 46 • Sími 568 1020 • Annar.is
a ÁrsreikningarBókhald
Skattframtöl
Í dag eru 33 ár liðin frá því síðustu bandarísku
hermennirnir sneru heim úr Víetnamstríðinu,
sem stóð yfir í átta ár, allt frá árinu 1965 til 1973.
Fyrstu bandarísku hermennirnir komu hins vegar
til landsins nokkrum árum fyrr. Í raun er erfitt að
tilgreina nákvæmlega hvenær Víetnamstríðið
hófst. Sumir telja það hafa átt rætur að rekja
til tilrauna Frakka til að halda í landið sem
eina af gömlu nýlendum sínum. Aðrir skipta
Víetnamstríðinu hins vegar í tvennt og segja fyrra
stríðið hafa verið á milli Víetnama og Frakka en
hitt á milli Norður-Víetnama og Suður-Víetnama
og bandamanna þeirra, Bandaríkjamanna. Enn
aðrir segja Víetnamstríðið einungis hafa verið
eina af birtingarmyndum Kalda stríðsins.
Hvað sem því líður hófst samvinna Víetnama
og Bandaríkjamanna á tímum seinni heimsstyrj-
aldarinnar. Árið 1961 ákvað John F. Kennedy,
forseti Bandaríkjanna, að senda fyrstu hermenn-
ina til landsins til að aðstoða Suður-Víetnama
gegn ægivaldi kommúnista í Norður-Víetnam.
Þremur árum síðar gaf svo
Lyndon B. Johnson, þáverandi
forseti Bandaríkjanna, heim-
ild fyrir loftárásum á ákveðin
skotmörk í Norður-Víetnam
auk þess sem hann fékk
heimild bandaríska þings-
ins fyrir því að senda fleiri
bandaríska hermenn til lands-
ins. Spennan jókst stöðugt og
árið 1965 var hún orðin því-
lík að Bandaríkjamenn stóðu
frammi fyrir tveimur kostum:
að draga herlið sitt til baka eða
fjölga hermönnum. Johnson
tók seinni kostinn og fljótlega
voru rúmlega 300.000 banda-
rískir hermenn við skyldustörf
í Víetnam. Þegar mest var urðu
þeir rúmlega 500.000.
Næstu árin hafa markað
djúp spor í sögu Bandaríkjanna.
Mannfall var gríðarlegt úr báðum röðum en
þegar yfir lauk lágu 58.226 bandarískir hermenn
í valnum og tæplega þrisvar sinnum fleiri særð-
ust. Tölur um fallna Víetnama hafa verið á reiki
en talið er að um tvær milljónir manna hafi látist
á meðan stríðinu stóð. Þá jókst andstaða gegn
stríðsbrölti Bandaríkjamanna til muna víða um
heim, ekki síst á Vesturlöndum.
Árið 1969 ákvað hinn nýkjörni forseti
Bandaríkjanna, Richard Nixon, að kalla herinn
heim. Hann gaf hins vegar fyrirskipun um aukn-
ar loftárásir í Kambódíu og Laos til að koma í veg
fyrir birgðasendingar til Norður-Víetnam.
Fulltrúar frá Bandaríkjunum og Norður- og
Suður-Víetnam skrifuðu loks undir friðarsam-
komulag í París í janúarmánuði árið 1973. Í
samkomulaginu var kveðið á um vopnahlé á milli
stríðandi fylkinga og lausn stríðsfanga auk þess
sem Bandaríkjamenn kveddu alla hermenn sína
heim. Tveimur mánuðum síðar voru allir banda-
rísku hermennirnir farnir frá landinu.
Samkomulagið stóð ekki
lengi en skömmu fyrir brott-
hvarf hermannanna rufu
kommúnistar vopnahléið og
var stríðið komið á fullt skrið
á nýjan leik ári síðar.
Víetnamstríðinu lauk svo
endanlega hinn 30. apríl árið
1975 Þegar Bui Tin, ofursti
í norður-víetnamska hernum,
náði Saigon í Suður-Víetnam á
sitt vald. Þegar hann sá enga
Bandaríkjamenn í borginni
sagði hann tilgangi stríðsins
náð og kallaði hann her sinn
aftur til Norður-Víetnam að
svo búnu.
Hermenn fara heim frá Víetnam
ÚR VÍETNAMSTRÍÐINU Bandarískir
hermenn bera særðan félaga sinn á
milli sín. Tæplega 60.000 bandarískir
hermenn létust í Víetnamstríðinu.